Παρτίδα σκληρού πόκερ για νέο «κούρεμα»

Του Βαγγέλη Δουράκη

Ο Ιούνιος κρίνει το νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Σκληρό είναι το «μπρα ντε φερ» ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Βερολίνο για την αναγκαιότητα να ληφθούν αποφάσεις από τώρα για μια πιθανή αναδιάρθρωση του χρέους. Στο τέλος αυτού του μήνα, όμως, θα φανεί εάν θα βρεθεί η «χρυσή τομή» ή εάν η κόντρα θα τραβήξει στα άκρα.
Το Eurogroup, που θα συγκληθεί προς τα τέλη του μήνα, κατά πάσα πιθανότητα θα κληθεί να πάρει αποφάσεις εξαιρετικά κρίσιμες, τόσο για την Ελλάδα,

όσο και για την ίδια την Ευρώπη. Στην ατζέντα είναι το θέμα της απευθείας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον ESM. Ενόψει αυτών των αποφάσεων, η «διαμάχη» ανάμεσα σε Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και Βερολίνο «φουντώνει» με «φόντο» το ελληνικό χρέος.
Χαρακτηριστικό είναι δημοσίευμα του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters, το οποίο ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το τέλος του δρόμου στη συνεργασία ΕΕ και ΔΝΤ σημαίνει τη δημοσιοποίηση των διαφωνιών από πλευράς Ταμείου για το ελληνικό πρόγραμμα». Το Reuters σημειώνει ότι όλες οι πλευρές νιώθουν πονεμένες, παρ’ όλα αυτά προς το παρόν το διαζύγιο δεν θα έρθει. Πίσω από τις κλειστές πόρτες υπήρξε ένας πόλεμος μεταξύ των εταίρων για το εάν η Ελλάδα πρέπει να αναδιαρθρώσει το χρέος της, αναγκάζοντας σε ζημιές τους επενδυτές και για το αν η Ιρλανδία έπρεπε να αναγκάσει τους ομολογιούχους να μοιραστούν το κόστος διάσωσης των τραπεζών.

Μόνο ή τίποτα
Μάλιστα, όπως αναφέρει το πρακτορείο, ο πόλεμος αυτός μαίνεται σχετικά με το αν θα πρέπει να γίνει νέα διαγραφή του ελληνικού χρέους, ώστε αυτό να καταστεί βιώσιμο μακροπρόθεσμα. «Το ΔΝΤ δεν πρέπει να είναι ποτέ ξανά δευτερεύων συνεργάτης με αυτόν τον τρόπο», δήλωσε στο πρακτορείο o Ousmene Mandeng, πρώην στέλεχος του ΔΝΤ, προσθέτοντας πως το ταμείο είτε πρέπει να αποσυρθεί από την τρόικα είτε να αναλάβει από μόνο του τον έλεγχο των προγραμμάτων διάσωσης, κατέληγε το τηλεγράφημα του Reuters.
Με «φόντο», λοιπόν, την Ελλάδα ο πόλεμος νεύρων συνεχίζεται, με τη μια πλευρά (Γερμανία) να «ξεχνά» συμφωνίες και να «απειλεί» ακόμη και με διακοπή χρηματοδότησης, αν πέσει στο «τραπέζι» «κούρεμα», και την άλλη (Ουάσιγκτον) να υπονοεί ότι, εάν δεν εισακούγεται, καλύτερα να «αποσυρθεί» και να αφήσει μόνη της την Ευρώπη να «τρέχει» σε διασώσεις.

Αναδρομική χρήση
Ποια είναι, όμως, η σχέση της Ελλάδας με την ατζέντα του επικείμενου Eurogroup; Η «μαγική λέξη» είναι «αναδρομικά». Εάν και εφόσον οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών αποφασίσουν την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον ESM, προσθέτοντας όμως και τη δυνατότητα μια χώρα να κάνει «αναδρομικά» χρήση του συγκεκριμένου «εργαλείου», τότε ανοίγει ο δρόμος και για τη «διαγραφή» μέσα σε μια νύχτα 50 δισ. ευρώ ελληνικού Δημόσιου χρέους.
Πρόκειται για τα χρήματα που δόθηκαν για ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Το ποσό αυτό σήμερα έχει «φορτωθεί» στο δημόσιο χρέος, αλλά στο μέλλον θα μπορούσε να «θεωρηθεί» υποχρέωση των ίδιων των τραπεζών και να μεταφερθεί στον ESM, διαγράφοντας την αντίστοιχη υποχρέωση της Ελλάδας άμεσα.
Ετσι και η τρόικα δεν θα χρειαστεί να διαγράψει διμερή δάνεια και τα χρήματα που έχει δώσει θα εξοφληθούν κανονικά, αλλά από τις εγχώριες τράπεζες. Δεδομένου, λοιπόν, ότι μια τέτοια λύση μάλλον ικανοποιεί όλες τις πλευρές (και το ΔΝΤ και η Ελλάδα έχουν την ελάφρυνση που επιδιώκουν για το χρέος, αλλά και η Γερμανία δεν θα χρειαστεί να «κουρέψει» τα δάνεια που έχει δώσει και να βρεθεί απολογούμενη απέναντι στους Γερμανούς φορολογούμενους λίγο πριν από τις εκλογές) αυτό που μένει να διερευνηθεί είναι κατά πόσο είναι εφικτό στο μέλλον να σηκώσουν τέτοιο βάρος οι ελληνικές τράπεζες.

Το φιάσκο της ΔΕΠΑ και η «βόμβα» της ΕΡΤ
Τα πάνω – κάτω ήλθαν και πάλι σε αυτή την επίσκεψη της τρόικας στην Αθήνα, με την ατμόσφαιρα να «μυρίζει μπαρούτι» από πολύ νωρίς. Το απρόσμενο «φιάσκο» με τη ΔΕΠΑ, οι καθυστερήσεις στις αποφάσεις για απολύσεις ήταν ένα «κομμάτι» του εκρηκτικού μείγματος που «έσκασε» με το «λουκέτο» στην ΕΡΤ.