Χαμένοι στη μετάφραση ενός νόμου του 1937

Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ

Σάλο έχει προκαλέσει στον καλλιτεχνικό κόσμο η απόφαση του Δήμου Αθηναίων να σφραγίσει 35 θέατρα της πρωτεύουσας, μετά από έλεγχο που διεξήχθη σε 83 χώρους πολιτισμού (γκαλερί, θεατρικές σκηνές, πειραματικές σκηνές, θεατρικές σχολές, πολυχώρους κ.α.), όπου πραγματοποιούνται και θεατρικές παραστάσεις, με τη δικαιολογία ότι δεν διαθέτουν άδεια ή βρίσκονται στο στάδιο της προέγκρισης.
Άνθρωποι από όλους τους πολιτιστικούς χώρους, που βρίσκονται στη λίστα με τα λουκέτα, έχουν ζητήσει αναστολή της απόφασης που εκδόθηκε την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, έχουν συλλέξει περισσότερες

από 1.000 υπογραφές και δηλώνουν πως έχουν την αμέριστη συμπαράσταση της νεοσύστατης Ένωσης Μη Κερδοσκοπικών Εταιρειών, του ΠΟΘΑ και του σωματείου Ελλήνων Χορογράφων.
Όπως καταγγέλλουν άνθρωποι των χώρων που απειλούνται με λουκέτο, οι απεσταλμένοι της Δημοτικής Αστυνομίας δεν έλεγξαν τους χώρους. Ζήτησαν κάποια χαρτιά από τους ιδιοκτήτες και αποχώρησαν, αλλά «μετά από τρεις εβδομάδες, χωρίς καμία ειδοποίηση, χωρίς κανένα χρονικό περιθώριο για οποιαδήποτε δράση, ήρθε το χαρτάκι. Δεν έχουμε χρήματα να πληρώσουμε τις άδειες που θέλουν να βγάλουμε, ούτε λεφτά να βάλουμε κάτω από το τραπέζι» αναφέρει η Αντιγόνη Γύρα, εκπρόσωπος του θεάτρου «Κινητήρας», που έλαβε ειδοποίηση από τη Δημοτική Aστυνομία ότι θα πρέπει να βάλει λουκέτο μέχρι τις 8 Απριλίου.
Τα παραπάνω επιβεβαίωσε και ο Δημήτρης Δημητρακόπουλος, ιδρυτής του θεάτρου Εν Αθήναις, χώρου με δυο χρόνια ζωής, ο οποίος τόνισε στο «Π» ότι είδε έκπληκτος ένα χαρτί κολλημένο στην πόρτα με σελοτέιπ. «Ήρθαν δυο άνθρωποι από την Αστυνομία, οι οποίοι ούτε καν μπήκαν μέσα στο θέατρο. Κάθισαν μαζί με μια άλλη κυρία, η οποία δεν μου έλεγε την ιδιότητά της στο απέναντι πεζοδρόμιο. Εμένα μου είπαν: Εντάξει, μπορείτε να λειτουργήσετε και μετά μου έστειλαν αυτό το χαρτί» εξήγησε και δήλωσε ότι «τα παιδιά της Αστυνομίας που ήρθαν για έλεγχο δεν είχαν καμία επαγγελματική κατάρτιση για να μπορούν να ελέγξουν τον χώρο, αν πληροί τις προϋποθέσεις όσον αφορά την πυροσβεστική, τους σεισμούς κ.λπ.».
Μάλιστα, ο κ. Δημητρακόπουλος τόνισε ότι δεν έβαλε την υπογραφή του σε επιστολή που συνέταξαν κάποιοι πληγέντες εκπρόσωποι πολιτιστικών χώρων, προκειμένου να διεκδικήσουν την άδεια από τον Δήμο, γιατί όπως είπε, γνωρίζει ότι οι περισσότεροι χώροι δεν έχουν ασφάλεια! Ο ίδιος καταγγέλλει στο «Π» τον αντιδήμαρχο, καθώς, όπως είπε, ενώ το Γ΄ Διαμέρισμα του δήμου είχε προεγκρίνει την άδεια για συνάθροιση κοινωνικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, μετά δεν του την έδινε.

Το πλαίσιο
«Είναι τρελό» σημείωσε ο Κώστας Δελακούρας από το bar theatre, σημειώνοντας ότι δεν είναι δυνατόν σε έναν χώρο που, εκτός από θεατρικές παραστάσεις, φιλοξενεί και μουσικά σχήματα ο νόμος να απαγορεύει σε κάποιον να έχει πρόζα, αλλά να του επιτρέπει να τραγουδάει. Σύμφωνα με τον δήμο, κάθε χώρος που παρουσιάζει θεατρικά δρώμενα θα πρέπει να κόβει εισιτήριο θεάτρου και να έχει άδεια θεάτρου.
Όπως δήλωσε ο Θέμελης Γλυνάτσης, από το Knot Gallery, ζητούνται διαφορετικού τύπου εισιτήρια για τις παραστάσεις και διαφορετικού τύπου για τις μουσικές παρουσιάσεις. Ο Μανώλης Καλοτάκης από τον χώρο ΔΥΝΑΜΟ τόνισε ότι στον χώρο τους δεν κόβουν εισιτήρια, αλλά λειτουργούν ως πολιτιστικός σύλλογος και κάνουν παραστάσεις με ελεύθερη είσοδο, «αλλά αυτό παρ’ όλα αυτά δεν τους εμπόδισε να μας ‘‘βαφτίσουν’’ θέατρο και να μας στείλουν το συγκεκριμένο χαρτί».
Η κ. Γύρα τόνισε ότι η εν λόγω απόφαση αφορά σε έναν «παλαιολιθικό» νόμο του 1937, που διαχωρίζει τα θέατρα σε χώρους 200 θέσεων και άνω και σε χώρους διαφόρων πολλαπλών χρήσεων 50 θέσεων και άνω. Ωστόσο, στη Δημοτική Αστυνομία φαίνεται πως αρνούνται το νομικό καθεστώς των 200 θέσεων, δηλώνοντας πως αυτό αφορούσε τα κέντρα διασκέδασης.
Οι εκπρόσωποι των χώρων, στους οποίους εστάλησαν τα «ραβασάκια», πρότειναν να τεθεί ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο στα πρότυπα του εξωτερικού, το οποίο θα καλύπτει το δικαίωμα οποιουδήποτε καλλιτέχνη να μπορεί να εκφράζεται μέσα από την Τέχνη του. «Δεν ζούμε πλέον στο 1937. Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούμε και εμπνεόμαστε δεν είναι δυνατόν να σηματοδοτείται από τους εν λόγω νόμους. Πρέπει να έχουμε το δικαίωμα να μπορούμε να δίνουμε παραστάσεις σε οποιονδήποτε χώρο χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχει ένα πλαίσιο, που αφορά για παράδειγμα την ασφάλεια των θεατών» εξήγησε η κ. Γύρα.
Αν κλείσουν οι 35 θεατρικοί χώροι, εκατοντάδες εργαζόμενοι θα μείνουν άνεργοι, αυξάνοντας κατακόρυφα και το ήδη τεράστιο ποσοστό των ανέργων στον χώρο των ηθοποιών (αγγίζει το 90%). Όπως είπε και η ίδια η κ. Γύρα «αν σφραγίσουν τους πολιτιστικούς χώρους, θα υπάρξουν εκατοντάδες άνεργοι και άλλοι τόσοι απόφοιτοι από σχολές δραματικές που θα αναζητούν δουλειά και δεν θα μπορούν να βρουν» προσθέτοντας ότι πέραν τούτου θα δημιουργηθούν εστίες μόλυνσης, αφού άστεγοι και ναρκομανείς θα βρουν καταφύγιο στους εγκαταλειμμένους πλέον χώρους.

Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Μας κατηγορούσαν ότι καλύπτουμε την παρανομία»

Σε επικοινωνία με τον κ. Αναγνωστόπουλο, μας απάντησε ότι ο δήμος πράττει όπως ορίζει ο νόμος, σημειώνοντας πως δεν είναι δουλειά του να κρίνει αν πρέπει να αλλάξει. Το θέμα είναι ότι ακόμα είναι σε ισχύ. «Δεν έχουμε καμία διάθεση να κλείσουμε θέατρα, είμαστε φανατικά υπέρ του πολιτισμού» είπε και πρόσθεσε ότι υπήρξαν καταγγελίες γραπτές από σωματείο εργαζομένων στα θέατρα που έλεγαν σκληρά πράγματα, ότι δηλαδή ο δήμος δεν κάνει ελέγχους, καλύπτει την παρανομία και ότι τα θέατρα είναι βόμβες.
Όπως τόνισε, γίνεται έλεγχος σε 90 θέατρα στο σύνολο, κάτι το οποίο, όπως είπε, έπρεπε να είχε γίνει χρόνια πριν. «Δυστυχώς, ο Δήμος Αθηναίων πρέπει να απολογηθεί για το ότι δεν είχε κάνει ελέγχους στα θέατρα» ήταν τα χαρακτηριστικά του λόγια. Σύμφωνος με τα όσα μας δήλωσε ο κ. Δημητρακόπουλος, ότι δηλαδή τα κλιμάκια που έκαναν τους ελέγχους δεν είχαν την τεχνογνωσία για να ελέγξουν τους χώρους, εμφανίστηκε ο δήμαρχος, σημειώνοντας ότι την ασφάλεια και την καλή λειτουργία την καθορίζει η άδεια. Παράλληλα, εξέφρασε την απορία του πως ουδείς δεν ενεργοποιήθηκε τόσον καιρό για τον νόμο του 1937.
«Είχαμε εφησυχάσει όλοι ότι δεν γίνονταν έλεγχοι και τα αφήναμε έτσι και κάποια στιγμή έπρεπε να προασπίσουμε τον πολιτισμό. Οι χώροι, στους οποίους έχουν εντοπιστεί προβλήματα δυσλειτουργιών, είναι εκεί όπου γίνονται θεατρικές παραστάσεις, όποιο χαρακτηρισμό κι αν έχει δώσει κανείς. Οι υπεύθυνοι κόβουν εισιτήριο, διαφημίζονται και μετά λένε ότι είναι Πολυχώρος» είπε χαρακτηριστικά και κάλεσε το Δημοτικό Συμβούλιο να αποφασίσει εκείνο για τη μη σφράγιση των χώρων.

Τι πρέπει να γίνει σε νομικό επίπεδο

Ο νομικός κ. Παστογιάννης υποστηρίζει ότι πρέπει κάθε φορέας ξεχωριστά να κάνει μια αίτηση αναστολής, η οποία θα κριθεί από δυο παράγοντες: Από το δημόσιο συμφέρον και από τους τυχόν κινδύνους καταστροφής της επιχείρησης. Σε ένα δεύτερο επίπεδο θα πρέπει όλοι οι χώροι συλλογικά να κινητοποιηθούν για να δείξουν ότι πλήγεται ένας ολόκληρος κλάδος και πολλοί επαγγελματίες που συνδέονται με αυτόν. Με τη σειρά του ο Ευάγγελος Λιάπης πρότεινε στους παρευρισκομένους εκπροσώπους των χώρων να ζητήσουν από τον δήμο αίτηση ελέγχου, που θα αναφέρει αναλυτικά ποιες κινήσεις πραγματοποιήθηκαν από το κλιμάκιο ελέγχου.