Ώρα μηδέν για τη ΔΗΜΑΡ: Αριστερή στροφή ή εξαφάνιση

Υπάρχει ζωή μετά τις Ευρωεκλογές για τη ΔΗΜΑΡ; Τίποτα δεν τελείωσε ακόμη, αλλά και τίποτα δεν είναι σίγουρο. Το αλγεινό εκλογικό αποτέλεσμα, πάντως, δεν αφήνει κανένα περιθώριο ούτε για αισιοδοξία, ούτε για εφησυχασμό.

Όσοι αριστεροί βλέπουν τα πράγματα με ενωτική διάθεση και θεωρούν –ή, μάλλον θεωρούμε, γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε- ότι η ΔΗΜΑΡ είναι περίπου «σαρξ εκ της σαρκός του ΣΥΡΙΖΑ» (υπό την έννοια ότι και τα δύο κόμματα προέρχονται από τη μήτρα της ανανεωτικής, ευρωκομμουνιστικής και μη δογματικής

Από τη μια, η ιστορική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Η Ελλάδα ψήφισε «πρώτη φορά Αριστερά», η αξιωματική αντιπολίτευση αρχής γενομένης από προχθές εμπεδώνει το πολιτικό της ιμπέριουμ και ενισχύει τα χαρακτηριστικά της ως εν αναμονή κυβέρνησης.

Από την άλλη, η εξαΰλωση της ΔΗΜΑΡ βγάζει ξινή –ή, τελοσπάντων, σίγουρα περιορίζει- τη χαρά ενός αριστερού για την ιστορική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Και ταυτόχρονα, η δραματική συρρίκνωση του κόμματος του Φώτη Κουβέλη αποτελεί πρόβλημα και για τον ΣΥΡΙΖΑ. Μια προβολή του αποτελέσματος των Ευρωεκλογών σε εθνικό επίπεδο, αναδεικνύει εύκολα μία την έλλειψη δυνητικών κυβερνητικών εταίρων για μία κυβέρνηση με άξονα την Κουμουνδούρου.

Δεν έδωσε λόγο

Γιατί, όμως, οι πολίτες επέλεξαν να τιμωρήσουν τόσο σκληρά ένα κόμμα και έναν πολιτικό αρχηγό που βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της δημοφιλίας, με ευρύ κύρος και εγνωσμένη εντιμότητα;

Η εποχή μας μάλλον δεν χωράει τις «μετριοπαθείς» πολιτικές προσεγγίσεις, ούτε το θολό πολιτικό και προγραμματικό στίγμα, ούτε καν την τακτική ίσων αποστάσεων. Η ΔΗΜΑΡ δεν πρόσφερε στους πολίτες έναν επαρκή λόγο να την ψηφίσουν. Περιορίστηκε να ζητεί την ψήφο προκειμένου να αποτελέσει «ασπίδα για την κοινωνία», ενώ κρατούσε ίσες αποστάσεις από την κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση. Ωστόσο, η πόλωση ήταν μεγάλη και τα δύο κόμματα λειτούργησαν σαν μυλόπετρες, συνθλίβοντας όλα τα μικρότερα.

Και αποδείχθηκε για μία ακόμη φορά ότι όποιο κόμμα κατεβαίνει στις εκλογές χωρίς να έχει ένα σαφές πρόταγμα και ένα ακόμη σαφέστερο δίλημμα (προσοχή, δίλημμα όχι απαραίτητως εκβιασμό…) δεν μπορεί να αμυνθεί εύκολα στην πόλωση, την όξυνση και τις πιέσεις των «μεγάλων». Δεν είναι τυχαίο ότι όσα κόμματα «κατέβηκαν» χωρίς διλήμματα, είτε συρρικνώθηκαν είτε απλώς κράτησαν τον κύριο όγκο των δυνάμεών τους. Η ΔΗΜΑΡ εξαϋλώθηκε, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες μίκρυναν πολύ, το «Ποτάμι» έγινε ρυάκι και το ΚΚΕ κατάφερε απλώς να φέρει στις κάλπες τον σκληρό πυρήνα του.

Ούτε, φυσικά, είναι τυχαίο ότι εκτός των δύο «μεγάλων», που εξέπεμψαν σε υπερβολικό βαθμό τα σκληρά διλήμματά τους, αποτελεσματικό αποδείχθηκε και το εκβιαστικό δίλημμα Βενιζέλου προς τους «μνημονιακούς» κεντροαριστερούς ψηφοφόρους που αλληθώριζαν προς άλλα κόμματα. Φοβήθηκαν την πολιτική αναταραχή και «μαζεύτηκαν», εκόντες άκοντες, στην κάλπη της «Ελιάς».

Σαφές στίγμα

Σε κάθε περίπτωση, για τη ΔΗΜΑΡ ήρθε, πλέον η ώρα της αλήθειας. Και, πέραν των γενικόλογων προσεγγίσεων και των διακηρύξεων περί «ασπίδας της κοινωνίας» και περί την «απόκρουση της ρηγμάτωσης της κοινωνικής συνοχής», είναι σαφές ότι για το κόμμα του Φώτη Κουβέλη όρος επιβίωσης είναι να βρει και να διατηρήσει ένα σαφές πολιτικό στίγμα.

Οι ίσες αποστάσεις μεταξύ του «λαϊκίστικου ΣΥΡΙΖΑ» και της «νεοφιλελεύθερης και συντηρητικής κυβέρνησης» δεν ωφελούν. Και δεν προσεγγίζουν ούτε τους πολέμιους της κυβέρνησης αυτής, ούτε εκείνους που δεν πείθονται ακόμη από την αξιωματική αντιπολίτευση.

Η ΔΗΜΑΡ οφείλει να επιλέξει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει. Την συγκυβέρνηση τη δοκίμασε. Από το 6,25%, είχε βρεθεί στο 4% όσο συμμετείχε στην τρικομματική κυβέρνηση. Όμως, πέραν από τους πολιτικάντικους υπολογισμούς, ως μέλος της τρικομματικής η ΔΗΜΑΡ έπρεπε να υποστηρίζει μέτρα και πολιτικές που ήταν πάνω και πέρα από την ψυχή της.

Μπορεί ένα αριστερό κόμμα να συμβιβαστεί με βαριά ταξικές πολιτικές, με ανέλεγκτες off shore, με Μπαλτάκους, με Φαήλους και υιοθέτηση της ακροδεξιάς ατζέντας; Δεν μπορεί. Γι’ αυτό και έκανε καλά και αποχώρησε.

Είναι, λοιπόν, καιρός, η ΔΗΜΑΡ να περάσει στο απέναντι στρατόπεδο, να πάρει σαφή πολιτική θέση.

Να μιλήσει για την κυβέρνηση της Αριστεράς, να προσπαθήσει να ενσαρκώσει την «ήρεμη» και «μετριοπαθή» δύναμη δίπλα στον ΣΥΡΙΖΑ. Όχι συμπληρωματικά, όχι σαν «τσόντα». «Τσόντα» ήταν στην τρικομματική –και το κατάλαβε αργά.

Η ΔΗΜΑΡ μπορεί να αποτελέσει έναν πόλο χρήσιμο και καθοριστικό για την επιτυχία της πρώτης αριστερής κυβέρνησης στην ιστορία της Ελλάδας.
Η ΔΗΜΑΡ μπορεί να ξαναζητήσει από τους πολίτες «εντολή για λύση», όπως το 2012, αλλά όχι στην κατεύθυνση μιας συμβιβασμένης με τη Δεξιά Κεντροαριστεράς. Στην κατεύθυνση μιας Κεντροαριστεράς που δεν κρατά ίσες αποστάσεις, δεν ξεχνά τις ταξικές αντιθέσεις και την πάλη συμφερόντων σε κοινωνία-οικονομία, δεν κάνει υποχωρήσεις σε θέματα ρατσισμού, ακροδεξιάς και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παραμένει φανατικά ευρωπαϊκή δύναμη. Φανατική με την Ευρώπη της αλληλεγγύης, της ειρήνης και της ευημερίας, όχι την Ευρώπη της Μέρκελ και της τρόικας. Και, πάνω απ’ όλα, βάζει την ευημερία –ή, τελοσπάντων, την αξιοπρεπή διαβίωση- του λαού πάνω από τα συμφέροντα των δανειστών, των λόμπι και των διαφόρων «ψιθυριστών» της τρόικας.

Αδιέξοδο στα… δεξιά

Βεβαίως, στον εσωκομματικό διάλογο στην Αγίου Κωνσταντίνου θα ακουστεί κατά κόρον η αντίθετη άποψη. Πως, τάχα, η ΔΗΜΑΡ εξαϋλώθηκε επειδή έφυγε από την κυβέρνηση, επειδή δεν συνομίλησε με τον Βενιζέλο, επειδή δεν συμμετείχε στον διάλογο με το ΠΑΣΟΚ.

Ωστόσο, τα ερωτήματα παραμένουν: πιστεύει στα σοβαρά κανείς ότι μπορεί να ανασυγκροτήσει την Κεντροαριστερά έχοντας διαρκές και οξύ μέτωπο προς την Αριστερά;

Κι αν η στρατηγική της συμμετοχής σε κυβέρνηση με τη Δεξιά είναι πετυχημένη, γιατί τότε το ΠΑΣΟΚ (ή «Ελιά» ή όπως αποφασίσουν να το πουν, τελοσπάντων) έχασε το 35% του ποσοστού του Ιουνίου του 2012;

Και, σε τελική ανάλυση, αν η Κεντροαριστερά πρόκειται να υπάρχει μόνο για να στηρίζει μία δεξιά κυβέρνηση και να αποκρούει το ενδεχόμενο μίας αριστερής κυβέρνησης, τότε ποιος ο λόγος να ανασυγκροτηθεί; Ακριβέστερα, για ποιον λόγο να υπάρχει;