Νέα πιο αποτελεσματικά φάρμακα κατά της χοληστερόλης

Το φάρμακο evolocumab της φαρμακοβιομηχανίας Amgen, που δοκιμάστηκε από τρεις ξεχωριστές ερευνητικές ομάδες, έρχεται για να αλλάξει τα δεδομένα στη φαρμακευτική αγωγή της χοληστερόλης. Αφήνοντας πίσω τις γνωστές στατίνες (ή αναστολείς της HMG-CoA αναγωγάσης, μια κατηγορία φαρμάκων που μειώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης στους ανθρώπους), το evoocumab, μείωσε το επίπεδο της «κακής» χοληστερόλης (LDL) από 55% έως 66% σε σχέση με τα εικονικά φάρμακα (πλασέμπο). Μάλιστα την ίδια περίπου μείωση πέτυχαν δύο διαφορετικά σχήματα δόσεων: η χορήγηση

Το νέο φάρμακο, που εμφανίζεται σχεδόν εξίσου ασφαλές με το εικονικό (πλασέμπο), ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων PCSK9, που μπλοκάρουν μια πρωτεΐνη, η οποία μειώνει την ικανότητα του ήπατος να απομακρύνει την LDL από το αίμα. Αυτοί οι αναστολείς αναμένεται να χρησιμοποιηθούν πρωτίστως σε όσους ασθενείς δεν είναι καλά ανεκτές οι στατίνες και γενικότερα σε όσους αδυνατούν να μειώσουν την χοληστερόλη τους με τα υπάρχοντα μέχρι σήμερα φάρμακα (φιμπράτες, νιασίνη κ.α.).

Ένα παρεμφερές φάρμακο, το alirocumab, δοκιμάζεται ήδη από την εταιρία Regeneron Pharmaceuticals σε συνεργασία με τη Sanofi, ενώ η Pfizer δοκιμάζει το bococizumab. Οι αναλυτές προβλέπουν μεγάλες ετήσιες πωλήσεις, τουλάχιστον τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων, για κάθε ένα από αυτά τα φάρμακα, όταν βγουν στην αγορά - αν και αναμένεται να είναι αρκετά πιο ακριβά από τις στατίνες (οι εταιρίες ακόμη δεν έχουν δώσει ενδείξεις για το κόστος τους).

Οι φαρμακευτικές εταιρίες ήδη διεξάγουν και άλλες έρευνες, με στόχο να αποδείξουν ότι τα νέα φάρμακα -όπως οι στατίνες- όχι μόνο ρίχνουν την «κακή» χοληστερόλη, αλλά έχουν πρακτικό αντίκρισμα, δηλαδή όντως σώζουν ζωές, μειώνοντας τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά. Πάντως οι αρμόδιες εποπτικές Αρχές, όπως η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, αναμένεται να δώσουν τη σχετική έγκριση για την κυκλοφορία τους, χωρίς καν να περιμένουν αυτές τις τελευταίες δοκιμές αποτελεσματικότητας (έτσι, άλλωστε, είχε συμβεί και με τις στατίνες).

Αυξανόμενος ο αριθμός των παιδιών με υψηλή χοληστερόλη

Στο ίδιο καρδιολογικό συνέδριο έγινε και εκτενής αναφορά στον ολοένα και αυξανόμενο αριθμό παιδιών με αυξημένη χοληστερόλη. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στα αγόρια από ό,τι στα κορίτσια.

Τα αγόρια είναι πιθανότερο να εμφανίσουν αυξημένη ολική ή «κακή» (LDL) χοληστερόλη, ενώ τα κορίτσια είναι πιθανότερο να έχουν μειωμένη «καλή» χοληστερόλη (HDL). Η νέα μελέτη δείχνει επίσης ότι τα παχύσαρκα παιδιά έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα τόσο για αυξημένη ολική και κακή χοληστερόλη, όσο και για μειωμένη καλή χοληστερόλη.

Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή καρδιολογίας Τόμας Σίρι του Κολλεγίου Ιατρικής Baylor του Πανεπιστημίου του Τέξας, σχεδόν ένα στα τρία παιδιά ηλικίας εννέα έως 11 ετών στις ΗΠΑ έχει οριακή ή υψηλή χοληστερόλη, γεγονός που αυξάνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο αργότερα στη ζωή του.

Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία για 12.712 παιδιά, που είχαν κάνει αιματολογικές εξετάσεις σε παιδιατρικές κλινικές. Από αυτά, το 30% εμφάνιζε ολική χοληστερόλη στα όρια του φυσιολογικού ή πάνω από αυτά.

Αν και οι καρδιαγγειακές παθήσεις είναι σπάνιες στα παιδιά, η παρουσία παραγόντων κινδύνου, όπως η αυξημένη χοληστερόλη, αυξάνουν τις πιθανότητες προβλημάτων, όταν πια ενηλικιωθούν. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η αρτηριοσκλήρυνση μπορεί να αρχίσει στην παιδική ηλικία και η ανεβασμένη χοληστερόλη συμβάλλει σε αυτό.

Οι ειδικοί, συνιστούν έναν πρώτο έλεγχο των παιδιών για χοληστερόλη στην ηλικία των εννέα έως 11 ετών και έναν επανέλεγχο μεταξύ των 17 και 21 ετών - κάτι που συχνά δεν τηρείται. Όπως είπε ο Τόμας Σίρι, για τα περισσότερα παιδιά, δεν συντρέχει λόγος να ξεκινήσουν φαρμακευτική αγωγή προκειμένου να ρίξουν την χοληστερόλη τους, πρέπει όμως να υιοθετήσουν πιο υγιεινή διατροφή και να ασκούνται περισσότερο.

Τα φάρμακα (όπως οι στατίνες) κατά της υψηλής χοληστερόλης εκτιμάται ότι δεν χρειάζονται σε περισσότερα από το 1% έως 2% των παιδιών, κυρίως σε όσα έχουν γενετική προδιάθεση για δυσλιπιδαιμία.

Περισσότερο κρύο, υψηλότερη χοληστερόλη

Το επίπεδο της χοληστερόλης κυμαίνεται διαχρονικά ανάλογα με την εποχή του χρόνου και τείνει να αυξάνεται τους πιο κρύους μήνες του χειμώνα, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.

Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι οι θάνατοι από έμφραγμα ή άλλη καρδιοπάθεια τείνουν να αυξάνουν τους χειμωνιάτικους μήνες. Η νέα έρευνα -η μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα- δείχνει ότι η αυξημένη χοληστερόλη, που αποτελεί γνωστό παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου, πιθανότατα συμβάλλει σε αυτό.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καρδιολόγο Πάραγκ Τζόσι του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Τζον Χόπκινς, που έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο συνέδριο του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας, ανέλυσαν στοιχεία για περίπου 2,8 εκατ. ενήλικες.

Η μελέτη έδειξε ότι τόσο η ολική χοληστερόλη, όσο και η «κακή» (LDL) είναι υψηλότερες το χειμώνα από ό,τι το καλοκαίρι, κάτι που είναι πιο ορατό στους άνδρες (μέση διαφορά 4 mg/dL) σε σχέση με τις γυναίκες (2 mg/dL) - μια αύξηση κατά τους χειμερινούς μήνες της τάξης του 3,5% και του 1,7% αντίστοιχα.

Τα τριγλυκερίδια (λιπίδια) είναι κατά μέσο όρο 2,5% υψηλότερα στους άνδρες το χειμώνα σε σχέση με το καλοκαίρι. Αντίθετα, η «καλή» χοληστερόλη (HDL) δεν εμφανίζει αξιοσημείωτες διαχρονικές διακυμάνσεις ανάλογα με την εποχή του έτους. Συνολικά, ο κίνδυνος αρτηριοσκλήρυνσης είναι χαμηλότερος την άνοιξη και το καλοκαίρι, ενώ το φθινόπωρο και τον χειμώνα αυξάνει.

Οι ερευνητές διευκρίνισαν ότι τα ευρήματά τους δεν πρέπει να οδηγήσουν τους ανθρώπους να ελέγχουν το επίπεδο της χοληστερόλης στο αίμα τους μόνο σε συγκεκριμένες περιόδους του έτους. Όπως είπαν, η νέα μελέτη δείχνει κυρίως την επίπτωση που έχει η αλλαγή στη συμπεριφορά των ανθρώπων ανάλογα με την εποχή.

«Το καλοκαίρι τείνουμε να βγαίνουμε έξω, να είμαστε πιο δραστήριοι και γενικά να κάνουμε πιο υγιεινή ζωή. Αντίθετα, τους πιο κρύους μήνες τρυπώνουμε στις "φωλιές" μας, τρώμε περισσότερα λιπαρά φαγητά και ασκούμαστε λιγότερο, έτσι βλέπουμε την "κακή" χοληστερόλη να αυξάνει», δήλωσε ο Πάραγκ Τζόσι.

Επίσης, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι πιθανό ότι η μικρότερη διάρκεια των ημερών τον χειμώνα και η μικρότερη έκθεση των ανθρώπων στον ήλιο (άρα και η μικρότερη συγκέντρωση βιταμίνης D στον οργανισμό) επιδεινώνουν την αναλογία κακής-καλής χοληστερόλης.