Λοβέρδος, από τη Νομική στο… Σπόρτινγκ

Αυτού του νέου «που πρέπει να γεννηθεί για να καλύψει την ανάγκη της χώρας για ένα κόμμα ανάμεσα στις παρυφές της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ. Για τον ανεξάρτητο βουλευτή: “σήμερα είναι μέρα ίδρυσης και ζύμωσης. Όχι μέρα για εξέδρες και ηγεμονισμούς. Στο “Σπόρτινγκ” θα αναδείξουμε ηγέτες κι όχι ηγεμόνες». Για τον έμπειρο πολιτικό , άλλωστε, είναι το πρώτο βήμα άρθρωσης μιας ξεχωριστής φυσιογνωμίας στα πολιτικά πράγματα του τόπου

Τα χρόνια τη Νομικής

Ψημένος στη πολιτική από τα πρώτα μεταεφηβικά του χρόνια o Ανδρέας δεν υπήρξε ποτέ ένας ματαιόδοξος ζηλωτής των πολιτικών οφιτσίων, κολλημένος στη κομματική καρέκλα. Οργανωμένος στη Αντιδικτατορική ΕΦΕΕ επί χούντας ως 17χρονος φοιτητής της Νομικής, πρωταγωνίστησε τα πρώτα χρονιά της μεταπολίτευσης στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα της Θεσσαλονικεύς. Συμμετέχοντας στις μυριάδες διαδηλώσεις εκείνης της εποχής έμαθε από πρώτο χέρι ότι τα προβλήματα δεν λύνονται από το μήκος μιας πορείας. Κι ακόμα ότι τα παράσημα μελλοντικής καριέρας που πρόσφεραν οι εξέχουσες θέσεις στις παρατάξεις του φοιτητικού κινήματος δεν γεφυρωνόταν το χάσμα μεταξύ ιδιωτικής ζωής και δημόσιας έκφρασης.

Στη πολιτική του δράση εκείνης της φάσης σημαντική θέση έχουν τα προσωπικά του πιστεύω περί δίκαιου και ωφελίμου πολίτη καθώς και οι συναισθηματικές του επιρροές, ανεξάρτητα αν οι ηθικές και υπαρξιακές του κλίμακες τον καθιστούσαν πιστό στο οργανωμένο αγωνιστικό μοτίβο. Πεθαίνοντας ο πατέρας του όταν ήταν 19 χρόνων αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα παραταξιακά αξιώματα για λογούς επιβίωσης. Η δασκάλα μητέρα του από τη Πάτρα αδυνατεί να συνδράμει πλήρως οικονομικά στις σπουδές του γυιοί της άλλα και της επίσης φοιτήτριας μικρότερης αδελφής του. Έτσι ο νεαρός Ανδρέας Λοβέρδος μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα σε σπουδές και μεροκάματα στη Λαχαναγορά για κάνα δυο χρόνια έως ότου η ευρύτερη οικογενειακή αλληλεγγύη επαναφέρει το φοιτητικό του εισόδημα στην προηγούμενη ισορροπία.

Όλο αυτό το διάστημα δεν περιπετειών σε χειμέρια πολιτική νάρκη άλλα σταδιακά διαφοροποιείται έως ότου αυτοβούλως απομακρύνεται από τα δογματικά κομματικά τεμένη. Η συντεταγμένη κομματική γραφειοκρατία επιχειρεί τότε να τον συκοφαντήσει, ο ίδιος στεναχωριέται, τραβάει μια πνευμονία, τα προσπερνά άλλα ταυτόχρονα διδάσκεται άλλο ένα σημαντικό μάθημα ζωής. Το προσωπικό κόστος είναι συναρτημένο με την ανυστερόβουλη δραστηριοποίηση καθώς η ζήλια των άλλων φουντώνει για τις διάδικε του επιτυχίες.

Στις Βρυξέλλες

Είναι περίοδος αλλαγών και κατασταλάγματος της πρώτης μεταπολιτευτικής φουρνιάς του φοιτητικοί κινήματος. Στα πρόθυρα πια του πτυχίου ο Λοβέρδος ταξιδεύει με μια μεταχειρισμένη μοτοσικλέτα Θεσσαλονίκη , Θήβα, Αθηνά, Πάτρα μετ΄ επιστροφής. Με το ένστικτο που ριζώνει στους ανήσυχους ανθρώπους , προσανατολίζεται στην ακαδημαϊκής καριέρα. Ντύνεται στα μπλε της αεροπορίας για ένα χρόνο ως προστάτης οικογενείας και αμέσως μετά στα 24 ξεκινά για μεταπτυχιακές σπουδές Εγκαθίσταται σε ένα δωματιάκι σε μια συνοικία τούρκο-πορτογάλων μεταναστών στις Βρυξέλλες σπουδάζοντας Ευρωπαϊκό δίκαιο.

Κάθε Σαββατοκύριακο αφήνει το Ινστιτούτο Ευρωπαϊκών Σπουδών της βελγικής πρωτεύουσας και ταξιδεύει προς το Σαραντάμερου των πολλών ανθρακωρύχων μεταναστών για να παίξει ερασιτεχνικά μπουζούκι σε ελληνική ταβέρνα. Μεροκάματο της πείνας αλλά και της πενιάς. Κοντά, όμως, στις αγωνίες τα βάσανα , το κόπο και τη νοσταλγία των Ελλήνων ανθρακωρύχων στις στοές της περιοχής, Με κάποια φιλοδωρήματα τσοντάρει στο αναιμικό φοιτητικό έμβασμα που στέλνουν οι δικοί του ώστε να του περισσεύουν μερικά ψιλά για να αγοράζει κάθε Δευτέρα το «ΦΩΣ» για να μαθαίνει, στη προ δορυφορικής TV εποχή, πως τα πάει στο πρωτάθλημα της πατρίδας. ο πολυαγαπημένος του Θρύλος

Επιστροφή στην Ελλάδα

Τρία χρονιά χρονιά αργότερα επιστρέφει στην Ελλάδα, εκπονεί το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονικεύς και βάζει πλώρη για καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Συνεργάζεται στο δικηγορικό γραφείο των Τσάτσου-Φουντεδάκη αλλά τα οικονομικά του παραμένουν μετρημένα, ζορίζοντας έναν έμπρακτα γενναιόδωρο άνθρωπο σαν αυτόν. Μένει στο σπίτι της γιαγιάς του στη Π. Αμερικής, πηγαινοέρχεται στη σχολή με το λεωφορείο και καθώς είναι προσηλωμένος στην ακαδημαϊκή του καριέρα αδιαφορεί για τις ευκαιρίες που περνούν βιαστικές έξω από τα τζάμια τη διαδρομής ως το Κουκάκι . Ωστόσο αν δεν τις προσεγγίζει αυτός, θα τον βρουν εκείνες. Έτσι κι αλλιώς η πολιτική είναι σαν το ποδήλατο, αν το μάθεις πότε δεν το ξεχνάς.

Ο ίδιος δεν έχει απωθημένα ούτε θέτει προαπαιτούμενα, όμως η δραστηριοποίηση του στα κοινά τον γυροφέρνει σαν δίκυκλο. Ταυτόχρονα σχεδόν μια εβδομαδιαία τηλεοπτική εκπομπή που παίρνει αιφνιδίως στη ΝΕΤ τον κάνει ευρύτερα γνωστό. Παράλληλα συνεχίζει το ερευνητικό του έργο ως Συνταγματολόγος προσθέτοντας στις καθημερινές τόπι αναζητήσεις νέα ενδιαφέροντα. Χαίρει της εκτίμησης του εκσυγχρονιστικοί κύκλου κυρίως από τον αείμνηστο Νίκο Θεμέλη και έτσι γνωρίζεται με το Κώστα Σημίτη.

Τα χρόνια Σημίτη

Όταν ο τελευταίος θα γίνει πρωθυπουργός , τον επιλέγει ως γ.γ. στο υπουργείο Δημοσιάς Διοίκησης και Αποκέντρωσης επί υπουργίας Αλέκου Παπαδόπουλου. Τα πάει καλά, συνδράμει στην εκπόνηση του «Καποδίστρια» και παραιτείται εγκαίρως το 1997 για να προλάβει την υποψηφιότητα του ως βουλευτής της Β Αθηνών το 2000. Με ξέφρενη δουλειά, ελάχιστα μέσα προβολής και έδρα το Περιστέρι σαρώνει όλη τη περιφέρεια. Ξεχωρίζει ως φρέσκος, κομψός, φιλικός και κοινωνικά δραστήριος υποψήφιος. Του του ότι είναι, άμεσος, ειλικρινής, προσηνής, με τίμιο πρόσωπο και ευθύ, μεταδοτικό λόγο.

Εκλέγεται με τη πρώτη απόπειρα τρίτος βουλευτής και εισέρχεται στη Βουλή. Στα τέλη Ιανουαρίου του 2002 ο νιόπαντρος και για πρώτη φορά μπαμπάς μιας κόρης Ανδρέας Λοβέρδος χαλαρώνει στο σπίτι του όταν χτυπάει το τηλέφωνο. Στην άκρη της γραμμής ο Κώστας Σημίτης που τον ρωτάει αν εκτός από Γαλλικά γνωρίζει και καλά Αγγλικά. «Μα ήμουν υπότροφος του London School of Economics και ερευνητής του Boston University της Μασαχουσέτης, κύριε πρόεδρε…». «Ευχαριστώ, τίποτε άλλο» λέει ο Σημίτης και κλείνει το τηλέφωνο αφήνοντας το Λοβέρδος άφωνο με το ενδιαφέρον του πρωθυπουργού για τις γνώσεις του βουλευτού στις ξένες γλώσσες.

Την ίδια μέρα είχε παραιτηθεί ο υφυπουργός εξωτερικών για τις οικονομικές σχέσεις Γιάννης Ζαφειρένιους και ο Σημίτης είχε ήδη επιλέξει τον Ανδρέα για να τον αντικαταστήσει. Από την μεθεπόμενη ο Λοβέρδος θα βρεθεί ως το τέλος της θητείας της κυβέρνησης στο ΥΠΕΞ του οποίου ηγείτο εκείνη την εποχή ο Γιώργος Παπανδρέου.

Στον καιρό του Μνημονίου

Οκτώ χρόνια μετά, στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, πατέρας τριών πλέον παιδιών και γκριζαρισμένος ο Ανδρέας Λοβέρδος ως υπουργός Απασχόλησης βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Αντιπολίτευση, Συνδικάτα, ακόμα και εργοδότες, βουλευτές της συμπολίτευσης άλλα και συνάδελφοι του υπουργοί αντιδρούν για τους χειρισμούς του στα ασφαλιστικά και τα εργασιακά.

Ο ίδιος από τη μεριά του φέρεται ενοχλημένος από τις υπόγειες αντιδράσεις των συνάδελφων του στη κυβέρνηση και του ρίχνει το γάντι σε αιχμηρό στυλ «οποίος θέλει συναρμοδιότητα στο υπουργείο Εργασίας και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το μνημόνιο να έρθει να μου το πει και να αφήσει τις διαρροές». Επίδειξη αποφασιστικότητας ή ελιγμός εν αναμονή βελτιώσεων στο τελικό σχέδιο; Οτι και να ΄ναι, ο Λοβέρδος σαν δίκαιος άνθρωπος δεν είναι από εκείνους που τρώει σάρκες για να βγάλει από τη μύγα ουγγιά. Σαν έντιμος πολιτικός μάλλον ενστερνίζεται ότι χωρίς τα συγκεκριμένα σκληρά μέτρα δεν υπάρχει αύριο για τη χώρα. Και παρά τις κατηγορίες των δημαγωγών, τους προπηλακισμούς και τις ύβρεις κάνει το καθήκον του, δίνοντας στην Ελλάδα την ευκαιρία να συνεχίσει να αγωνίζεται.

Την ίδια πολιτική στράτευσης υπέρ της σωτηρίας της πατρίδας ακολουθεί και στο επόμενο δύσκολο πόστο που αναλαμβάνει. Ως υπουργός Υγείας συγκρούεται με συμφέροντα, κατεστημένα και στρεβλές πολιτικές δεκαετιών που οδήγησαν σε αδιέξοδο το χώρο. Όταν φθάνει η ώρα να αποχωρήσει η σκληρή δουλειά του έχει ήδη αποδώσει ωφέλη πέραν του αναμενόμενου. Παρότι τον κατηγορούν για νεοφιλελεύθερες πρακτικές ο ίδιος νοιώθει περήφανος για τις αριστερές του καταβολές που τον οδήγησαν στην εφαρμογή μιας πολιτικής εξορθολογισμού η οποία κατάφερε να εξοικονομήσει 2.75 δις ευρώ βάζοντας οριστικό τέρμα στο πάρτι της διαφθοράς στην Υγεία .

Είναι πλέον αδιαμφισβήτητος πρώτος βουλευτής σε ψήφους στο ΠΑΣΟΚ σε όλες τις αναμετρήσεις και ψηλά στην κομματική επετηρίδα. Αλλά η βολή, η χαλάρωση και η άνεση δεν υπήρξε ποτέ ζητούμενο γι αυτόν. Μετά την αποχώρηση του Γ. Παπανδρέου από την ηγεσία του κινήματος και παρότι στηρίζει το παλιό του φίλο και συμφοιτητή Βαγγέλη Βενιζέλο για πρόεδρο στο ΠΑΣΟΚ, συνειδητοποιεί ότι το ιστορικό κόμμα του Ανδρέα Παπανδρέου έχει κλείσει πια τον ιστορικό του κύκλο.

Η σύγκρουση με Βενιζέλο

Η διαφωνία του με τον νέο πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ για τον ρόλο του κόμματος στην συγκυβέρνηση τον οδηγεί για μια ακόμα φορά σε σύγκρουση. Έχει πλέον φτάσει ο καιρός για νέους σχεδιασμούς και τη χάραξη με ευθύνη και τόλμη της δικής του περπατησιάς Δίχως υπεκφυγές , δίχως συμβιβασμούς και, οπωσδήποτε, δίχως κυβερνητικά ανταλλάγματα προχωρά εισηγούμενος μια ριζοσπαστική αλλαγή πάντα στο χώρο της κεντροαριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας.