Τι μπορώ να κάνω όταν νιώθω μοναξιά;

Ζούμε σε μια εποχή που όλοι φαινομενικά έχουμε πολλούς φίλους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά η αλήθεια είναι ότι νιώθουμε πιο μόνοι από ποτέ. Τι μπορώ να κάνω όταν νιώθω μοναξιά; Γιατί νιώθω μοναξιά; Θα σταματήσω ποτέ να νιώθω μοναξιά; Ερωτήσεις που μπορεί να έχεις googlάρει, χωρίς να έχεις καταφέρει να βρεις μια απάντηση που να σε ικανοποιεί. 

Το iPop.gr ζήτησε συμβουλές από ειδικούς για το τι μπορείς να κάνεις εσύ όταν νιώθεις μοναξιά, γιατί όσο κι εάν περιμένεις κάποιον να έρθει να σου κρατήσει το χέρι, τόσο δυσκολότερο είναι

να πάρεις την απόφαση να βγεις απ’ αυτό τον βούρκο μόνος σου.

Η αλήθεια είναι ότι η μοναξιά σε κάποιες φάσεις της ζωής μας είναι αναμενόμενη –μπορεί να μας κάνει και καλό μερικές φορές-, ορισμένες άλλες όμως νιώθουμε ότι μας «πνίγει». Τι κάνουμε σε αυτή την περίπτωση; Ακολουθούμε μερικές απ’ τις παρακάτω συμβουλές.

Τι μπορώ να κάνω όταν νιώθω μοναξιά;

Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Gestalt, μέλος του BPS, HAGT & EAGT, Κουτούση Καλλιόπη σε δηλώσεις της στο iPop.gr, αναφέρει ότι η μοναξιά είναι μια φυσιολογική εμπειρία: «Η μοναξιά είναι μια πανανθρώπινη, αναπόφευκτη και συχνή εμπειρία. Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι έχουν νιώσει μοναξιά, τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, και μάλιστα αρκετά έντονη».

Τι είναι η μοναξιά; «Η μοναξιά είναι μια επώδυνη σχεσιακή εμπειρία, στην οποία απουσιάζει η επαφή του ατόμου με τον εαυτό του και το περιβάλλον. Ο άνθρωπος νιώθει μόνος, απομονωμένος, αποκομμένος από τον εαυτό του και τους άλλους. Η μοναξιά είναι συχνά σιωπηλή και συνοδεύεται από αβοηθησία, έλλειψη ελπίδας για τη δημιουργία σχέσεων, ματαιότητα, ντροπή ή ακόμη από ένα βαθύ αίσθημα προσωπικής ανυπαρξίας».

Τι μπορούμε να κάνουμε όταν νιώθουμε μοναξιά; «Η μοναξιά είναι μια εμπειρία που μπορεί να μετουσιωθεί. Αυτό που έχει σημασία είναι να καταφέρει κανείς να αναλάβει την ευθύνη της ζωή του και να επιλέξει να ‘μεταμορφώσει’ την εμπειρία της μοναξιάς σε ανάγκη για μοίρασμα, εγγύτητα και επαφή», αναφέρει η κα. Κουτούση, ενώ στη συνέχεια η ίδια μας δίνει συμβουλές για το τι να κάνουμε όταν αισθανόμαστε μόνοι μας:

Παραδοχή, αποδοχή, έκφραση & μοίρασμα: Πολλές φορές δεν συνειδητοποιείς ότι αυτό που νιώθεις είναι μοναξιά. Νιώθεις μια δυσφορία, που δεν γνωρίζεις τι ακριβώς είναι. Τι μπορεί να σημαίνει η μοναξιά για εσένα; Τι λειτουργία έχει στη ζωή σου; Τι αίσθηση έχει; Τι χρήσιμο έχει να σου ‘διδάξει’;Απόλαυσε τη μοναχικότητά σου: Η μοναξιά όταν είναι επιλογή είναι μια υπέροχη ευκαιρία να κάνεις συντροφιά στον εαυτό σου. Όταν νιώθεις μόνος/η, δες το σαν ευκαιρία να κάνεις κάτι που σου αρέσει. Βάλε τα ακουστικά και πήγαινε για περίπατο στην φύση, κάνε κάτι δημιουργικό, διάβασε ένα αγαπημένο βιβλίο, μαγείρεψε, μάθε μια ξένη γλώσσα, κτλ. Οι επιλογές πολλές, εσύ διάλεξε τι είναι αυτό που μπορεί να γεμίσει τον χρόνο και την ζωή σου ευχάριστα.Θετική αυτο‐ομιλία: Όταν νιώθεις μοναξιά, μπορείς να πεις στον εαυτό σου μερικά ωφέλιμα πράγματα, όπως τα ακόλουθα:
– «Επειδή νιώθω μοναξιά, δεν σημαίνει ότι θα νιώθω πάντα έτσι».
‐ «Το ότι είμαι μόνος/μόνη δεν σημαίνει ότι έχω κάποιο πρόβλημα. Θα βιώσω τη μοναξιά αυτή και θα μάθω να την αξιοποιώ δημιουργικά για να βελτιώσω τον εαυτό μου».
‐ «Είναι φυσιολογικό να νιώθω μοναξιά. Όλοι κάποια στιγμή νιώθουν μοναξιά».
‐ «Δεν μου αρέσει να με βάζουν στο περιθώριο ούτε να με απορρίπτουν, αλλά δεν θα καταστραφώ από αυτό, θα επιβιώσω».
‐ «Υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται για μένα». (Σκέψου συγκεκριμένα πρόσωπα)
‐ «Νοιάζομαι για τον εαυτό μου. Είμαι εδώ μαζί με τον εαυτό μου, που μου κάνει πολύ καλή συντροφιά».Επανεξέτασε τις τωρινές σχέσεις & εστίασε στην ποιότητα όχι στην ποσότητα: Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι ρευστές και συνεχώς αλλάζουν. Αν νιώθεις μοναξιά μέσα στις σχέσεις που ήδη έχεις, μπορείς να αρχίζεις να τις επανεξετάζεις:
‐ Είναι ρεαλιστικές οι προσδοκίες μου από αυτές; Μήπως δίνω πολλά στους άλλους περιμένοντας από αυτούς πολύ περισσότερα από ό,τι μπορούν να μου δώσουν; Μήπως περιμένω από τους άλλους πολύ περισσότερα από ό,τι μπορεί να δώσει ένας άνθρωπος γενικά;
‐ Μήπως έχω εξιδανικεύσει τη συγκεκριμένη σχέση, θεωρώντας την ως τη μοναδική οδό για την έξοδό μου από τη μοναξιά, αγνοώντας παράλληλα ευκαιρίες και δυνατότητες για άλλες εξίσου ικανοποιητικές σχέσεις;
‐ Μπορούν να γίνουν κάποιες βελτιώσεις στις σχέσεις μου; Είναι εφικτό να αλλάξω κάτι μαζί με τον άλλο άνθρωπο; Αν όχι, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να δοθεί ένα τέλος στη σχέση αυτή;Ανακάλυψε ποιες ανάγκες σου δεν ικανοποιούνται μέσα από τις σχέσεις σου: Όλες οι σχέσεις δεν ικανοποιούν τις ίδιες ακριβώς διαπροσωπικές ανάγκες. Μερικές από τις ανάγκες αυτές είναι: πχ. συντροφικότητα, στοργή, αγάπη, αποδοχή, κατανόηση, συναισθηματική υποστήριξη, επικύρωση της προσωπικής αξίας, αίσθηση νοήματος, σκοπού στη ζωή κτλ.. Ανακάλυψε ποιες ανάγκες ταιριάζουν στη δική σου ιδιοσυγκρασία και ποιες εκτιμάς ως πιο σημαντικές. Καλλιέργησε αυθεντικές και ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις βασισμένες στην ελεύθερη επιλογή, την αγάπη, και τον διάλογο. Οι σχέσεις οι οποίες βασίζονται στον φόβο «να μην μείνω μόνος/η», στην ουσία εντείνουν το συναίσθημα της μοναξιάς.Συνειδητοποίηση & απεγκλωβισμός από τα κοινωνικά στερεότυπα για τις σχέσεις: Καθημερινά αναπαράγονται από τα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διάφορα στερεότυπα σχετικά το πώς πρέπει να είναι οι «ιδανικές» σχέσεις, πχ. «Πρέπει να έχεις πολλούς φίλους», «Πρέπει να έχεις έναν ερωτικό σύντροφο, γιατί αλλιώς κάτι δεν πάει καλά με σένα». Αυτά τα στερεότυπα δεν είναι απαραιτήτως σύμφωνα με τις ανθρώπινες ανάγκες και πολλές φορές είναι τοξικά για την ψυχικής μας ισορροπία. Δεν είναι δυνατόν να αρέσουμε σε όλους και να είμαστε φίλοι με όλους. Χρειάζεται ο καθένας να φιλτράρει κριτικά διάφορες κοινωνικές πεποιθήσεις και να αναπτύξει την προσωπική του επίγνωση σχετικά με το τι χρειάζεται ο ίδιος από τις κοινωνικές και προσωπικές επαφές. Οι άνθρωποι διαφέρουν μεταξύ τους ως προς το τι θεωρούν σημαντικό στις σχέσεις και τι είδους σχέσεις θέλουν να έχουν.Ρίσκαρε και κάνε το πρώτο βήμα: Αφού αναγνωρίσεις την ανάγκη σου για συντροφιά και σύνδεση, χρειάζεται να αναλάβεις την ευθύνη και να φροντίσεις εσύ τον εαυτό σου. Δεν χρειάζεται να περιμένεις πάντα να σε πλησιάσουν οι άλλοι. Το σημαντικό στην εποχή που ζούμε είναι να θυμόμαστε ότι οι φιλίες δεν βρίσκονται στα ξαφνικά, αλλά συν-δημιουργούνται με τον χρόνο και τις πράξεις. Μπορεί να είναι δύσκολο να βρίσκεσαι με φίλους ή μπορεί να νιώθεις ότι τους ενοχλείς, αλλά όταν έχεις ανάγκη από παρέα, απλά κάνε ένα τηλέφωνο.Ορθή χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης: Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αν και μοιάζουν ιδανικά για παρέα και φίλους, δεν υπάρχει κάτι χειρότερο για τους μοναχικούς ανθρώπους από το να βλέπουν πόσο καλά περνούν οι άλλοι. Προσπάθησε λοιπόν να διατηρήσεις την επαφή με κάποιους φίλους και συγγενείς μέσω των social media, αποφεύγοντας όμως την σύγκριση.Κοινωνική Προσφορά & Αλληλεγγύη: Αναζήτησε ευκαιρίες για κοινωνική προσφορά και αλληλεγγύη και ανέπτυξε συντροφικούς δεσμούς. Μέσα από την συμμετοχή σου σε διάφορες κοινωνικές ομάδες είναι πιθανό να βρεις άλλους ανθρώπους που μοιράζονται τα ίδια ενδιαφέροντα, τις ίδιες ανησυχίες και τις ίδιες αξίες με σένα. Η σύνδεση, η αλληλεγγύη και η προσφορά δίνει νόημα και σκοπό στην ύπαρξή μας και γεμίζει την ζωή μας με αυθεντική επαφή και αγάπη. Σε συνθήκες σύνδεσης των ανθρώπων μεταξύ τους και παρά τις αντιξοότητες, η μοναξιά δεν βρίσκει πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθεί.Αυτοφροντίδα: Η ισορροπημένη διατροφή, ο καλός ύπνος και η συστηματική άσκηση έχουν ζωτική σημασία για την ψυχική υγεία. Η παραμέληση της προσωπικής φροντίδας έχει ως αποτέλεσμα να ενταθεί το δύσφορο συναίσθημα της μοναξιάς.Συντροφιά με ένα κατοικίδιο: Μπορείς αν θέλεις να υιοθετήσεις ένα κατοικίδιο ή να περάσεις χρόνο με τον σκύλο ή τη γάτα ενός φίλου. Μπορείς επίσης να φροντίσεις τα αδέσποτα ζώα της γειτονιάς σου. Έρευνες έχουν αποδείξει επανειλημμένα ότι τα κατοικίδια μπορούν να βοηθήσουν στην ψυχική μας υγεία.

«Η μοναξιά θεωρείται ως ένα από τα πλέον αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να αισθανθεί κάποιος άνθρωπος. Κλείνει μέσα της τη ματαιότητα, την απομόνωση, το σκοτάδι. Σταδιακά ο άνθρωπος περιορίζεται και αποξενώνεται, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε θέματα πνευματικής, ψυχικής αλλά και σωματικής υγείας», μας εξηγεί η life coach Μάρεα Λαουτάρη (www.marealaoutari.com), για να προσθέσει ακόμη ότι «όπως κάθε αρνητικό συναίσθημα, έτσι και η μοναξιά έχει ένα μυστικό μήνυμα για εμάς»:

Έρχεται για να μας κινητοποιήσει προς μία νέα κατεύθυνση. Μας λέει κάτι. Το σπουδαίο μήνυμα της μοναξιάς μας λέει ότι χρειάζεται να συνδεθούμε με άλλους ανθρώπους, ότι αληθινά νοιαζόμαστε γι’ αυτούς και μας αρέσει πολύ να είμαστε κοντά τους. Μας καλεί να απλώσουμε το χέρι και να συνδεθούμε μαζί τους

Τι μπορούμε να κάνουμε όταν νιώθουμε μοναξιά; Η life coach επισημαίνει ότι αρχικά χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι αρκετά απομονωθήκαμε όλο αυτό το διάστημα: «Ο λόγος της απομόνωσης προκύπτει συνήθως με σκοπό να γιατρέψουμε τις πληγές μας και να νιώσουμε ξανά ασφάλεια σχετικά με κάποιο γεγονός ή άνθρωπο που μας στεναχώρησε στο παρελθόν. Το παρελθόν μας δεν ισούται με το μέλλον μας εάν αποφασίσουμε τώρα να κάνουμε κάτι διαφορετικά. Ας χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία που αποκομίσαμε από αυτό που συνέβη, και με αυτή τη γνώση θα μπούμε ξανά σε δράση».

H κα. Λαουτάρη σημειώνει ακόμη ότι το επόμενο βήμα «είναι να ξεκαθαρίσουμε εάν αυτό που χρειαζόμαστε είναι συντροφική αγάπη ή φιλία. Στη συνέχεια το μόνο που απομένει είναι να μπούμε στη διαδικασία να έρθουμε σε επαφή με καινούργιους ανθρώπους. Ας θυμηθούμε ότι υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι εκεί έξω. Είναι βέβαιο ότι θα βρούμε κάποιους που θα μας ταιριάζουν. Το μυστικό είναι να καταλάβουμε ότι “έξω” συμβαίνουν πράγματα. Όχι μέσα στο σπίτι μας ή μέσα στους χώρους που ήδη κινούμασταν το τελευταίο διάστημα», σημειώνει η κα. Λαουτάρη, προσθέτοντας επίσης ότι για να ξεπεράσουμε τη μοναξιά χρειάζεται να συμμετέχουμε σε νέες δραστηριότητες, να βρούμε ίσως κάποιο νέο χόμπι, αλλά και να κάνουμε έξυπνη χρήση του διαδικτύου.

Καταλαβαίνω ότι ίσως δεν έχουμε πολύ όρεξη για να κάνουμε κάτι τόσο δραστικό όμως αν κάνουμε το πρώτο βήμα θα βρούμε τη διάθεση να κάνουμε και όλα τα υπόλοιπα. Με τη βοήθεια των μηχανών αναζήτησης που όλοι έχουμε σπίτι μας, αποφασίζουμε να βρούμε τι γίνεται στην πόλη μας. Πολλοί δήμοι αλλά και ιδιωτικοί φορείς οργανώνουν εκατοντάδες δραστηριότητες κάθε εποχή. Αν βρούμε τις μας αρέσει και τι μας ταιριάζει καλύτερα έχουμε κάνει ένα εξαιρετικό βήμα προς τη λύση της μοναξιάς. Εκεί θα βρούμε νέους ενδιαφέροντες ανθρώπους, και που ξέρετε, ίσως και την αγάπη που αναζητάμε!

Η Μάρεα Λαουτάρη τονίζει ακόμη πώς μπορούμε ν’ αποκτήσουμε την αυτοπεποίθηση που χρειαζόμαστε, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τη μοναξιά: «Για να συνδεθούμε με νέους ανθρώπους, σημαντικό είναι να νιώθουμε πρώτα εμείς καλά για τον εαυτό μας. Μπορούμε να το καταφέρουμε εάν εστιαστούμε στα θετικά μας σημεία. Παίρνω χαρτί και μολύβι και καταγράφω όλα τα δυνατά και όμορφα σημεία μου. Τα διαβάζω δυνατά στον εαυτό μου και χαμογελώ. Είναι αληθινά και όμορφα και είναι αυτά που θα δουν και οι άλλοι στο πρόσωπό μας. Ας μην αφήσουμε την απογοήτευση που νιώθαμε μέχρι χθες να συνεχιστεί. Είμαστε ικανοί και υπεύθυνοι για ότι συμβαίνει στη ζωή μας, και εμείς, μόνο εμείς μπορούμε να το αλλάξουμε», ενώ η ίδια καταλήγει, επισημαίνοντας ότι «τελικά χρειάζεται να καταλάβουμε ότι η λύση σε κάθε μας πρόβλημα είναι πάντα η δράση. Τίποτα δεν λύθηκε ποτέ μόνο του χωρίς εμείς να κάνουμε κάτι δραστικό. Αν όχι τώρα, πότε; Αν όχι εμείς, τότε ποιος;».

Instagram/@jangandfox

Η ψυχολόγος, σύμβουλος και ψυχοθεραπεύτρια Μαρία Κωνσταντοπούλου, τόνισε κι εκείνη απ’ τη δική της πλευρά ότι όταν νιώθουμε μοναξιά, μπορούμε να το εκμεταλλευτούμε για να περάσουμε χρόνο με τον εαυτό μας, αλλά και να κάνουμε όνειρα και σχέδια για το μέλλον.

«Εάν κάποιος δεν το βλέπει τόσο αισιόδοξα και περνάει πολύ καιρό μόνος του και δεν είναι τόσο φίλος με τη μοναξιά του, καλό είναι να κάτσει να σκεφτεί, τι θα μπορούσε να κάνει για να μην είναι μόνος του, αλλά και ποιοι είναι οι λόγοι που είναι μόνος του», σημειώνει στη συνέχεια η κα. Κωνσταντοπούλου και προσθέτει επίσης ότι:

Για παράδειγμα, μπορεί εκείνος να διώχνει τους άλλους, μπορεί να μην αρκετά καλός κανείς για εκείνον, μπορεί να έχει αυστηρά κριτήρια, μερικές φορές ο κόσμος ψάχνει να βρει το τέλειο, μπορεί να φταίει η τελειομανία του

Μπορεί να κάνει κάτι σ’ αυτή την περίπτωση; «Θα πρέπει να κάνει κάποιες υποχωρήσεις, κάποιους συμβιβασμούς για να μην είναι μόνος του. Πολλοί άνθρωποι παραπονιούνται ότι είναι μόνοι τους, αλλά είναι γιατί ψάχνουν να βρουν τον τέλειο σύντροφο. Με το παραμικρό παρεξηγούνται, με το παραμικρό απομακρύνονται», δήλωσε η ψυχολόγος στο iPop.gr, ενώ μας μίλησε στη συνέχεια και για τις ψυχιατρικές περιπτώσεις που υπάρχουν:

Για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει βαριά κατάθλιψη που δεν έχει διαγνωστεί, εάν έχει διπολική διαταραχή, εάν έχει σύνδρομο Άσπεργκερ, που παλιά δεν μπορούσαν να το διαγνώσουν. Οι σημερινοί 30άρηδες με Άσπεργκερ δεν έχουν διαγνωστεί, παρόλο που πλέον σήμερα είναι πολύ εύκολο να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί στα παιδιά

«Πολλοί άνθρωποι μπορεί να μην έχουν κατάθλιψη, αλλά να έχουν κοινωνικό άγχος και φοβίες. Δεν είναι εύκολο να κάνουν φίλους, είναι μόνοι τους, γιατί όταν κάποιος φοβάται εάν θα εκτεθεί, πώς θα κάνει το βήμα να βρει έναν άνθρωπο να μιλήσει», συμπληρώνει η κα. Κωνσταντοπούλου, ενώ αναφέρθηκε και στον ρόλο που παίζει η τεχνολογία: «Οι άνθρωποι δεν βγαίνουν πια έξω να βρουν συντρόφους και φίλους. Ακόμη κι αυτοί που έχουν χιλιάδες φίλους στα social media, πάλι μόνοι τους είναι, παρέα έχουν;».

Τέλος, η ίδια συμβουλεύει όσους νιώθουν μόνοι τους για καιρό να ψάξουν να βρουν χόμπι ή πράγματα που τους ενδιαφέρουν, αλλά να ζητήσουν και τη βοήθεια ενός ειδικού: «Ένας άνθρωπος που είναι για καιρό μόνος του, μια καλή λύση είναι να ξεκινήσει από έναν ειδικό, για να δει γιατί είναι μόνος του. Ας το δει θετικά, ας κάνει πράγματα για τον εαυτό του, ας ξεκουραστεί, γιατί κι αυτοί που είναι μόνοι τους, δεν είναι ότι περνούν χρόνο με τον εαυτό τους. Βλέπουν σειρές, περνάνε χρόνο στο Internet, παίζουν παιχνίδια. Δηλαδή κι αυτοί δεν είναι μόνοι τους ουσιαστικά, εάν ήταν τελείως μόνοι τους και το αντιμετώπιζαν, δεν θα ήταν μόνοι τους, θα είχαν κάνει κάτι. Βουλώνουν κάπως αυτό το κενό της μοναξιάς και συνεχίζουν την ημέρα τους».

Photo: ‘Daydreamer’ by Günseli Sepici/tumblr.com

Το άρθρο Τι μπορώ να κάνω όταν νιώθω μοναξιά; εμφανίζεται στο iPop.