«Με ξυλοκόπησαν προτού πετάξουν κι εμένα στο νερό»- Διεθνής δημοσιογραφική έρευνα καταγράφει πνιγμούς προσφύγων από τις ελληνικές αρχές

Κορυφαία Μέσα του εξωτερικού διεξήγαγαν μια μεγάλη, διεθνή έρευνα για τους πρόσφυγες και κάνουν λόγο για δολοφονικές ενέργειες από το ελληνικό Λιμενικό. Τα κύρια σημεία της έρευνας με τις συνεντεύξεις από αυτόπτες μάρτυρες.

Guardian, Spiegel, Lighthouse Reports και Mediapart διεξήγαγαν μια πολύμηνη δημοσιογραφική έρευνα, η οποία αποκαλύπτει βίαιες και παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων. Η έρευνα βασίζεται σε συνεντεύξεις με πάνω από 12 αυτόπτες μάρτυρες, δορυφορικές εικόνες, ανάλυση απόρρητων εγγράφων, λογαριασμούς στα social

media, συζητήσεις με αξιωματούχους σε Ελλάδα και Τουρκία κι άλλο ηλεκτρονικό υλικό.

Τι συνέβη εκείνες τις 5 μέρες του Σεπτέμβρη όπου 2 άνδρες έχασαν τη ζωή τους;

Ανάμεσα στους 36 πρόσφυγες που βγήκαν στην ακτή τον Σεπτέμβριο ήταν και δύο άνδρες, οι οποίοι έφυγαν απ’ την πατρίδα τους. Στις 15 Σεπτεμβρίου του 2021, οι Σίντι Κεϊτά από την Ακτή Ελεφαντοστού και Ντιντιέ Μαρσιάλ Κουαμού Νάνα από το Καμερούν, επιβιβάστηκαν σε ένα φουσκωτό σκάφος από την Τουρκία για την Ελλάδα. Έφτασαν στη Σάμο, ωστόσο, οι σοροί τους βρέθηκαν μέρες μετά ξεβρασμένες στην επαρχία Αϊδινίου, στις ακτές του Αιγαίου.

Ο Σίντι, 36 ετών, άφησε την πατρίδα του μετά τη συμμετοχή του σε διαδηλώσεις κατά του προέδρου της χώρας. Ο Ντιντιέ, 33 ετών και πατέρας 2 παιδιών, δούλευε ως μηχανικός στο Καμερούν, και έφυγε ελπίζοντας να συναντήσει τον μεγάλο του αδερφό στο Παρίσι. Και οι δύο αναζητούσαν άσυλο στην Ευρώπη.

7 πρόσφυγες απ’ τους 36 έχουν μνήμες απ’ τους δύο άντρες. Είπαν πως έφτασαν μαζί τους στη Σάμο. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, όποιος καταφέρνει να φτάσει στην Ε.Ε., μπορεί να αιτηθεί άσυλο. Όμως, αυτό δεν έγινε ποτέ, σύμφωνα με τη δημοσιογραφική έρευνα.

Οι αρχές εξέτασαν τη σορό του ενός άντρα και διαπίστωσαν ότι ο θάνατός του προήλθε από πνιγμό.

Σύμφωνα με την έρευνα, φαίνεται πως οι οι Έλληνες συνοριοφύλακες έσπρωξαν τους δύο άνδρες στη θάλασσα, ωστόσο, δεν υπάρχουν αποδείξεις.

Guardian

Οι πρόσφυγες προσεγγίζοντας το νησί της Σάμου άρχισαν να καλούν σε βοήθεια. Μάλιστα, ένας άνδρας φέρεται να φώναξε σε κάποιον στο κινητό του για βοήθεια. Έστειλε μήνυμα μαζί με ακριβή τοποθεσία στην οργάνωση Aegean Boat Report που έχει επαφή με αιτούντες άσυλο. Σε άλλο μήνυμα, ακούγεται η τρομαγμένη φωνή ενός άλλου άνδρα ψυθιρίζει «οι στρατιώτες μάς αναζητούν». 

Δικηγόροι της οργάνωσης Ηuman Rights Legal Project έμαθαν για την άφιξη της ομάδας προσφύγων εκείνη την ημέρα. Επέμειναν οι πρόσφυγες να εγγραφούν σε καταυλισμό και επικοινώνησαν με Έλληνες αξιωματούχους, με την Υπηρεσία του ΟΗΕ για πρόσφυγες και με τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο νησί της Σάμου. Ωστόσο, κανείς δεν τους απάντησε.

Άλλες μαρτυρίες αναφέρουν ότι ο Σίντι και ο Ντιντιέ ήταν ανάμεσα στους λίγους που κατάφεραν να αποφύγουν τους Έλληνες συνοριοφύλακες εκείνο το πρωί. Οι υπόλοιποι 28 πρόσφυγες συνελήφθησαν στην ακτή.

Η Πασκαλίν Σουάκι, μια νεαρή μητέρα από το Καμερούν, περιγράφει χαρακτηριστικά:

Οι συνοριοφύλακες, κάποιοι φορώντας μπαλακλάβες, μας μετέφεραν πάνω σε σκάφος του Λιμενικού. Εκεί οι άνδρες χτύπησαν τους πρόσφυγες και μας πήραν κινητά και αντικείμενα αξίας. Ένας από αυτούς έπιασε τα γεννητικά μου όργανα και άρπαξε 500 ευρώ που είχα κρύψει εκεί

Όπως κατήγγειλαν οι πρόσφυγες, στη συνέχεια η ακτοφυλακή τους οδήγησε πίσω στη θάλασσα για να γυρίσουν στην Τουρκία, μεταφέροντάς τους σε δύο φουσκωτές σχεδίες και εγκαταλείποντάς τους στη θάλασσα. Η Σουάκι λέει χαρακτηριστικά ότι πέταξαν το λίγο μηνών παιδί της στην σχεδία, σαν να πετάνε κάτι στον σκουπιδοτενεκέ.

Η τουρκική ακτοφυλακή, λίγες ώρες αργότερα, περισυνέλεξε τους πρόσφυγες.

Η μαρτυρία του Ιμπραήμ στη διεθνή έρευνα για τους πρόσφυγες

Ο Ιμπραήμ απ’ το Καμερούν περιγράφει ότι κατάφερε να ξεφύγει μαζί με τους Σίντι και Ντιντιέ σ’ ένα δάσος, όπου βρήκαν καταφύγιο. Τη συγκεκριμένη μαρτυρία επιβεβαίωσαν και γνωστοί του Σίντι.

Την επόμενη μέρα, προσπάθησαν να φύγουν από εκεί, αλλά τους σταμάτησαν αστυνομικοί με πολιτικά και κάλεσαν ενισχύσεις. Ο Ιμπραήμ λέει ότι στη συνέχεια οι άνδρες που φορούσαν μπαλακλάβες, τους χτύπησαν, τους έβαλαν σ’ ένα αυτοκίνητο και τους έβαλαν σε σκάφος για να τους οδηγήσουν στα ανοιχτά.

Οι 3 τους ήταν στριμωγμένοι σε μια πλώρη και μετά από μισή ώρα, οι αξιωματούχοι έσβησαν τη μηχανή και πέταξαν τον Ντιντιέ Μαρσιάλ Κουαμού στο νερό και αμέσως μετά τον Σίντι Κεϊτά. «Αντιστάθηκαν. Με ξυλοκόπησαν προτού πετάξουν κι εμένα στο νερό».

Ο Ντιντιέ σκεπάστηκε απ’ τα κύματα, ενώ μόνο ο Ιμπραήμ, που είναι δεινός κολυμβητής, κατάφερε να κολυμπήσει μέχρι τις ακτές της Τουρκίας. Έσυρε τον Σίντι έξω απ’ το νερό και προσπάθησε μάταια να τον επαναφέρει. Στη συνέχεια έφυγε, ενώ χάραξε τα ίχνη του στην άμμο για να μπορέσει να επιστρέψει. Η σορός του Ντιντιέ βρέθηκε δυο μέρες αργότερα.

Ο Ιμπραήμ οδήγησε τους Τούρους συνοριοφύλακες στη σορό του Σίντι και κατέθεσε τα όσα συνέβησαν.

Έλληνες αξιωματούχοι, μιλώντας στο Spiegel υπό το καθεστώς ανωνυμίας, είπαν πως πράγματι οι ελληνικές αρχές πετούν πρόσφυγες κατευθείαν στη θάλασσα, μια τακτική που, όπως λένε, χρησιμοποιείται κυρίως σε περιπτώσεις μικρότερων ομάδων και χωρίς τη χρήση των liferafts. Μάλιστα, λένε ότι για την αγορά των πλωτών σκηνών που χρησιμοποιούνται στις επαναπροωθήσεις απαιτούνται δημόσιοι διαγωνισμοί και ενδεχόμενη μεγάλη αγορά τέτοιων σκηνών θα μπορούσε να προκαλέσει άβολες ερωτήσεις. 

Πρόσφυγες έχουν καταγγείλει σε ΜΚΟ κι άλλα τέτοια βίαια περιστατικά.

Από τον Μάιο του 2021 η τουρκική ακτοφυλακή έχει καταγράψει 29 επαναπροωθήσεις κατά τις οποίες οι υπαίτιοι φέρεται να πέταξαν ανθρώπους στο νερό.

Ο Ιμπραήμ τελικά κατάφερε να φτάσει στην Ελλάδα, πήγε σε καταυλισμό προσφύγων, όπου αιτήθηκε άσυλο. Όπως είπε, ενώ πάλευε στα κύματα του Αιγαίου για τη ζωή του, ορκίστηκε στον εαυτό του πως θα έλεγε την ιστορία του στον κόσμο. Εν μέσω νομικών διαδικασιών για την εξασφάλιση καθεστώτος ασύλου, το μόνο που έχει απομείνει από τη ζωή του είναι ένας διαφανής προστατευτικός φάκελος με τα έγγραφά του και μια θλιβερή παραδοχή πως «νιώθω σαν να έχω αφήσει ένα μέρος του εαυτού μου στο νερό». 

«Οι ελληνικές αστυνομικές αρχές, ακολουθώντας ένα αυστηρό πειθαρχικό νομικό πλαίσιο, διερευνούν κάθε πληροφορία που τούς μεταφέρθηκε και αφορά φερόμενα περιστατικά κακοποιήσεων στα σύνορα αφορά υποτιθέμενα περιστατικά κακομεταχείρισης στα σύνορα, συμπεριλαμβανομένων των καταγγελιών για επαναπροωθήσεις, προκειμένου να επιβληθούν οι προβλεπόμενες από τον νόμο ποινές και να αποφευχθούν στο μέλλον ανάλογες συμπεριφορές», αναφέρει η Ελληνική Αστυνομία. 

«Οι πρακτικές που περιγράφοντας και αποδίδονται στη λειτουργία και το προσωπικό του Λιμενικού δεν ανταποκρίνονται στη δική μας επιχειρησιακή διαδικασία αποτροπής παράνομων συνοριακών διελεύσεων ή την αντιμετώπιση πολιτών τρίτων χωρών κατά τις περιπολίες των θαλάσσιων συνόρων», λέει από την πλευρά της το Ελληνικό Λιμενικό. 

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες πληροφορίες για την έρευνα εδώ

Διάβασε πρώτος όλα τα θέματα του iPop.gr στο Google News

Το άρθρο «Με ξυλοκόπησαν προτού πετάξουν κι εμένα στο νερό»- Διεθνής δημοσιογραφική έρευνα καταγράφει πνιγμούς προσφύγων από τις ελληνικές αρχές εμφανίζεται στο iPop.