Αφροδίτη Κουκουτσάκη: «Τα ΜΜΕ δεν δημιουργούν κοινωνική συναίνεση, την αναπαράγουν»

«Η είδηση δεν είναι το γεγονός. Αναφέρεται σε γεγονότα, αν θα επιλέξει κάποιος επικοινωνιακός οργανισμός να τα κάνει είδηση, αλλά είναι η αφήγηση. Δεν είναι το γεγονός. Δεν καθρεφτίζει καν το γεγονός αλλά μεταφέροντάς το στο συμβολικό στοιχείο της αφήγησης το ανακατασκευάζει. Κυρίως με βάση τις πληροφορίες που τροφοδοτούν τους δημοσιογράφους οι «πηγές», είτε η αστυνομία είναι αυτή, είτε όποια άλλη. Το τελικό προϊόν μπορεί να απέχει από την πραγματικότητα, αλλά το βασικό είναι να συγκροτεί μία αφήγηση με αρχή μέση και τέλος και ένα ηθικό δίδαγμα, με βάση αυτό που ο καθένας γνωρίζει. Την κοινωνική

συναίνεση. Αναπαράγονται δεσπόζουσες εικόνες, στερεότυπα, νοήματα που δεν διχάζουν το κοινό γιατί παραπέμπουν σε κυρίαρχους λόγους που με την ισχύ και την επανάληψή τους διαβρώνουν τη συνείδησή μας χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε».

Τα παραπάνω τόνισε μεταξύ άλλων, μιλώντας στο Δίκτυο Θεσσαλίας της ΕΡΤ η πανεπιστημιακός κ. Αφροδίτη Κουκουτσάκη, για το θέμα του τρόπου με τον οποίο τα μέσα ενημέρωσης μετατόπισαν το λόγο τους , την αφήγησή τους (από «ληστής» σε «επίδοξος ληστής» και τελικά «φερόμενος ως κλέφτης»), πρόσθεσαν στοιχεία («εξαρτημένος», «χρήστης», κ.λπ.) στο θέμα της δολοφονίας του Ζακ Κωστόπουλου στο κέντρο της Αθήνας. Υποστήριξε δε ότι η συγκεκριμένη υπόθεση αποτελεί την πιο ακραία εκδοχή είδησης, έτσι όπως αναπαράχθηκε ως κεντρικό αφήγημα από ΜΜΕ.

Μίλησε για την αντανάκλαση της κοινωνίας στα μέσα ενημέρωσης, για την ίδια την κοινωνία, για την αναπαραγωγή στερεοτύπων και κυρίαρχων λόγων που στοχεύουν στην διατήρηση του συστήματος. Συζητήσαμε μαζί της για την περιβόητη κοινωνική συναίνεση, την αντικειμενικότητα, το φόβο και, εν τέλει, τον σεβασμό στον άνθρωπο και την ανθρώπινη ζωή.

Τόνισε μεταξύ άλλων τα εξής: «Τα μέσα ενημέρωσης δεν δημιουργούν κοινωνική συναίνεση, αλλά δεν την υπονομεύουν. Την αναπαράγουν».

Ακούστε τη συνέντευξη εδώ.

www.ert.gr