Να μια περίπτωση που η Μέρκελ έχει απόλυτο δίκιο…

Η Άνγκελα Μερκελ μπορεί να είναι ο πλέον αντιπαθητικός άνθρωπος στον κόσμο για την πλειοψηφία των Ελλήνων. Όμως, η προεκλογική της ομιλία σε μαθητές Λυκείου, πριν από λίγες μέρες, ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Είπε πολλές αλήθειες, που πέρα από υπερβολές, συμπάθειες ή αντιπάθειες πρέπει να μας προβληματίσουν σοβαρά για το μέλλον της Ευρώπης και ιδιαίτερα της Ελλάδας, που συνεχίζει να αποτελεί τον αδύναμο κρίκο της ευρωζώνης.

Στην ομιλία της η υπεστήριξε

ότι η κρίση στην Ευρώπη δεν θα περάσει εύκολα και θα διαρκέσει χρόνια. Κι ότι πρέπει να αντιληφθούμε πως δεν μπορούμε να ζούμε με περισσότερα από όσα βγάζουμε. Δεν μπορούμε να καταναλώνουμε περισσότερα από όσα παράγουμε. Όπως έκαναν επί χρόνια οι περισσότερες χώρες- μέλη της Ευρωζώνης –και, κυρίως, η Ελλάδα.

Μην ξεχνάμε ότι το 2009, το πρωτογενές έλλειμμα του ελληνικού δημοσίου είχε φθάσει στο αστρονομικό ποσό των 29 δισ ευρώ. Τρομακτικό ποσό αν σκεφθούμε ότι κάθε χρόνο την τελευταία προ μνημονίου τριακονταετία, η Ελλάδα έμπαινε μέσα περίπου 20 δισ ευρώ ετησίως.

Αυτοί που ακόμα και τώρα επικρίνουν την Άγκελα Μέρκελ και τον Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε, ουσιαστικά για ποιο πράγμα τους κατηγορούν; Ότι υποστηρίζουν αδιέξοδες πολιτικές λιτότητας, οι οποίες οδηγούν σε μεγαλύτερη φτώχεια τους Ευρωπαίους – και ιδίως τους πολίτες των πλέον αδύναμων κρατών, όπως η Ελλάδα κι η Κύπρος. Αυτό σε μεγάλο βαθμό είναι αληθές.

Το ερώτημα, όμως, είναι αν μπορεί να ζει η Ευρώπη στα επίπεδα που είχε συνηθίσει εδώ και δεκαετίες. Κι η απάντηση, δυστυχώς, είναι Όχι. Να σκεφθούμε μόνο ότι στη δεκαετία του 1980, τα κράτη της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης παρήγαγαν άνω του 20% του παγκόσμιου πλούτου. Σήμερα αυτό το ποσοστό έχει πέσει κάτω από το 10%. Κι, όμως, η κατανάλωση στην Ευρώπη, κι ιδίως στην Ελλάδα, τα ίδια χρόνια ακολουθούσε ανοδική τάση συνεχώς.

Αυτό που οι περισσότεροι επικριτές της πολιτικής λιτότητας ζητούν, ουσιαστικά, από την Ευρωζώνη είναι να αυξήσει τη ρευστότητα μέσω της αυξήσεως της κυκλοφορίας χρήματος, έτσι ώστε να αυξηθεί η κατανάλωση και να αντιμετωπισθούν η ύφεση κι η φτώχεια. Ακόμα κι αν αυτό προκαλέσει κάποιου είδους πληθωριστικές πιέσεις, που οι Γερμανοί, (ενθυμούμενοι την καταστροφική εμπειρία της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης στον Μεσοποόλεμο), τρέμουν. Το επιχείρημα αυτό ακούγεται λογικό φαινομενικά.

Αλλά για να σκεφθούμε. Το πρόβλημα της Ευρώπης σήμερα είναι πρόβλημα κατανάλωσης ή πρόβλημα παραγωγικότητας κι ανταγωνιστικότητας; Αν εξαιρέσουμε την αυτοκινητοβιομηχανία και τη φαρμακοβιομηχανία, που συντηρούν κάπως την παραγωγικότητα της Ε.Ε., κακά τα ψέματα σε όλους τους τομείς που έχουν σημασία, όπως η Καινοτομία, η Έρευνα, η Εκπαίδευση, η Ευρώπη, και ειδικά η Ελλάδα, έχουν μείνει στο περιθώριο του διεθνούς ανταγωνισμού. Αύξηση της κατανάλωσης στην Ευρώπη, κι ιδίως στην Ελλάδα, σημαίνει αύξηση των εισαγωγών υπέρ των ΗΠΑ, (που παραμένουν τεχνολογικός κολοσσός) και των ασιατικών χωρών, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία κι η Κορέα.

Κατά συνέπεια, όσο επώδυνη κι αν είναι για μας η στάση της γερμανικής κυβέρνησης είναι, επίσης, αρκετά λογική. Το ζήτημα που ούτε η Μέρκελ ούτε οι επικριτές της έχουν κατορθώσει να απαντήσουν είναι ότι είτε με την αύξηση της κατανάλωσης είτε με την λιτότητα, δεν επιτυγχάνεται η πολυπόθητη ανάπτυξη, με την αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Κι αυτό είναι τεράστιο πρόβλημα, που το συναντάμε σήμερα σε άλλοτε κραταιές χώρες όπως η Γαλλία αλλά και στην Ελλάδα, όπου με την εξαίρεση του Τουρισμού, η παραγωγικότητα κι η ανταγωνιστικότητα έχουν πλήρως εγκαταληφθεί.

Είναι προφανές ότι απαιτούνται άλλες ρηξικέλευθες πολιτικές, που δυστυχώς η χώρα μας δεν αντέχει ακόμα να εφαρμόσει, διότι δε διαθέτει τη λογική και τη νοοτροπία που θα της προσέφεραν συγκριτικό πλεονέκτημα. Όπως η απόφαση της ΟΛΜΕ να κατεβάσει τους καθηγητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε απεργία εν μέσω Πανελλαδικών Εξετάσεων καταδεικνύει.

Οι απαράδεκτες αυτές νοοτροπίες και πρακτικές του δημοσιοϋπαλληλικού τομέα, που έχουν κυριαρχήσει στο σύνολο της κοινωνίας και της οικονομίας, οδηγούν σε ουσιαστική ακύρωση των όποιων προσπαθειών καταβάλλει η κυβέρνηση Σαμαρά για τη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης, που είναι απαραίτητη για την προσέλκυση επενδύσεων.

Ας μην ξεχνάμε, αν δεν πέσει φρέσκο χρήμα στην οικονομία δεν πρόκειται να επιτευχθεί οποιαδήποτε ανάκαμψη. Με το σαθρό σύστημα της διοίκησης όμως, επενδύσεις δεν πρόκειται ποτέ να υπάρξουν. Κι αυτή είναι μια ακόμα τρομακτική αλήθεια, που πεισματικά οι περισσότεροι εξ ημών αρνούμαστε να αποδεχθούμε.