Auschwitz: Η μνήμη προστατεύει το μέλλον μας!

Tweet

επιμέλεια: alfavita.gr

Ο ίδιος ο Χίτσκοκ μπορεί να κάνει πολλές τρομακτικές ιστορίες να πάρουν ζωή, όμως δεν άντεξε να δεί το ίδιο του ντοκιμαντέρ για τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εξάλλου πως θα μπορούσε να βάλει σε κάτι τέτοιο ζωή καθώς κάποτε εκεί μέσα δεν υπήρχε τίποτ’ άλλο εκτός από θάνατο.

Δείτε εδώ

Ένα ντοκιμαντέρ που δεν είχε προβληθεί ποτέ με θέμα την απελευθέρωση των κρατουμένων από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης το 1945, έκανε την εμφάνισή του υπό την σκηνοθεσία του Άλφρεντ Χίτσκοκ.Το υλικό που περιέχει το ντοκιμαντέρ είναι από μαγνητοσκοπήσεις που είχαν κάνει βρετανικά και σοβιετικά στρατεύματα. Με βάση αυτό το θα κάνουμε μια προσπάθεια να δώσουμε λίγες αλλά όχι ασήμαντες πληροφορίες για την ζωή μέσα σε αυτά τα εργοστάσια θανάτου. Οι περιοχές που βρισκόντουσαν τα στρατόπεδα εξόντωσης Υπήρχαν βέβαια και εκτός Γερμανίας.Το Άουσβιτς ΙΙ και το Κέλμνο που βρίσκονταν σε περιοχές της δυτικής Πολωνίας υπό γερμανική κατοχή, ενώ τα άλλα τέσσερα βρίσκονταν σε περιοχές υπό τον έλεγχο του Γενικού Κυβερνείου(Generalgouvernement).Ένα έβδομο στρατόπεδο, λιγότερο γνωστό από τα άλλα έξι, βρισκόταν στο Μάλι Τρόστενετς της σημερινής Λευκορωσίας. Επίσης, η σκιώδης κροατική κυβέρνηση της Ουστάς (Ustaše) είχε θέσει σε λειτουργία το στρατόπεδο εξόντωσης στο Γιασένοβατς.Τα στρατόπεδα της Τρεμπλίνκα, του Μπέλζεκ και του Ζομπίμπορ κατασκευάστηκαν κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Ράινχαρντ, που ήταν η κωδική ονομασία της επιχείρησης για την συστηματική εξόντωση των Εβραίων της Ευρώπης, ευρύτερα γνωστής με τον όρο "τελική λύση του Εβραϊκού ζητήματος" (γερμανικά Εντλέσουνγκ ντερ Γιούντενφραγκε (Endlösung der Judenfrage)). Η πραγματοποίηση της επιχείρησης αυτής αποφασίστηκε στη Διάσκεψη της Βάνζεε του Ιανουαρίου του 1942 και εκτελέστηκε υπό τον έλεγχο του Άντολφ Άιχμαν.Ενώ το Άουσβιτς ΙΙ αποτελούσε τμήμα ενός στρατοπέδου καταναγκαστικής εργασίας και το Μαϊντάνεκ περιλάμβανε και ένα στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας, τα στρατόπεδα που δημιουργήθηκαν κατά την Επιχείρηση Ράινχαρντ και το στρατόπεδο Κέλμνο ήταν αποκλειστικά στρατόπεδα εξόντωσης, τα οποία κατασκευάστηκαν με μοναδικό σκοπό τη μεγάλης κλίμακας εξολόθρευση Εβραίων μέσα σε λίγες ώρες από τη στιγμή της άφιξής τους – οι μόνοι που εξαιρούνταν από αυτή την άμεση θανάτωση ήταν όσοι χρησιμοποιούνταν σε καταναγκαστικές εργασίες που σχετίζονταν με τη διαδικασία της εξόντωσης (π.χ. την απομάκρυνση των πτωμάτων από τους θαλάμους αερίων). Τα στρατόπεδα αυτά είχαν μικρό μέγεθος – μόνο μερικές εκατοντάδες μέτρα – καθώς απαιτούνταν το ελάχιστο για διαμονή και άλλες βοηθητικές εγκαταστάσεις. Στα άτομα που έφταναν εκεί έλεγαν ότι ήταν απλώς σε έναν σταθμό μετεπιβίβασης, με σκοπό τη μετακίνησή τους ανατολικότερα.Επικεντρώνοντας στην γεωγραφία του μεγαλύτερου στρατοπέδου :1) Η είσοδος του θανάτου2) Η είσοδος του θανάτου (συνέχεια)3) Η ράμπα αποβίβασης 4) Ξύλινα παραπήγματα5) Παραπήγματα από τούβλο6) Αποχωρητήρια αντρικών φυλακών7) Αποχωρητήρια γυναικείων φυλακών8) Block 6 (Πειθαρχικός θάλαμος)9) Κρεματόριο 210) Κρεματόριο 2 (εσωτερικό) 11) Κρεματόριο 2 (γενική όψη)12) Πριν τον θάλαμο αερίων13) «Little wood» (Κρεματόριο 4)14) Τάφοι με τέφρες15) Κρεματόριο 516) «Kanada» and the sauna17) Sauna 1 (χώρος διαλογής νεοφερμένων)18) Sauna 2 (idem)19) Sauna 3 (idem)20) Bunker 1 (Tο μικρό κόκκινο σπίτι-προσωρινός θάλαμος αερίων)21) Bunker 2 (Το μικρό άσπρο σπίτι-idem) 22) Πηγάδια καύσης πτωμάτων 23) «Μexico» (χώρος συλλογής προσωπικών αντικειμένων φυλακισμένων)24) Νεκροταφείο σοβιετικών αιχμαλώτων 25) Η παλιά ράμπα αποβίβασης Ας θυμηθούμε λίγο τον Επίσημο πάντα απολογισμό των θυμάτων, γιατί οι άγνωστοι δεν μπόρεσαν ποτέ να βρεθούν και αν βρέθηκαν ήταν αδύνατες οι αναγνωρίσεις τους: 1) Εβραίοι : Από το 1943 και έπειτα αποτελούσαν την πιο πολυάριθμη ομάδα κρατουμένων. Συνολικά 1.100.000 Εβραίοι εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς μεταξύ των ετών 1940-1945. Περίπου 960.000 θανατώθηκαν εκεί (από τους οποίους 865.000 σε θαλάμους αερίων αμέσως κατά την άφιξή τους και περίπου 95.000 από τις 200.000 Εβραίων που ήταν καταγεγραμμένοι ως κρατούμενοι). Υπολογίζεται ότι περίπου 55.000 Έλληνες Εβραίοι εκτοπίστηκαν με προορισμό αυτό το στρατόπεδο.2) Πολιτικοί κρατούμενοι : Στην πλειονότητά τους ήταν Πολωνοί που είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια ενεργειών καταστολής ή λόγω της συμμετοχής τους σε αντιστασιακά κινήματα. Ο αριθμός τους ανέρχεται στους 160.000 περίπου.3) Πολωνοί: Ήταν η πολυπληθέστερη ομάδα μη Εβραίων κρατουμένων. Περίπου 140-150.000 Πολωνοί εκτοπίστηκαν σε αυτό το στρατόπεδο. Οι μισοί από αυτούς, περίπου 70-75.000 άτομα, εξοντώθηκαν είτε με εκτελέσεις είτε πέθαναν από την πείνα ή τις ασθένειες.4) Αθίγγανοι και κοινωνικά απροσάρμοστοι : Περίπου 23.000 Αθίγγανοι βρήκαν το θάνατο εκεί, η πλειονότητά τους μέσω αποτέφρωσης. Επίσης, υπήρχε ένας μικρός αριθμός πορνών.5) Αιχμάλωτοι πολέμου: Αφορά κυρίως σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου. Περίπου 15.000 άτομα εκτοπίστηκαν εκεί και όλοι τους σχεδόν εξοντώθηκαν.6) Άλλες εθνικές ομάδες: Υπολογίζεται ότι πάνω από 10.000 κρατούμενοι προέρχονταν από διάφορες άλλες εθνικές ομάδες, Τσέχοι, Γάλλοι, Γερμανοί, Σλοβένοι, κ.α.7) Σωφρονιστικοί κρατούμενοι : Υπολογίζεται ότι υπήρχαν περίπου 11.000 κρατούμενοι εξαιτίας διαφόρων παραπτωμάτων.8) Ποινικοί κρατούμενοι: Αυτή η κατηγορία περιλάμβανε λίγες εκατοντάδες κρατουμένων.9) Μάρτυρες του Ιεχωβά Φυλακίζονταν λόγω της συμπεριφοράς και της στάσης τους, που ήταν αποτέλεσμα των θρησκευτικών πεποιθήσεών τους. Υπήρχαν τουλάχιστον 138 καταγεγραμμένοι Mάρτυρες του Ιαχωβά. Υπήρχαν επίσης 249 κρατούμενοι που είχαν καταχωρηθεί σε άλλες κατηγορίες.10) Ομοφυλόφιλοι : Τουλάχιστον μερικές δεκάδες ομοφυλόφιλων φυλακίστηκαν και καταγράφηκαν.Εβραίοι φυλακισθέντες Ρομά φυλακισθέντες Τα εργαλεία των Ναζι:Η μέθοδος εκτέλεσης στα στρατόπεδα αυτά ήταν με δηλητηριώδη αέρια, συχνά σε θαλάμους αερίων, αν και πολλοί κρατούμενοι φονεύονταν με μαζικές εκτελέσεις και με άλλους τρόπους. Τα σώματα των εκτελεσμένων καταστρέφονταν σε κρεματόρια (εκτός από το Ζομπιμπόρ όπου καίγονταν σε υπαίθριες πυρές), και οι στάχτες θάβονταν ή διασκορπίζονταν.Τα στρατόπεδα διέφεραν ελαφρά ως προς την λειτουργία τους, αλλά όλα ήσαν σχεδιασμένα να σκοτώνουν όσο πιο αποτελεσματικά γινόταν. Για παράδειγμα, ο λοχαγός των Ες-Ες Κουρτ Γκερστάιν (Kurt Gerstein), ο οποίος εργαζόταν στην ιατρική υπηρεσία των Ες-Ες, ανέφερε σε έναν Σουηδό διπλωμάτη κατά την διάρκεια του πολέμου όσα είχε δει στα στρατόπεδα.Περιέγραψε πώς έφτασε στο Μπέλζεκ (Belzec) στις 19 Αυγούστου 1942 (την εποχή εκείνη, το στρατόπεδο χρησιμοποιούσε στους θαλάμους αερίων κυρίως μονοξείδιο του άνθρακα από μια πετρελαιομηχανή), όπου του παρουσίασαν με υπερηφάνεια την εκφόρτωση από 45 βαγόνια τρένου 6700 στριμωγμένων Εβραίων, πολλοί από τους οποίους ήσαν ήδη νεκροί, ενώ οι υπόλοιποι οδηγήθηκαν γυμνοί με βηματισμό παρέλασης στους θαλάμους αερίων, και εκεί, όπως είπε: Ο υποδιοικητής διμοιρίας Χάκενχολτ (Hackenholt) προσπαθεί με κάθε τρόπο να βάλει την μηχανή σε λειτουργία. Αλλά αυτή δεν ξεκινά. Εμφανίζεται ο λοχαγός Βιρτ (Wirth). Αντιλαμβάνομαι ότι αισθάνεται φοβισμένος επειδή είμαι ενώπιον μιας καταστροφής. Ναι, τα βλέπω όλα και περιμένω. Το χρονόμετρό μου τα φανερώνει όλα, 50 λεπτά της ώρας, 70 λεπτά και η ντηζελομηχανή δεν ξεκινά. Οι άνθρωποι περιμένουν μέσα στους θαλάμους αερίων. Μάταια. Ακούγονταν που θρηνούσαν, "όπως στην συναγωγή", είπε ο καθηγητής Πφάνεστιλ (Pfannenstiel), με τα μάτια του κολλημένα σε ένα παραθυράκι στην ξύλινη πόρτα. Έξαλλος, ο λοχαγός Βιρτ μαστιγώνει τον Ουκρανό βοηθό του Χάκενχολτ δώδεκα, δεκατρείς φορές, στο πρόσωπο. Μετά από 2 ώρες και 49 λεπτά - το χρονόμετρο τα κατέγραφε όλα - η ντηζελομηχανή ξεκίνησε. Μέχρι εκείνη την στιγμή, οι άνθρωποι που ήσαν κλεισμένοι μέσα σε εκείνους τους τέσσερις συνωστισμένους θαλάμους ήσαν ακόμη ζωντανοί, τέσσερις φορές επί 750 πρόσωπα σε τέσσερις φορές επί 45 κυβικά μέτρα. Ακόμη 25 λεπτά κύλησαν. Πολλοί ήσαν ήδη πεθαμένοι, αυτό μπορούσε να φανεί από το μικρό παράθυρο γιατί μια εσωτερική ηλεκτρική λάμπα φώτιζε τον θάλαμο για μερικές στιγμές. Μετά από 28 λεπτά, μόνο ελάχιστοι ήσαν ακόμη ζωντανοί. Τελικά, μετά από 32 λεπτά, όλοι είχαν πεθάνει... Οι οδοντίατροι τους απέσπασαν με σφυροκοπήματα τα χρυσά δόντια, τις γέφυρες και τις κορώνες. Ανάμεσά τους στεκόταν ο λοχαγός Βιρτ. Ήταν στο στοιχείο του, και δείχνοντάς μου ένα μεγάλο δοχείο γεμάτο με δόντια, είπε: "Δες και μόνος σου το βάρος αυτού του χρυσαφιού! Είναι μόνο τα χθεσινά και τα προχθεσινά. Δεν μπορείς να φανταστείς τι βρίσκουμε κάθε μέρα - δολάρια, διαμάντια, χρυσάφι. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να κλείσουμε το αφιέρωμά μας με μαρτυρίες από 2 επιζώντες. «Η κληρονομιά μου από το Αουσβιτς είναι ο αριθμός 182641 που χαράχτηκε στο χέρι μου» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μιζάν στο Κυριακάτικο σχολείο Μεταναστών, ο οποίος αντιμετώπιζε τον θάνατο σε καθημερινή βάση, είπε ότι δεν είχε ιδέα τι τον περίμενε, όταν ξεκίνησε το τρένο από την Άρτα στις 24 Μαρτίου 1944. «Οταν φτάσαμε στην Αθήνα για να αλλάξουμε τρένο, έφυγα ανενόχλητος, αλλά, επειδή δεν ήξερα την πόλη, γύρισα για να είμαι με την οικογένειά μου. Κανείς μας δεν είχε ιδέα για το τι μας περιμένει».«Είδα τον θάνατο» Στην παραμονή του στο Άουσβιτς μοιραζόταν μία κουβέρτα με ένα συγκρατούμενό του, έβλεπε σε καθημερινή βάση απαγχονισμούς και εργαζόταν σκληρά για να επιβιώσει. «Σε τακτά χρονικά διαστήματα μας εξέταζαν οι γιατροί και όποιος ήταν αδύναμος ή άρρωστος πήγαινε στον θάλαμο αερίων. Μια μέρα ήμουν πολύ άρρωστος, είχα 40 πυρετό και δεν μπορούσα να δουλέψω. Ηταν σίγουρο ότι θα με σκότωναν. Ευτυχώς, με έσωσαν τα ξαδέλφια μου που εργάζονταν αλλού και με έκρυψαν μέχρι να γίνω καλύτερα» διηγήθηκε ο κ. Μιζάν.Κατάφερε να επιζήσει για περισσότερο από έναν χρόνο στο Αουσβιτς. «Οσοι μας άκουσαν και άφησαν τα σπίτια τους σώθηκαν. Οι υπόλοιποι χάθηκαν!»Η κ. Πάρδο είναι μέλος της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, η οποία σχεδόν εξοντώθηκε από τους ναζί. Η ίδια και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς της, πάντως, κατάφεραν να γλιτώσουν. «Στην αρχή εγώ και η μικρή μου αδερφή δραπετεύσαμε από το γκέτο της Θεσσαλονίκης ακολουθώντας ένα αφύλακτο μονοπάτι. Προηγουμένως η μητέρα μας είχε αφαιρέσει το κίτρινο αστέρι που ήταν ραμμένο στα ρούχα μας. Μας έδωσαν καταφύγιο κάποιοι οικογενειακοί φίλοι. Λίγες μέρες αργότερα δραπέτευσαν και οι γονείς μας και μας βρήκαν. Μείναμε κλεισμένοι σε ένα διαμέρισμα απέναντι από το παλιό μας σπίτι», διηγείται. Η οικογένεια Πάρδο, πάντως, βρήκε και έναν ανέλπιστο σύμμαχο σε αυτά τα δύσκολα χρόνια. «Μας βοήθησε πολύ ένας στρατιώτης που δεν ξέρω αν ήταν Γερμανός ή Αυστριακός. Μας έλεγε πότε γίνονταν μπλόκα για να προσέχουμε περισσότερο». Βιβλιογραφία: • Στέφανος Pοζάνης, Tα στρατόπεδα συγκέντρωσης και το τέλος του παραδοσιακού ουμανισμού, Παπαζήσης, Aθήνα χ.χ. • Σάλινς Mάρσαλ, Xρήσεις και καταχρήσεις της Bιολογίας, Aλεξάνδρεια, Aθήνα 1997. • P. Kαρτιέ, Iστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, τόμοι A’ – B’, Πάπυρος, Aθήνα 1995. Ιστιολόγιο:• http://en.auschwitz.org • www.scrapbookpages.com/AuschwitzScrapbook/Tour/Auschwitz1/Auschwitz08.html • Charlotte Delbo, “Auschwitz and After: None of Us Will Return”, Yale University Press, 1995 • Pen And Ink: Mieczyslaw Koscielniak, "A Day in the Life of a Woman Prisoner“, Auschwitz Museum Archive • Auschwitz-Birkenau - "The Death Factory“ Tags: Auschwitz Tweet

View the discussion thread.