Υπάρχει μονοπώλιο ευθύνης στην τραγωδία του Μαλανδρίνου;

Του Γιώργου Καραϊβάζ

Η δολοφονία του υπαρχιφύλακα των φυλακών του Μαλανδρίνου, η πρώτη των τελευταίων τουλάχιστον 30 ετών στα σωφρονιστικά χρονικά, αποτέλεσε το τραγικό επισφράγισμα μιας μακράς περιόδου σοβούσας έντασης, με προφανή επικοινωνιακή και νομοθετική υπαιτιότητα δύο υπουργών της κυβέρνησης, των κ.κ. Δένδια και Αθανασίου.

Το καπάκι της έντασης άνοιξε για πρώτη φορά στις αρχές του χρόνου αμέσως μετά την «απόδραση» του Χριστόδουλου Ξηρού. Με πρωτεργάτη τον Δένδια, άνοιξε ένα οξύμωρο σχήμα δηλώσεων και δράσεων, που βασίστηκαν πάνω σε ένα εποικοδόμημα-ικρίωμα

της λογικής. Ο υπουργός δημόσιας τάξης ανήγγειλε τη δημιουργία ειδική κλειστής πτέρυγας υψίστης ασφαλείας με πολλαπλούς «αναπόδραστους» κλειδάριθμους, ωσάν ο Χριστόδουλος να είχε... «διολισθήσει» μέσα από κάποια φυλακή.

Θυμίζουμε πως ο Ξηρός, παραβίασε τους όρους της άδειας που του είχε δοθεί και ξέφυγε από τα... «άγρυπνα» μάτια των αστυνομικών της αντιτρομοκρατικής, ενώ βρισκόταν στο σπίτι του στην Καλλικράτεια της Χαλκιδικής και όχι σε κάποιο κελί. Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένο πως ειδικά ο Δένδιας για πολλά μπορεί να επικριθεί αλλά όχι για αφέλεια, ήταν εμφανές ότι πρόθεσή του ήταν η κλιμάκωση της στρατηγικής -ενός συνολικού σχεδίου- πλέγμα του συρματοπλέγματος. Πρώτα με τις φυλακές για τρομοκράτες και στη συνέχεια με τη δημιουργία νέων στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών.

Ακολούθησε ο Αθανασίου, με ανακοινώσεις για περαιτέρω δραστικό περιορισμό των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των κρατουμένων, αρχής γενομένης με το ψαλίδι στις άδειες. Και μπορεί νομοθετικά να μην έχουν ακόμη ρυθμιστεί με εφαρμοστικές πράξεις ή με ανελεύθερες διατάξεις, οι περιορισμοί στην πράξη όμως τέθηκαν σε ισχύ. Κρατούμενοι με ιστορικό αναφοράς τη συνέπεια στις άδειες, είδαν να μπαίνει η σφραγίδα της απόρριψης στο νέο αίτημα, ενώ εντατικοποιήθηκαν οι αστυνομικές έρευνες στα κελιά. Με μαθηματική ακρίβεια, ήταν πλέον οφθαλμοφανές ότι η στρατηγική της έντασης ανέβαινε την κατακόρυφο, με απρόβλεπτες πλέον συνέπειες.

Και οι απρόβλεπτες συνέπειες δραματοποιήθηκαν και μετουσιώθηκαν στην τραγωδία του Μαλανδρίνου. Μια τραγωδία με πρωτοφανή χαρακτηριστικά ενέργειας και θύμα ένα σωφρονιστικό υπάλληλο, πατέρα δύο μικρών παιδιών. Και μπορεί τα αναθέματα να συγκεντρώθηκαν εξ ορισμού στον δράστη, μια πιο προσεκτική όμως και διαθλαστική ματιά υπό το πρίσμα της γενικής θεώρησης-ερμηνείας, βγάζει νέους συντελεστές υπαιτιότητας. Αθώρητους και ακαθόριστους υπό την προοπτική αυτής καθαυτής της πρώτης ματιάς και το βάρος της ακραίας συναισθηματικής φόρτιση της βάρβαρης πράξης. Μιας, όπως εξηγήσαμε, πρωτόγνωρης στα χρονικά πράξης.