Σε καθεστώς απόλυτης ανασφάλειας

Του Αριστείδη Αποστόλου ([email protected])

Το «κούρεμα» των τραπεζικών καταθέσεων στην Κύπρο επιβεβαίωσε τη νέα τάξη πραγμάτων που ισχύει πλέον στην καθημερινότητα των πολιτών του ευρωπαϊκού Νότου. Ο κάτοικος των περιοχών αυτών θα ζει εφεξής μονίμως σε καθεστώς ανασφάλειας (αν όχι φόβου) για το τι του ξημερώνει την επόμενη ημέρα, καθώς τα όσα πίστευε ως δεδομένα, μπορούν πλέον να ανατραπούν ανά πάσα στιγμή.

Χαρακτηριστικό, λοιπόν, της

νέας εποχής είναι το παράδειγμα με το «κούρεμα» των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες. Αυτό που όλοι γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, είναι πως οι τραπεζικές καταθέσεις είναι εγγυημένες και πως αποτελούν μία σίγουρη επένδυση, από την οποία δεν χάνει κάποιος τα χρήματά του˙ ίσα-ίσα που θα κερδίσει και ένα μικρό τόκο. Ωστόσο η πρόσφατη απόφαση του Eurogroup για την Κύπρο ανέτρεψε παντελώς το παραπάνω δεδομένο, καθώς το μαχαίρι μπήκε βαθιά στις τραπεζικές καταθέσεις (υπολογίζεται πως θα «κουρευτεί» τελικά το 40-50% του κεφαλαίου για καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ).

Το ερώτημα είναι: ήταν η Κύπρος μία ειδική περίπτωση, οπότε το «κούρεμα» δεν θα εφαρμοστεί σε καμία άλλη χώρα; Μάλλον όχι. Λίγες ώρες μετά την απόφαση του Eurogroup, ο πρόεδρός του, Γερούν Ντάισλεμπλουμ, δήλωσε πως η Ευρώπη βρήκε έναν νέο και αποτελεσματικό τρόπο για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που υπάρχουν σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, εννοώντας πως εφεξής θα συμβάλουν και οι καταθέτες.

Η τοποθέτηση αυτή προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις και δηλώσεις επί δηλώσεων από Ευρωπαίους αξιωματούχους, ηγέτες χωρών και διεθνείς οργανισμούς και ιδρύματα όπως το ΔΝΤ – ορισμένοι μίλησαν για νέα κατάσταση κι άλλοι για ειδική περίπτωση στην Κύπρο, η οποία δεν θα εφαρμοστεί πουθενά αλλού.

Επί της ουσίας, η αρχική δήλωση του Ντάισλεμπλουμ δεν αποκλείστηκε ούτε διαψεύστηκε επισήμως με κατηγορηματικό τρόπο, με αποτέλεσμα κανείς να μην μπορεί να εγγυηθεί για το ποιες μπορεί να είναι οι μελλοντικές αποφάσεις των Ευρωπαίων ιθυνόντων για θέματα των χρεών σε κράτη ή τράπεζες. Πιο απλά, οι πολίτες των χωρών με οικονομικά προβλήματα δεν μπορούν πλέον να αισθάνονται ασφαλείς, σε μία «Ευρώπη των λαών» που ξεκίνησε με πολλές φιλοδοξίες και εξαγγελίες, και κατέληξε να αποτελεί «Δαμόκλειο σπάθη» για όσα κράτη δεν καταγράφουν «ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα».