Κοινωνική διαχείριση των απορριμμάτων

Του Στράτου Ιωακείμ

Με γοργούς ρυθμούς κινείται η πολιτεία σχετικά με τη συνολική διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής. Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις, ο ΕΣΔΝΑ προσανατολίζεται να γίνουν τέσσερις διαφορετικοί διαγωνισμοί -ένας για κάθε εργοστάσιο- με «τις ασφαλιστικές δικλείδες να είναι τέτοιες, που θα διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον, την προστασία του περιβάλλοντος και το βέλτιστο οικονομικό αποτέλεσμα τόσο για τους πολίτες, όσο και για τους ΟΤΑ α’ βαθμού». Η «Αττική Free

Press» στο τεύχος 152 άνοιξε τον φάκελο των απορριμμάτων, παρουσιάζοντας λεπτομερώς τις ισχυρές φωνές διαφοροποίησης που υπάρχουν στην κοινωνία σχετικά με το προτεινόμενο σχέδιο που επεξεργάζεται η Περιφέρεια Αττικής. Σε αυτό το τεύχος φιλοξενείται η πρόταση εναλλακτικής διαχείρισης των σκουπιδιών, που επεξεργάστηκε η «Πρωτοβουλία συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων».

Η πρόταση παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και φαίνεται να βρίσκει απήχηση σε αρκετούς δήμους της χώρας. «Στηρίζεται στις βασικές αρχές της εγγύτητας και της μικρής κλίμακας, που αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση μιας οικονομικής και φιλοπεριβαλλοντικής διαχείρισης, σε όφελος των πολιτών και της κοινωνίας», αναφέρει η Πρωτοβουλία. 

Οι βασικοί άξονες:

«• Υιοθετεί και ενσωματώνει, στην πράξη, τις διεθνείς εμπειρίες και τις καλές πρακτικές, συμπεριλαμβανομένης και της ιεράρχησης στη διαχείριση, που εισάγει η οδηγία 2008/98/ΕΕ.

• Ικανοποιεί πάγιους (και ανεκπλήρωτους) στόχους όλων των σχεδιασμών διαχείρισης απορριμμάτων, για μείωση της παραγωγής αποβλήτων και διαλογή στην πηγή καθαρών ανακυκλώσιμων και βιοαποδομήσιμων υλικών.

• Μεταφέρει το κύριο πεδίο των δραστηριοτήτων στο τοπικό επίπεδο, με σκοπό τη δραστική μείωση της ποσότητας των απορριμμάτων, που έχουν ανάγκη επεξεργασίας ή τελικής διάθεσης σε χώρους ταφής.

• Αποσκοπεί στη μέγιστη δυνατή ανάκτηση υλικών (μέσω της επαναχρησιμοποίησης, της διαλογής στην πηγή, της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης) και τη διάχυση των ωφελειών που προκύπτουν στους δήμους και τους πολίτες.

• Χρησιμοποιεί εγκαταστάσεις διαχείρισης μικρής κλίμακας και απλού μηχανολογικού εξοπλισμού, εύκολα διαχειρίσιμες από τους δήμους, οικονομικές στην κατασκευή και λειτουργία τους. Εγκαταστάσεις που δεν απαιτούν τεράστιες μεταφορές απορριμμάτων, είναι προσβάσιμες στους πολίτες και δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας.

• Μειώνει δραστικά τις ανάγκες σε χώρους υγειονομικής ταφής και διαφοροποιεί το προς ταφή υπόλειμμα, που θα τείνει να έχει χαρακτηριστικά αδρανούς υλικού». 

Υπάρχει ιεράρχηση των σταδίων

Στο σημείο αυτό, κομβικό σημείο αποτελεί η ιεράρχηση των σταδίων διαχείρισης των απορριμμάτων, που χωρίζεται σε: α) πρόληψη, β) προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, γ) ανακύκλωση και δ) άλλου είδους ανάκτηση, π.χ. ανάκτηση ενέργειας. Το βάρος «πέφτει» στα τρία πρώτα στάδια, με ανάγκη υιοθέτησης της αρχής ότι η μετάβαση σε οποιαδήποτε βαθμίδα της διαχείρισης προϋποθέτει τη χρήση και την εξάντληση των δυνατοτήτων των προ