Η ομίχλη του Πολυτεχνείου

Κύλησε αρκετό νερό από τα μαθητικά μου χρόνια και τις σχολικές γιορτές της 17ης Νοεμβρίου, όπου ντρεπόμουν να ομολογήσω ότι δεν καταλάβαινα τι ακριβώς γιορτάζουμε, και ακόμη τα βασικά ερωτήματα εκείνης της περιόδου παραμένουν μέσα μου αλώβητα.

Του Νίκου Καραμάνογλου

Σαν παιδί με είχαν μάθει να ξεχωρίζω δίχρωμα τον κόσμο, οι καλοί Έλληνες και οι κακοί Γερμανοί… ή Τούρκοι τελοσπάντων. Έλα όμως που σε αυτή την περίπτωση και οι δύο πλευρές ήταν Έλληνες. Ποιοι ήταν οι καλοί και ποιοι οι κακοί; Κι ακόμα πως αφού τα γεγονότα του Πολυτεχνείου έλαβαν χώρα το 73, η δικτατορία

-που μετά περισσής βδελυγμίας αποκαλούσαμε με την ακατανόητη στα παιδικά αυτιά μου λέξη Χούντα- έπεσε το 74;

«Θα θέλε τον χρόνο της για να γείρει», σκεφτόμουν και μεγαλώνοντας κατάλαβα πως είχα δίκιο. Περισσότερα από είκοσι χρόνια μετά από τις ομιχλώδεις εκείνες σχολικές γιορτές και έχοντας διαβάσει και ασχοληθεί αρκετά με το θέμα, δεν έχω κατασταλάξει ακόμα -γεγονός εντυπωσιακό για τόσο πρόσφατο ιστορικό γεγονός- αν υπήρξαν ή όχι νεκροί στο Πολυτεχνείο. «Υπήρξαν βέβαια», θα με κατακεραυνώσει η μία πλευρά, αναφέροντας μάλιστα ονόματα και ηλικίες. «Ανύπαρκτα κατασκευάσματα, να βγουν οι συγγενείς τους να μιλήσουν», θα αντιτείνει η άλλη.

41 χρόνια μετά και η Ελλάδα δεν μπορεί να αποφασίσει για το σημείο καμπής της σύγχρονης ιστορίας της. 65 χρόνια μετά και ο απόηχος του εμφυλίου δεν σβήνει, απλώς μεταλλάσσεται αλλάζοντας σχήματα και μορφές. Ποια είναι η κληρονομιά του Πολυτεχνείου για μένα; Η μελαγχολία μου πάνω στην ανθρώπινη φύση.

Τις ιδέες του Πολυτεχνείου άλλοι προσπάθησαν να τις υλοποιήσουν και απέτυχαν και άλλοι τις εξαργύρωσαν πολιτικά, οδηγώντας μας εν πολλοίς στην κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα.