Μπουτίκ για Αυτόχειρες (Le Magasin Des Suicides)

του Αλέξανδρου Ραπτοτάσιου

Η «Μπουτίκ για Αυτόχειρες» είναι μια ιστορία που φλερτάρει επικίνδυνα με τη σημερινή Αθήνα, καθώς είναι τοποθετημένη σε μια τσιμεντούπολη, όπου οι αυτοκτονίες έχουν γίνει επιδημία, και σε έναν μουντό κόσμο που βρίσκεται σε οικονομική και περιβαλλοντική κρίση. Πρωταγωνιστεί μια πενταμελής οικογένεια, που διατηρεί ένα γραφικό μαγαζάκι, το οποίο εμπορεύεται τα υλικά για κάθε δυνατό τρόπο αυτοκτονίας, για κάθε ενδιαφερόμενο αυτόχειρα!

Αν και το θέμα είναι μακάβριο, η

καρτουνίστικη αισθητική (που παραπέμπει στο «Τρίο της Μπελβίλ») σε παραπλανεί, αρχικά, και περιμένεις ένα σκοτεινό χιουμοριστικό παραμύθι στην παράδοση του Tim Burton και της οικογένειας Άνταμς. Ξέρετε, λίγο γοτθικό υπερθέαμα, εκκεντρικοί χαρακτήρες, μακάβρια αστεία, και μια ζεστή ιστορία που ξορκίζει το όλο μαύρο της υπόθεσης. Έλα, όμως, που η «Μπουτίκ για Αυτόχειρες» δεν κάνει τίποτα από αυτά! Επιλέγει, αντίθετα, να πάει κόντρα στην ωραιοποίηση όλης αυτής της μαύρης αισθητικής που έχει γίνει της μόδας τελευταία. Το αποτέλεσμα είναι μια ιδιόρρυθμη παραγωγή με τα θετικά και αρνητικά της στοιχεία. Να τονίσω ότι η ταινία δεν είναι παιδική. Μπορεί, μάλιστα, να επηρεάσει απροσδόκητα ακόμα και ενήλικους θεατές.

Η τσιμεντούπολη της ιστορίας δεν είναι κάποιο σουρεαλιστικό ή φουτουριστικό επινόημα, αναφέρεται στο τώρα. Η κατάθλιψη και η απαισιοδοξία είναι τα χαρακτηριστικά όλων των κατοίκων και η απόγνωση έχει κάνει τις αυτοκτονίες αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας. Οι χαρακτήρες δεν είναι διασκεδαστικά πλάσματα μέσα στην εκκεντρικότητά τους. Είναι θλιβεροί, παθητικοί και απογοητευμένοι με έναν τρομακτικά απλό και γνώριμο τρόπο. Η οικογένεια που έχει την μπουτίκ, πουλάει δηλητήρια, σχοινιά, όπλα, ξυράφια και άλλα «χρήσιμα» αντικείμενα σε υποψήφιους αυτόχειρες. Ο λόγος που δεν καταφεύγουν τα μέλη της στην αυτοκτονία είναι μια εθιμοτυπική προσήλωση στην διατήρηση της επιχείρησης!

Όλα θα ανατραπούν όταν το νέο παιδί της οικογένειας, ένα τρισχαριτωμένο αγοράκι, το οποίο γελάει συνέχεια, μένει απτόητο μπροστά στη μαυρίλα και την απαισιοδοξία που βρίσκεται γύρω του. Όταν μεγαλώσει θα προσπαθήσει να φέρει τη χαρά, τον έρωτα και την ελπίδα στους γύρω του, ερχόμενος σε σύγκρουση με τον πατέρα του, κάτι που θα τον κάνει το «λευκό πρόβατο» της οικογένειας!

Αν και υπάρχουν χαριτωμένα τραγούδια και αστείες σκηνές, η ταινία καταφέρνει να μεταδώσει τη ζοφερότητα μιας κοινωνίας σε απόγνωση χωρίς να γίνουν συγκεκριμένες πολιτικές αναφορές. Δυστυχώς, όμως, δεν φτάνει εκεί που θα μπορούσε. Πολλές στιγμές δεν είναι σίγουρο για το που θέλει να καταλήξει, πολλοί χαρακτήρες αφέθηκαν μισοτελειωμένοι, τα τραγούδια είναι κάπως αποπροσανατολισμένα και η υπόθεση δεν είναι πάντα ξεκάθαρη.

Αυτό, όμως, δεν τη σταματάει από το να είναι μια ενδιαφέρουσα ταινία, που αξίζει την προσοχή μας. Τα θέματα που αγγίζει (αυτοκτονίες, κατάθλιψη, σεξουαλική αφύπνιση) την ξεχωρίζουν από άλλες του είδους και, επίσης, θα δείτε πολλές φορές να προχωράει σε μονοπάτια που σχεδόν ποτέ δεν θα το έκανε μια ταινία κινουμένων σχεδίων. Υπάρχουν σκηνές όπου το μακάβριο, το απάνθρωπο και το γυμνό εκφράζονται ευθέως χωρίς χαριτωμενιές και χιούμορ. Η ταινία, που σκηνοθέτησε ο Patrice Leconte και είναι βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του Jean Teulé, αφήνει μια περίεργη γεύση αφού τελειώσει. Αλλά αυτό που, ίσως, αξίζει όταν την παρακολουθείς, είναι το πρωτότυπο πείραμα ανάμειξης ενήλικου ύφους με το σχέδιο, το οποίο παραδοσιακά απευθύνεται σε νεανικό κοινό.