Ο Ραχόι πάει … Καστελόριζο

Στο επίκεντρο το οικονομικό πρόγραμμα της Ισπανίας.

Το Σάββατο η Ισπανία ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει τη βοήθεια της Ευρώπης για να στηρίξει το κλυδωνιζόμενο τραπεζικό της σύστημα κι έγινε η τέταρτη χώρα της Ευρωζώνης που υποχρεώνεται σε ευρωπαϊκή διάσωση. Το ισπανικό πρόγραμμα είναι τεράστιο – εκτιμάται σήμερα περί τα 100 δις ευρώ και μπορεί να αυξηθεί κι άλλο – αγγίζει δηλαδή τα μεγέθη του πρώτου ελληνικού προγράμματος. Όμως καθώς η Ισπανία είναι η τέταρτη σε μέγεθος χώρα της Ευρωζώνης – μια κλασική περίπτωση too big

to fail χώρας όπως το λεν οι Αγγλοσάξονες,  που τυχόν κατάρρευση της θα παράγει πρόβλημα συστημικών διαστάσεων για την Ευρωζώνη – το πρόγραμμα διάσωσης της Μαδρίτης θα είναι πολύ διαφορετικό από τα προγράμματα της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας

Πώς έφτασε η Ισπανία στη διάσωση

Σε αντίθεση με μας, τα προβλήματα της Ισπανίας δεν προήλθαν από την υπερχρέωση του ισπανικού δημοσίου. Η Μαδρίτη εισήλθε στα χρόνια της κρίσης με ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα δημοσίου χρέους στην Ευρωζώνη – πολύ χαμηλότερο του γερμανικού.

Η κρίση της Ισπανίας είναι μια τραπεζική κρίση στα πρότυπα της ιρλανδικής και της αμερικανικής. Στην Ισπανία, ιδίως τα τοπικά ταμιευτήρια είχαν παράσχει τεράστιο δανεισμό σε κατασκευαστές και αγοραστές ακινήτων κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης φούσκας των   ακινήτων και με το σκάσιμο της φούσκας κατέρρευσαν υπό το βάρος των  ζημιών τους. Και σε αντίθεση με την Ιρλανδία και τις ΗΠΑ, όπου οι τιμές των ακινήτων ξεφούσκωσαν σχετικά γρήγορα, η φούσκα των ισπανικών ακινήτων σκάει τώρα, εξαιτίας της ύφεσης. Κατά συνέπεια οι ισπανικές τράπεζες θα χρειαστούν πολύ περισσότερα χρήματα για να ανταποκριθούν στις ευρωπαϊκές κεφαλαιακές απαιτήσεις.

Η σημερινή πρώτη μεγάλη ‘πράξη’ του δράματος της ισπανικής κρίσης άνοιξε πριν ένα μήνα όταν διαπιστώθηκε ότι η Bankia, τέταρτη σε μέγεθος τράπεζα της χώρας που προέκυψε από τη συγχώνευση 7 περιφερειακών ταμιευτηρίων, είχε κεφαλαιακή τρύπα περί τα 20 δις ευρώ και καθώς ήταν αδύνατον να συγκεντρώσει νέα κεφάλαια μόνη της, κρατικοποιήθηκε. Με το ύψος των τραπεζικών ζημιών να γίνεται όλο και πιο σαφές, οι ισπανικές αρχές αναγνώρισαν ότι κι άλλες τράπεζες μπορεί να ακολουθήσουν το δρόμο της Bankia και να χρειαστούν κρατικά κεφάλαια. Κι όλα αυτά βεβαίως συνέπεσαν με τη δραματική αύξηση του κόστους δανεισμού της ισπανικής κυβέρνησης – γεγονός που σήμαινε  ότι η Μαδρίτη δεν μπορούσε να δανειστεί από τις αγορές παρά μόνο με επικίνδυνα μεγάλο κόστος. Με την άντληση χρηματοδότησης από το ταμείο διάσωσης της Ευρωζώνης, η Ισπανία μπορεί να δανειστεί με 3% επιτόκιο αντί του 6% των αγορών και να στηρίξει έτσι τις τράπεζες της πιο αποτελεσματικά

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο πρόγραμμα της Ισπανίας και των τριών ‘μικρών’ του ευρώ

Μέχρι πέρυσι το ταμείο διάσωσης της Ευρωζώνης είχε μόνο ένα εργαλείο στο οπλοστάσιο του: την πλήρη διάσωση. Αλλά υπό τις πιέσεις των Βρυξελλών, η Γερμανία αποδέχτηκε ειδικώς για την Ισπανία να επιτρέψει στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρημ