Προστασία καταναλωτών στις διασυνοριακές αγορές προιόντων μέσω Διαδικτύου

Εκστρατεία για την πληροφόρηση των Ευρωπαίων καταναλωτών σχετικά με την ύπαρξη ευρωπαϊκής διαδικασίας μικροδιαφορών, η οποία μπορεί να επιλύσει προβλήματα σε διασυνοριακό επίπεδο που σχετίζονται με τα προϊόντα και την παράδοση, χωρίς να απαιτούνται δικηγόροι και νομική υποστήριξη.

Η  ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών είναι μία από τις λύσεις που διατίθενται για την επίλυση διασυνοριακών διαφορών σε υποθέσεις που αφορούν ποσό 2.000 ευρώ ή και μικρότερο. Ωστόσο, μια έκθεση του Δικτύου Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτών (EKK-Net), που δημοσιεύθηκε σήμερα, δείχνει ότι συχνά δεν αξιοποιείται επαρκώς

αυτή η φιλική προς το χρήστη διαδικασία που διατίθεται από την 1η Ιανουαρίου 2009. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι δικαστές δεν γνωρίζουν τη διαδικασία – κάτι που η Επιτροπή προτίθεται να αντιμετωπίσει δυναμικά.

Το 2010 στο πλαίσιο ενός σχεδίου τα ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών (ΕΚΚ) στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ διερεύνησαν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί στην πράξη η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών. Διαπίστωσαν ότι η διαδικασία είναι σχετικά άγνωστη – όχι μόνο στους καταναλωτές, αλλά και στους δικαστές. Αν και η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών αυτή καθαυτή είναι καταρχήν απλή και δωρεάν, η εκτέλεση της απόφασης που προκύπτει από τη διαδικασία αυτή συχνά καθυστερεί λόγω του ηττηθέντα διάδικου. Κατά συνέπεια, μόνον η μειονότητα των θετικών αποφάσεων των δικαστηρίων σε χώρες προέλευσης των καταναλωτών εκτελούνται στην πράξη σε διασυνοριακό επίπεδο. Όταν απαιτείται η ανάληψη δράσης για να ληφθεί απόφαση που εκτελείται στη χώρα του εμπόρου και σύμφωνα με τη νομοθεσία της χώρας αυτής, οι καταναλωτές συχνά εγκαταλείπουν τη διαδικασία, επειδή η επιβολή της σε εθνικό επίπεδο είναι περίπλοκη και μπορεί να είναι δαπανηρή.

Στις εγχώριες αγορές, περίπου το 20% των ευρωπαίων καταναλωτών αναφέρουν ότι τους 12 τελευταίους μήνες έχουν αντιμετωπίσει πρόβλημα σχετικά με προϊόν, υπηρεσία, έμπορο λιανικής πώλησης ή πάροχο. Η μέση εκτιμώμενη αξία των απωλειών είναι 375 ευρώ ανά υπόθεση. Το 60% των ερωτηθέντων καταναλωτών βρήκαν ικανοποιητική λύση απευθείας με τον έμπορο, αλλά το υπόλοιπο 40% δεν βρήκε λύση και το 25% από αυτούς δεν προσπάθησε καν να υποβάλει καταγγελία. Ο αριθμός των καταναλωτών που προσφεύγουν στο δικαστήριο, όταν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα, είναι πολύ χαμηλός (το 2% των καταναλωτών που αντιμετώπισαν πρόβλημα τους 12 τελευταίους μήνες). Πολλοί είπαν ότι δεν υπέβαλαν καταγγελία, επειδή τα εν λόγω ποσά ήταν πολύ μικρά (26%), άλλοι πίστευαν ότι η διαδικασία θα ήταν υπερβολικά δαπανηρή σε σύγκριση με το σχετικό ποσό (13%) ή ότι θα διαρκούσε υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα (12%).

Για την καλύτερη αποτελεσματικότητα του μέτρου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για να διασφαλίσει την εφαρμογή της ευρωπαϊκής διαδικασίας μικροδιαφορών και για να ευαισθητοποιήσει σχετικά τους πολίτες. Περισσότεροι καταναλωτές πρέπει να γνωρίσουν τη διαδικασία και να την χρησιμοποιούν. Ειδικότερα, η Επιτροπή θα