Τσικνοπέμπτη σήμερα: Τι σημαίνει και γιατί τη γιορτάζουμε

Ένα βήμα πιο κοντά στις Απόκριες αλλά και στη μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής (που προηγείται του Πάσχα) μας φέρνει η Τσικνοπέμπτη.

Γιατί όμως την ονομάζουμε Τσικνοπέμπτη; Η απάντηση είναι απλή. Από την τσίκνα, αφού κάθε χρόνο τέτοια μέρα είθισται σε πολλά σπίτια που τηρούν αυτό το έθιμο, να ψήνουν κρέας ή να λιώνουν το λίπος από τα χοιρινά.

Ο μυρωδάτος καπνός που διαχέεται παντού, είναι στην ουσία αυτός που «κάνει» την Τσικνοπέμπτη, δηλαδή την Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου (Κρεατινής).

Για την ιστορία, πάντως, η συγκεκριμένη ημέρα

είναι γιορτή της ορθόδοξης παράδοσης και λαμβάνει χώρα την Πέμπτη, καθώς η Τετάρτη και η Παρασκευή θεωρούνται ημέρες νηστείας.

Το έθιμο χάνεται στα βάθη των αιώνων, χωρίς να γνωρίζουμε την προέλευσή του. Εικάζεται, όμως, ότι προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, που επιβίωσαν του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με τον λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο, το φαγοπότι και το γλέντι της ημέρας είναι «ομοιοπαθητικές προσπάθειες για την ευφορία της γης».

Την Τσικνοπέμπτη ξεκινούν ουσιαστικά οι εκδηλώσεις της Αποκριάς, οι οποίες κορυφώνονται με τα Κούλουμα την Καθαρά Δευτέρα.

Εκτός από την Κύπρο και την Ελλάδα, παρόμοιες γιορτές έχει η Γερμανία (Weiberfastnacht ), αλλά και η Γαλλία (Mardi Gras, δηλαδή «Λιπαρή Τρίτη»), που όμως αντιστοιχεί στην Ορθόδοξη Καθαρά Δευτέρα. Η τελευταία γιορτάζεται και σε παλαιά γαλλόφωνες περιοχές, όπως στη Νέα Ορλεάνη.