Τραπατόνι: "Ο Ολυμπιακός έφτασε μέχρι το σπίτι μου"

Οταν πρέπει να μιλήσεις για ένα ξεχωριστό άνθρωπο, χρειάζεται να είσαι προσεκτικός στη χρήση των λέξεων και των επιθέτων. Είναι ανάγκη να αποφύγεις το λάθος της υπερβολής. Στην περίπτωση του Τζοβάνι Τραπατόνι, όμως, τίποτα δεν μπορεί να είναι υπερβολικό.

Δεν είναι ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Πρόκειται για τον προπονητή με τις περισσότερες νίκες στην Ιστορία του ιταλικού ποδοσφαίρου, πραγματικός δάσκαλος της μπάλας, ένας από τους πιο διάσημους και επιτυχημένους σε όλο τον κόσμο.

Εστω κι αν ο δρόμος του, η ζωή του, μπορούσε να έχει άλλη κατεύθυνση. Μικρός ακόμη,

είχε σκεφτεί, πως εάν δεν μπορέσει τελικά ασχοληθεί με την... αγαπημένη του μπάλα, θα γίνει τυπογράφος. Ισως επειδή στα 14 του χρόνια δούλεψε σε μία εταιρεία χαρτιού στο Μιλάνο.

Τότε που ο πατέρας του (που έχασε στην εφηβεία), έχοντας διαφορετική αντίληψη για το ποδόσφαιρο, του έλεγε να «μείνει μακριά από την μπάλα γιατί μπορεί ακόμα και φυματίωση να του προκαλέσει». Μία δοκιμασία, που πάντως έκανε χρόνια μετά τον διάσημο Ιταλό να παραδεχθεί πως «όποιος δεν έχει γεννηθεί φτωχός δεν μπορεί να καταλάβει».

Ηταν η κολόνα της Μίλαν του Νερέο Ρόκο στα χρόνια του ΄60. Είναι ο «Trap» των ρεκόρ και των τίτλων. Πολλά τρόπαια, πολλές νίκες, τόσες ημέρες δόξας, που είναι σχεδόν αδύνατο να μετρήσει κάποιος. Σε μία ζωή, ένα ποδόσφαιρο, που αλλάζει με ταχύτητα φωτός.

Είναι ο προπονητής των «αδύνατων συνεντεύξεων», όπως λένε χαρακτηριστικά οι Ιταλοί, επειδή σπάνια μπαίνει σε αυτή την διαδικασία. Δεν είναι άνθρωπος των λέξεων, αν και ξέρει να χειρίζεται μοναδικά τον λόγο. Επιλέγει τις πράξεις.

Ο Τζοβάνι Τραπατόνι, δέχθηκε με ευχαρίστηση, να μιλήσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, παρασέρνοντας σε ένα ταξίδι στιγμών, παρατηρήσεων για το παρόν και το μέλλον, αλλά και αναμνήσεων. Στα 77 του χρόνια πια (γεννημένος στις 17 Μαρτίου 1939 στο Κουζάνο Μιλανίνο), μα εξακολουθώντας να έχει τον ενθουσιασμό μικρού παιδιού.

Μίλησε για όλους και για όλα. Την κρίση στη Ιταλία και την Ελλάδα, τον Μέσι και τον Ρονάλντο, το Champions League και το Μουντιάλ της Ρωσίας. Την Ρεάλ Μαδρίτης, την Μπαρτσελόνα την Ατλέτικο Μαδρίτης και την Γιουβέντους. Τον Γκουαρντιόλα, τον Ζιντάν και τον Σιμεόνε. Την Αργεντινή και την Βραζιλία. Το δικό μας ποδόσφαιρο και τον Κώστα Μανωλά. Αφήνοντας για το...τέλος την δική του μεγάλη αποκάλυψη για τον Ολυμπιακό.

-Σίγουρα το Champions League, αποτελεί σημείο αναφοράς στο ευρωπαικό ποδόσφαιρο. Είναι το κορυφαίο τουρνουά των ομάδων. Η διοργάνωση της δόξας και του χρήματος. Εκεί που κάθε σύλλογος επιθυμεί να συμμετάσχει και ονειρεύεται να κατακτήσει...

«Το Champions League, είναι μία μεγάλη ευρωπαική League. Εκεί παίζουν οι καλύτερες ομάδες, αγωνίζονται οι πιο ξεχωριστοί παίκτες. Ενα τουρνουά που προσφέρει θεαματικό ποδόσφαιρο. Με γεμάτα γήπεδα. Ενα πραγματικό παράδειγμα λειτουργίας στο ποδόσφαιρο. Οι ομάδες κερδίζουν πολλά χρήματα και επίσης επενδύουν πολλά για να μπορέσουν να διακριθούν. Δυστυχώς, χώρες που βιώνουν μία μεγάλη οικονομική κρίση, όπως είναι η Ιταλία και η Ελλάδα, δεν μπορούν να κάνουν μεγάλες επενδύσεις. Και αυτό δημιουργεί μεγάλες δυσκολίες. Είναι μία περίπλοκη κατάσταση, ως συνέπεια αυτής της κρίσης».

Ο Τραπανόνι, κατέκτησε ως παίκτης (ανάμεσα στα επτά συνολικά του τρόπαια) με τη Μίλαν δύο Κύπελλα πρωταθλητριών (1963 και 1969) και ένα επίσης ως προπονητής (μεταξύ των 23 συνολικά τίτλων του) με την Γιουβέντους. Αυτό το τελευταίο, στις 29 Μαίου 1985, ήταν στην τραγωδία του Χέιζελ. Ενας θρίαμβος που δεν άφησε ούτε σκιά από χαμόγελο: Μπόνιεκ, Ρόσι, Ταρντέλι, Πλατινί. Ενα ραντεβού με την Ιστορία, την ημέρα που η Ιστορία είχε άλλα να σκεφτεί. «Αυτή η πληγή θα παραμείνει πάντα ανοικτή,» θα πει μετά από χρόνια ο Ιταλός προπονητής.

-Ο ανταγωνισμός μεγάλος. Παραδοσιακές και νέες δυνάμεις. Φαβορί και αουτσάιντερ. Ποιος και πως μπορεί να είναι κάποιος νικητής;

-«Είναι ένα πρωτάθλημα μέσα στο χρόνο. Διαφορετικά τα ματς στους ομίλους, από εκείνα στην φάση των νοκ-άουτ. Για να προβλέψεις τον νικητή χρειάζεται να πάρεις υπόψη δύο σημαντικές παραμέτρους: την τύχη και τους τραυματισμούς. Την τύχη ή την ατυχία που μπορεί να έχει η ομάδα εκείνη την ημέρα, αλλά και την πληρότητά της. Τους τραυματισμούς. Πριν ξεκινήσει το παιχνίδι, αλλά και κατά την διάρκειά του. Οι αγώνες κερδίζονται στις λεπτομέρειες και πόσο μάλλον ένας τελικός. Γι αυτό είναι πολύ δύσκολο να κάνεις πρόβλεψη».

-Καμία ομάδα μέχρι τώρα, από το ξεκίνημα του Champions League, που δημιουργήθηκε ως συνέχεια του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, το 1992, δεν έχει καταφέρει να υπερασπιστεί τον τίτλο της. Θα μπορέσει άραγε η Ρεάλ Μαδρίτης του Ζινεντίν Ζιντάν, η ομάδα των 11 τροπαίων να το καταφέρει;

«Ναι, η Ρεάλ Μαδρίτης, μπορεί να γίνει η πρώτη ομάδα που θα καταφέρει να υπερασπιστεί τον τίτλο της. Ο Ζιντάν είναι μία μεγάλη προσωπικότητα, ήταν κορυφαίος ποδοσφαιριστής. Εχει εμπειρίες από το γήπεδο, τους αγώνες, τα μεγάλα τουρνουά, τα αποδυτήρια, ξέρει ακριβώς τι πρέπει να κάνει, γνωρίζει εκείνο που χρειάζεται να ζητήσει. Εχει εμπνευστεί από τον Αντσελότι, όταν βρέθηκε δίπλα του. Πιστεύω ότι μπορεί να φτάσει μέχρι το τέλος».

Ακριβώς ο Ζινεντίν Ζιντάν, νικώντας με την Ρεάλ τον Mάιο στο Μιλάνο την Ατλέτικο Μαδρίτης, έγινε ο έβδομος προπονητής στην Ιστορία του Κύπελλου Πρωταθλητριών/Champions Legaue που μπόρεσε να κατακτήσει το τρόπαιο εκτός από παίκτης και ως προπονητής. Στην σχετική λίστα, με εκείνους που είχαν προηγηθεί και ο Τζοβάνι Τραπατόνι, μαζί τους Μιγκέλ Μουνιόθ, Γιόχαν Κρόιφ, Κάρλο Αντσελότι, Φρανκ Ράικαρντ και Πεπ Γουαρντιόλα.

-Η Ατλέτικο Μαδρίτης έφτασε στους δύο από τους τρεις τελευταίους τελικούς, όμως δεν τα κατάφερε. Μεγάλη πορεία αλλά...

«Είναι σκληρό να φτάνεις σε δυο τελικούς και μάλιστα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα και να μην κατακτάς το τρόπαιο. Είναι ευκαιρία που δεν μπορεί να σου παρουσιάζεται συνέχεια. Αλλοι περιμένουν χρόνια. Κάποιοι δεν φτάνουν ποτέ. Ομως η Ατλέτικο Μαδρίτης μου αρέσει. Εχει πνεύμα, χαρακτήρα, παιχνίδι. Ο Σιμεόνε μου μοιάζει. Ξέρει να εξυψώνει την ομάδα του. Δεν παραιτείται. Γενικά οι ισπανικές ομάδες δείχνουν έναν χαρακτήρα στο παιχνίδι τους. Η Ρεάλ και η Μπαρτσελόνα έχουν παίκτες ξεχωριστούς, με ταλέντο. Ξέρουν τι ζητάνε και στα ενενήντα λεπτά που διαρκεί ένα παιχνίδι».

-Η Γιουβέντους;

«Η Γιουβέντους είναι μία ομάδα νικήτρια. Εχει το DNA. Ξέρει να υποφέρει. Νικάει τη Ρόμα, νικάει τη Νάπολι. Στην Ιταλία κερδίζει τα πάντα γιατί λόγω της δύναμης που έχει από την οργάνωσή της, εξαιτίας της φιλοσοφίας της, τα πόδια των παικτών δεν τρέμουν. Ομως στην Ευρώπη, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Πιο δύσκολα. Δεν νομίζω ότι θα μπορέσει να φτάσει μέχρι το τέλος».

Ξεκινώντας από τη Μίλαν (το 1972 στους νέους και από το 1974 έως το 1976 στην πρώτη ομάδα), κάθησε στον πάγκο της Γιουβέντους (την σεζόν 1976-77). Μία απόφαση με κουράγιο από τον -τότε- πρόεδρο της «Κυρίας» Τζαμπιέρο Μπονιπέρτι, που πρόσφερε στον νεαρό, 37χρονο Τζοβάνι Τραπατόνι, έναν από τους πιο δύσκολους πάγκους του calcio. Αλλά η συνέχεια τον δικαίωσε.

Είναι μαζί με τους Ερνστ Χάπελ, Ζοσέ Μουρίνιο και Τόμισταβ Ιβιτς, οι προπονητές που έχουν κερδίσει το πρωτάθλημα σε τέσσερις διαφορετικές χώρες της Ευρώπης. Εκείνος σε Ιταλία, Γερμανία, Πορτογαλία και Αυστρία. Επιπλέον μαζί με τον Ούντο Λάτεκ είναι οι δύο που έχουν κατακτήσει και τις τρεις μεγάλες ευρωπαικές διοργανώσεις, αλλά ο μόνος που το έκανε με μία ομάδα, την Γιουβέντους.

-Ανάμεσα στην δική σας φιλοσοφία και στον τρόπο που αντιμετωπίζει ο Πεπ Γκουαρντιόλα το ποδόσφαιρο, μπορεί κάποιος να διακρίνει διαφορά. Σας αρέσει ο τρόπος παιχνιδιού που επιλέγει στις ομάδες του;

«Ναι, ο Γκουαρντιόλα μου αρέσει πολύ. Ηταν καλός παίκτης, τον είχα γνωρίσει καλά και τότε που αγωνιζόταν στην Πάρμα. Και φυσικά είναι ένας εξαιρετικός προπονητής. Προσφέρει θεαματικό ποδόσφαιρο, αυτό ακριβώς το ποδόσφαιρο που θέλουν να βλέπουν οι φίλαθλοι, πληρώνοντας ένα πολύ ακριβό εισιτήριο».

-Μέσι η Ρονάλντο; Είναι ένα συχνό ερώτημα στις συζητήσεις που κάνουν απλοί φίλαθλοι αλλά και ειδικοί του ποδοσφαίρου

«Και οι δύο τους είναι κορυφαίοι πρωταθλητές. Μοναδικοί. Αλλά εάν έπρεπε να διαλέξω έναν από τους δύο, θα έλεγα τον Μέσι. Είναι ένας παίκτης που βλέπει όλο το γήπεδο. Ο Ρονάλντο, που θυσιάζεται πολλές φορές σε διαφορετικές θέσεις, είναι παίκτης των τελευταίων τριάντα μέτρων. Το ταλέντο και των δύο δεν τίθεται προς συζήτηση, αλλά ο Μέσι είναι σίγουρα περισσότερο χρήσιμος για την ομάδα».

Ξεχωριστές στην δική του καριέρα του ως ποδοσφαιριστής, δέκα ημέρες τον Μάιο του 1963. Στις 12, όταν στο San Siro, σε φιλικό της Ιταλίας με την Βραζιλία, σταμάτησε τον μυθικό Πελέ. Και δέκα ημέρες αργότερα, στις 22, στο Wemlbey, όταν ανέλαβε το μαρκάρισμα του Εουσέμπιο, τον περιόρισε και η Μίλαν κατέκτησε το τρόπαιο με δύο γκολ του Αλταφίνι.

-Το Μουντιάλ της Ρωσίας το 2018, είναι ακόμα μακρυά. Στην Ευρώπη, μόλις ξεκίνησαν οι προκριματικοί αγώνες. Πιστεύετε πως θα είναι οι γνωστοί πρωταγωνιστές και σε αυτή τη διοργάνωση;

«Είναι ακόμα νωρίς για το Μουντιάλ της Ρωσίας. Σίγουρα μπορούν να κυριαρχήσουν οι γνωστές δυνάμεις., Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, η Γερμανία που είναι παγκόσμια πρωταθλήτρια. Νομίζω ότι πρέπει να υπολογίζουμε την Ρωσία, που θα παίζει στο σπίτι της, αλλά εγώ προσθέτω και την Ολλανδία. Κάνει μία νέα καλή προσπάθεια, δεν μπορεί κανείς να την αγνοήσει».

-Αργεντινή και Βραζιλία;

«Φυσικά και αυτές οι δύο. Εμένα μου αρέσει περισσότερο η Αργεντινή για τον χαρακτήρα που έχει το παιχνίδι της. Αλλά βέβαια από την άλλη η Βραζιλία έχει ταλέντο».

-Ποια είναι η εικόνα σας από το ποδόσφαιρο της Ελλάδας;

«Η αλήθεια είναι πως τώρα ξέρω ότι διαβάζω από τις εφημερίδες. Γνωρίζω ότι έχει καλές ομάδες, καλούς παίκτες, που αγωνίζονται και ξεχωρίζουν σε κορυφαία πρωταθλήματα της Ευρώπης».

-Για παράδειγμα ο Μανωλάς, που παίζει στην Ρόμα;

«Ναι, ο Μανωλάς. Είναι ένας ποδοσφαιριστής που έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα, από την στιγμή που έφτασε στη Ρόμα. Ενας παίκτης με ταλέντο και την ίδια στιγμή χρήσιμος για την ομάδα του. Και αυτό είναι το σημαντικό».

Παντρεμένος (με την Πάολα), έχει δύο παιδιά (ένα γιο και μία κόρη) και είναι... παππούς. Αφοσιωμένος Ρωμαιοκαθολικός, πηγαίνει τακτικά στην εκκλησία στην γενέτειρά του. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που, παράλληλα (από το 2010) αλλά μετά την εθνική Ιρλανδίας (που την οδήγησε το 2012 στο πρωτο Ευρωπαικό Πρωτάθλημα στην ιστορία της), βρέθηκε στην εθνική ομάδα του Βατικανού (δεν είναι μέλος της UEFA ή της FIFA).

-Στην βιογραφία σας (Una vita in campo/”μία ζωή στο γήπεδο») αναφέρετε ότι «έκανα τον προπονητή γιατί δεν με φανταζόμουν πουθενά αλλού. Αγαπάω πολύ το πράσινο χορτάρι του γηπέδου και την μπάλα...» Διαβάζω ότι ακόμα και σε αυτή την ηλικία, επιμένετε να καθήσετε στην γωνία του πάγκου. Να ζήσετε τις αγωνίες, τις χαρές και τις λύπες της μπάλας.

«Είχα κάποιες προτάσεις από ομάδες της Γερμανίας και της Αυστρίας. Στα 77 μου χρόνια εξακολουθώ να έχω στόχους. Δεν παίζει ρόλο η ηλικία. Ο χρόνος μετράει για εκείνον που δεν έχει κίνητρο».

-Είναι αλήθεια ότι βρεθήκατε κάποια στιγμή κοντά στην Ελλάδα, στον πάγκο μίας δικής μας ομάδας;

-«Οχι τώρα. Δεν έχω πρόταση από την Ελλάδα. Αλλά ναι, πριν από πολλά χρόνια συνέβη. Ηταν, νομίζω πριν πάω στην Μπάγερν (1996-98). Ο Ολυμπιακός τότε έφτασε μέχρι το σπίτι μου στο Μιλάνο»...