Το ΟΧΙ του Αυξεντίου

«Ε Κ Ε Ι Ν Ο Τ’ ΟΧΙ δεν το επανέλαβε η ηχώ / ήταν πολύ βαρύ για να το μεταφέρει». Έτσι έγραψε το ΟΧΙ του Γρηγόρη Αυξεντίου, ανεξίτηλο από 3η Μαρτίου 1957 σε όλους τους επόμενους ελληνικούς αιώνες κι απ’ το Κρησφύγετο του Μαχαιρά στην οικουμένη, ο ποιητής Κώστας Μόντης. Εκείνο το ΟΧΙ, που τα ΜΜΕ όλου του κόσμου μετέδωσαν τότε ότι αντήχησε απ’ τον Μαχαιρά ολόιδιο με το Μολών Λαβέ του Λεωνίδα των Θερμοπυλών του 480 προ Χριστού…

Ε Ι Χ Α Ν ΚΟΥΒΑΛΗΣΕΙ και πολλούς δημοσιογράφους

νωρίς το πρωί εκείνης της Κυριακής, 3ης Μαρτίου 1957, οι Εγγλέζοι αποικιοκράτες στον Μαχαιρά. Για να παρακολουθήσουν το τελικό στάδιο των πολυήμερων επιχειρήσεων μιας βρετανικής ταξιαρχίας, στην οποία νόμιζε ο Άγγλος Κυβερνήτης της Colony of Cyprus στρατάρχης σερ Τζον Χάρντινγκ, ότι θα παραδιδόταν, περικυκλωμένος από παντού και ταπεινωμένος πια, ο καταζητούμενος από την 1η Απριλίου 1955 κι επικηρυγμένος ως «επικίνδυνος τρομοκράτης», 29χρονος υπαρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α., έφεδρος Ανθυπολοχαγός του Ελληνικού Στρατού, Γρηγόρης Αυξεντίου.

Ε Κ Ε Ι ΗΣΑΝ δημοσιογράφοι απ’ όλο τον κόσμο. Μερικοί, μάλιστα, με πείρα ανταποκρίσεων απ’ τον Β΄ Παγκ. Πόλεμο και τον πόλεμο της Κορέας. Τους προσκάλεσαν και τους μετέφεραν οι Εγγλέζοι για ν’ απαθανατίσουν τον… θρίαμβο των στρατευμάτων του Χάρντινγκ. Αντί τούτου όμως οι δημοσιογράφοι, επί τόπου έκθαμβοι αυτόπτες, μετέδωσαν σ’ όλο τον κόσμο το αυξέντειο κορυφαίο δείγμα ηρωισμού τού ένοπλου αντιαποικιακού κι ενωτικού αγώνα του κυπριακού Ελληνισμού. Κι έγραφαν παγκοσμίως ότι, απ’ τον Αυξεντίου οι Βρετανοί εισέπραξαν ό,τι ακριβώς είχε εισπράξει κι ο Ξέρξης στις Θερμοπύλες απ’ τον Λεωνίδα 2.437 χρόνια προηγουμένως: Το Μολών Λαβέ!

Α Π’ ΤΙΣ ΦΛΟΓΕΣ του Κρησφυγέτου του Μαχαιρά κι απ’ τις Χοντρές Ελληνικές Κοκκάλες του ολοκαυτώματος του Γρηγόρη Αυξεντίου, εμπνεύστηκε ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος, στον κορυφαίο «Αποχαιρετισμό» του, την ουσία προσδιορισμού της ανθρώπινης ανάτασης: «Τ’ αληθινό μπόι του ανθρώπου μετριέται πάντα με το μέτρο της λευτεριάς. Τίποτ’ άλλο»… Κι ο Κώστας Μόντης σμίλεψε με τους δικούς του στίχους τη συνταγή για τη δική μας συνέχεια στο διηνεκές: «Να πάρουμε μια σταγόνα απ’ το αίμα σου / να καθαρίσουμε το δικό μας […] να μπολιάσουμε […] να βάψουμε το δικό μας, / να μη μπορέσει πια ποτές / να το ξεθωριάσει ο φόβος. […] Να πάρουμε την τελευταία σου εκπνοή / να ’χουμε οξυγόνο ν’ αναπνέουμε / χιλιάδες χρόνια, / να πάρουμε τις τελευταίες σου λέξεις / να ’χουμε να τραγουδάμε / ανεξάντλητα εμβατήρια για τη λευτεριά»…

Ν Α ΤΟΣ ΚΑΙ σήμερα ολοζώντανος: Στο 59ο ήδη έτος της αιωνιότητάς του. Απ’ τον Μαχαιρά κι απ’ τα Φυλακισμένα Μνήματα καθοδηγεί, στο ανέκαθεν αειθαλέστερο: «Εύδαιμον το ελεύθερον, το δ’ ελεύθερον το εύψυχον κρίναντες» (Θουκυδίδης Β-43.4). Ό εστί μεθερμηνευόμενον: Γρηγόρης Αυξεντίου. Υπαρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α.
ΛΑΖΑΡΟΣ Α. ΜΑΥΡΟΣ

ΕΡΩΤΗΣΗ
Κι όταν οι πολιτικάντηδες πάνε στο Μνημόσυνο στον Μαχαιρά, όπως την περασμένη Κυριακή, για να ποζάρουν μπροστά στις κάμερες των τηλεοράσεων, δεν έχουν καν τη στοιχειώδη αιδώ ν’ ακούσουν σιωπώντας τι βροντοφωνάζει από 3.3.1957 ο Αυξεντίου, αλλά μαγαρίζουν και την ιερότητα του Θυσιαστηρίου, απαιτώντας, οι ανεπίδεκτοι, να τους πούμε «απλά και ξεκάθαρα» τη… στρατηγική της απελευθέρωσης;
Λάζ.Α.Μαύρος