Θύμα γραφειοκρατίας άτομο με αναπηρία – Παρέμβαση Λοττίδη

Άτομο με αναπηρία μετατράπηκε σε θύμα της καθυστέρησης των γραφειοκρατικών διαδικασιών των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας, σύμφωνα με έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρίας Στυλιανού Λοττίδη.

Συγκεκριμένα, τον Ιούνιο του 2017, γυναίκα υπέβαλε παράπονο στον Ανεξάρτητο Μηχανισμό Προώθησης, Προστασίας και Παρακολούθησης της Εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ

για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, το οποίο στρέφεται κατά των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) και της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας (ΥΔΕΠ).

Η παραπονούμενη ήταν λήπτρια δημοσίου βοηθήματος από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας και υποστήριξε ότι το 2015 υπέβαλε στην ίδια Υπηρεσία ιατρικά πιστοποιητικά, για να εξεταστεί αίτημά της να της παρέχεται και αναπηρικό επίδομα, λόγω αναπηρίας.

Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας την πληροφόρησαν ότι το αίτημά της αυτό θα εξεταστεί από την Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Προνοίας, όταν καταστεί δικαιούχος Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ), αλλά εξακολουθεί ακόμα να εκκρεμεί, σύμφωνα με την έκθεση, ημερομηνίας 14 Σεπτεμβρίου.

Μετά από τη διερεύνηση του παραπόνου εκ μέρους της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, προκύπτουν τα εξής σχόλια, συμπεράσματα και εισηγήσεις:

Τόσο το ΕΕΕ όσο και το αναπηρικό επίδομα μπορούν να καλύπτουν μόνο τις στοιχειώδεις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία, καθότι, αυτά τα άτομα δεν έχουν εργασία και επομένως δεν έχουν άλλα εισοδήματα ή άλλους πόρους. Παράλληλα, οι ανάγκες τους είναι αυξημένες εξαιτίας της αναπηρίας τους και η Σύμβαση επισημαίνει την κρατική υποχρέωση για επαρκές βιοτικό επίπεδο των ατόμων με αναπηρία και γι’ αυτό τον λόγο εκφράζει επί τούτου την ανησυχία της. Όταν δε καθυστερεί ακόμα και η εξέταση αιτημάτων για παροχή αναπηρικού επιδόματος, προκύπτει επιπρόσθετο ζήτημα. Οι αιτητές/ριες που μπορεί να είναι δικαιούχοι/ες, το στερούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα.Στην περίπτωση της παραπονούμενης, το επίμαχο ζήτημα είναι ακριβώς η εκκρεμότητα του αιτήματός της για αναπηρικό επίδομα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το υπέβαλε στις ΥΚΕ, όπως μας ανέφερε, από το 2015. Σε εκείνο το στάδιο, δεδομένης της έναρξης της ισχύος του περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και Γενικότερα περί Κοινωνικών Παροχών Νόμου, οι ΥΚΕ δεν είχαν αρμοδιότητα εξέτασής του. Αρμόδια αρχή από την 1η Αυγούστου του 2014 ήταν η ΥΔΕΠ, αλλά οι ΥΚΕ είχαν υποχρέωση για σχετική ενημέρωση της παραπονούμενης και καθοδήγησή της, ώστε, εφόσον είχε ήδη υποβάλει αίτηση για ΕΕΕ από τις 6 Αυγούστου του 2014, να φροντίσει για τις διορθωτικές ενέργειες που χρειάζονταν προς την ΥΔΕΠ (έντυπο αλλαγής στοιχείων), ώστε η ΥΔΕΠ να την παραπέμψει στο ΤΚΕΑΑ για αξιολόγηση της αναπηρίας της.Φαίνεται όμως ότι οι ΥΚΕ περιορίστηκαν στο γεγονός και μόνο ότι δεν είχαν αρμοδιότητα να επιληφθούν του αιτήματος και παρέλειψαν να το παραπέμψουν στην Αρμόδια Υπηρεσία ως είχαν υποχρέωση με βάση το άρθρο 17(5) του περί Γενικών Αρχών Διοικητικού Δικαίου Νόμο (158(Ι)/99). Ως αποτέλεσμα, αφενός η παραπονούμενη συνέχιζε να λαμβάνει δημόσιο βοήθημα, αφετέρου δεν ήταν σε εξέλιξη η εξέταση του αιτήματός της για αναπηρικό επίδομα μαζί με την αίτηση της για ΕΕΕ.Σημειώνεται δε, περαιτέρω, πως όταν εν τέλει η παραπονούμενη υπέβαλε στην ΥΔΕΠ στο τέλος Μαρτίου του 2016 έντυπο αλλαγής στοιχείων και ήταν πλέον δυνατό να εξεταστεί το αίτημά της, η ΥΔΕΠ, για λόγους που δεν έθεσε υπόψη μας κατά τη διερεύνηση του παραπόνου, δεν παρέπεμψε την παραπονούμενη στο ΤΚΕΑΑ για αξιολόγηση της αναπηρίας της, ενέκρινε την αίτησή της για ΕΕΕ, άρχισε την καταβολή του από την 1η Ιουλίου του 2016 και επανήλθε σε σχέση με το αίτημά της για αναπηρικό επίδομα, μετά την παρέμβαση του Γραφείου μας με την επιστολή ημερ. 1ης Σεπτεμβρίου του 2017 και όταν η παραπονούμενη είχε ήδη υποβάλει εκ νέου έντυπο αλλαγής στοιχείων στις 17 Ιουλίου του 2017. Συγκεκριμένα, η ΥΔΕΠ παρέπεμψε την παραπονούμενη στο ΤΚΕΑΑ για αξιολόγηση της αναπηρίας, τον Σεπτέμβριο του 2017, 14 μήνες μετά την υποβολή του πρώτου εντύπου αλλαγής στοιχείων.Η δε θέση της ΥΔΕΠ στην επιστολή της προς στο Γραφείο μου, πως η παραπονούμενη επειδή ήταν λήπτρια δημοσίου βοηθήματος δεν ήταν δυνατό να προωθηθεί το αίτημά της, δεν έχει οποιοδήποτε έρεισμα στον Νόμο που αφορά στο ΕΕΕ. Αντιθέτως, σύμφωνα με τον Νόμο αυτό, οι λήπτες δημοσίου βοηθήματος θα έπρεπε να υποβάλουν αίτηση για ΕΕΕ και μπορούσαν παράλληλα να συμπεριλάβουν αίτημα για αναπηρικό επίδομα, εάν κατά την άποψή τους ήταν δικαιούχοι, για τον σκοπό της εξέτασης και των δυο πτυχών και εφόσον η παραπονούμενη είχε υποβάλει το έντυπο αλλαγής στοιχείων από τον Μάρτιο του 2016, είχε ήδη ενεργοποιηθεί η υποχρέωση της ΥΔΕΠ για εξέταση του αιτήματός της για αναπηρικό επίδομα μαζί με την αίτηση της για ΕΕΕ, ανεξαρτήτως αν ήταν λήπτρια δημοσίου βοηθήματος.Συνακόλουθα των ανωτέρω, προκύπτει αναντίλεκτα πως υπήρξε καθυστέρηση στην εξέταση του αιτήματος της παραπονούμενης για αναπηρικό επίδομα, η αναπηρία της οποίας αξιολογήθηκε ήδη ως σοβαρή από το σύστημα αξιολόγησης της αναπηρίας, από τον Ιανουάριο του 2017, με αφορμή την αίτησή της για επίδομα βαριάς κινητικής αναπηρίας.Η ΥΔΕΠ ενέκρινε εν τέλει το αίτημα της παραπονούμενης τον Νοέμβριο του 2017, χωρίς όμως να αποφασίσει για την αναδρομική ισχύ ως προς την έναρξη καταβολής του επιδόματος.Ως εκ τούτου, η εισήγησή μου είναι όπως, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, ολοκληρωθεί η εξέταση του ζητήματος της αναδρομικής καταβολής στην παραπονούμενη του αναπηρικού επιδόματος από τον Μάρτιο του 2016, που υπέβαλε στην ΥΔΕΠ το πρώτο έντυπο αλλαγής στοιχείων, εφόσον η παραπονούμενη ήταν Άτομο με Αναπηρία από τότε.Αντίγραφο της έκθεσης θα κοινοποιηθεί στη Διευθύντρια του ΤΚΕΑΑ για ενημέρωση και για να διαβιβάσει στην ΥΔΕΠ το πόρισμα της αξιολόγησης της παραπονούμενης που έγινε τον Ιανουάριο του 2017 το συντομότερο, αν δεν το έχει ήδη πράξει.

Αυτούσια η έκθεση:

Το παράπονο

1. Η κυρία …, τον Ιούνιο του 2017, υπέβαλε παράπονο στον Ανεξάρτητο Μηχανισμό Προώθησης, Προστασίας και Παρακολούθησης της Εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, το οποίο στρέφεται κατά των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) και της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας (ΥΔΕΠ).

2. Η παραπονούμενη ήταν λήπτρια δημοσίου βοηθήματος από τις ΥΚΕ και υποστήριξε ότι το 2015 υπέβαλε στις ΥΚΕ ιατρικά πιστοποιητικά για να εξεταστεί αίτημα της να της παρέχεται και αναπηρικό επίδομα, λόγω αναπηρίας, οι ΥΚΕ την πληροφόρησαν ότι το αίτημα της αυτό θα εξεταστεί από την ΥΔΕΠ, όταν καταστεί δικαιούχα Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ), αλλά εξακολουθεί ακόμα να εκκρεμεί.

Η διερεύνηση του παραπόνου

3. Στα πλαίσια της διερεύνησης του παραπόνου, ζητήθηκαν τα σχόλια και οι απόψεις της Προϊστάμενης της ΥΔΕΠ με επιστολή ημερ. 1ης Σεπτεμβρίου 2017, η οποία με επιστολή ημερ. 14 Σεπτεμβρίου 2017 , έθεσε υπόψη μου τα εξής:

• Η παραπονούμενη λάμβανε δημόσιο βοήθημα αλλά δεν ήταν εγκεκριμένη ως ανάπηρο άτομο.

• Στις 29 Μαρτίου 2016, υπέβαλε στην ΥΔΕΠ έντυπο αλλαγής στοιχείων, ζητώντας όπως παραπεμφθεί για πιστοποίηση της αναπηρίας της. Ωστόσο, λόγω του ότι εξακολουθούσε να ήταν λήπτρια δημοσίου βοηθήματος, δεν ήταν δυνατό να προωθηθεί το εν λόγω αίτημά της.

• Στις 17 Ιουλίου 2017, η παραπονούμενη προσκόμισε στην ΥΔΕΠ έντυπο αλλαγής στοιχείων ζητώντας εκ νέου την εξέταση του αιτήματός της για παροχή αναπηρικού επιδόματος.

• Με επιστολή ημερ. 4 Σεπτεμβρίου 2017, παραπέμφθηκε για αξιολόγηση της αναπηρίας της στο Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες (ΤΚΕΑΑ).

• Μετά τη λήψη του αποτελέσματος της αξιολόγησης από το ΤΚΕΑΑ η ΥΔΕΠ θα προβεί στις ανάλογες ενέργειες και η παραπονούμενη θα ενημερωθεί κατά πόσο είναι δικαιούχα αναπηρικού επιδόματος ή όχι.

4. Στη συνέχεια Λειτουργός του Γραφείου μας πληροφορήθηκε από Λειτουργό της ΥΔΕΠ ότι η παραπονούμενη είχε υποβάλει αίτηση για ΕΕΕ στην ΥΔΕΠ από τις 6 Αυγούστου 2014, η οποία εγκρίθηκε και η καταβολή του ΕΕΕ άρχισε από την 1η Ιουλίου 2016 .

5. Στο μεταξύ, σύμφωνα με Λειτουργό του ΤΚΕΑΑ, η παραπονούμενη το 2016 είχε υποβάλει αίτηση για παροχή επιδόματος βαριάς κινητικής αναπηρίας, βάσει σχετικού σχεδίου που ισχύει και εμπίπτει στην αρμοδιότητα του ΤΚΕΑΑ και στο πλαίσιο της εξέτασης της, αξιολογήθηκε η αναπηρία της από το σύστημα αξιολόγησης της αναπηρίας τον Ιανουάριο του 2017 και κρίθηκε σοβαρή.

Νεότερες πληροφορίες

6. Η παραπονούμενη ανέφερε σε Λειτουργό του Γραφείου μου με την οποία είχε τηλεφωνική επικοινωνία ότι έλαβε την πιο πάνω επιστολή της ΥΔΕΠ ημερ. 4 Σεπτεμβρίου 2017, από την οποία πληροφορήθηκε ότι θα έπρεπε να προσκομίσει στο ΤΚΕΑΑ ιατρικά πιστοποιητικά / στοιχεία για την προώθηση του αιτήματος της για αναπηρικό επίδομα και ανταποκρίθηκε στις αρχές Οκτωβρίου του 2017. Επιβεβαίωσε δε η παραπονούμενη στη Λειτουργό του Γραφείου μου ότι για το σκοπό της εξέτασης της αίτησης της για επίδομα βαριάς κινητικής αναπηρίας είχε αξιολογηθεί στο ΤΚΕΑΑ.

7. Πρόσφατα, Λειτουργός του Γραφείου μου πληροφορήθηκε από Λειτουργό της ΥΔΕΠ ότι, τον Νοέμβριο του 2017, η παραπονούμενη εγκρίθηκε για καταβολή αναπηρικού επιδόματος €368,38 μηνιαίως. Όσον αφορά το ζήτημα της καταβολής αναδρομικών στην παραπονούμενη, η Λειτουργός της ΥΔΕΠ σημείωσε ότι αυτό ακόμη εκκρεμεί και για το σκοπό της εξέτασης του, ζητήθηκε από την ΥΔΕΠ το πόρισμα της αξιολόγησης της παραπονούμενης η οποία έγινε τον Ιανουάριο του 2017, για να διαπιστωθεί κατά πόσο η αναπηρία της υπήρχε κατά την υποβολή της αίτησής της για παροχή ΕΕΕ.

Σχόλια – Νομοθεσία

8. Η παραπονούμενη λάμβανε δημόσιο βοήθημα από τις ΥΚΕ βάσει του περί Δημοσίων Βοηθημάτων και Υπηρεσιών Νόμου, ο οποίος προβλέπει και την παροχή αναπηρικού επιδόματος στις περιπτώσεις ληπτών δημοσίου βοηθήματος που είναι άτομα με αναπηρία. Ωστόσο, κατά το 2015, όταν η παραπονούμενη, όπως υποστηρίζει αποτάθηκε στις ΥΚΕ με το αίτημα της για παροχή αναπηρικού επιδόματος είχε ήδη τεθεί σε ισχύ ο περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και Γενικότερα περί Κοινωνικών Παροχών Νόμος από την 1η Αυγούστου 2014 και αρμόδια αρχή για την εξέταση του αιτήματος της, όπως και της αίτησης της ημερ. 6 Αυγούστου 2014 για ΕΕΕ ήταν πλέον η ΥΔΕΠ.

9. Συγκεκριμένα, ο εν λόγω Νόμος κατοχυρώνει την παροχή ΕΕΕ σε άτομα, που κατόπιν αίτησης τους, κρίνεται από την ΥΔΕΠ, ότι πληρούν τις προϋποθέσεις του και επομένως είναι δικαιούχα ΕΕΕ, το οποίο περιλαμβάνει μηνιαίο ποσό που αντιστοιχεί στις ανάγκες διαβίωσης τους. Στο/η δικαιούχο/α ΕΕΕ καταβάλλεται, επίσης, βοήθεια, όταν ενδείκνυται, για κάλυψη έκτακτων αναγκών ή αναγκών φροντίδας . Όσον αφορά ειδικά στα άτομα με αναπηρία τα οποία αποφασίζεται ότι είναι δικαιούχα ΕΕΕ παρέχεται και μηνιαίο ποσό €226, ως αναπηρικό επίδομα .

10. Με βάση τον ίδιο Νόμο, «άτομο με αναπηρία» είναι το πρόσωπο το οποίο, «έχει μακροχρόνιες σωματικές, πνευματικές, διανοητικές ή αισθητηριακές διαταραχές, οι οποίες, κατά την αλληλοεπίδρασή τους με διάφορα εμπόδια, δυνατό να εμποδίσουν την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή του στην κοινωνία σε ίση βάση με άλλους και το οποίο πιστοποιείται ως πρόσωπο με σοβαρή ή ολική αναπηρία από το Σύστημα Αξιολόγησης της Αναπηρίας … » .

11. Εξ’ ου και οι αιτητές/ριες για ΕΕΕ και αναπηρικό επίδομα παραπέμπονται από την ΥΔΕΠ στο ΤΚΕΑΑ που λειτουργεί το σύστημα αξιολόγησης της αναπηρίας, για την αξιολόγηση της αναπηρίας τους, πριν από τη λήψη απόφασης στην αίτηση τους. Στους αιτητές/ριες που κρίνεται από το σύστημα αξιολόγησης της αναπηρίας ότι δεν εμπίπτουν στην έννοια του πιο πάνω όρου «άτομο με αναπηρία» δεν παρέχεται αναπηρικό επίδομα, παρά μόνο ΕΕΕ και νοουμένου ότι πληρούν τις καθορισμένες προϋποθέσεις του Νόμου.

12. Σε σχέση με τα άτομα που κατά το χρόνο έναρξης της ισχύος του Νόμου, ήταν λήπτες δημοσίου βοηθήματος από τις ΥΚΕ, βάσει του περί Δημοσίων Βοηθημάτων και Υπηρεσιών Νόμου, όπως η παραπονούμενη, ο Νόμος προβλέπει στο άρθρο 39(1) ότι συνεχίζουν να λαμβάνουν δημόσιο βοήθημα μέχρι να ολοκληρωθεί η εξέταση της αίτησης τους από την ΥΔΕΠ για ΕΕΕ. Γι’ αυτό και η παραπονούμενη συνέχισε να λαμβάνει δημόσιο βοήθημα μέχρι και το τέλος Ιουνίου του 2016, καθότι, μέχρι τότε δεν είχε ακόμα εξεταστεί η αίτηση της ημερ. 6 Αυγούστου 2014 για ΕΕΕ.

Η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία

13. Με τον περί της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες και περί Συναφών Θεμάτων (Κυρωτικός) Νόμο 8 (ΙΙΙ)/2011, κυρώθηκε η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, που είχε υιοθετήσει η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού το 2006. Δυνάμει της Σύμβασης, τα κράτη μέρη έχουν υποχρέωση, μεταξύ άλλων, για λήψη κατάλληλων νομοθετικών, διοικητικών και άλλων μέτρων, περιλαμβανομένης της κατάρτισης και υλοποίησης πολιτικών και προγραμμάτων, για τη διασφάλιση και την προαγωγή όλων των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία που κατοχυρώνονται σ’ αυτή .

14. Μεταξύ άλλων, η Σύμβαση στοχεύει στην αποκατάσταση της έντονης κοινωνικής μειονεκτικής θέσης των ατόμων με αναπηρία και στην προώθηση της συμμετοχής τους στον κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό χώρο με ίσες ευκαιρίες τόσο στις αναπτυσσόμενες όσο και στις αναπτυγμένες χώρες . Γι’ αυτό και μεταξύ άλλων, στο άρθρο 28 της Σύμβασης κατοχυρώνεται το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρίες για επαρκές βιοτικό επίπεδο για τα ίδια και τις οικογένειες τους, περιλαμβανομένων, επαρκούς σίτισης, ένδυσης και κατοικίας και για διαρκή βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τους. Τα κράτη μέρη θα πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα ώστε να διασφαλίζουν και προάγουν την πραγμάτωση του συγκεκριμένου δικαιώματος.

15. Ξεχωριστή αναφορά γίνεται στο ίδιο πιο πάνω άρθρο σε σχέση με άτομα με αναπηρίες και τις οικογένειες τους, που ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Ορίζεται ότι, τα κράτη μέρη πρέπει να λαμβάνουν μέτρα για να έχουν τα άτομα αυτά πρόσβαση σε βοήθεια από το κράτος για τα έξοδα που σχετίζονται με την αναπηρία τους, περιλαμβανομένων επαρκούς κατάρτισης, καθοδήγησης, οικονομικής βοήθειας και παροχής φροντίδας.

Καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρίες του ΟΗΕ

16. Η εν λόγω Επιτροπή που εξέτασε την αρχική έκθεση της Κύπρου σε σχέση με τη Σύμβαση, υιοθέτησε στις 5 Απριλίου 2017 τις καταληκτικές παρατηρήσεις της στις οποίες, μεταξύ άλλων, σημειώνει όπως αναφέρει το ΕΕΕ, προσθέτοντας όμως ότι «εξακολουθεί να ανησυχεί για το γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός ατόμων με αναπηρίες έχει ιδιαίτερα χαμηλό εισόδημα» και ανησυχεί «για το γεγονός ότι, ανεξάρτητα από το εισόδημα τους, τα άτομα με αναπηρίες δεν έχουν ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο σε σύγκριση με άλλα άτομα σε παρόμοια κατάσταση διαβίωσης, επειδή υποχρεούνται να πληρώνουν εν μέρει για τα απαραίτητα έξοδα που συνδέονται με την αναπηρία…».

Σχόλια - Συμπεράσματα– Εισηγήσεις

17. Τόσο το ΕΕΕ όσο και το αναπηρικό επίδομα μπορούν να καλύπτουν μόνο τις στοιχειώδεις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία, καθότι, αυτά τα άτομα δεν έχουν εργασία και επομένως δεν έχουν άλλα εισοδήματα ή άλλους πόρους. Παράλληλα, οι ανάγκες τους είναι αυξημένες εξαιτίας της αναπηρίας τους και η Σύμβαση επισημαίνει την κρατική υποχρέωση για επαρκές βιοτικό επίπεδο των ατόμων με αναπηρία και γι’ αυτό το λόγο εκφράζει επί τούτου την ανησυχία της. Όταν δε καθυστερεί ακόμα και η εξέταση αιτημάτων για παροχή αναπηρικού επιδόματος, προκύπτει επιπρόσθετο ζήτημα. Οι αιτητές/ριες που μπορεί να είναι δικαιούχοι/ες, το στερούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα.

18. Στην περίπτωση της παραπονούμενης το επίμαχο ζήτημα είναι ακριβώς η εκκρεμότητα του αιτήματος της για αναπηρικό επίδομα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το υπέβαλε στις ΥΚΕ, όπως μας ανέφερε, από το 2015. Σε εκείνο το στάδιο, δεδομένης της έναρξης της ισχύος του περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και Γενικότερα περί Κοινωνικών Παροχών Νόμου, οι ΥΚΕ δεν είχαν αρμοδιότητα εξέτασης του. Αρμόδια αρχή από την 1η Αυγούστου 2014 ήταν η ΥΔΕΠ αλλά οι ΥΚΕ είχαν υποχρέωση για σχετική ενημέρωση της παραπονούμενης και καθοδήγηση της ώστε εφόσον είχε ήδη υποβάλει αίτηση για ΕΕΕ από τις 6 Αυγούστου 2014, να φροντίσει για τις διορθωτικές ενέργειες που χρειάζονταν προς την ΥΔΕΠ (έντυπο αλλαγής στοιχείων), ώστε η ΥΔΕΠ να την παραπέμψει στο ΤΚΕΑΑ για αξιολόγηση της αναπηρίας της.

19. Φαίνεται όμως ότι οι ΥΚΕ περιορίστηκαν στο γεγονός και μόνο ότι δεν είχαν αρμοδιότητα να επιληφθούν του αιτήματος και παρέλειψαν να το παραπέμψουν στην Αρμόδια Υπηρεσία ως είχαν υποχρέωση με βάση το άρθρο 17(5) του περί Γενικών Αρχών Διοικητικού Δικαίου Νόμο (158(Ι)/99) . Ως αποτέλεσμα, αφενός η παραπονούμενη συνέχιζε να λαμβάνει δημόσιο βοήθημα αφετέρου δεν ήταν σε εξέλιξη η εξέταση του αιτήματος της για αναπηρικό επίδομα μαζί με την αίτηση της για ΕΕΕ.

20. Σημειώνεται δε περαιτέρω πως όταν εν τέλει η παραπονούμενη υπέβαλε στην ΥΔΕΠ στο τέλος Μαρτίου του 2016 έντυπο αλλαγής στοιχείων και ήταν πλέον δυνατό να εξεταστεί το αίτημα της, η ΥΔΕΠ για λόγους που δεν έθεσε υπόψη μας κατά τη διερεύνηση του παραπόνου, δεν παρέπεμψε την παραπονούμενη στο ΤΚΕΑΑ για αξιολόγηση της αναπηρίας της, ενέκρινε την αίτηση της για ΕΕΕ, άρχισε την καταβολή του από την 1η Ιουλίου 2016 και επανήλθε σε σχέση με το αίτημα της για αναπηρικό επίδομα, μετά την παρέμβαση του Γραφείου μας με την επιστολή ημερ. 1ης Σεπτεμβρίου 2017 και όταν η παραπονούμενη είχε ήδη υποβάλει εκ νέου έντυπο αλλαγής στοιχείων στις 17 Ιουλίου 2017. Συγκεκριμένα, η ΥΔΕΠ παρέπεμψε την παραπονούμενη στο ΤΚΕΑΑ για αξιολόγηση της αναπηρίας, το Σεπτέμβριο του 2017, 14 μήνες μετά την υποβολή του πρώτου εντύπου αλλαγής στοιχείων.

21. Η δε θέση της ΥΔΕΠ στην επιστολή της προς στο Γραφείο μου, πως η παραπονούμενη επειδή ήταν λήπτρια δημοσίου βοηθήματος δεν ήταν δυνατό να προωθηθεί το αίτημα της, δεν έχει οποιοδήποτε έρεισμα στο Νόμο που αφορά στο ΕΕΕ. Αντιθέτως, σύμφωνα με το Νόμο αυτό, οι λήπτες δημοσίου βοηθήματος θα έπρεπε να υποβάλουν αίτηση για ΕΕΕ και μπορούσαν παράλληλα να συμπεριλάβουν αίτημα για αναπηρικό επίδομα, εάν κατά την άποψη τους ήταν δικαιούχοι, για το σκοπό της εξέτασης και των δυο πτυχών και εφόσον η παραπονούμενη είχε υποβάλει το έντυπο αλλαγής στοιχείων από τον Μάρτιο του 2016, είχε ήδη ενεργοποιηθεί η υποχρέωση της ΥΔΕΠ για εξέταση του αιτήματος της για αναπηρικό επίδομα μαζί με την αίτηση της για ΕΕΕ, ανεξαρτήτως αν ήταν λήπτρια δημοσίου βοηθήματος.

22. Συνακολούθα των ανωτέρω, προκύπτει αναντίλεκτα πως υπήρξε καθυστέρηση στην εξέταση του αιτήματος της παραπονούμενης για αναπηρικό επίδομα, η αναπηρία της οποίας αξιολογήθηκε ήδη ως σοβαρή από το σύστημα αξιολόγησης της αναπηρίας, από τον Ιανουάριο του 2017, με αφορμή την αίτηση της για επίδομα βαριάς κινητικής αναπηρίας.

23. Η ΥΔΕΠ ενέκρινε εν τέλει το αίτημα της παραπονούμενης τον Νοέμβριο του 2017, χωρίς όμως να αποφασίσει για την αναδρομική ισχύ ως προς την έναρξη καταβολής του επιδόματος.

Ως εκ τούτου, η εισήγησή μου είναι όπως, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, ολοκληρωθεί η εξέταση του ζητήματος της αναδρομικής καταβολής στην παραπονούμενη του αναπηρικού επιδόματος από τον Μάρτιο του 2016, που υπέβαλε στην ΥΔΕΠ το πρώτο έντυπο αλλαγής στοιχείων, εφόσον η παραπονούμενη ήταν Άτομο με Αναπηρία από τότε.

24. Αντίγραφο της έκθεσης θα κοινοποιηθεί στην Διευθύντρια του ΤΚΕΑΑ για ενημέρωση και για να διαβιβάσει στην ΥΔΕΠ το πόρισμα της αξιολόγησης της παραπονούμενης που έγινε τον Ιανουάριο του 2017 το συντομότερο, αν δεν το έχει ήδη πράξει.

Επίσης αντίγραφο της παρούσας έκθεσης θα κοινοποιηθεί στο Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για ενημέρωσή του και τυχόν δικές του ενέργειες.