Σκληρό bras de fer με παγίδες και αγκάθια στο Κυπριακό

Άκρως σημαντική η τριμερής μεταξύ Αναστασιάδη – Ακιντζί – Μουν, η οποία θα πραγματοποιηθεί εκτός απροόπτου στις 26 Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη. Πολλά ακανθώδη ζητήματα παραπέμπονται για συζήτηση στο τελικό στάδιο της διαπραγμάτευσης. Το περιουσιακό μπλοκάρει εδαφικό και εγγυήσεις - ασφάλεια.

Καθώς οδεύουμε προς το τέλος της εντατικοποιημένης διαδικασίας διαπραγμάτευσης μεταξύ Αναστασιάδη και Ακιντζί, ξεκαθαρίζει ολοένα και περισσότερο το τοπίο σε σχέση με το που ακριβώς βρίσκονται οι προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού.

Άκρως

σημαντική η τριμερής της Νέας Υόρκης

Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η τριμερής συνάντηση στη Νέα Υόρκη, κάθε άλλο παρά εθιμοτυπική θα είναι. Καλά ενημερωμένες πηγές σε σχέση με το Κυπριακό, εκφράζουν στο Sigmalive την άποψη ότι ο Μπαν κι Μουν επιθυμεί ουσιαστικό αποτέλεσμα ενόψει του γεγονότος ότι ολοκληρώνεται η θητεία του στο τέλος του 2016 και είναι σημαντικό για τον ίδιο, να παραδώσει θετικά αποτελέσματα στο Κυπριακό. Χαρακτηριστική είναι η τελευταία του τοποθέτηση περί χρονοδιαγραμμάτων.

Οι ίδιες πηγές, εκφράζουν ανησυχία για ενδεχόμενο υποβολής προτάσεων από τον ΟΗΕ, όχι βέβαια με τη μορφή επιδιαιτησίας, μιας και κάτι τέτοιο δεν προνοείται από τη διαδικασία. Οι προτάσεις αυτές, αν θα γίνουν, τότε θα προκύψουν υποβοηθητικά και με πρωτοβουλία Έιντε, αναφέρουν οι πηγές.

Στις 14 Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου, θα συζητηθεί η στάση την οποία η δική μας πλευρά θα κρατήσει κατά την τριμερή συνάντηση στη Νέα Υόρκη, αν και ήδη έχει γίνει ένας αρχικός σχεδιασμός σχετικά με το τι αναμένουμε και πως θα λειτουργήσουμε.

«Η δική μας ετοιμότητα θα αναχαιτίσει πιθανές πιέσεις από τρίτους»

Πηγές που γνωρίζουν τα της διαπραγματευτικής διαδικασίας στο Κυπριακό, υποστηρίζουν ότι το καλύτερο αντίδοτο στις έξωθεν πιέσεις είναι να παρουσιαστούμε έτοιμοι με πρωτοβουλίες και προτάσεις, στο αμέσως επόμενο διάστημα, που θα βασίζονται σε όσα η ε/κ πλευρά αποδέχεται και θα είναι στο πλαίσιο των λογικών απαιτήσεων. Κανένας, σύμφωνα με τις πηγές, δεν θα μπορεί να μας εκθέσει ή να μας πιέσει αν μιλούμε στη βάση δικών μας προτάσεων.

«Το να αναχαιτίσουμε τις πιέσεις δεν θα είναι εύκολο, αλλά πρέπει να δώσουμε προτάσεις αποδεκτές από εμάς που να μην δίδουν δικαίωμα και ευχέρεια στις ξένες δυνάμεις να επιβάλουν τα δικά τους συμφέροντα».

Ακανθώδη ζητήματα στη διακυβέρνηση

Μυστήριο παραμένει το που θα καταλήξουν οι διαπραγματεύσεις σε σχέση με την εκ περιτροπής προεδρία. Οι τ/κ θέλουν να κρατήσουν αυτό το θέμα για το τέλος της εσωτερικής διαδικασίας διαπραγμάτευσης, δηλαδή για το πλαίσιο διαπραγμάτευσης που θα προκύψει μετά την τριμερή συνάντηση. Το συγκεκριμένο σημείο είναι εξαιρετικά σημαντικό για την τ/κ πλευρά.

Ένα ακόμα ακανθώδες ζήτημα, αποτελεί το κεφάλαιο της σύναψης συμφωνιών από τα συνιστώντα κρατίδια. Οι Τ/κ επιμένουν να ζητούν την ευχέρεια σύναψης συμφωνιών σε όλους τους τομείς κάτι που δεν δέχεται η ε/κ πλευρά, γιατί κάτι τέτοιο εγκυμονεί πολλούς κινδύνους.

Σε σχέση με το Μηχανισμό Επίλυσης Διαφορών ισχύουν τα στοιχεία που αποκάλυψε η εφημερίδα Σημερινή:

Στην εκτελεστική και νομοθετική εξουσία, στην περίπτωση αδιεξόδου που θα ορίζεται ευκρινώς (θέματα που δεν θα επιτρέπουν τη λειτουργία του κράτους), θα συστήνονται επιτροπές με εξ ημισείας εκπροσώπηση και αν μετά από διαβουλεύσεις το αδιέξοδο παραμένει, τότε διά της κληρώσεως θα αποκλείεται ένα από τα μέλη και θα λαμβάνεται απόφαση με απλή πλειοψηφίαΣτη δικαστική εξουσία θα ισχύει το ίδιο - σύσταση επιτροπής με 4 δικαστές, δύο από κάθε κοινότητα) και σε περίπτωση μη κατάληξης σε ομόφωνη απόφαση, θα καλείται από κατάλογο διεθνών δικαστών (εξαιρουμένων Ελλήνων, Τούρκων, Βρετανών) ένας δικαστής που θα προεδρεύσει της διαδικασίας, για κατάληξη σε απόφαση διά της πλειοψηφίας

Ακανθώδες ζήτημα η παραγωγή πρωτογενούς δικαίου

Τεράστιο κεφάλαιο και ερωτηματικό αποτελεί το ενδεχόμενο παραγωγής πρωτογενούς δικαίου, το οποίο ενδεχομένως προκύψει από τη λύση του Κυπριακού. Ήδη, δημοσιεύματα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας κάνουν λόγο για μυστική διπλωματία εντός Ε.Ε, με ιδιαίτερη έμφαση στο σημείο αυτό.

Περιουσιακό

Οι Τ/κ διακηρύττουν ότι αν δεν φτάσουμε σε ακτίνα σύγκλισης και συμφωνίας στο περιουσιακό δεν συζητούν εδαφικό ή εγγυήσεις - ασφάλεια.

Έγινε μια ανταλλαγή απόψεων στο πλαίσιο των συναντήσεων Αναστασιάδη - Ακιντζί, χωρίς στην ουσία να έχει μπει σε βάθος η συζήτηση. Στο περιουσιακό οι Τ/κ ζητούν μικρότερο αριθμό Ε/κ που θα επιστρέψουν υπό τ/κ διοίκηση, ενώ η δική μας πλευρά αξιώνει επιστροφή μεγαλύτερου αριθμού.

Το σημείο αυτό, αποτελεί ένα ακόμα αγκάθι στην όλη διαδικασία. Οι Τ/κ επιμένουν, εξάλλου, ότι για το περιουσιακό υπάρχουν τρεις θεραπείες:

η επιστροφή,η αποζημίωσηκαι η ανταλλαγή.

Θεωρούν ότι το εδαφικό και η ασφάλεια είναι μεγάλες πολιτικές αποφάσεις, για τις οποίες θα πρέπει να αποφασίσει πενταμερής διάσκεψη. Δεν είναι κατ’ ανάγκη δύσκολα θέματα, αλλά άπτονται της δικαιοδοσίας της Τουρκίας και όχι μόνο.

Σημαντική η μετατόπιση της Τουρκίας από το καθεστώς εγγυήσεων του 1960

Πληροφορίες, αναφέρουν ότι η μετατόπιση της Τουρκίας από τις εγγυήσεις του '60 είναι μια σημαντική παράμετρος, η οποία θα πρέπει να επισημανθεί.

Το γεγονός ότι η Τουρκία μετατοπίζει τις θέσεις της, ενδεχομένως να δείχνει και μια πρόθεση διαπραγμάτευσης στο συγκεκριμένο σημείο. «Δεν είναι η τελευταία τους πρόταση», αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές.

Η παράμετρος αυτή, πάντως, δεν θα λυθεί – ικανοποιηθεί με κανένα εσωτερικό όργανο, ούτε εσωτερικό διακανονισμό - διευθέτηση, καθώς και η ε/κ αλλά και η τ/κ πλευρά επιζητούν την ασφάλεια τους.

Η ε/κ πρόταση για την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων, όπως απεκάλυψε η εφημερίδα Σημερινή, κάνει λόγο για εξ υπαρχής αποχώρηση σε ποσοστό 75% με το υπόλοιπο 25% να αποχωρήσει, υπό την εποπτεία της UNFICYP, σε διάστημα 18 μηνών. Υπάρχει ωστόσο μια ακόμα παράμετρος η οποία δεν έγινε γνωστή και η οποία ολοκληρώνει την πρόταση αυτή.

Υπάρχει, επίσης, στο τραπέζι η πρόταση της ε/κ πλευράς για υπογραφή συμφώνου φιλίας/συνεργασίας μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Τουρκίας.

Η τ/κ πρόταση αφορά εγγυήσεις της Τουρκίας μόνο για το τ/κ συνιστών κρατίδιο, μόνο αν το ζητήσει η τ/κ συνιστώσα πολιτεία.

Σημαντικό το διάστημα μέχρι το τέλος του έτους

Διασταυρωμένες πληροφορίες, αναφέρουν ότι το αμέσως επόμενο διάστημα μετά την τριμερή συνάντηση θα είναι άκρως σημαντικό, καθώς οι εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες και με έντονες πιέσεις. Το γεγονός αυτό, θα έχει ως αποτέλεσμα είτε εντός των επόμενων μηνών να κυλήσουν τα πράγματα προς τη συμφωνία σχεδίου επίλυσης του Κυπριακού, είτε να οδηγηθούμε σε κατάρρευση της διαδικασίας με ακόμα ένα ναυάγιο να βαραίνει τις προσπάθειες για επίλυση.