Πόρισμα ΣΚΤ: «Ούτε ο Θεός δεν μπορούσε να απομακρύνει τα κόμματα»

Το πόρισμα καταπέλτης για την κατάρρευση του Συνεργατισμού, απέδωσε πολιτικές όπως επίσης ενδεχόμενες ποινικές και αστικές ευθύνες, σε μια σειρά προσώπων.

Στο κάδρο, ως κύριος υπαίτιος για την τελευταία πράξη του δράματος, σύμφωνα με το πόρισμα, τοποθετήθηκε ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης.

Αποτέλεσμα τούτου, ήταν όλα τα κόμματα πλην του ΔΗΣΥ, να ζητούν επιτακτικώς την παραίτηση ή την παύση του.

Ωστόσο, τα κόμματα, σύμφωνα πάντα με το πόρισμα, δεν ήταν άμοιρα ευθυνών για την κακοδιαχείριση του Συνεργατισμού.

Συγκεκριμένα, το ογκοδέστατο πόρισμα σημειώνει ανάμεσα

σε πολλά άλλα για τον ρόλο των κομμάτων τα εξής:

H γραμματεία των κατά τόπους ΣΠΙ αντανακλούσε τη πολιτική απόχρωση των κομμάτων σε κάθε περιοχή, χωρίς να δίδεται έμφαση στα κριτήρια ικανότητας και καταλληλόλητας των μελών.Ο κ. Ρολάνδης πρώην Υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας κατά τα έτη 1998 έως 2003 επιβεβαίωσε ότι σε όλα τα ΣΠΙ υπήρχαν κομματικές παρεμβάσεις, αφού τα μέλη των Επιτροπειών των ΣΠΙ στα χωριά, προέρχοντο από την ισχυρότερη κομματική παράταξη σε κάθε χωριό.Οι προσπάθειες για μεταφορά του ελέγχου στην ΚΤΚ προσέκρουαν στα κόμματα, “…δεν μπορούσε να περάσει από τα κόμματα, τα κόμματα έλεγαν δεν μπορεί η Κεντρική Τράπεζα, διότι η Κεντρική Τράπεζα χρησιμοποιεί άλλα κριτήρια, καθαρώς οικονομικά, ενώ αυτά είναι θέματα ανθρώπινα, ο Συνεργατισμός…”.Σε ερώτηση κατά πόσο έγινε προσπάθεια να γίνει κάτι καλύτερο, δηλαδή αν έγιναν σκέψεις να απομακρυνθούν τα κόμματα από τα ΣΠΙ τόνισε ότι “όχι μόνο ο Ρολάνδης δεν μπορούσε να το κάνει, ούτε ο Θεός να το κάνει, να απομακρύνει τα κόμματα, δυστυχώς».«Αυτή είναι η αλήθεια, τα κόμματα ήταν μέρος της σάρκας του Συνεργατισμού από την αρχή… Επειδή ο Συνεργατισμός ήταν σημαντικό κίνημα και είχε και πολλούς ψηφοφόρους, τα κόμματα ήταν πολύ ενδιαφερόμενα, εντονότατα ενδιαφερόμενα μέλη».Τέλος, ο κ. Ρολάνδης χαρακτήρισε τη συμπεριφορά ως γονιδιακή, μεταφερόμενη από γενεά σε γενεά στον Συνεργατισμό, κομματοκρατούμενη “…με απεριόριστες εξουσίες σε ορισμένα πρόσωπα, κατά καιρούς να καθοδηγούν και να ποδηγετούν και να ελέγχουν το Συνεργατικό Κίνημα. Αυτό το μεγάλο επίτευγμα το έφεραν στον γκρεμό…”.Ο κος Θεοδώρου, αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα πολιτικά κόμματα που έλεγχαν συγκεκριμένα ΣΠΙ τα οποία ήταν “…τοις πάσιν γνωστά, τα ήξερε ο καθένας…”, και η διασύνδεση τους προέκυπτε μέσα από τα μέλη των Επιτροπειών, σύμφωνα με τις πλειοψηφίες των κομμάτων σε κάθε περιοχή.Ο κ. Ανδρέας Μουσκάλλης σε ερώτηση κατά πόσο επηρεάζοντο δυσμενώς κάποιες αποφάσεις που έπρεπε να παρθούν, από τον κομματικό τους περίγυρο, απάντησε “…θεωρώ ότι επηρέαζαν, επηρέαζαν ναι, θεωρώ ότι επηρέαζαν όμως δεν σημαίνει ότι πάντα ήταν αρνητικά παρ' όλο ότι προσωπικά εγώ είμαι εναντίον, όταν έχει ένα σώμα πρέπει να είναι δυνατό και να αντέχει τις οποιεσδήποτε κομματικές πιέσεις. Εγώ έτσι θεωρώ, όμως ναι, επηρέαζαν, επηρέαζαν αρνητικά ή θετικά…”.Ο κος Γιαννάκης Γιαννάκη, πρώην μέλος της Επιτροπείας της ΣΚΤ, δήλωσε , “…Αν πω ότι τα κόμματα δεν επηρέαζαν τον Συνεργατισμό καθόλου και διετέλεσα Επίτροπος τόσα χρόνια, θα πω ψέματα…”.Ο Δρ. Ανδρέας Χαρίτου, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου και μέλος της ΣΚΤ, δήλωσε ότι κατά την άποψη του τα προβλήματα ήταν πέραν του Συνεργατισμού, λόγω της άσκησης πιέσεων από πολιτικούς, κόμματα και ούτω καθεξής. Σχεδόν όλες οι Επιτροπείες των Συνεργατικών εκλέγοντο με βάση περίπου κομματικά ψηφοδέλτια και ελέγχονταν από τα κόμματα και τις παρατάξεις τους.Η κα. Γιωρκάτζη, Διοικητής της ΚΤΚ, ενώπιον μας χαρακτήρισε τα ΣΠΙ ως πολιτική δύναμη των Κυβερνώντων, με τα ΣΠΙ να διαμοιράζονται στα πολιτικά κόμματα.Ο κ. Γιώργος Λιλλήκας, Υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας κατά τα έτη 2003 έως 2006, περίοδος κατά την οποία είχε αρχίσει η εναρμόνιση με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, ανέφερε ενώπιον μας ότι το έργο της Εποπτικής Αρχής γινόταν δυσκολότερο, λόγο της κομματικής φύσης του Συνεργατισμού.Επίσης ο κ. Παναγιώτης Φιλίππου, Πρόεδρος της Επιτροπείας της ΣΚΤ κατά τα έτη 2011 και 2012, μέλος της Επιτροπείας της ΣΚΤ από το 2003 και Γραμματέας/Διευθυντής του Συνεργατικού Ταμιευτηρίου Αστυνομικών Κύπρου Λτδ από το 1987, ανέφερε ενώπιον μας ότι οι επιτροπείες των ΣΠΙ, πλην των επαγγελματικών, εκλέγοντο και ανήκαν σε πολιτικά κόμματα και επιβεβαίωσε ότι οι επιτροπείες αντανακλούσαν, περίπου, τη δύναμη των κομμάτων στην τοπική κοινωνία.

Το πόρισμα σε ότι αφορά τις κομματικές παρεμβάσεις στον Συνεργατισμό καταλήγει λέγοντας τα εξής:

«Αναντίλεκτα, το συμπέρασμα που συνάγεται απ' όσα αναφέρονται στο κεφάλαιο αυτό είναι ότι οι κομματικές επιδράσεις και επεμβάσεις στο επίπεδο των ΣΠΙ ήταν εντονότατες. Επηρέαζαν την εκλογή των μελών των Επιτροπειών και κατά συνέπεια των Γραμματέων. Συνέτειναν στην εκλογή μελών και γραμματέων που πόρρω απείχαν από την τραπεζική γνώση και εμπειρία. Επηρέαζαν τις αποφάσεις χορήγησης δανείων με κριτήρια κατά της ορθής και συνετής τραπεζικής πρακτικής. Επηρέαζαν την αποτελεσματικότητα ελέγχου των δράσεων της Επιτροπείας. Υποβοηθούσαν στην διευκόλυνση διαπράξεως παρατυπιών, ατασθαλιών, ακόμη και ποινικών αδικημάτων.

Διευκόλυναν την συγκάλυψη των πιο πάνω τα οποία οδηγούσαν σε ασυδοσία αλλά κυρίως στην δημιουργία απλήρωτων δανείων που υπήρξε όπως ήδη καταγράψαμε ο κακός δαίμων του ΣΠΤ.

Κατά συνέπεια η σύνθεση της Επιτροπείας της ΣΚΤ δεν ήταν απαλλαγμένη από κομματικές επιδράσεις εφ’ όσον τα μέλη της εκλέγονταν κατά κανόνα μεταξύ διευθυντών - γραμματέων των ΣΠΙ. Έφεραν επομένως μαζί τους στο πυρήνα τις κομματικές επιρροές της περιφέρειας. Ακόμη και στην περιορισμένη αρμοδιότητα την οποία είχαν να επιβάλουν πάνω στα ΣΠΙ καλύτερες πρακτικές δεν την ασκούσαν εφόσον αυτό δεν θα εξυπηρετούσε κομματικές επιδιώξεις.

Τα συμπεράσματα μας επιβεβαιώνονται με το καλύτερο δυνατό τρόπο μέσα από τα ίδια τα λόγια του κ. Δώρου Θεοδώρου, μέλους του Κοινοβουλίου και Υπουργού, ενώπιον της Επιτροπής μας, “…Αλλά όσο δεμένος είναι με το κόμμα ο άνθρωπος, τόσο λιγότερο ελεύθερος είναι…»