Πνευματική Ιδιοκτησία και δημιουργία

Τον τελευταίο αιώνα και κυρίως τις τελευταίες δεκαετίες, ο κόσμος μας γνωρίζει μία ραγδαία πρόοδο σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η επιστήμη, η τέχνη, ο πολιτισμός και η τεχνολογία αποτελούν τομείς που όχι μόνο βελτιώνουν δραστικά την καθημερινότητά μας αλλά και έχουν χαρίσει στην υφήλιο άπειρα έργα κολοσσιαίας καλλιτεχνικής αξίας.

Για να μπορεί όμως ο κάθε δημιουργός να συνεχίσει να συμβάλλει στη βελτίωση του κόσμου μας, βασικός παράγοντας είναι η δυνατότητά του να βιοπορίζεται από το αποτέλεσμα του έργου του.

Κι εάν τα πράγματα σε προηγούμενους αιώνες ίσως ήταν πιο

απλά, καθώς είτε η αναπαραγωγή πρωτότυπων έργων δεν ήταν δυνατή είτε ήταν πολύ ακριβή, σήμερα, με τις δυνατότητες στην αναπαραγωγή και ανταλλαγή αρχείων να είναι τεράστιες, το να αναλογιστούμε το τι είναι η πνευματική ιδιοκτησία, είναι ίσως πιο καίριο παρά ποτέ.

Τι είναι λοιπόν το δικαίωμα της πνευματικής ιδιοκτησίας; Πως αποκτάται και τι προστατεύει;

Η πνευματική ιδιοκτησία αποτελεί το δικαίωμα του δημιουργού να θέτει τους όρους χρήσης του έργου του από τρίτους (με ή χωρίς αντίτιμο) ή ακόμα και να την απαγορεύει. Το δικαίωμα της πνευματικής ιδιοκτησίας αποκτάται αυτόματα από τη στιγμή της δημιουργίας του έργου και αφορά έργα που έχουν λάβει μία από τις ακόλουθες μορφές:

Γραπτό κείμενο (μυθιστόρημα, ποίημα, κτλ.)Μουσική σύνθεση και οι διασκευές της (τραγούδι, συνοδευόμενο από στίχους ή όχι, ring tones, κτλ.)Εικαστικό έργο (πίνακας ζωγραφικής, σκίτσο, φωτογραφία, αρχιτεκτονικό σχέδιο, κτλ.)Οπτικοακουστικό έργο (ταινία, χορογραφία, ντοκιμαντέρ, θεατρική παράσταση κτλ.) και τυχόν διασκευές τουΒάσεις δεδομένων καιΠρογράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Δημιουργός μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε και σε οποιαδήποτε ηλικία ενώ η καλλιτεχνική αξία του εκάστοτε έργου δεν αποτελεί εμπόδιο στην προστασία του. Με άλλα λόγια, το ότι ένας πίνακας δημιουργήθηκε από έναν παγκοσμίου φήμης ζωγράφο δεν συνεπάγεται ότι προστατεύεται περισσότερο από το τάδε μουσικό έργο που παρήχθη από ένα παιδί στο αρμόνιο του σπιτιού του. Ταυτόχρονα, εφόσον είναι πρωτότυπα και προϊόντα πνευματικής εργασίας προστατεύονται και έργα τα οποία από άλλη νομική σκοπιά μπορεί να είναι παράνομα, όπως είναι το graffiti.

Το έργο του καθενός έχει αξία. Ακόμα κι αν δεν βιοπορίζεται από αυτό, το εκάστοτε έργο αποτελεί κομμάτι του εαυτού του, κρύβει τα βιώματα, τις φοβίες ή και τα όνειρά του. Με το να σεβόμαστε τα πνευματικά δικαιώματα όχι μόνο δίνουμε τη δυνατότητα στο δημιουργό να συνεχίσει να παράγει έργο αλλά, ταυτόχρονα, σεβόμαστε και την προσωπικότητά του. Η χρήση νόμιμων πηγών αναπαραγωγής έργων πνευματικής ιδιοκτησίας αποτελεί έναν ακόμα τρόπο συμβολής μας στην επιστημονική, πολιτιστική και τεχνολογική πρόοδο του κόσμου μας. Ας το σκεφτούμε. 

Keywords
Τυχαία Θέματα