«Να φοβάστε τις ικανότητες σας» - Εγχειρίδιο για ηγέτες

Προσοχή: Είσθε ικανοί; Μπράβο σας! Αλλά πρέπει να βλέπετε τoν εαυτό σας με… τρόμο!..

Αυτό είναι το μοτίβο του βιβλίου με τίτλο «Να φοβάσθε τις ικανότητές σας» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος. Συγγραφείς του ο Μπομπ Κάπλαν και Ρομπ Κάιζερ, επικεφαλής του μη κερδοσκοπικού εκπαιδευτικού Κέντρου Δημιουργικής Ηγεσίας με έδρα τη Νέα Υόρκη και παραρτήματα στις Βρυξέλλες,

στη Σιγκαπούρη, στην Ινδία και τη Μόσχα, έχοντας περισσότερους από 20.000 μαθητές- μάνατζερς.

Πρόκειται για ένα εγχειρίδιο 112 σελίδων που συμπυκνώνει την κουλτούρα ηγεσίας, η οποία δεν βασίζεται στην αυταρχική λήψη αποφάσεων αλλά στον διάλογο. Οι ενότητες του αφορούν τη μεθοδολογία σκέψης, τα στρεβλά νοητικά μοντέλα, το σύνδρομο του ήρωα, τη διόρθωση των υπερβολών, τους δρόμους προς την ευελιξία ώστε μέσα από την αυτοβελτίωση να πλησιάσει κανείς το πρότυπο του ολοκληρωμένου ηγέτη που εμπνέει αγάπη και όχι φόβο.

Οι συγγραφείς επικαλούνται τα ιστορικά παραδείγματα, από τη μια πλευρά του Χίτλερ και από την άλλη του Μάο Τσε Τούνγκ, για να αποδείξουν ότι η ικανότητα χειραγώγησης των μαζών που είχαν και οι δύο ηγέτες δεν τους οδήγησαν στην επιτυχία, αλλά αντιθέτως τους ώθησαν στην καταστροφή.

Ο οδηγός αυτός έρχεται να αντιπαρατεθεί με την κυνική αντίληψη στο χώρο των επιχειρήσεων που θέλει τους διευθυντές να καταξιώνονται με μοναδικό κριτήριο την αποτελεσματικότητα. «Όχι», λένε οι συγγραφείς οι οποίοι έχοντας έρθει σε επαφή με προϊσταμένους και υφισταμένους εισηγούνται το δόγμα ότι: Επιτυχημένος ηγέτης είναι αυτός που πραγματώνει τους στόχους χωρίς να φορτώνει ψυχικό κόστος στους από κάτω. Τρανό παράδειγμα μιας ηγεσίας χωρίς ηθικά όρια είναι η κατάληξη της εταιρείας Enron. Ο Τζέφρι Σκίλινγκ, ως πρόεδρος της εταιρείας, ανέπτυξε την επιχείρηση κατά τρόπο ακόρεστο ,χρησιμοποιώντας κάθε ανήθικη, παράνομη και αντιδεοντολογική μέθοδο. Αποτέλεσμα; Η τραπεζική χρεοκοπία. Από την απόλυτη δόξα, βρέθηκε στη φυλακή για να εκτίσει ποινή 25 χρόνων φυλάκισης για απάτη σε χρηματιστηριακές συναλλαγές. Παρά την εξυπνάδα και το όραμα που διέθετε ως επικεφαλής του χρηματιστηριακού της τομέα, δηλαδή μιας δευτερεύουσας δραστηριότητας σε μια παραδοσιακή εταιρεία φυσικού αερίου, έκανε κατάχρηση των ικανοτήτων του, αφαιρώντας χρέη από τον ισολογισμό της εταιρείας έτσι ώστε ένα ποσό 38 εκατομμυρίων δολαρίων να αποκρύπτεται. Ήταν μια ολοφάνερα μονόπλευρη ηγεσία που αντάμειβε τους ανθρώπους με μοναδικό κίνητρο το χρήμα, με προσβλητική συμπεριφορά και με αμοραλισμό.

Ο δογματισμός είναι ένα άλλο μείον στην ηθική πραγμάτωση στόχων - επισημαίνουν οι συγγραφείς- καθώς η δύναμη της κοσμοθεωρίας ενός ηγέτη μπορεί να είναι τόσο μεγάλη, ώστε αυτός να νιώθει απέχθεια για οτιδήποτε βρίσκεται στην άλλη πλευρά. «Ακόμη και οι πιο λογικοί, στη γωνία του μυαλού τους έχουν λιμνούλες λάσπης για τους απέναντι.»

Η κατάχρηση -τονίζουν - είναι που παγιδεύει τον τρόπο σκέψης των μάνατζερς. Η αντίληψη «όσο περισσότερο τόσο καλύτερα» είναι λανθασμένη. Οι υπερηφάνειες «είμαι ο πρώτος που έρχομαι το πρωί και ο τελευταίος που φεύγω το βράδυ», «είμαι ειλικρινής απέναντι στους υφισταμένους μου», «είμαι πιστός στις αρχές μου» έχουν το αντίβαρό τους: «Καταλήγω εξουθενωμένος», «είμαι συγκρουσιακός χωρίς λόγο», «όλοι έχουν βαρεθεί τις ηθικολογίες μου».

Συμπέρασμα για αρχηγούς κάθε βαθμίδας: Οι μονόπλευροι ηγέτες σπαταλούν υπερβολικές ποσότητες ενέργειας ανησυχώντας για τον εαυτό τους. Έχουν μια ακόρεστη δίψα να κάνουν εντύπωση, να ξεχωρίσουν από τη μάζα, να κερδίσουν τον θαυμασμό. Εξυψώνουν υπερβολικά τον εαυτό τους και έχουν την κατάληξη του Ίκαρου, του οποίου τα φτερά έλιωσαν όταν πέταξε πολύ κοντά στον ήλιο…

Πηγή - ΑΠΕ-ΜΠΕ