Μεταφραστής ξεδιπλώνει τα μυστικά της κινεζικής διαλέκτου

Για τον Βρετανό σινολόγο Ρόμπιν Τζίλμπανκ η καθημερινή διαδρομή με το λεωφορείο στην πόλη Σιάν στη βορειοδυτική Κίνα, είναι τόσο διαφωτιστική όσο μία διάλεξη για την κινεζική λογοτεχνία. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής από και προς το «Northwest University», όπου διδάσκει ως αναπληρωτής καθηγητής, ο Τζίλμπανκ έχει σχεδόν πάντα την ευκαιρία να συλλέξει από τους συνεπιβάτες μερικούς ιδιωματισμούς και εκφράσεις οι οποίες τον βοηθούν να εμπλουτίσει το λεξιλόγιό του στην τοπική διάλεκτο. Την

τελευταία δεκαετία, ο Βρετανός καθηγητής έχει μεταφράσει στα αγγλικά περίπου 1,5 εκατ. κινεζικές λέξεις.

Γεννημένος στο βόρειο Γιορκσάιρ, ο Τζίλμπανκ άρχισε να ενδιαφέρεται για τον κινεζικό πολιτισμό την εποχή που σπούδαζε στο πανεπιστήμιο «Aberystwyth» στην Ουαλία. Ξεκίνησε να διαβάζει κινεζική κλασική λογοτεχνία. Όταν το 2008 πήγε για πρώτη φορά στη Σιάν για να υποβάλει αίτηση για θέση δασκάλου, ερωτεύθηκε αμέσως την πόλη.

«Οι ντόπιοι είναι φιλικοί και φιλόξενοι. Επιπλέον, μιλάνε σε διάλεκτο, όπως και οι άνθρωποι στο βόρειο Γιορκσάιρ», λέει ο Τζιλμπανκ.

Η Σιάν, πρωτεύουσα της επαρχίας Σαανσί, βρίσκεται στην πεδιάδα Γκουανζόνγκ, λίκνο του κινεζικού πολιτισμού. Η περιοχή έχει μακρά παράδοση σε εξέχοντες συγγραφείς. Η δυσκολία όμως να μεταφράσει τα έργα αυτών των συγγραφέων -συχνά με δυσνόητους ιδιωματισμούς στην τοπική διάλεκτο- αποτέλεσαν το κύριο εμπόδιο στην προσέλκυση αναγνωστών από τη Δύση. Ο Τζίλμπανκ αποφάσισε να δώσει στον εαυτό του μία δεύτερη ευκαιρία. Ξεκίνησε να συνεργάζεται με τον Χου Ζονγκφένγκ, καθηγητή λογοτεχνίας και μετάφρασης στο Πανεπιστήμιο «Northwest», ο οποίος τον βοήθησε πολύ να κατανοήσει με ακρίβεια το αρχικό κείμενο. Για να αποκτήσει περισσότερη εμπειρία, ταξίδευε πολύ συχνά με τον Χου σε όλη την επαρχία, παρακολουθώντας κάθε είδους εκδηλώσεις. Από γάμους μέχρι κηδείες σε απομακρυσμένα χωριά.

«Αυτά τα ταξίδια μού πρόσφεραν τεράστιες προοπτικές στη λογοτεχνία στο Σαανσί, αλλά και στην Κίνα», εξηγεί ο Τζίλμπανκ. Το 2010 μετέφρασε στα αγγλικά μαζί με τον Χου το μυθιστόρημα του Τσία Πινγκγουά «The Country Wife» και το δημοσίευσαν στο περιοδικό «New Letters», ένα αμερικανικό λογοτεχνικό περιοδικό. Έκτοτε, οι δύο τους έχουν μεταφράσει από κοινού περισσότερα από 30 κινεζικά μυθιστορήματα. Ο Τζίλμπανκ πιστεύει ότι με την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, ένας αυξανόμενος αριθμός δυτικών αναγνωστών θέλει να έχει μία πιο ρεαλιστική και πολυδιάστατη εικόνα της χώρας μέσω των μυθιστορημάτων.

Τον Μάιο του 2017 ένας ανεξάρτητος εκδότης με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, αγόρασε τα παγκόσμια δικαιώματα μίας συλλογής επτά μυθιστορημάτων με τον τίτλο: «Ιστορίες του Σαανσί» στη αγγλική γλώσσα. Μέχρι στιγμής έχουν δημοσιευθεί τρία από τα επτά μυθιστορήματα. Το 2018 ο Τζίλμπανκ σχεδιάζει επίσης να δημοσιεύσει δύο δίγλωσσα βιβλία σχετικά με τις εμπειρίες του στο Σαανσί με τους τίτλους: «Εξερευνώντας την Κίνα» και «Ένας Άγγλος στην Χώρα των Τσιν». Από το 2012, αφότου τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας ο Κινέζος συγγραφέας Μο Γιαν, κάποιοι έχουν ζητήσει από τον Τζίλμπανκ να βοηθήσει Κινέζους συγγραφείς να κερδίσουν άλλο ένα βραβείο Νόμπελ.

«Δεν είναι αυτός ο κύριος σκοπός μου. Πιστεύω ότι το πρωταρχικό είναι να επιλέξω τα σωστά βιβλία που οι ξένοι αναγνώστες θα μπορούσαν να καταλάβουν», λέει χαρακτηριστικά.

Πηγή: AΠΕ - ΜΠΕ