Κατεχόμενα: Αντιδράσεις για το «πρωτόκολλο οικονομικής συνεργασίας»

Κάτω από τον τίτλο «Ανακοινώθηκε το πρωτόκολλο που αναμενόταν με ενδιαφέρον», η Kıbrıs (21.05.22) γράφει ότι το λεγόμενο υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε το «πρωτόκολλο οικονομικής και δημοσιονομικής συνεργασίας» μεταξύ Τουρκίας και «ΤΔΒΚ» για το 2022 και το παρέπεμψε στην «βουλή».

Το «πρωτόκολλο», το περιεχόμενο του οποίου ήταν άγνωστο εδώ και βδομάδες, αφού είχε υπογραφεί στις 14 Απριλίου 2022, δημοσιεύθηκε την Παρασκευή 20 Μαΐου το βράδυ στην «επίσημη εφημερίδα» του καθεστώτος.

Το 53σέλιδο «πρωτόκολλο» προβλέπει μέτρα

«δημοσιονομικής πειθαρχίας» στα κατεχόμενα, αύξηση των εσόδων, μείωση των εξόδων, υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και «νόμων» που θα μειώσουν το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και παροχή από την Τουρκία δωρεών ύψους 3 δισεκατομμυρίων 200 εκατομμυρίων τουρκικών λιρών (ΤΛ) και δανείων σε αμερικανικά δολάρια ύψους 1 δισεκατομμυρίου 50 εκατομμυρίων ΤΛ.

Περαιτέρω περιορισμός ελευθεριών

Κάτω από τον υπότιτλο «Άρθρα που ελκύουν την προσοχή στο πρωτόκολλο», η εφημερίδα συνοψίζει ως εξής τα κυριότερα άρθρα του «πρωτοκόλλου»:

- Θα διασφαλιστεί ότι οι θρησκευτικές υπηρεσίες θα παρέχονται πιο αποτελεσματικά κάτω από μία στέγη σε ένα «θεσμικό πλαίσιο» εντός της «κρατικής νομικής προσωπικότητας».

- Θα ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και «νομικών ρυθμίσεων», για παρεμπόδιση των πολιτικών και ιδεολογικών δραστηριοτήτων των συντεχνιών που υπερβαίνουν τον σκοπό ίδρυσής τους, εκτός των συνδικαλιστικών δραστηριοτήτων.

- Σε θέματα που αφορούν την άσκηση του δικαιώματος της συνάθροισης και της διαδήλωσης, θα γίνει ρύθμιση για αποζημίωση των ζημιών που προκαλούνται σε ιδιωτικές ή «δημόσιες» περιουσίες με υπέρβαση της άσκησης αυτών των δικαιωμάτων.

- Θα επανεξεταστεί η οικονομική δομή της «αρχής ηλεκτρισμού» («ΚΙΒ-ΤΕΚ») και θα αναδομηθεί.

- Θα αξιολογηθεί η ιδιωτικοποίηση του «εθνικού λαχείου» και των λιμανιών.

- Θα μειωθεί η χρήση συναλλάγματος στην «ΤΔΒΚ» και η εξάρτηση από το συνάλλαγμα.

- Θα εξαπλωθεί η χρήση της ΤΛ, που είναι το εθνικό νόμισμα και των εθνικών συστημάτων πληρωμής.

Θα ολοκληρωθούν τα έργα υποδομής στο Βαρώσι

- Οι υποδομές και οι άλλες υπηρεσίες θα ολοκληρωθούν για να ετοιμαστεί το Βαρώσι για καθημερινή χρήση.

- Θα διασφαλιστεί ότι οι «πολίτες της ΤΔΒΚ» θα επωφελούνται από το Ατομικό Σύστημα Συνταξιοδότησης της Τουρκίας και το Σύστημα Αυτόματης Συμμετοχής.

- Θα περιοριστούν και θα μειωθούν οι όροι που αφορούν την προϋπόθεση ότι χρειάζεται ντόπιος συνέταιρος για να κάνουν επενδύσεις στα κατεχόμενα ξένοι επενδυτές και θα μειωθεί το απαραίτητο κεφάλαιο. 

- Θα μειωθούν οι περιορισμοί για την απόκτηση περιουσίας (από ξένους).

- Θα γίνει αναδόμηση του τομέα του ηλεκτρισμού στα κατεχόμενα.

- Θα αναπτυχθεί η παραγωγή, μεταφορά και διανομή ηλεκτρισμού.

Διευκόλυνση παραχώρησης «υπηκοοτήτων»

- Θα επιτευχθεί αποτελεσματική συνεργασία ενάντια στην παραπληροφόρηση σε όλες τις πλατφόρμες επικοινωνίας και κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

- Θα γίνουν οι «νομικές ρυθμίσεις» που θα διευκολύνουν τους όρους σε σχέση με την παροχή «υπηκοότητας», με σκοπό «την ενίσχυση της αμοιβαίας συνεργασίας».

- Για επίτευξη της περαιτέρω ενίσχυσης των δεσμών σε όλους τους τομείς που πηγάζουν από κοινές ιστορικές, πολιτιστικές, γλωσσικές, θρησκευτικές και πνευματικές αξίες και επίτευξη βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, οι «δύο χώρες» θα ενεργήσουν με μια αντίληψη στρατηγικής συνεργασίας, η οποία προβλέπει συνέχιση και ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς της άμυνας, της ασφάλειας και της εξωτερικής πολιτικής, διασφαλίζει την πιο αποτελεσματική χρήση των υπόγειων και υπέργειων φυσικών πόρων, καθώς και των οικονομικών και ανθρώπινων πόρων, προς την κατεύθυνση των συμφερόντων των «δύο χωρών», βελτιώνει την τεχνική υποδομή της «χώρας», αυξάνει τον όγκο εμπορικών συναλλαγών Τουρκίας-«ΤΔΒΚ» και τις δυνατότητες παραγωγής, εξαπλώνει την χρήση της ΤΛ εντός της «ΤΔΒΚ» και στο διμερές εμπόριο και διασφαλίζει την παροχή της βοήθειας στην «ΤΔΒΚ» με βάση την αποτελεσματικότητα και την παραγωγικότητα.

- Θα γίνουν εργασίες για αξιοποίηση των μεταλλευμάτων της χώρας και την απόδοσή τους στην οικονομία.

- Θα υλοποιηθεί το Ενοποιημένο Σύστημα Αγροτών με σκοπό την προγραμματισμένη γεωργική παραγωγή.

- Θα γίνουν εργασίες αναστήλωσης που θα διασφαλίσουν την ανάδειξη των αποτυπωμάτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο νησί προς ενίσχυση της τουρκικής παρουσίας.

- Σκοπός είναι η ενίσχυση των κοινών ιστορικών, πολιτιστικών και κοινωνικών δεσμών των δύο πλευρών, παραγκωνίζοντας την παραπληροφόρηση που χρησιμοποιείται πολύ ευρέως από τρίτες χώρες και μη κυβερνητικές οργανώσεις και στοχεύει τους ιστορικούς, πολιτιστικούς και γεωγραφικούς δεσμούς των σχέσεων Τουρκίας-«ΤΔΒΚ» και ανάμεσα στους πολίτες τους.

Η Yeni Düzen (22.05.22) αναφέρεται στο περιεχόμενο του «πρωτοκόλλου», διερωτώμενη πρωτοσέλιδα: «Μήπως είναι οικονομική και δημοσιονομική συνεργασία ή συμφωνία παράδοσης;» Η εφημερίδα προβάλλει επίσης το γεγονός ότι το περιεχόμενο του «πρωτοκόλλου» αποκαλύφθηκε 36 μέρες μετά την υπογραφή του. 

Κάτω από τον τίτλο «Πολλές οι οδηγίες, περιορισμένος ο χρόνος», η Yeni Düzen (23.05.22) επανέρχεται στο θέμα σημειώνοντας ότι το «πρωτόκολλο» αναθέτει πολλά καθήκοντα στην «κυβέρνηση» UBP-DP-YDP μέχρι το τέλος του χρόνου, αφού προβλέπει την αναδόμηση της «προεδρίας θρησκευτικών υποθέσεων» μέχρι τον Νοέμβριο του 2022, την άμεση λήψη μέτρων για περιορισμό των δραστηριοτήτων των συντεχνιών και την διευκόλυνση της παροχής «υπηκοότητας» εντός του Μαΐου του 2022, την αλλαγή του καθεστώτος και του συστήματος συνταξιοδότησης των «δημοσίων υπαλλήλων», την ιδιωτικοποίηση του «εθνικού λαχείου» και των λιμανιών και τον διαχωρισμό της παραγωγής, μεταφοράς και διανομής/προμήθειας του ηλεκτρισμού (από την «ΚΙΒ-ΤΕΚ») μέχρι τον Αύγουστο του 2022 και την ολοκλήρωση του νέου νοσοκομείου Κερύνειας και του νοσοκομείου 500 κλινών στην κατεχόμενη Λευκωσία μέχρι τον Ιανουάριο του 2023.

Έντονες αντιδράσεις 

Η Kıbrıs (22.05.22) δημοσιεύει αντιδράσεις τουρκοκυπριακών πολιτικών κομμάτων για το «πρωτόκολλο οικονομικής και δημοσιονομικής συνεργασίας» μεταξύ Τουρκίας και «ΤΔΒΚ» για το 2022, που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή στην «επίσημη εφημερίδα» του καθεστώτος.

CTP: Είναι «πρωτόκολλο αφανισμού»

Ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CTP), Τουφάν Έρχουρμαν, δήλωσε ότι αυτό δεν είναι «πρωτόκολλο οικονομικής και δημοσιονομικής συνεργασίας», αλλά «πρωτόκολλο εγκατάλειψης της βούλησης» των Τουρκοκυπρίων να διοικούν τον εαυτό τους, να σταθούν στα δικά τους πόδια, να γίνουν κάτοχοι «θεσμικής δομής», να επιτύχουν την ανάπτυξη της «χώρας» με πλάνο, να προστατεύσουν τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες τους, να κρατήσουν όρθιους τους επιχειρηματίες, τους καταστηματάρχες, και τους υπαλλήλους στον «δημόσιο» και τον ιδιωτικό τομέα και να κτίσουν καλές σχέσεις με την Τουρκία πάνω σε σωστή βάση.

Σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Έρχουρμαν απευθυνόμενος στην «κυβέρνηση» διερωτήθηκε: «Το διαβάσατε πριν το υπογράψετε; Αν το διαβάσατε, το καταλάβατε; Αν το καταλάβατε, σας ένοιαξε η ασυμφωνία σημαντικού μέρους του με αυτή την χώρα/αυτό τον λαό/αυτή την οικονομία; Δεν ξέρω! Μήπως είπατε ‘είναι μια σημαντική τελετή υπογραφής’ όπως πάντα και ‘να το υπογράψουμε και ούτως ή άλλως δεν θα το εφαρμόσουμε’; Ούτε αυτό το ξέρω. Όμως, όλοι γνωρίζουν πως δεν νοιάζεστε γι’ αυτήν την χώρα, αυτό τον λαό και ότι η μόνη σας έγνοια είναι η καρέκλες που κάθεστε/θα καθήσετε»!

Σε δική του αντίδραση από τα μέσα κοινωνική δικτύωσης, ο γενικός γραμματέας του CTP, Ερντογάν Σοράκιν, χαρακτήρισε το «πρωτόκολλο» ως «πρωτόκολλο αφανισμού» και εχθρικό προς τον «λαό». Ο Σοράκιν ανέφερε ότι «λέμε ξεκάθαρα όχι, όποιο και αν είναι το τίμημα».

HP: Με την δημοσίευσή του έγινε αντιληπτό γιατί κρατήθηκε μυστικό

Εξάλλου, ο πρόεδρος του Κόμματος του Λαού (ΗΡ), Κουτρέτ Όζερσαϊ, επέκρινε το «πρωτόκολλο» σημειώνοντας ότι με την δημοσίευσή του έγινε αντιληπτό γιατί κρατήθηκε μυστικό από την κοινή γνώμη για τόσο μακρό χρονικό διάστημα.

Σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Όζερσαϊ αναφέρει ότι είναι αναπόφευκτο να μην «το καταπιούν» και να αποσυρθούν από την «βουλή». Επεσήμανε ότι είναι φανερό πως κάποιος είπε «ναι» σε αυτό το «πρωτόκολλο» για να παραμείνει «πρωθυπουργός», ενώ κάποιος άλλος θα προσπαθήσει να το εφαρμόσει για να μην χάσει την «πρωθυπουργία».

Ο Όζερσαϊ σημειώνει ότι στην «συμφωνία» αναφέρεται ότι είναι αδιαπραγμάτευτος στόχος για την Τουρκία η προστασία της ύπαρξης των Τουρκοκυπρίων και η συνέχιση της «ΤΔΒΚ», όμως αν κοιτάξει κανείς το περιεχόμενό της, είναι γεμάτη με «άρθρα» που αντιτίθενται σε αυτό τον θεμελιώδη στόχο.  

Σύμφωνα με τον Όζερσαϊ, φαίνεται ότι οι σχέσεις τους με την Τουρκία θα επιδεινωθούν περισσότερο λόγω κάποιων «άρθρων» και της φιλοσοφίας της συμφωνίας. «Δεν αναφέρομαι στις πολιτικές εξοικονόμησης και στο σφίξιμο του ζωναριού, αλλά οι αλλαγές που προβλέπονται από τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες μέχρι τα κριτήρια για την υπηκοότητα, περιέχουν σοβαρά ρίσκα για το κράτος μας και την ύπαρξή μας που περιγράφονται ως ‘αδιαπραγμάτευτα’», πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι οι «διεθνείς συμφωνίες» είτε εγκρίνονται από την «βουλή» είτε απορρίπτονται, επειδή δεν μπορούν να γίνουν τροποποιήσεις σε αυτές.

Ανέφερε ότι αυτή η «συμφωνία» θα περάσει από την «βουλή» με την πλειοψηφία της «μη νόμιμης κυβέρνησης» UBP-DP-YDP όσο και αν φωνάξουν, όμως τα βήματα που χρειάζονται για εφαρμογή της δεν θα καταστεί δυνατό να περάσουν από την «βουλή» λόγω των θερινών διακοπών και έτσι θα εφαρμοστούν όλα με «διατάγματα» που θα εκδίδει το «υπουργικό συμβούλιο».

Ο Όζερσαϊ εξέφρασε την άποψη ότι η κοινωνική συναίνεση είναι αναπόφευκτη από εδώ και εμπρός για συνέχιση της ύπαρξης των Τουρκοκυπρίων και ότι δεν πρέπει να «νομιμοποιείται» στην «βουλή» αυτή η «μη νόμιμη κυβέρνηση» και οι σχέσεις με την Τουρκία που έχουν ξεφύγει πλέον από την ορθή βάση.

Αρικλί: «Χαρακτηριστικό μας να αντιτιθέμεθα στις μεταρρυθμίσεις» 

Απαντώντας στις επικρίσεις κατά του «οικονομικού πρωτοκόλλου», ο πρόεδρος του Κόμματος της Αναγέννησης (YDP) των εποίκων και λεγόμενος υπουργός συγκοινωνιών και έργων, Ερχάν Αρικλί υποστήριξε ότι «είναι μια χαρακτηριστική μας ασθένεια το να αντιτιθέμεθα στη δομική αλλαγή και τις μεταρρυθμίσεις». Με ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Αρικλί υποστήριξε ότι «το γνωστό μέτωπο» αντέδρασε και σε αυτή την «συμφωνία», όπως κάνει με όλες τις «συμφωνίες» με την Τουρκία.

«Κατά την γνώμη τους, η ωραιότερη συμφωνία είναι η Τουρκία να παρέχει την οικονομική βοήθεια που ζητούμε χωρίς να περιμένει κανένα αντάλλαγμα και χωρίς να προβάλλει καμία απαίτηση και μάλιστα να δίνει αυτά τα χρήματα ως κόστος της στρατιωτικής και πολιτικής παρουσίας της στην Κύπρο και όχι ως βοήθεια», υποστήριξε, προσθέτοντας πως δεν πρέπει να λαμβάνεται στα σοβαρά αυτό το «γνωστό μέτωπο», διότι επιθυμία του είναι η συνέχιση του υφιστάμενου στάτους κβο.

Είπε ότι δεν είναι δυνατόν να συνεχίσει αυτό το στάτους κβο, διότι ακόμα και αν η Τουρκία χρηματοδοτήσει όλα τα έργα υποδομής, ο «προϋπολογισμός» των τρεχόντων εξόδων τους παρουσιάζει κάθε χρόνο και περισσότερο έλλειμμα.

Ουστέλ: «Στόχος μας η ανάπτυξη της ΤΔΒΚ»

Εξάλλου, αναφερόμενος στο «πρωτόκολλο συνεργασίας» με την Τουρκία, ο λεγόμενος πρωθυπουργός Ουνάλ Ουστέλ δήλωσε ότι στόχος τους ως «κυβέρνηση» είναι η ανάπτυξη της «ΤΔΒΚ» και γι’ αυτό εργάζονται για να κτίσουν μια «χώρα προβλέψιμη στην οποία θα μπορούν να γίνονται επενδύσεις».

Υποστήριξε ότι υπάρχουν βαθιοί και αδιάρρηκτοι δεσμοί ανάμεσα στην Τουρκία και την «ΤΔΒΚ» και πρόσθεσε ότι με το «πρωτόκολλο» θα αυξηθεί η στήριξη και η συμβολή της Τουρκίας. 

Αναφερόμενος στις αντιδράσεις, εξέφρασε την άποψη ότι δεν μπορούν να φτάσουν πουθενά με λαϊκισμούς και ότι δεν είναι βιώσιμη η οικονομική και δημοσιονομική τους δομή στις υπάρχουσες συνθήκες. Υποστήριξε ότι βασικός σκοπός του «πρωτοκόλλου» είναι να βοηθήσει στην επίλυση των προβλημάτων που έχουν μετατραπεί σε γάγγραινα στα κατεχόμενα.

TDP: «Αντίθετο με το σύνταγμα το πρωτόκολλο»

Τέλος, η Avrupa (23.05.22) γράφει ότι η πρόεδρος του Κόμματος Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας (TDP), Μινέ Ατλί, δήλωσε ότι το «πρωτόκολλο» είναι αντίθετο με το «σύνταγμα» του καθεστώτος. Σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Ατλί ανέφερε ότι αν δεν συσταθεί μια ώρα αρχύτερα ένα μέτωπο που θα εμποδίσει την εφαρμογή του «πρωτοκόλλου», εκείνοι που επιθυμούν τον αφανισμό των Τουρκοκυπρίων θα μπορέσουν να κάνουν σήμερα αυτό που θέλουν, όχι με τα τανκ, αλλά με την βοήθεια των συνεργατών τους.

Αντιδρώντας στην πρόνοια ότι «θα διασφαλιστεί ότι οι θρησκευτικές υπηρεσίες θα παρέχονται πιο αποτελεσματικά κάτω από μία στέγη σε ένα θεσμικό πλαίσιο εντός της κρατικής νομικής προσωπικότητας», η Ατλί σημείωσε ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα είναι κοσμική και ότι αυτό το «πρωτόκολλο» είναι αντίθετο με το «σύνταγμα».

Αυτούσια η ανακοίνωση ΑΚΕΛ 

 

Το νέο πρωτόκολλο που ανακοινώθηκε την Παρασκευή μεταξύ Άγκυρας και κατεχομένων αποτελεί ένα ακόμη πλήγμα για την κοινοτική ύπαρξη, τις ελευθερίες και δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων ενώ προωθεί νέα τετελεσμένα και στο Κυπριακό. Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης, νέων αυξήσεων των τιμών και πολιτικών παρεμβάσεων της Τουρκίας στα εσωτερικά της τ/κ κοινότητας.

Οι πρόνοιες του νέου πρωτοκόλλου, μεταξύ άλλων, διευκολύνουν την δημογραφική αλλοίωση, θεσμοθετούν την προώθηση της πολιτικής ισλαμοποίησης, περιορίζουν κεκτημένα των εργαζομένων και των συνδικάτων ενώ προωθούν περαιτέρω το παράνομο άνοιγμα της κλειστής πόλης των Βαρωσίων, κάτι που συγκρούεται με τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Το ΑΚΕΛ καταδικάζει έντονα τις νέες αρνητικές εξελίξεις και δεσμεύεται για συνέχιση του κοινού αγώνα με τις προοδευτικές δυνάμεις και στις δύο κοινότητες για την ανατροπή της καταστροφικής πορείας στο Κυπριακό και την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της συμφωνημένης βάσης λύσης και των μέχρι τώρα συγκλίσεων των δύο πλευρών. Εκφράζουμε επίσης την αλληλεγγύη μας με τις προοδευτικές δυνάμεις των Τουρκοκυπρίων που αγωνίζονται από την μια για την κοινοτική τους ύπαρξη και βούληση και από την άλλη για την υλοποίηση του κοινού οράματος για επανένωση της Κύπρου και του λαού της.