Ιωνάς: Πρότυπο μελέτης στο ΣτΕ το σωφρονιστικό σύστημα της Κύπρου

Πρότυπο μελέτης από εμπειρογνώμονες χωρών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης αποτελεί το σωφρονιστικό σύστημα της Κύπρου, δήλωσε σήμερα ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως Ιωνάς Νικολάου τονίζοντας πως τα τελευταία χρόνια το σωφρονιστικό σύστημα έχει ριζικά μεταμορφωθεί προς το καλύτερο.

Μιλώντας στην τελετή λήξης των μαθημάτων του Σχολείου των Φυλακών, ο κ. Νικολάου ξεκίνησε

ευχαριστώντας πολύ για την τεράστια αυτή μεταμόρφωση, την Διευθύντρια του Τμήματος Φυλακών Άννα Αριστοτέλους, τα στελέχη των φυλακών, τους δεσμοφύλακες και τους κρατούμενους. «Αξίζετε συγχαρητηρίων για τη μεγάλη προσπάθεια την οποία έχετε κάνει για να αναμορφωθεί αυτός ο χώρος», πρόσθεσε.

Στον χαιρετισμό του ο κ. Νικολάου σημείωσε πως πέρα από την αναγνώριση της οποίας τυγχάνει από διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς ως πρότυπο μελέτης το σωφρονιστικό σύστημα της Κύπρου, πρόσφατα έχει προταθεί στην Κυπριακή Δημοκρατίας όπως διοργανώσει στην Κύπρο το Συνέδριο των Διευθυντών Φυλακών του Συμβουλίου της Ευρώπης τον ερχόμενο Μάιο.

«Το γεγονός αυτό αποτελεί τιμή για το σωφρονιστικό μας σύστημα και για την Κυπριακή Δημοκρατία. Αποτελεί, για τους ιδίους, ευκαιρία μελέτης του σωφρονιστικού συστήματος, που κατάφερε, σε σύντομο χρονικό διάστημα, να ξεπεράσει τα προβλήματα που κατά κύριο λόγο επισημαίνονταν διαχρονικά σε εκθέσεις των Επιτροπών κατά των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης και των Ηνωμένων Εθνών και να προχωρήσει σε ριζοσπαστικές αλλαγές σε τομείς που προσεγγίζουν το ενδιαφέρον των Διευθυντών των Φυλακών κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης», είπε.

Ο κ. Νικολάου υπογράμμισε πως η υιοθέτηση του πλαισίου παροχής υπηρεσιών υγείας εντός των φυλακών, η συνεχής φροντίδα των ευάλωτων κρατουμένων από τους ψυχιάτρους και νοσηλευτές υπηρεσιών ψυχικής υγείας, καθώς και η λειτουργία του Κέντρου Ψυχικής Υγείας στη Πτέρυγα 10 έχουν, τα τελευταία χρόνια, ανατάξει τις παρεχόμενες υπηρεσίες ψυχικής υγείας ως πρότυπο μελέτης από τους εμπειρογνώμονες ξένων χωρών, αφού η αυτοχειρία και οι αυτοτραυματισμοί αποτελούν φαινόμενα συχνής αναφοράς σε κλειστές φυλακές, που σε μερικές περιπτώσεις έχουν μετατραπεί σε μάστιγα.

Είπε πως ταυτόχρονα, έχουν λειτουργήσει προγράμματα ενημέρωσης και πρόληψης χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών και προγράμματα στήριξης, αντιμετώπισης και διευκόλυνσης της πρόσβασης των χρηστών σε θεραπευτικές δομές, όπως είναι η παραπομπή κρατουμένων στη Θεραπευτική Κοινότητα της Αγίας Σκέπης και η εφαρμογή του Κλειστού Προγράμματος Απεξάρτησης «ΔΑΝΑΗ», το οποίο αναμένεται να αναπτυχθεί περαιτέρω με την αξιοποίηση της ανακαινισμένη Πτέρυγας 10Α.

Παράλληλα, συνέχισε, προγραμματίζεται επίσκεψη σε κέντρα απεξάρτησης κρατουμένων και σε θεραπευτικά κέντρα που λειτουργούν εντός των φυλακών στην Ελλάδα και τα οποία σημειώνονται ότι συνιστούν βέλτιστες πρακτικές, η επιτυχής συμπλήρωση των οποίων δυνατό να οδηγήσει σε υπό όρους αναστολή της έκτισης της ποινής και ή στη υποχρεωτική αναγνώριση ελαφρυντικής περίστασης».

Οσον αφορά το νομοσχέδιο για αναθεώρηση του Νόμου για τις Φυλακές και τους σχετικούς Κανονισμούς που έχουν υποβληθεί για νομοτεχνικό έλεγχο, ο κ. Νικολάου επεσήμανε ότι θα υπάρχει διά νόμου κατοχύρωση των δικαιωμάτων των κρατουμένων και καινοτόμες αλλαγές, που αποσκοπούν στη δημιουργία ενός σωφρονιστικού συστήματος προσανατολισμένου στην ανθρωποκεντρική έκτιση των ποινών και την ενίσχυση των διαδικασιών αναμόρφωσης και παραγωγικής κοινωνικής επανένταξης των κρατουμένων.

Σε σχέση με τον υπερπληθυσμό στις φυλακές, ο κ. Νικολάου σημείωσε πως αυτός έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. «Ενδεικτικά, ενώ τα προηγούμενα χρόνια ο υπερπληθυσμός έφτανε το 214% αφού είχαμε χωρητικότητα 340 προσώπων και ο πληθυσμός ξεπερνούσε τους 700 κρατούμενους, σήμερα ο αριθμός των κρατουμένων κυμαίνεται γύρω στους 650 ενώ έχει αυξηθεί η χωρητικότητα των φυλακών σε 566 πρόσωπα», είπε.

Όπως εξήγησε, σήμερα, με τον καθορισμό πολιτικής για τους αλλοδαπούς κρατουμένους, οι οποίοι αποτελούν το 45% του συνολικού αριθμού των κρατουμένων στις φυλακές, την προώθηση νομοθεσίας για τον επαναπατρισμό αλλοδαπών κρατουμένων που κατηγορούνται ή καταδικάστηκαν για τα αδικήματα παράνομης παραμονής και ή εργασίας και την εφαρμογή του ηλεκτρονικού βραχιολιού, αναμένεται ο αριθμός αυτός να περιοριστεί περαιτέρω, ώστε να διατηρείται στα επίπεδα της χωρητικότητας των φυλακών.

Καταλήγοντας, ο κ. Νικολάου αναφέρθηκε στην μελέτη που ετοιμάζεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης για την ετοιμασία ειδικού προγράμματος εφαρμογής του θεσμού της κοινοτικής εργασίας, ως εναλλακτική της ποινής της φυλάκισης, στα πρότυπα αντίστοιχων προγραμμάτων άλλων χωρών.

Στον δικό της χαιρετισμό η Διευθύντρια των Φυλακών Αννα Αριστοτέλους, προέβη αρχικά σε απολογισμό των δράσεων για υλοποίηση των στόχων της Διεύθυνσης και εδραίωση της φιλοσοφίας της, τα τελευταία 3μιση χρόνια, κάνοντας λόγο για καινοτομίες και σειρά αλλαγών, καθώς και για εφαρμογή σύγχρονων μοντέλων διοίκησης με σκοπό την αλλαγή κουλτούρας και νοοτροπίας στο χώρο των Φυλακών, με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και διαφορετικότητα τόσο των κρατουμένων όσο και του προσωπικού.

Όσον αφορά την εκπαίδευση και επιμόρφωση στις φυλακές, η κ. Αριστοτέλους είπε πως στις φυλακές λειτουργούν έξι σχολεία, στα οποία μπορούν να ικανοποιηθούν οι μαθησιακές ανάγκες όλων των κρατουμένων, κατά τον ίδιο τρόπο όπως και των ελεύθερων πολιτών, στη δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια, ανώτατη εκπαίδευση, και επαγγελματική εκπαίδευση, με την εφαρμογή του εσπερινού γυμνασίου, λυκείου, και εσπερινής τεχνικής σχολής, και διεύρυνση ευκαιριών για σπουδές.

Συγκεκριμένα, όπως είπε, όσον αφορά την τυπική εκπαίδευση, κατά την σχολική χρονιά 2017-2018 φοίτησαν στους 6 κλάδους της Εσπερινής Τεχνικής Σχολής, 108 κρατούμενοι εκ των οποίων οι 78 επιδιώκουν την απόκτηση απολυτηρίου ενώ οι 30 παρακολούθησαν τα μαθήματα υπό το καθεστώς του παρατηρητή. Στο Εσπερινό Γυμνάσιο, ανέφερε, φοίτησαν συνολικά 31 κρατούμενοι εκ των οποίων οι 10 από αυτούς παρακολούθησαν τα μαθήματα από την αρχή της χρονιάς και παρακάθισαν σε προαγωγικές εξετάσεις και προήχθησαν στην Γ’ Γυμνασίου.

Η κ. Αριστοτέλους ανέφερε ότι αρχικά στο σχολείο συμμετείχε μόλις το ¼ των κρατουμένων, ενώ τα τελευταία τρία χρόνια συμμετέχουν στα προγράμματα των 6 σχολείων πέραν των 3/4 των κρατουμένων. Περαιτέρω, τόνισε, ενώ αρχικά κανένας κρατούμενος είχε ευκαιρία και πρόσβαση στην τριτοβάθμια, ανώτερη, και ανώτατη εκπαίδευση, σήμερα φοιτούν σε πανεπιστήμια για απόκτηση πτυχίων, μεταπτυχιακών και διδακτορικού, 15 κρατούμενοι.

Όσον αφορά το γενικότερο πλαίσιο διαβίωσης, η Διευθύντρια του Τμήματος ανέφερε πως η προσπάθεια επικεντρώθηκε στο να προσομοιάζει η διαβίωση με τις συνθήκες εκτός Φυλακών στη βάση του μοντέλου “work-life balance”, ώστε ο χρόνος των κρατουμένων στο έγκλειστο περιβάλλον, να κατανέμεται κατά το δυνατό ισορροπημένα μεταξύ εκπαίδευσης, οικογένειας, εργασίας, ψυχαγωγικών και αθλητικών δραστηριοτήτων και διαβίωσης στο κελί, δηλαδή τον προσωπικό τους χώρο.

Η όλη εκδήλωση άρχισε με ολιγόλεπτο βίντεο με φωτογραφίες και στιγμιότυπα από εκδηλώσεις των τελευταίων χρόνων. Μετά τις ομιλίες, ο Υπουργός Δικαιοσύνης απένειμε βραβεία στους μαθητές των σχολείων που διακρίθηκαν κατά τη σχολική χρονιά ενώ η όλη εκδήλωση ολοκληρώθηκε με καλλιτεχνικό πρόγραμμα από τους κρατουμένους, με χορό, τραγούδια και ποιήματα.

Πηγή: ΚΥΠΕ