Η βελτίωση της ποιότητας ζωής μπορεί να προλάβει το 50% των καρκίνων

Το μήνυμα ότι πρέπει να βοηθηθεί ο κυπριακός πληθυσμός να βελτιώσει την ποιότητα ζωής τους και να κάνει τις αναγκαίες αλλαγές στην καθημερινότητα του ώστε να προλάβει την ανάπτυξη καρκίνων, καθώς  βάσει των δεδομένων, 1 στα 2 νέα περιστατικά καρκίνου μπορεί να προληφθεί  εξάγεται από τη διαδικτυακή συζήτηση με θέμα: «Το πρόγραμμα EU4Health και το Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά του καρκίνου: Προκλήσεις και Προοπτικές», που συνδιοργάνωσαν το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο,

η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, ο ΠΑΣΥΚΑΦ, το Διεθνές Ινστιτούτο Κύπρου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία - ΤΕΠΑΚ και το Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης – Europe Direct Λεμεσού.

Το μήνυμα εστάλη από τον Αναπληρωτή Καθηγητή Περιβαλλοντικής Υγείας - ΤΕΠΑΚ Κωνσταντίνο Μακρή που ανέπτυξε «το προφίλ υγείας του κυπριακού πληθυσμού: επικαιροποιημένα δεδομένα και τάσεις».

H Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου σε μαγνητοσκοπημένη τοποθέτηση  για το «πρόγραμμα EU4Health και το Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά του καρκίνου: Προκλήσεις και Προοπτικές», είπε πως  για να προχωρήσει μια κοινωνία και να ευημερήσει πρέπει να διασφαλίζει την υγεία των πολιτών της.

Σημειώνοντας ότι δεν θα πρέπει να περιμένουμε το τέλος της πανδημίας για να αναλάβουμε δράση και θα πρέπει να ανασυνταχθούμε, ώστε και οι 27 χώρες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις.

Αφού παρέθεσε τους πυλώνες για την υγεία της ΕΕ, η Επίτροπος είπε ότι το EU4Health θα αντιμετωπίσει τις ανισότητες και θα δώσει έμφαση στις μη μεταδοτικές ασθένειες όπως ο καρκίνος.  Είπε ότι θα χρηματοδοτηθούν προγράμματα με έμφαση στη διασυνοριακή συνεργασία.

Τόνισε ότι η Κύπρος μπορεί να επωφεληθεί από τα προγράμματα αυτά και να κάνει άλματα στον τομέα της υγείας.

Ανέφερε επίσης ότι οι αρμόδιοι οργανισμοί της ΕΕ θα ενισχυθούν και σε ό,τι αφορά το σχέδιο για τον καρκίνο, είπε πως θα έχει επίκεντρο τον άνθρωπο.

Είπε ότι το 2020 στην ΕΕ 2,7 εκατομμύρια διαγνώστηκαν με καρκίνο και 1,3 εκ άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους προσθέτοντας ότι μέχρι το 2035 τα περιστατικά καρκίνου αναμένεται να αυξηθούν κατά 25% καθιστώντας τον καρκίνο ως κύρια αιτία θανάτου.

Ανέφερε επίσης ότι το 2020 η Κύπρος έχει την 5η μεγαλύτερη αύξηση στο ποσοστό νέων περιστατικών καρκίνου μεταξύ των 27 κρατών – μελών.

Αφού παρατήρησε ότι η πανδημία έχει επηρεάσει τη θεραπεία των καρκινοπαθών, δήλωσε αποφασιστικότητα για άμεση δράση ανεξάρτητα από την πορεία της πανδημίας.

Παρέθεσε τους τέσσερις πυλώνες του ευρωπαϊκού σχεδίου για τον καρκίνο και τόνισε ότι μεταξύ των στόχων είναι να αντιμετωπιστούν οι έντονες ανισότητες για όλους τους τύπους καρκίνο.

Επίσης ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εστιάσει στον παιδικό καρκίνο που αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου στα παιδιά.

Τόνισε ότι στα παιδιά δεν μπορεί να εφαρμόζονται τακτικές που εφαρμόζονται στους ενήλικες και είπε ότι η πρωτοβουλία «άμεση βοήθεια στα παιδιά με καρκίνο» θα εξασφαλίζει πρόσβαση στην βέλτιστη ανίχνευση, διάγνωση και θεραπεία σε συνεργασία με το δίκτυο κέντρων καρκίνου.

Είπε ότι βασίζεται σε όλα τα κράτη μέλη, ότι θα εφαρμόσουν όλες τις προτεινόμενες δράσεις της ΕΕ, αποτελεσματικά.

Ο Ευρωβουλευτής Λουκάς Φουρλάς μέλος της ειδικής επιτροπής για τον Καρκίνο (BECA) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου  είπε ότι η δημιουργία της BECA είναι επιβεβαίωση της προτεραιότητας που αποδίδει η ΕΕ για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Όταν οι αριθμοί λένε ότι το 40% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί, το πεδίο δράσης στην πρόληψη είναι πολύ ευρύ, συνέχισε προσθέτοντας ότι η  Κύπρος μπορεί να  επωφεληθεί εντασσόμενη σε πειραματικά προγράμματα.

Αναφερόμενος στα στάδια  διάγνωση, θεραπεία, φροντίδα, είπε ότι δεν είναι όλοι οι πολίτες ίσοι στην πρόληψη και τη θεραπεία. Παρατήρησε ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν παράγουν φάρμακα για τον παιδικό καρκίνο και ότι  θα πρέπει να ληφθούν μέτρα. Είπε πως   είναι πολύ σημαντικό να συνεργαστούν τα κράτη και στα επόμενα 3 χρόνια να υπάρχει βάση δεδομένων των ασθενών στην οποία να έχουν πρόσβαση όλα τα κράτη. Η Κύπρος μπήκε μπροστά σε αυτό τον αγώνα για την ευρωπαϊκή αντιμετώπιση του καρκίνου ανέφερε.

Πρόσθεσε ότι η υγιεινή διατροφή και σωματική άσκηση μπορούν να προλάβουν μεγάλο ποσοστό καρκίνων και επεσήμανε πως αν αυτό περάσει στον κόσμο θα ανακοπεί η αυξητική πορεία των καρκίνων.  Στη BECA δεν πρέπει και δεν θα μείνουμε στα λόγια, είπε ακολούθως προσθέτοντας ότι μεταξύ των στόχων είναι η  οικονομική και ψυχολογική στήριξη των οικογενειών που μεταβαίνουν στο εξωτερικό για θεραπεία. Όσο γίνονται έρανοι για να σωθεί ένα παιδί ή ένας άνθρωπος που προσβλήθηκε από καρκίνο πρέπει να ντρεπόμαστε, είπε καταληκτικά.

Ο Ευρωβουλευτής Γιώργος Γεωργίου μέλος ειδικής επιτροπής για τον Καρκίνο  (BECA)  είπε ότι ο καρκίνος είναι μάστιγα για την Ευρώπη καθώς 1,3 εκ ενηλίκων και 6.000 παιδιά τον χρόνο χάνουν τη ζωή τους. Εξέφρασε την πεποίθηση ότι επεκταθεί η θητεία της Επιτροπής BECA) .  Ανέφερε ότι η καταληκτική προσπάθεια είναι με τη λήξη της θητείας να ετοιμαστεί μια έκθεση για τα κενά και τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν.  Είπε ότι θα πρέπει να ισχύσει ολιστική προσέγγιση από την πρόληψη μέχρι τη ζωή μετά τον καρκίνο.

Είπε επίσης ότι η ευρωπαϊκή Κύπρος είναι τελευταία στις δαπάνες για την υγεία. Σημείωσε ότι ένας καρκινοπαθής δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ως άνθρωπος του ΕΕΕ και αφού ανέφερε ότι έχουν κλείσει σχεδόν τα νοσοκομεία κατά τη διάρκεια της πανδημίας, είπε πως οι γιατροί επιλέγουν ποιοι θα ζήσουν και ποιοι θα πεθάνουν. 

Ο κ. Γεωργίου είπε πως παρατηρήθηκαν ελλείψεις και τρύπες στις τεράστιες προσπάθειες για να παραχθούν εμβόλια για τον κορωνοϊό. Εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να αποφεύγεται η εμπορευματοποίηση της υγείας, που πρέπει να αποτελεί δημόσιο φθηνό αγαθό και να προσφέρεται στους πολίτες από το δημόσιο.

Οι δύο Ευρωβουλευτές τοποθετήθηκαν υπό τύπο οπτικογραφημένων συνεντεύξεων.

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Περιβαλλοντικής Υγείας – ΤΕΠΑΚ παρατήρησε την έμφαση που δόθηκε στη δημόσια υγεία λόγω της πανδημίας. Στην Κύπρο είπε, στις 10 πρώτες αιτίες είναι διάφοροι τύποι καρκίνου, προσθέτοντας ότι εκτός από τα τροχαία δεν παρατηρείται μείωση στις άλλες αιτίες θανάτου.

Σε ό,τι αφορά τους κινδύνους ανάπτυξης καρκίνων είπε ότι το κάπνισμα, το αλκοόλ, η κακή διατροφή, και άλλοι παράγοντες μεταβολικών αιτίων, είναι οι κυριότεροι κίνδυνοι για ανάπτυξη καρκίνων, πέρα από τους κληρονομικούς. Στους κινδύνους ανάπτυξης καρκίνων παρουσιάζει μικρή μείωση τη περιβαλλοντική ρύπανση, συνέχισε σημειώνοντας τα ψηλά ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων στην Κύπρο με διαφοροποίηση των παραγόντων ανά φύλο που για τους άντρες είναι 58%.

Ανέφερε ότι η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών και την καθαρά αυξητική τάση των παχύσαρκων παιδιών.

Αναφορά έκανε και στην επιδημιολογική εικόνα του SARS-CoV-2 παρατηρώντας ότι από τον Οκτώβρη υπάρχει αύξηση στις προσβολές από τον και διατύπωσε τη θέση ότι η θνησιμότητα είναι στο αναμενόμενο επίπεδο.

Είπε ότι ο σακχαρώδης διαβήτης προσβάλλει το 9% του κυπριακού πληθυσμού και ότι έχουμε  5.000 νέα περιστατικά το χρόνο στην Κύπρο, με αυξητική τάση του καρκίνου του θυροειδή, στην ανάπτυξη του οποίου εμπλέκονται περιβαλλοντικοί παράγοντες. Διευκρίνισε ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου δεν παρουσιάζει την ίδια αυξητική τάση.

Οι ασθένειες του κυκλοφορικού δεν θα είναι η πιο συχνή αιτία σε χώρες, αλλά ο καρκίνος.

Αφού ανέφερε ότι το 50% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί, σημείωσε ότι η μείωση του ποσοστού των καπνιστών αντισταθμίζεται την αύξηση της παχυσαρκίας.

Η πρωτογενής πρόληψη διαφόρων ασθενειών και ειδικά των καρκίνων, μπορεί να γίνει με αλλαγή του τρόπου ζωής μπορεί να συμβάλει καθοριστικά ακόμα και όσους έχουν γενετικούς παράγοντες, συνέχισε.

Αναφέροντας  ότι ο δείκτης θνησιμότητας δεν έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, είπε ότι ο καρκίνος κτυπάει περισσότερο τους άντρες.

Επεσήμανε επίσης ότι σε σύγκριση με τα άλλα κράτη- μέλη της ΕΕ η Κύπρος βρίσκεται στην κορυφή της λίστας για την παιδική παχυσαρκία.

Παραθέτοντας συμπεράσματα είπε μεταξύ άλλων ότι πρέπει να υιοθετηθούν παρεμβατικά μέτρα.

Για τον παιδικό καρκίνο, παρατήρησε ότι δεν μπορούμε να πούμε είναι μικρός αριθμός των παιδιών που προσβάλλονται για να μην εφαρμοστούν πολιτικές και είπε πως θα πρέπει ν βοηθηθούν οι έγκυες να έχουν πιο υγιή εγκυμοσύνη.

Βάσει των δεδομένων 1 στα 2 νέα περιστατικά καρκίνου μπορεί να προληφθεί και οφείλουμε να κάνουμε τις αναγκαίες αλλαγές στην καθημερινότητα ανέφερε προσθέτοντας ότι πρέπει να βοηθηθεί ο κυπριακός πληθυσμός να βελτιώσει την ποιότητα ζωής τους.

Είπε επίσης ότι το εμβόλιο για τον τράχηλο της μήτρας, είναι αποτελεσματικό, αν γίνει στην κατάλληλη ηλικία και συμβάλει ώστε να μην υπάρξει ο ιός που θα προκαλέσει την καρκινογένεση

Ο Εκτελεστικός Διευθυντής ΠΑΣΥΚΑΦ Νικόλας Φιλίππου είπε ότι το 2020  ο ΠΑΣΥΚΑΦ ανταποκρίθηκε στις ανάγκες 7.000 ασθενών. Συνεχίζοντας είπε πως τα δεδομένα στην Κύπρο, δείχνουν την ανάγκη συντονισμού προσθέτοντας ότι δεν υλοποιείται ξεκάθαρο σχέδιο δράσης κατά του καρκίνου. Το ΓΕΣΥ επηρέασε τα δεδομένα που βιώνουν οι ασθενείς με καρκίνο. Κρίσιμο οι πολυθεματικές ομάδες να έχουν τις  απαιτούμενες υποδομές. Η Εθνική Στρατηγική κατά του καρκίνου, κενά και ανισότητες στην Κύπρο και την Ευρώπη. Ελπίδα το σχέδιο της Ευρώπης θα συμβάλει στη βελτίωση του εθνικού σχεδίου.

Πρόληψη υπάρχουν κάποια προγράμματα, απουσιάζουν συντονισμένες δράσεις. Είπε επίσης ότι χρειάζεται η εμπλοκή των προσωπικών ιατρών στο πεδίο της πρόληψης. Ανέφερε ότι μόνο πυλωτικά στη Λάρνακα γίνεται ο διαγνωστικός έλεγχος για παχύ έντερο που πρέπει να επεκταθεί σε όλη την Κύπρο.

Είπε ακόμα ότι υπάρχουν πολλές προκλήσεις στο θεραπευτικό τομέα, αναφέρθηκε στην ανάγκη για ομαλή μετάβαση στο εξωτερικό για θεραπεία με κάλυψη εξόδων και στην ανάγκη για πρόσβαση των καρκινοπαθείς σε νέες θεραπείες.

Ο κ. Φιλίππου είπε στη συνέχεια ότι υπάρχει ανάγκη σε συνεχή καταγραφή των επιπτώσεων της πανδημίας στους ασθενείς και τις οικογένειες τους και επιβάλλεται επικαιροποίηση του στρατηγικού σχεδίου και όπως μεθοδικά και οργανωμένα τα τεθούν στόχοι και χρονοδιαγράμματα.

Είπε στη συνέχεια ότι απώτερος στόχος είναι τα ολοκληρωμένα κέντρα καρκίνου με ενοποίηση των ογκολογικών υπηρεσιών δημοσίου χαρακτήρα.  

Σημείωσε ότι η ανακουφιστική φροντίδα ακόμα να ενταχθεί στο ΓΕΣΥ και εξέφρασε την άποψη ότι επιβάλλεται η άμεση ένταξης της όχι μόνο για καρκινοπαθείς, αλλά και ΄για όλο το φάσμα των χρόνιων ασθενειών.

Περαιτέρω ο κ. Φιλίππου είπε ότι  παρατηρήθηκε ότι υπάρχει πολλή γραφειοκρατία από τις κοινωνικές υπηρεσίες και ανέφερε πως ίσως με τη δημιουργία Υφυπουργείου να δοθούν λύσεις.

Είπε επίσης πως αν σταματήσει σήμερα το κάπνισμα σε 10 χρόνια θα μειωθούν κατά 1/3 οι καρκίνοι.

Αναφέροντας ότι η ανταπόκριση στον εμβολιασμό των κοριτσιών έφθασε το 75%, κάλεσε τους γονείς να απευθυνθούν  στους παιδιάτρους για να εμβολιαστούν τα παιδιά κορίτσια και αγόρια δηλώνοντας ότι τα εμβόλια είναι απόλυτα ασφαλή.

Ο καρκίνος δεν τελειώνει με την πανδημία και απαιτείται καλύτερος συντονισμός σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, είπε τέλος.

Πηγή: ΚΥΠΕ