Είναι μακρύς ακόμα ο δρόμος για το χαλούμι

Απομακρυσμένο φαίνεται για την ώρα να εγκριθεί ο φάκελος του χαλουμιού σύντομα. Συγκεκριμένα, ενιστάμενοι κατά της κατοχύρωσης ρώτησαν την Ευρωπαϊκή επιτροπή γιατί ο Υπουργός Γεωργίας Νίκος Κουγιάλης μιλάει για «απόρριψη ενστάσεων», με την Κομισιόν να απαντάει ότι η εξέταση των ενστάσεων συνεχίζεται κανονικά.

Σύμφωνα με την εφημερίδα "Σημερινή", τα πιο πάνω έρχονται σε αντίθεση με τα όσα ευαγγελίζεται ο Υπουργός Γεωργίας, Νίκος Κουγιάλης, ο οποίος εδώ και μήνες δηλώνει ότι οι ενστάσεις έχουν ήδη απορριφθεί και ότι η κατοχύρωση του προϊόντος είναι θέμα χρόνου…

Ούτε καν στον ορίζοντα

δεν διαφαίνεται η κατοχύρωση του χαλουμιού ως προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Σύμφωνα με έγγραφο που εξασφάλισε και δημοσιεύει η «Σ», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώπιον της οποίας βρίσκεται ο φάκελος κατοχύρωσης του χαλουμιού, ακόμα εξετάζει το περιεχόμενο των εννιά ενστάσεων που υποβλήθηκαν κατά της κατοχύρωσης του χαλουμιού.

Τα πιο πάνω έρχονται σε αντίθεση με τα όσα ευαγγελίζεται ο Υπουργός Γεωργίας, Νίκος Κουγιάλης, ο οποίος εδώ και μήνες δηλώνει ότι οι ενστάσεις έχουν ήδη απορριφθεί και ότι η κατοχύρωση του προϊόντος είναι θέμα χρόνου… Άλλωστε ο κ. Κουγιάλης εδώ και δύο χρόνια σε δημόσιες του δηλώσεις εξέφρασε, σε πολλές περιπτώσεις, την πεποίθηση ότι το χαλούμι θα κατοχυρωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, όμως διαψεύστηκε επανειλημμένα από τα γεγονότα, με την κοινή γνώμη να αισθάνεται παραπλανημένη.

Δεν συζήτησαν, δεν αποφάσισαν

Θορυβημένοι οι ενιστάμενοι κατά του φακέλου του χαλουμιού από τις κατά καιρούς δημόσιες δηλώσεις του Υπουργού Γεωργίας, ότι δήθεν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε τις ενστάσεις τους, με επιστολή τους ενημέρωσαν την ΕΕ για τις δηλώσεις του Υπουργού και ρώτησαν, αν, όντως, οι ενστάσεις έχουν απορριφθεί και δεν έλαβαν κάποια ενημέρωση. Στην επιστολή τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι ενιστάμενοι ζήτησαν όπως τους διευκρινιστεί μόνον τι γίνεται στο θέμα που τους αφορά, δηλαδή αυτό των ενστάσεων, και σημειώνουν ότι δεν ζητούν ή επιθυμούν να μάθουν οποιαδήποτε απόρρητη ενημέρωση που μπορεί να επηρεάσει τη διαδικασία.

Το Γραφείο Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, απαντώντας στο ερώτημα των ενισταμένων την περασμένη Τετάρτη, 7 Φεβρουαρίου, ενημέρωσαν ότι συνεχίζουν κανονικά την εξέταση των ενστάσεων και ότι αυτές δεν έχουν σε καμία περίπτωση απορριφθεί. Συγκεκριμένα, το ευρωπαϊκό Σώμα απάντησε: «Η Επιτροπή αναλύει όλα τα στοιχεία που έχει στην κατοχή της σε σχέση με τη διαδικασία ενστάσεων για την εγγραφή του προϊόντος, ώστε να λάβει την τελική της απόφαση όπως αναφέρει το Άρθρο 52(3)(b) του Ευρωπαϊκού Κανονισμού αρ. 1151/2012. Προς το παρόν καμία άποψη της Αγροτικής Επιτροπής δεν έχει εκδοθεί». Επίσης, στην επιστολή διευκρινίζεται ότι ούτε η Επιτροπή που είναι υπεύθυνη για έκδοση συμβουλευτικών αποφάσεων σχετικά με την καταχώριση προϊόντων προστασίας προέλευσης (Agricultural Product Quality Policy Committee) έχει καταλήξει σε άποψη.

Οι ενστάσεις

Υπενθυμίζεται ότι τις εννιά ενστάσεις κατά του φακέλου του χαλουμιού κατέθεσαν το Ηνωμένο Βασίλειο ως κράτος-μέλος, η βιομηχανία Dairy Australia Limited που εδρεύει στην Αυστραλία, η FFF Fine Foods Pty του Στέλιου Φουστέλλη, που κι αυτή εδρεύει στην Αυστραλία, η Dairy Companies Association of New Zealand (DCANZ) and the New Zealand Specialist Cheesemakers Association, που εδρεύει στη Νέα Ζηλανδία και το Consortium for Common Food Names, το οποίο εδρεύει στις ΗΠΑ. Επισημαίνεται ότι άλλη μια ένσταση προέρχεται από το Κουβέιτ και τη U.T.CO Trading Company και οι άλλες από την Τουρκία, και συγκεκριμένα από την Avunduk Ithalat Ihracat Gida ve Zirai Alethler Sanayi Ticaret Ltd, τη Navimar Food Gida Imalati ve Gida και την D.M. Gida Maddeleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd.

Αυξάνονται οι εξαγωγές, αλλά…

Η εμπορία του χαλουμιού παρουσιάζει ετησίως ανοδικές τάσεις, με την αύξηση για το 2017 να εκτιμάται στο 27%. Ο Σύνδεσμος Τυροκόμων εκτιμά ότι το 2023 οι εξαγωγές του προϊόντος θα φέρνουν συνάλλαγμα €300 εκ. Όμως, αν κατοχυρωθεί ο προβληματικός αυτός φάκελος του χαλουμιού, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι οι εξαγωγές του προϊόντος, λόγω της έλλειψης του αιγινού και πρόβειου γάλακτος, θα μειωθούν κατακόρυφα.

Ταυτόχρονα, στον εν λόγω φάκελο που κατατέθηκε και εξετάζεται από την Ευρωπαική Επιτροπή δεν περιλαμβάνονται προϊόντα που ανήκουν στην γκάμα του χαλουμιού, τα οποία αναπτύχθηκαν διαχρονικά, λόγω των προτιμήσεων του καταναλωτή, όπως είναι το light halloumi, burger halloumi, block halloumi, cubes halloumi, halloumi slices, χαλούμι με γεύσεις basil, pepper, chilli κ.ά. και τα οποία αποτελούν γύρω στο 35% της εμπορίας του χαλουμιού. Οι παράγοντες της αγοράς τονίζουν ότι σε περίπτωση που εγκριθεί ο φάκελός όπως είναι οι Κύπριοι παραγωγοί δεν θα επιτρέπεται να εξάγουν τα εν λόγω προϊόντα και θα εκμεταλλευτούν το κενό που θα δημιουργηθεί παραγωγοί άλλων χωρών, ώστε να τα διαθέτουν στο εμπόριο.

Οι αδυναμίες του φακέλου

Η «Σ» αποκάλυψε πρώτη και άλλες αδυναμίες του φακέλου του χαλουμιού. Συγκεκριμένα, ο φάκελος που κατατέθηκε στην Κομισιόν περιέχει σημαντικές ασάφειες, ενώ την ίδια στιγμή εντοπίζονται ορισμένες αδυναμίες, οι οποίες ίσως και να οδηγήσουν σε κίνδυνο την κατοχύρωση του χαλουμιού. Μεταξύ των κύριων σημείων που εντοπίζονται ως λάθη είναι η ενσωμάτωση στον φάκελο προστατευόμενων ενδημικών φυτών, τα οποία θα πρέπει να καταναλώνονται από τα αιγοπρόβατα, ώστε να διατηρείται ο χαρακτήρας του προϊόντος, υπάρχει τεράστια ασάφεια στον αριθμό των ζώων συγκεκριμένων φυλών αιγών και προβάτων των οποίων το γάλα θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή του χαλουμιού, αναφέρεται ότι θα πρέπει να γίνεται παστερίωση, γεγονός που θα δημιουργήσει προβλήματα στα μικρά τυροκομεία, και άλλα τεχνικά ζητήματα.