«Brexit ή θάνατος»: Ο νέος εκβιασμός του Τζόνσον και το στοίχημα των εκλογών

Ήταν σχεδόν το τέλος της αρχής του Brexit. Σχεδόν, όχι όμως ακόμα. Περισσότερο από 1.200 ημέρες μετά το δημοψήφισμα του 2016, ο Μπόρις Τζόνσον κατάφερε να περάσει μία συμφωνία από τη Βουλή των Κοινοτήτων - μία νίκη που στερήθηκε η Τερέζα Μέι τρεις φορές.

Σε ένα δραματικό μισάωρο στο Γουέστμιστερ την Τρίτη το βράδυ, οι βουλευτές ψήφισαν υπέρ του νομοσχεδίου για το Brexit αλλά απέρριψαν το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα που θα μπορούσε να κάνει πραγματικότητα τη συμφωνία. Στο παρόν στάδιο είναι βέβαιο ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα αποχωρήσει από την ΕΕ με βάση τη στρατηγική «Brexit ή θάνατος» του Τζόνσον. Ο χρόνος όμως εξαντλήθηκε.

Η απόφαση του Κοινοβουλίου σημαίνει ότι η ΕΕ πρέπει να αποφασίσει για την αναβολή του Brexit. Πάντως, η απόφαση για επέκταση είναι βέβαιη αλλά θα τίθεται προς διαβούλευση η χρονική διάρκεια της παράτασης. Πάντως, ούτε η ΕΕ αλλά ούτε και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας μπορούν να εγγυηθούν πότε το Κοινοβούλιο θα δώσει το πράσινο φως για τη συμφωνία.

Η απόφαση, πάντως, του Μπόρις Τζόνσον να ζητήσει για τρίτη φορά εκλογές συνοδεύτηκε από την επιλογή των Βρυξελλών να αναστείλουν την απόφασή τους για την επέκταση του Brexit. Αυτή η εξέλιξη, ουσιαστικά, δίνει συνέχεια στην αγωνία για έξοδο της χώρας χωρίς συμφωνία, ενώ δεν βοηθά τον Τζόνσον να προχωρήσει στο σχέδιό του με τις πρόωρες εκλογές. Αυτό, γιατί η αντιπολίτευση δήλωσε πολλές φορές ότι θα υπερψηφίσει μια πρόταση για εκλογές μόνο εάν αποσοβηθεί ο κίνδυνος για ένα «no Brexit deal». Έτσι, η ψηφοφορία τη Δευτέρα θα διεξαχθεί κάτω από το βάρος αυτής της ανησυχίας, σηματοδοτώντας κατά πάσα πιθανότητα την καταψήφιση της νέας πρότασης του Πρωθυπουργού. Σε αυτήν την περίπτωση, ο Πρωθυπουργός δεν αποκλείεται να επιδιώξει να επαναφέρει τη συμφωνία του στη Βουλή.

Χθες ο αρχηγός του κόμματος των Εργατικών υπογράμμισε ότι θα στηρίξει το αίτημα των εκλογών, μόνο εάν ο Τζόνσον αποκλείσει κατηγορηματικά το σενάριο του no deal. Από την πλευρά της η Στέρτζον, αρχηγός του SNP, κάλεσε τον Κόρμπιν να πει «ναι» στις πρόωρες εκλογές, τις οποίες ο Βρετανός πρωθυπουργός θέλει να στήσει στις 12 Δεκεμβρίου.

Η αποδοχή του αιτήματος από το Εργατικό Κόμμα είναι απαραίτητη, καθώς απαιτείται πλειοψηφία των 2/3 στη Βουλή. Το σχετικό ψήφισμα θα κατατεθεί τη Δευτέρα από την κυβέρνηση Τζόνσον, εφόσον οι Ευρωπαίοι δώσουν τρίμηνη παράταση.

Με μόλις έξι ημέρες να απομένουν έως τη λήξη της υφιστάμενης προθεσμίας για το Brexit, το τοπίο ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει και κανείς δεν μπορεί να πει με απόλυτη βεβαιότητα το πότε αλλά κυρίως το πώς οι Βρετανοί θα αποχωρήσουν από την κοινότητα.

Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η ΕΕ, αργά ή γρήγορα, αλλά εντός της προθεσμίας, θα δώσει τελικά την παράταση του Brexit, αν και η δυσαρέσκεια εντός των 27 γίνεται ολοένα και εντονότερη. Τα επόμενη βήματα, όμως, στο εσωτερικό της Βρετανίας είναι λιγότερα βέβαια. Ο Τζόνσον θα μπορούσε να περάσει τη συμφωνία μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ίσως και μέρες. Οι φιλοευρωπαίοι Τόρις δήλωσαν ότι ο πρωθυπουργός χρειάζεται μόνο μερικές προσαρμογές στο χρονοδιάγραμμά του.

Εντούτοις, όσο οι Εργατικοί και οι Συντηρητικοί αδυνατούν να συμφωνήσουν σε ένα ανανεωμένο χρονοδιάγραμμα, αυτή η διαδικασία μπορεί να πάρει και μήνες. Όσο ο χρόνος περνάει, θα εμφανίζονται νέες διαφωνίες ως προς τον τρόπο εξόδου από την ΕΕ. Οι Εργατικοί θα ασκήσουν πιέσεις για την τελωνειακή ένωση και ισχυρότερη προστασία για τους εργαζόμενους και το περιβάλλον.

Όσο περισσότερες λεπτομέρειες του νομοσχεδίου έρχονται στο φως της δημοσιότητας, ο ευάλωτος κυβερνητικός συνασπισμός των Ευρωσκεπτικιστών, των πρώην Τόρις και των 19 βουλευτών του Εργατικού Κόμματος, κινδυνεύει να σπάσει.

Όλα, πάντως, δείχνουν ότι η Βρετανία βρίσκεται σε τροχιά πρόωρων εκλογών αλλά η ημερομηνία θα εξαρτηθεί ξεκάθαρα από τη βούληση της αντιπολίτευσης.