Τα εξατομικευμένα γενετικά τεστ συχνά είναι ανακριβή και παραπλανητικά

Είτε ρίχνει κανείς "κορώνα-γράμματα", είτε κάνει γενετικό τεστ για να μάθει από ποιες ασθένειες κινδυνεύει, σε μερικές περιπτώσεις έχει τις ίδιες πιθανότητες να πάρει αξιόπιστες προβλέψεις, σύμφωνα με μια νέα ολλανδική επιστημονική μελέτη, η οποία κατηγορεί τα εξατομικευμένα τεστ, που παρέχουν ιδιωτικές εταιρείες, ότι δίνουν τελείως διαφορετικά μεταξύ τους αποτελέσματα, με συνέπεια να μην έχουν καμία ωφέλεια για τους ανθρώπους - προς το παρόν τουλάχιστον. Γι'Α αυτό οι περισσότεροι ευρωπαίοι γενετιστές, όπως δείχνει μια δεύτερη έρευνα, πιστεύουν πλέον ότι πολλά από αυτά τα τεστ πρέπει να απαγορευτούν τελείως.

Οι ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου του πανεπιστημίου Έρασμος στο Ρότερνταμ, με επικεφαλής την επιδημιολόγο καθηγήτρια Σεσίλ Γιάνσενς, σύμφωνα με τη βρετανική "Γκάρντιαν", αξιολόγησαν τέτοια τεστ, από μεγάλες μάλιστα εταιρείες όπως η ισλανδική deCODEme και η αμερικανική 23andMe, όσον αφορά την ικανότητά τους να προβλέπουν τον γενετικό κίνδυνο εμφάνισης οκτώ παθήσεων (καρδιοπάθειας, καρκίνου του προστάτη, εκφύλισης ωχράς κηλίδος, διαβήτη κ.α.). Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν υπολογιστές για να προσομοιώσουν γενετικές πληροφορίες από 100.000 ανθρώπους και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα ατομικά γενετικά τεστ είναι ανακριβή και προσφέρουν από ελάχιστη έως καθόλου ωφέλεια σε όσους τα κάνουν.

Τα γενετικά τεστ (που αποκαλούνται "τεστ απευθείας στον καταναλωτή", δηλαδή χωρίς την μεσολάβηση γιατρού) καταλήγουν σε αντιφατικά πορίσματα και, σε μερικές περιπτώσεις, φτάνουν σε ιατρικές "προβλέψεις" που δεν θα ήσαν καλύτερες, αν κανείς απλώς έριχνε ένα νόμισμα στον αέρα.

Η νέα μελέτη ενισχύει τα επιχειρήματα όσων ζητούν να τεθούν αυστηρότερες ρυθμίσεις στις εταιρείες και τις κλινικές που προσφέρουν τέτοια τεστ, τα οποία συχνά αποτελούν σπατάλη χρημάτων και, επιπλέον, μπορούν να παραπλανήσουν τους ανθρώπους, είτε τρομοκρατώντας τους άδικα (που είναι το πιο συνηθισμένο, καθώς εμφανίζουν γενικά μεγαλύτερο κίνδυνο από τον πραγματικό), είτε καθησυχάζοντάς τους χωρίς λόγο.

Μια αιτία για την ανακρίβεια των γενετικών τεστ είναι ότι διαφωνούν μεταξύ τους για το πόσο συχνοί είναι (ως ποσοστό) οι γενετικοί παράγοντες κινδύνου για τις διάφορες ασθένειες στο γενικό πληθυσμό. Ένα άλλο βασικό σφάλμα είναι ότι αυτά τα τεστ εστιάζουν μόνο στους γενετικούς παράγοντες, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους άλλους παράγοντες κινδύνου για πολλές ασθένειες, όπως περιβαλλοντικούς, το στιλ ζωής (διατροφή, σωματική άσκηση, κάπνισμα), την ηλικία κ.α., που στην πραγματικότητα έχουν συνήθως μεγαλύτερη βαρύτητα σε σχέση με τα γονίδια για το αν θα αρρωστήσει κάποιος.

«Για τις πολύπλοκες ασθένειες, αν αγνοήσει κανείς αυτούς τους μη γενετικούς παράγοντες, καταλήγει να βλέπει μόνο ένα μικρό μέρος της όλης εικόνας και να χάνει τα σημαντικά», επεσήμανε η Σ. Γιάνσενς, η οποία θα παρουσιάσει σήμερα την μελέτη της στην ετήσια Ευρωπαϊκή Συνδιάσκεψη Ανθρώπινης Γενετικής στο 'Αμστερνταμ.

Σε μια δεύτερη έρευνα, που επίσης θα