Tο Αρχαίο Θέατρο των Φθιωτίδων Θηβών επανέρχεται δριμύτερο

Ένα επαρχιακό θέατρο, με επιμελημένες όμως κατασκευές, χτισμένο σε μια λοφοπλαγιά δίπλα από το δυτικό τείχος της πόλης, κοντά στην αρχαία αγορά και σε θέση ιδανική, που εξασφάλιζε πολύ καλή ακουστική, λόγω της λίθινης εξ ολοκλήρου κατασκευής του, υπήρξε το αρχαίο θέατρο των Φθιωτίδων Θηβών, όπως διαπιστώνεται από τα πορίσματα έρευνας, που παρουσίασε η διευθύντρια του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Θεσσαλικών Σπουδών, Β. Αδρύμη- Σισμάνη, στο πλαίσιο εκδήλωσης, που πραγματοποιήθηκε στο Βόλο.

Το θέατρο-βάσει της ίδιας έρευνας- προσέφερε στους θεατές απεριόριστη θέα, αφενός στο περίφημο Κρόκιο Πεδίο και αφετέρου στον Παγασητικό Κόλπο, όπου υπήρχε και το λιμάνι των Φθ. Θηβών, η "ανθεμόεσσα", όπως την αποκαλεί ο Όμηρος.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ρωμαϊκή φάση του θεάτρου, αφενός επειδή συνδέεται με την παρουσία των Ρωμαίων στην περιοχή μας, αφετέρου επειδή είναι μια περίοδος που δεν μας είναι ακόμη αρκετά γνωστή.

O προσανατολισμός του θεάτρου με την εκλογή της θέσης ήταν δεδομένος με απόκλιση του άξονα της σκηνής από τον μαγνητικό βορρά κατά 90 μοίρες προς τα ανατολικά. Αυτή η επιλογή ήταν πολύ σημαντική, αφού, εξηγεί η αρχαιολόγος, «οι αλλαγές στον φωτισμό και κυρίως η κυριαρχία της σκιάς και του φωτός στην περιοχή της σκηνής και της ορχήστρας είχαν πολύ μεγάλη σημασία για την επιτυχία της αρχαίας παράστασης σ' ένα ανοιχτό ελληνιστικό θέατρο».

Με βάση τα ανασκαφικά δεδομένα και τα κινητά ευρήματα, μπορεί να θεωρηθεί βέβαιο ότι το θέατρο -με μέγιστη χωρητικότητα 3.000 θεατών- θεμελιώθηκε στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. και ανακατασκευάστηκε στις αρχές του 3ου αι. μ.Χ., οπότε λειτούργησε ως αρένα όλο τον 3ο αι. μ.Χ., μάρτυρας της αισθητικής, της ευμάρειας και της δύναμης της "λαμπροτάτης πόλης" των Θηβών. Ύστερα εγκαταλείφθηκε, αφού μέχρι σήμερα στις επιχώσεις του θεάτρου δεν βρέθηκε κανένα εύρημα που να μπορεί να χρονολογηθεί αργότερα από το τέλος του 3ου αι. μ.Χ.

Η μετατροπή του σε αρένα ή αλλιώς ο εκμοντερνισμός του στον 3ο αι. μ.Χ. ήταν απαραίτητη, προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των Ρωμαίων, για τα δικά τους θεάματα, τα οποία αφορούσαν κυρίως σε αγώνες μονομάχων και θηριομαχίες, και πραγματοποιήθηκε την ίδια περίοδο, που και τα άλλα παλιά ελληνιστικά θέατρα της Θεσσαλίας μετατράπηκαν σε αρένες, όπως το θέατρο της Δημητριάδος, της Λάρισας, αλλά και στη Μακεδονία, όπως τα θέατρα της Μαρώνειας, της Θάσου και των Φιλίππων.

Ο χώρος που καταλαμβάνει το θέατρο, αλλά και η αρχαία πόλη των Φθιωτίδων Θηβών με τα τείχη της και τα νεκροταφεία της, αποτελεί κατά το μεγαλύτερο μέρος της δημοτική έκταση και έκταση ιδιοκτησίας του ΥΠ.ΠΟ.Τ. και για την καλύτερη δυνατή προστασία του θεσπίστηκαν, το 2004, ζώνες απολύτου προστασίας Α και Β. Έτσι, το θέατρο αλλά και ολόκληρη η αρχαία πόλη των Φθ. Θηβών προστατεύονται από το ΥΠ.ΠΟ.Τ. και αποτελούν σήμερα επισκέψιμα μνημεία, ύστερα από συνεννόηση με την αρμόδια Εφορεία.

Το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Θεσσαλικών Σπουδώ