Κύπρος: Μετεκλογικά, οι μεγάλες αποφάσεις

Έντονη ανησυχία που φαίνεται πως δεν θα κοπάσει πριν τις κυπριακές προεδρικές εκλογές, επικρατεί γύρω από το μέλλον της οικονομίας, καθώς η χώρα...
βυθίζεται στην ύφεση, η χρηματοδότηση του δημόσιου χρέους της βρίσκεται ακόμη σε εκκρεμότητα και οι ξένοι πιέζουν για μια σειρά από θέματα (χαμηλός φορολογικός συντελεστής, υποτιθέμενο ζήτημα ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, εκμετάλλευση φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας, κ.λπ.).

Οι θετικές εξελίξεις που υπάρχουν γύρω από το θέμα, είναι:

Πρώτον, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει πως η Κύπρος αποτελεί συστημικό κίνδυνο για την Ευρωζώνη, με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται για τη δυνατότητα μελλοντικής χρηματοδότησης της χώρας. Στις δυσμενείς επιπτώσεις που θα μπορούσε να επιφέρει στην Ευρωζώνη μια πιθανή πτώχευση της Κύπρου αναφέρεται και έκθεση της UBS, με τίτλο «γιατί η Κύπρος είναι αρκετά μεγάλη, ώστε να προξενήσει πρόβλημα», παρά το γεγονός ότι η χώρα είναι η μικρότερη σε μέγεθος οικονομία της Ευρωζώνης, με εξαίρεση τη Μάλτα και την Εσθονία.

Δεύτερον, το σενάριο του κουρέματος των ιδιωτών αν και ακούστηκε, δεν φαίνεται να βρίσκει υποστηρικτές, καθώς στο μεγαλύτερό του βαθμό, το δημόσιο χρέους της Κύπρου είναι εσωτερικό. Ενδεικτικά υπολογίζεται πως ενώ το μεγαλύτερο πρόβλημα του χρέους προέρχεται από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, οι τρεις μεγάλες εμπορικές τράπεζες (Κύπρου, Λαϊκή, Ελληνική) έχουν επενδύσει γύρω στο 1,2 δισ. ευρώ σε κρατικά χρεόγραφα, ενώ γύρω στο 1,8 δις ευρώ φέρεται να έχει τοποθετήσει ο Συνεργατισμός. Μάλιστα, το ενδεχόμενο ενός κουρέματος στο δημόσιο χρέος της Κύπρου απέκλεισε και ο επικεφαλής του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου κ. Charles Dallara.

Τρίτον, φαίνεται να ανοίγει για μια ακόμη φορά το ζήτημα του δανεισμού της Κύπρου από τη Ρωσία. Συγκεκριμένα, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι τελικά η Ρωσία θα δώσει δάνειο ύψους 2,5 δισ. ευρώ προς την Κύπρο, ιδίως μετά και τη μεσολάβηση της Ρωσικής Εκκλησίας.

Tέταρτον, πως στο μέτωπο της οικονομίας, κάποια άμυνα στη υφεσιακή πορεία ενδέχεται να αποτελέσουν η φετινή πορεία του τουρισμού (αισιοδοξία για τόνωση του εισερχόμενου ρεύματος), όσο και κάποια διαφαινόμενη αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για αγορές κυπριακών ακινήτων από Ρώσους και Κινέζους.

Και πέμπτον, η πρόοδος που σημειώνεται στον τομέα της έρευνας για την εξεύρεση και άντληση φυσικού αερίου. Έτσι, ενώ στο «οικόπεδο 12» αναμένεται μια επιβεβαιωτική γεώτρηση μέχρι τον Ιούνιο (τα αποτελέσματα της οποίας θα γίνουν γνωστά μέσα στο 2014) ακολούθησε η συμφωνία ερευνών με τις εταιρείες ENI και KOGAS για τα «οικόπεδα 2, 3 και 9», η οποία μάλιστα απέφερε άμεσα στο κυπριακό δημόσιο 150 εκατ. ευρώ. Επίσης, σύντομα αναμένεται η υπογραφή σχετικής συμφωνίας και για τα «οικόπεδα 10 και 11» με τη γαλλική Total.

Σωρός τα προβλήματα

Τα ευχάριστα όμως νέα φαίνεται να σταματούν κάπου εδώ, καθώς τα νούμερα που ακούγονται για το κεφαλαιακό «άνοιγμα» των τραπεζών είναι ιδιαίτερα υψηλά και η αισιοδοξία για την κάλυψη αυτών από ιδιωτικά κεφάλαια είναι σαφώς περιορισμένη.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, έντονες ανησυχίες επικρατούν στον τραπεζικό κλάδο, καθώς το τελικό άνοιγμα που φαίνεται να προκύπτει από την έκθεση της PIMCO είναι υψηλό και κυρίως γιατί -όπως υποστηρίζεται- είναι μεγαλύτερο από αυτό που χρειάζεται! Μάλιστα, κύκλοι προσκείμενοι στον τραπεζικό χώρο υποστηρίζουν πως δεν γνωρίζουν τις παραδοχές και τα κριτήρια με τα οποία οι κεφαλαιακές ανάγκες διαμορφώθηκαν σε τόσο υψηλά επίπεδα. «Ζητούμε να ενημερωθούμε για τις παραδοχές, προκειμένου να μπορέσουμε και εμείς να αντιπαραθέσουμε τις απόψεις μας» υποστηρίζουν.

Συγκεκριμένα, οι τραπεζίτες βρίσκονται αντιμέτωποι από τη μια πλευρά με τη διαφαινόμενη διόγκωση των κεφαλαιακών τους αναγκών και από την άλλη, με το κλίμα που έχει διαμορφωθείεναντίον των τραπεζών κατά την προεκλογική περίοδο.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, πως τραπεζικά στελέχη θεωρούν καλό το γεγονός ότι το ζήτημα της οριστικής υπογραφής του μνημονίου και της ανακοίνωσης του κεφαλαιακού ανοίγματος των τραπεζών θα γίνουν μετά τις εκλογές, προκειμένου τα συγκεκριμένα ζητήματα να εξετασθούν «με νηφαλιότητα και χωρίς φωνές».

Αποτέλεσμα όλων αυτών, είναι να υπάρχουν και εκείνοι που αμφιβάλουν για το κατά πόσο το δημόσιο χρέος της Κύπρου είναι βιώσιμο, ή αλλιώς να υπάρχουν πολύ περισσότεροι φοβούνται πως για να καταστεί το χρέος βιώσιμο, θα πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα λιτότητας «τύπου Ελλάδας», με όποιες συνέπειες επιφέρουν αυτά στην οικονομία και την κοινωνία. Και αυτό καθώς πριν η χώρα υπογράψει με την τρόικα, είναι εμφανής η μείωση της ζήτησης, τα λουκέτα των εμπορικών καταστημάτων και η εκτόξευση της ανεργίας των νέων.

Ένα δεύτερο κύμα ανησυχίας προέρχεται από τις παράπλευρες απώλειες που ενδεχομένως να προκύψουν για την κυπριακή οικονομία στο κομμάτι της προσέλκυσης ξένων καταθέσεων, κυρίως λόγω της φιλολογίας που έχει ξεσπάσει στο εξωτερικό γύρω από το κατά πόσο οι κυπριακοί μηχανισμοί ελέγχου ξεπλύματος βρώμικου χρήματος στην Κύπρο, είναι ελλιπείς.

Σε κάθε περίπτωση, οι «ψυχραιμότερες» φωνές αναγνωρίζουν τις υπάρχουσες προκλήσεις, ωστόσο πιστεύουν πως το δημόσιο χρέος της Κύπρου είναι διαχειρίσιμο και πως σταδιακά η οικονομία της χώρας θα καταφέρει να σταθεροποιηθεί και στη συνέχεια να ανακάμψει.