Υψηλό το διακύβευμα των τουρκικών εκλογών

Τις επόμενες ημέρες οι Τούρκοι ψηφοφόροι καλούνται να προσέλθουν στις κάλπες και να επιλέξουν τον αυταρχισμό, τη χειραγώγηση και τον λαϊκισμό του Ερντογάν ή τον Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος προεκλογικά εμφανίζεται ως φιλο-δημοκράτης, φιλο-δυτικός και μεταρρυθμιστής.

Σίγουρα είναι πολλά τα κριτήρια που θα λάβουν υπόψη οι ψηφοφόροι, όπως είναι πολλά και τα ερωτήματα για την επομένη των εκλογών, οι οποίες αναμένεται να διεξαχθούν σε κλίμα αυξημένης πόλωσης, χωρίς να αποκλείεται και η πιθανότητα έκρηξης βίας.

● «Ποιο είναι το διακύβευμα των εκλογών για το μέλλον της Τουρκίας;».

●

● «Πόσο εύθραυστη θα είναι η ενότητα της αντιπολίτευσης, ειδικά αν εφαρμοστούν επώδυνα μέτρα για την ανάκαμψη της παραπαίουσας τουρκικής οικονομίας;».

● «Ποια εξωτερική πολιτική θα εφαρμόσει ο Κιλιτσντάρογλου με τις ΗΠΑ, την Ε.Ε., τη Ρωσία και τις γειτονικές χώρες;».

Όλα αυτά δεν απασχολούν μόνο τους Τούρκους πολίτες, αλλά και όσες χώρες αναμένουν να επηρεαστούν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Σχετικά με την ενότητα της αντιπολίτευσης, εκτιμώ ότι συνιστά την «αχίλλειο πτέρνα» του Κιλιτσντάρογλου.

Περίπου 61 εκατομμύρια Τούρκοι πολίτες αναμένεται να προσέλθουν στις γενικές εκλογές της 14ης Μαΐου, χωρίς μέχρι στιγμής να προκύπτει σαφές προβάδισμα στον έναν από τους δύο υποψήφιους Προέδρους. Τα αποτελέσματα αυτών των εκλογών χαρακτηρίζονται ως ιδιαίτερα σημαντικά, καθότι εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν τις μελλοντικές εξελίξεις στο εσωτερικό της Τουρκίας, σε περιφερειακό επίπεδο, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Εξάλλου η Τουρκία είναι μια χώρα που διατηρεί σχέσεις συνεργασίας με τη Ρωσία, τις χώρες της Κεντρικής Ασίας και της Μέσης Ανατολής, την Κίνα, την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ. Να προσθέσουμε ότι συνιστά σημαντικό εταίρο του ΝΑΤΟ, επηρεάζει τη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση, «πρωταγωνιστεί» στη σκανδιναβική επέκταση της Συμμαχίας και διαδραματίζει ενίοτε μικρό ή μεγάλο ρόλο στις συχνά συγκρουσιακές σχέσεις της Ουάσιγκτον με τη Μόσχα, το Πεκίνο, την Τεχεράνη κ.λπ.

Ειδικά μετά τη μετάβαση στο προεδρικό σύστημα το 2018, οι προεκλογικές εκστρατείες στην Τουρκία χαρακτηρίζονται όλο και λιγότερο δίκαιες, όλο και λιγότερο δημοκρατικές. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο Ερντογάν έχει επεκτείνει τον έλεγχό του στα ΜΜΕ, στην αστυνομία, στα δικαστήρια και στα ανεξάρτητα όργανα του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου.

Όπως δημοσίευσε στα μέσα Μαρτίου η τουρκική εφημερίδα «Sozcu»,1 ορισμένοι βασικοί Τούρκοι γραφειοκράτες υποστηρίζουν ανοιχτά την παρούσα κυβέρνηση, διαθέτοντας κρατικούς πόρους στο AKP και στον πρόεδρό του. Επιπροσθέτως αξιωματούχοι του AKP παραχωρούν συχνά κοινές συνεντεύξεις Τύπου με Τούρκους νομάρχες, ακόμη και μέσα στα γραφεία των νομαρχών, επιβεβαιώνοντας τη διάβρωση και το υφιστάμενο έλλειμμα δημοκρατίας.

Πάντως η φιλο-ερντογανική γραφειοκρατία δεν λειτούργησε υπέρ του Μπιναλί Γιλντιρίμ, ευνοούμενου του Ερντογάν, στις επαναληπτικές δημοτικές εκλογές της Κωνσταντινούπολης. Στην πρώτη εκλογική αναμέτρηση (31 Μαρτίου 2019), της οποίας το αποτέλεσμα αμφισβήτησε το AKP καταγγέλλοντας σωρεία παρατυπιών, ο Γιλντιρίμ είχε συγκεντρώσει περίπου 13.000 ψήφους λιγότερες από τον υποψήφιο του CHP Εκρέμ Ιμάμογλου. Στην επαναληπτική εκλογική αναμέτρηση (23 Ιουνίου 2019), η διαφορά μεταξύ των δύο υποψήφιων δημάρχων εκτοξεύθηκε στις 800.000 ψήφους, υπέρ του Ιμάμογλου.

Ο διευθυντής του Τουρκικού Ερευνητικού Προγράμματος του Washington Institute for Near East Policy Σονέρ Καγκάπταϊ πιστεύει ότι: «Στις επικείμενες εκλογές είναι απίθανο να γίνει νόθευση μεγάλης κλίμακας. Ωστόσο, όπως το 2014 και το 2019, οι σύμβουλοι του Ερντογάν θα μπορούσαν να τον συμβουλεύσουν να αρνηθεί να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα, σε περιφέρειες με διαφορά 1%-2% για τον Πρόεδρο ή μία έως δύο έδρες για το Κοινοβούλιο, ισχυριζόμενοι απάτη, όπως έπραξαν στην Κωνσταντινούπολη τον Μάρτιο του 2019…».2

Ο Καγκάπταϊ υποστηρίζει ακόμη ότι «η Τουρκία έχει μια μακρά παράδοση στη διαφανή καταμέτρηση των ψήφων, η οποία ενισχύεται από μια ευρεία μεσαία τάξη και ισχυρές ομάδες πολιτών, που επικεντρώνονται στην παρακολούθηση και την ασφάλεια της εκλογικής διαδικασίας». Αυτές οι ομάδες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι Turkiye Gonulluleri (Εθελοντές της Τουρκίας), η Oy ve Otesi (Ψήφος και Πέρα) και η Secim Guvenligi Platformu (Πλατφόρμα για την Ασφάλεια των Εκλογών), συνεργάζονται επί μακρόν με ευρωπαϊκούς φορείς, όπως ο ΟΑΣΕ, στου οποίου το πεδίο ευθύνης συμπεριλαμβάνεται και ο έλεγχος της δίκαιης και ελεύθερης διεξαγωγής των εκλογών.

Ήδη, από τις αρχές Απριλίου, ο ΟΑΣΕ έστειλε στην Τουρκία 14 ειδικούς επιθεωρητές και 28 παρατηρητές. Επιπρόσθετα, στις 29 Απριλίου, η αντιπολίτευση ανακοίνωσε ότι επιστράτευσε 500.000 παρατηρητές για την ασφάλεια των εκλογών, στα περίπου 50.000 εκλογικά τμήματα της τουρκικής επικράτειας.

Η συμβολή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στη διαφάνεια της εκλογικής διαδικασίας θεωρείται σημαντική, καθώς είναι μεγάλος ο αριθμός των Τούρκων πολιτών που τα χρησιμοποιεί. Για παράδειγμα, μόνο οι χρήστες του Twitter στην Τουρκία ανέρχονται σε τουλάχιστον 18,6 εκατομμύρια, ενώ περίπου το 90% των συμβατικών κοινωνικών δικτύων ελέγχεται από υποστηρικτές του Ερντογάν. Με άλλα λόγια, στην Τουρκία, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταστεί μέσα ενημέρωσης.

Ο Ερντογάν όχι μόνο το γνωρίζει πολύ καλά αυτό, αλλά το εκμεταλλεύεται στο έπακρο. Ας θυμηθούμε τι έπραξε στις 8 Φεβρουαρίου 2023, μόλις δύο ημέρες μετά τους ισχυρούς σεισμούς στη νότια Τουρκία και την επίσκεψή του στις πληγείσες περιοχές. Επέβαλε μπλακ άουτ και απαγορεύσεις στα κοινωνικά δίκτυα, προκειμένου να αποφευχθούν οι αρνητικές κριτικές σχετικά με την ασυντόνιστη και αργοπορημένη ανταπόκριση της κρατικής μηχανής.3

Εκτός από τη συμβολή του ΟΑΣΕ στη δίκαιη και ελεύθερη διεξαγωγή των τουρκικών εκλογών, θετικό ρόλο μπορούν να αναλάβουν τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε., ειδικά αν προηγουμένως ενεργήσουν συντονισμένα.

Ο Ερντογάν, αν και συχνά δηλώνει ότι η Τουρκία ανήκει στην Ανατολή, εντούτοις, θα δυσκολευόταν να αγνοήσει ένα κοινό αμερικανο-ευρωπαϊκό μήνυμα για την ασφάλεια και την ακεραιότητα των εκλογών, ειδικά αν αναλογιστεί τους δεσμούς της χώρας του με τους εν λόγω εξωτερικούς δρώντες σε οικονομικό επίπεδο και επίπεδο ασφάλειας. Βέβαια, αν ο ίδιος αισθανθεί ότι «πιέζεται», τότε δεν είναι καθόλου απίθανο να μην λάβει υπόψη του κανένα μήνυμα ή «να απειλήσει με αντίποινα», όπως για παράδειγμα μια περαιτέρω καθυστέρηση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Η Σερέν Σελβίν Κορκμάζ, πολιτική αναλύτρια και εκτελεστικός διευθυντής της τουρκικής δεξαμενής σκέψης IstanPol Institute, αναλύοντας την προεκλογική κατάσταση, υποστηρίζει, και όχι άδικα κατά τη γνώμη μου, ότι η αδύναμη οικονομία, ο υψηλός πληθωρισμός, η ελεύθερη πτώση της τουρκικής λίρας, τα τέσσερα εκατομμύρια των Σύρων προσφύγων, καθώς και οι αναποτελεσματικοί κρατικοί θεσμοί, που ολιγώρησαν στους σεισμούς του Φεβρουαρίου, έχουν αυξήσει τις πιθανότητες νίκης της εξακομματικής αντιπολίτευσης.

Χτίζοντας πάνω στις προηγούμενες επιτυχίες της και μαθαίνοντας από τις αποτυχίες της, η αντιπολίτευση έχει εφαρμόσει μια στρατηγική η οποία έφερε νίκες εναντίον των υποψηφίων του Ερντογάν στις τοπικές εκλογές του 2019. Αυτή η στρατηγική, που έχει τις ρίζες της σε ένα ισχυρό μοντέλο συμμαχίας, περιλαμβάνει έναν κοινό υποψήφιο, ένα όραμα και ένα σχέδιο κατά της πολωτικής πολιτικής του Ερντογάν.

Άραγε είναι ικανή αυτή η στρατηγική, που υιοθετεί η αντιπολιτευόμενη Συμμαχία του Έθνους, γνωστή και ως Τραπέζι των Έξι, να επικρατήσει στις προσεχείς γενικές εκλογές;

Μεταξύ άλλων, η στρατηγική του συνασπισμού της αντιπολίτευσης περιλαμβάνει τους δύο πιο δημοφιλείς Τούρκους δημάρχους, τον Εκρέμ Ιμάμογλου (δήμαρχος Κωνσταντινούπολης) και τον Μανσούρ Γιαβάς (δήμαρχος Άγκυρας), οι οποίοι θα αναλάβουν αντιπρόεδροι σε περίπτωση νίκης.

Επίσης αντιπρόεδροι θα αναλάβουν και οι υπόλοιποι ηγέτες των κομμάτων που απαρτίζουν την αντιπολιτευτική συμμαχία, ενώ ο πρόεδρος του Κόμματος Δημοκρατίας και Προόδου (DEVA) Αλί Μπαμπατζάν, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών και Οικονομίας στις κυβερνήσεις του Ερντογάν, κατά πάσα πιθανότητα θα αναλάβει τον τομέα της τουρκικής οικονομίας, καθότι διαθέτει ισχυρή διεθνή φήμη για την ικανότητά του στη χρηματοοικονομική διαχείριση.

Τα έξι κόμματα της αντιπολίτευσης, εκτός από τη συμφωνία για έναν κοινό υποψήφιο, έχουν συναινέσει και σε μια κοινή ατζέντα, η οποία περιλαμβάνει δέσμευση για αποκατάσταση του πρώην κοινοβουλευτικού συστήματος της χώρας και προώθηση των δημοκρατικών ελευθεριών. Για τον σκοπό αυτόν τα έξι κόμματα έχουν συντάξει τρία κείμενα, γνωστά ως «Πλατφόρμα του Οράματος».

● Πρώτον, μια συμφωνία για ένα ενισχυμένο κοινοβουλευτικό σύστημα.

● Δεύτερον, ένα πακέτο συνταγματικών τροποποιήσεων, που στοχεύει σε αυτό το αποτέλεσμα.

● Τρίτον, ένα μνημόνιο κατανόησης, που περιγράφει τις κοινές πολιτικές.4

Είναι έκδηλο πως αυτά τα κείμενα καταδεικνύουν ότι, παρά τις σημαντικές ιδεολογικές διαφορές τους, τα κόμματα της αντιπολίτευσης ενστερνίζονται την ποικιλόμορφη πραγματικότητα της χώρας, καθώς και την ανάγκη για διάλογο, διαπραγματεύσεις και συμφιλίωση, αντί για πόλωση.

Σύμφωνα με τον Τούρκο δημοσιογράφο και ειδικό ερευνητή της Συρίας και των Κούρδων της Μέσης Ανατολής Γκιουνέι Γιλντίζ, η κουρδική κοινότητα της Τουρκίας, που ανέρχεται στο 15% έως 20% του συνολικού της πληθυσμού, διαιρείται σε τρεις διαφορετικές ομάδες πολιτικής ιδεολογίας.

● Η αριστερής ιδεολογίας μεγαλύτερη ομάδα, που αριθμεί άνω του 50% των Κούρδων ψηφοφόρων, υποστηρίζει το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP).

● Η δεύτερη μεγαλύτερη, που ανέρχεται στο 20 έως 30%, στρέφεται προς τον κοινωνικό συντηρητισμό, υποστηρίζοντας το κυβερνών AKP του Ερντογάν.

● Και η μικρότερη, περίπου το ένα έκτο των Κούρδων ψηφοφόρων, επιλέγει το κοσμικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) ή άλλα μικρότερα κόμματα.

Με βάση έρευνες, τις οποίες διεξήγαγε η εταιρεία δημοσκοπήσεων Rawest Research, που εστιάζει στους Κούρδους της Τουρκίας, το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης, το CHP, σημειώνει σημαντική άνοδο από την υποστήριξη των Κούρδων, ενώ το μερίδιο του ΑΚΡ από τους Κούρδους ψηφοφόρους εμφανίζει πτωτική τάση.

Ως γνωστόν, το HDP ανακοίνωσε ότι δεν θα θέσει δικό του υποψήφιο για την Προεδρία, αλλά ζήτησε από τους ψηφοφόρους του να στηρίξουν τον ηγέτη του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.5 Διαφαίνεται λοιπόν ότι στις εκλογές της 14ης Μαΐου το HDP θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον καθορισμό του αποτελέσματος. Το πιθανότερο σενάριο είναι η πλειοψηφία των Κούρδων ψηφοφόρων να υποστηρίξει τον Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος είναι γνωστός για τις σοσιαλδημοκρατικές του απόψεις και κατάγεται από την κουρδική πόλη Ναζιμιγιέ της κεντρο-ανατολικής επαρχίας Τούντζελι.

Μεταφέροντας σημαντικά κεφάλαια στην Τουρκία πριν από τις εκλογές και συμβάλλοντας στην ενίσχυση της δημοτικότητας του Ερντογάν, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει ήδη διαλέξει πλευρά.6

Θα μπορούσε ενδεχομένως να στείλει περισσότερα χρήματα (όπως έπραξε το 2022) ή και να αποφασίσει τη διεξαγωγή επιχειρήσεων χειραγώγησης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένων των ψευδών ειδήσεων (fake news), υπονομεύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την εύθραυστη ενότητα του αντιπολιτευτικού συνασπισμού ή υποστηρίζοντας για ευνόητους λόγους τον τρίτο υποψήφιο Πρόεδρο Μουχαρέμ Ιντζέ. Καθόλου απίθανο να πραγματοποιούνται ήδη ανάλογες επιχειρήσεις στον κυβερνοχώρο.

Ωστόσο, εκτιμάται ότι τα πιθανά κίνητρα του Πούτιν να παρέμβει στη δημοκρατική διαδικασία της Τουρκίας θα αυξηθούν κατακόρυφα, εάν οι προεδρικές εκλογές περάσουν σε δεύτερο γύρο. Είναι γεγονός ότι μια ήττα του Ερντογάν θα πολλαπλασίαζε τα προβλήματα του Ρώσου Προέδρου στη συνεχιζόμενη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση.

Σε περίπτωση νίκης του Κιλιτσντάρογλου ο Πούτιν θα επιδιώξει τη διατήρηση του status quo των ρωσο-τουρκικών σχέσεων, όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά τον Φεβρουάριο του 2022. Αν ο Κιλιτσντάρογλου αρνηθεί, τότε ο Πούτιν έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει περαιτέρω προβλήματα στην ήδη καταρρέουσα τουρκική οικονομία.

Η Ρωσία παραμένει η κύρια πηγή τουριστών της Τουρκίας και ένα μποϊκοτάζ στον τουρισμό το προσεχές καλοκαίρι θα μπορούσε να κοστίσει δισεκατομμύρια δολάρια στην τουρκική οικονομία. Επιπρόσθετα, θα μπορούσε να απαιτήσει την άμεση αποπληρωμή των καθυστερημένων λογαριασμών του ρωσικού φυσικού αερίου ή ακόμη και να επιβάλει νέες υψηλότερες τιμές στις εξαγωγές ρωσικών υδρογονανθράκων προς την Τουρκία.

Πέραν αυτών, ο Ρώσος Πρόεδρος θα μπορούσε να καθυστερήσει τις παραδόσεις φυσικού αερίου, υπονομεύοντας την επιχειρησιακή δυνατότητα των τουρκικών δυνάμεων στη Λιβύη, τη Συρία και τον Νότιο Καύκασο, όπου τα ρωσικά στρατεύματα και η ομάδα Wagner αντιτίθενται στις τουρκικές και τις φιλο-τουρκικές δυνάμεις.

Σε κάθε περίπτωση, ο «παράγοντας Πούτιν» έχει τη δυνατότητα να παρέμβει πριν και μετά τη διεξαγωγή των εκλογών υπέρ της υποψηφιότητας του Ερντογάν, αλλά και κατά του συνασπισμού της αντιπολίτευσης. Αν αυτά τα σενάρια γίνουν κατανοητά από τους Τούρκους ψηφοφόρους, τότε αφενός ένας μεγάλος αριθμός ψηφοφόρων θα στραφεί υπέρ του Ερντογάν, αφετέρου η αντιπολίτευση, αν κερδίσει τις εκλογές, θα ταλανιστεί ιδιαίτερα προκειμένου να χαράξει μια ασφαλή μετεκλογική πορεία μεταξύ Δύσης και Ρωσίας.

Όπως υποστηρίζει ο Αλπέρ Κοσκούν, πρώην πρέσβης της Τουρκίας στο Αζερμπαϊτζάν και συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης The Carnegie Endowment for International Peace (CEIP) με έδρα την Ουάσιγκτον, «η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας του Ερντογάν μοιάζει με ένα παζλ, του οποίου τα κομμάτια δεν ταιριάζουν μεταξύ τους».

Πράγματι, ειδικά τα τελευταία χρόνια, οι επιδιώξεις της Τουρκίας έχουν προκαλέσει αμφιβολίες για την ταυτότητά της ως συμμάχου του ΝΑΤΟ, έχουν περιορίσει τον κύκλο των φιλικών προς την Τουρκία χωρών, έχουν αυξήσει την απομόνωσή της και έως έναν βαθμό έχουν αποδυναμώσει τη διπλωματική της ισχύ. Ως εκ τούτου, πολύ πιθανόν οι επικείμενες εκλογές να δώσουν την ευκαιρία στη μελλοντική ηγεσία να αναθεωρήσει έως έναν βαθμό την εξωτερική πολιτική της γείτονος και να της προσδώσει μια πιο ευδιάκριτη ταυτότητα και θέση μεταξύ Ανατολής και Δύσης.

Αυτή η πιθανότητα αξιολογείται ως σημαντική, ακόμη και στην περίπτωση που παραμείνει στην εξουσία ο Ερντογάν, καθότι εκ των πραγμάτων είναι αναγκασμένος να στραφεί προς τη Δύση για τη στήριξη της τουρκικής οικονομίας, αλλά και η Δύση είναι υποχρεωμένη να τον προσεγγίσει ως «αναγκαίο κακό».

Σύμφωνα με το Politico, η εξακομματική συμμαχία έχει μια φιλόδοξη ατζέντα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.7 Για παράδειγμα, θα μπορούσε να θεσπίσει δημοκρατικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να βελτιώσει την εικόνα και την οικονομία της Τουρκίας, αλλά και να δημιουργήσει μια εποικοδομητική προοπτική εξωτερικής πολιτικής επαναπροσδιορίζοντας τον ρόλο της Τουρκίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αυτό θα ενίσχυε τις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ, την Ε.Ε. και άλλες χώρες της Δύσης, με τρόπο που το ΑΚΡ είναι πλέον δύσκολο να πετύχει, δεδομένου του υφιστάμενου ελλείμματος εμπιστοσύνης. Ωστόσο αυτή η εξωτερική πολιτική αναμένεται να δημιουργήσει προβλήματα στις ρωσο-τουρκικές σχέσεις. Είναι βέβαιο ότι ο Πούτιν θα «νιώσει άβολα» όταν απέναντί του δεν θα βρίσκεται ο Ερντογάν, ο ηγέτης που κάποτε αναφερόταν στους «Moscow Times» ως «ο άνθρωπός μας στο ΝΑΤΟ».8

Εκτιμάται ότι, λόγω του υπέρμετρου εθνικιστικού αισθήματος που φρόντισε να καλλιεργήσει ο Ερντογάν στον τουρκικό πληθυσμό, ο Κιλιτσντάρογλου θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα εάν επιδιώξει να διαφοροποιήσει την τουρκική εξωτερική πολιτική σε θέματα εθνικής ασφάλειας όπως το Κουρδικό, τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό. Δεν θα δυσκολευτεί όμως να μειώσει την τουρκική υποστήριξη προς τις σουνιτικές ισλαμιστικές οργανώσεις, όπως η Χαμάς, η Μουσουλμανική Αδελφότητα της Αιγύπτου και οι φατρίες της ένοπλης αντιπολίτευσης της Συρίας.

Να σημειώσουμε ότι το μνημόνιο κατανόησης (τρίτο κείμενο της «Πλατφόρμας του Οράματος»), το οποίο καλύπτει την εξωτερική αλλά και την εσωτερική τουρκική πολιτική που θα εφαρμόσει η αντιπολίτευση σε περίπτωση νίκης, επιδιώκει όχι μόνο την ομαλοποίηση των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων, αλλά και την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35! Γενικότερα, η «Συμμαχία του Έθνους» υπόσχεται ισχυρότερους δεσμούς με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, αλλά και ισότιμες σχέσεις με το Κρεμλίνο. Με άλλα λόγια σκοπεύει να εφαρμόσει μια εξωτερική πολιτική άκρως ενδιαφέρουσα για την ελληνική πλευρά.

Σε πρόσφατο άρθρο της Deutsche Welle, με τίτλο «Η Δύση ετοιμάζει νέα διαμεσολάβηση στα ελληνοτουρκικά»,9 επιβεβαιώνονται τα όσα συζητούνται και ανησυχούν την Αθήνα σχετικά με το μετεκλογικό status στα ελληνοτουρκικά. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι, μετά τις εκλογές στην Ελλάδα και την Τουρκία, θα υπάρξει μία διεθνώς συντονισμένη πολύ σοβαρή προσπάθεια επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών (πληθυντικός!), καθώς οι ΗΠΑ και η Γερμανία επιθυμούν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στη νέα δυτική πρωτοβουλία.

Εξυπακούεται ότι, αν αληθεύουν τα παραπάνω, το μείζον ερώτημα είναι «τι άλλο θα περιλαμβάνει η διαμεσολάβηση της Δύσης, εκτός από τη μοναδική ελληνοτουρκική διαφορά της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο;».

1. Sozcu, «Governor, Refusing to See Imamoglu, Hews to AKP’s Side», March 12, 2022

2. Soner Cagaptay, The Washington Institute for Near East Policy, Policy Notes No 132, «Turkey’s Pivotal 2023 Elections», April 2023

3. Reuters, «Twitter Restricted in Turkey Two Days After Quake, Says NetBlocks», February 8, 2023

4. Nation’s Alliance, «Text of Agreement for a Strengthened Parliamentary System», February 28, 2022

5. Yildiz Yazicioglu, Voice of America (in Turkish), «Did HDP Practically Support Kemal Kilicdaroglu?», March 22, 2023

6. Daily Sabah, «Russia Transfers Billions of Dollars to Turkey for $20B Nuclear Plants», July 29, 2022

7. Nicolas Camut, Politico, «Turkish Opposition Unites Behind Kilicdaroglu as Anti-Erdogan Candidate,» March 6, 2023

8. Vladimir Frolov, Moscow Time, «Our Man in NATO: Why Putin Lucked Out with Recep Erdogan», April 15, 2019

9. Deutsche Welle, «Η Δύση ετοιμάζει νέα διαμεσολάβηση στα ελληνοτουρκικά», 1 Μαΐου 2023

* Ο Βασίλης Γιαννακόπουλος είναι γεωστρατηγικός αναλυτής ([email protected])

Διαβάστε επίσης:

Εκλογές στην Τουρκία: «Κλειδί» οι Κούρδοι, ανησυχία στη Συρία

Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου: Έτοιμος για άνοιγμα προς τη… Δύση

Τουρκία: Ο «μαυρογυαλούρος» Ερντογάν τα δίνει όλα για να επανεκλεγεί