Το Twitter αλλάζει την πολιτική και τη δημοσιογραφία

Στις ημέρες μας, ο Twitter εξελίσσεται σε ιδανικό μέσο διατύπωσης πολιτικού λόγου. Ιδιαίτερα όσο διαρκεί η κρίση, και έως ότου οι πολιτικοί καταφέρουν να επαναπροσδιορίσουν τον ρόλο τους, να επανιδρύσουν τα πολιτικά κόμματα, να....
δώσουν νέο νόημα στην πολιτική.

Οι πολίτες απέχουν από τους συνήθεις βερμπαλισμούς των πολιτικών, τον ξύλινο και στρογγυλεμένο λόγο, την αποφυγή ξεκάθαρων νοημάτων, που εξυπηρετούν την ασάφεια, που με τη σειρά της διευκολύνει τον δρόμο προς την κάλπη.

Οι πολίτες είναι ιδιαίτερα δραστήριοι στον χώρο του micro-blogging. Και εκδηλώνουν την προτίμησή τους, πατώντας το κουμπί ‘Follow’ όταν επισκέπτονται τους πολιτικούς στο twitter. Αυτό σημαίνει ότι επιλέγουν να λαμβάνουν απευθείας μήνυμα από τους πολιτικούς, κάθε φορά που αυτοί διατυπώνουν μία σκέψη, άποψη ή αντιδρούν στα δημόσια πράγματα.

Το Twitter απορρίπτει την φλυαρία, επιτρέποντας την πληκτρολόγηση φράσεων 140 χαρακτήρων (περίπου 25 λέξεις στα ελληνικά). Ο περιορισμός αυτός είναι ιδιαίτερη δοκιμασία για την ουσία του πολιτικού λόγου. Από το άλλο μέρος, οι δημοσιογράφοι γνωρίζουν ότι κάπου εκεί εξαντλείται -ποσοτικά- και η υποχρέωσή τους να ανακοινώσουν την είδηση. Συνήθως, ο ναρκισσισμός, που συνοδεύει την (πρώην) τέταρτη εξουσία δεν τούς αφήνει να το πράξουν. Εκπέμπουν περισσότερα λόγια, θολώνουν το μήνυμα, προσπαθώνας να δώσουν αξία στον διαμεσολαβητικό τους ρόλο, ο οποίος χάνεται. Και αυτό διότι, οι ‘πηγές’ έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν απευθείας με τους πολίτες.

Σε πρόσφατη έρευνα του Pew Research Center των ΗΠΑ, διαπιστώθηκαν οι μεγάλες διαφορές περιεχομένου μεταξύ των μηνυμάτων του Twitter και των παραδοσιακών Μέσων, ακόμη και σε σε σχέση με το νεότερο περιβάλλον πολιτικού λόγου που δημουργεί η ραγδαία ανάπτυξη των blogs.

Λεπτομερής εξέταση πάνω από 20 εκατ. μηνυμάτων του Twitter (Tweets) σχετικά με την προεκλογική κούρσα για την προεδρία των ΗΠΑ διαπιστώνει ότι η πολιτική συζήτηση στο Twitter είναι διαφορετική από εκείνη που απαντάται στα blogs: είναι πιο έντονη, ευμετάβλητη και ακόμη λιγότερο ουδέτερη. Και οι δύο νέες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης διαφέρουν αισθητά από την πολιτική αφήγηση που οι πολίτες λαμβάνουν από την ειδησεογραφική κάλυψη των κατεστημένων Μέσων Ενημέρωσης.

Το φαινόμενο αυτό επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Αναδεικνύει την σταδιακή επιστροφή της επικοινωνιακής εξουσίας πίσω στην κοινωνία των πολιτών (με αδόμητο και χαοτικό τρόπο, χαρακτηριστικά στα οποία στηρίχθηκε και αυτή καθεαυτή η έκρηξη του διαδικτύου), ενώ από την πλευρά των παλαιών Μέσων Ενημέρωσης, ίσως να αποτελεί ευκαιρία μεταστροφής τους προς πιο αντικειμενικό περιεχόμενο, με την αξιοποίηση της τεχνογνωσίας και της συσσωρευμένης εμπειρίας τους στον χώρο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να μπορέσουν να ακολουθήσουν τις νέες πλατφόρμες.

Παρόμοια είναι και τα πράγματα στον χώρο της πολιτικής. Άλλωστε στην Ελλάδα, ο στενός εναγκαλισμός των δύο χώρων έχει ως συνέπεια την παράλληλη πορεία τους από την