Δέκα χρόνια εκτός αγορών και τριάντα εντός φτώχειας η Ελλάδα

Tου Λεωνίδα Βατικιώτη


Δύο συμπεράσματα κρατάμε από τη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ευρωζώνης της 21ης Ιουλίου:

Πρώτο συμπέρασμα, ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να σηκώσει τα χέρια ψηλά δηλώνοντας ότι αδυνατεί να εξυπηρετήσει τα χρέη της για την επόμενη δεκαετία, μέχρι το 2020. Κι αυτό ceteris paribus, μένοντας δηλαδή όλα τα υπόλοιπα σταθερά, αν δεν υπάρξει με....
άλλα λόγια κάποια σημαντική μεταβολή εντός ή εκτός Ελλάδας κι είναι κάτι για το οποίο κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος.

Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι η Ελλάδα μετά την αξιολόγηση της Fitch αποτελεί κι επισήμως το πρώτο κράτος μέλος της ευρωζώνης που χρεοκοπεί.Όλα τα υπόλοιπα περί «τεράστιου βήματος μπροστά» ήταν κυβερνητικές μεγαλοστομίες, φθηνές μάχες εντυπώσεων. Άλλωστε τα ίδια ακριβώς έλεγε ο πρωθυπουργός και πέρυσι τον Μάη όταν αποδεχόταν το πρώτο Μνημόνιο της ντροπής, τα ίδια έλεγε και την επομένη της ψήφισης του Μεσοπρόθεσμου. Κάθε τρεις και λίγο δηλαδή οι ίδιοι βερμπαλισμοί για να διαπιστώσουμε – ω του θαύματος! – ό,τι ο κίνδυνος της χρεοκοπίας είναι πάλι μπροστά μας.

Κι ενώ οι ανέξοδες υποσχέσεις περισσεύουν ούτε κουβέντα δεν ειπώθηκε από τον πρωθυπουργό και τον αρμόδιο υπουργό, Βαγγέλη Βενιζέλο, για τα εξής απλά ερωτήματα: πότε θα ξαναβγεί η Ελλάδα στις αγορές και επίσης ποιό θα είναι επακριβώς το ύψος του χρέους μετά κι απ’ αυτές τις «διευκολύνσεις»… Η απάντηση στο πρώτο ερώτημα απλώς συνάγεται: μετά από 10 χρόνια. Το αποτέλεσμα δηλαδή της «σωτηρίας» μας θα είναι να παραμείνει η Ελλάδα αποκλεισμένη από τις αγορές για μια δεκαετία, όταν το περυσινό Μνημόνιο, «σωτήριο» κι εκείνο, προέβλεπε ότι η Ελλάδα θα ξαναβγεί στις αγορές το 2012. Όσο για την απάντηση στο δεύτερο ερώτημα, ακόμη διερευνάται…

Η «λύση» που δόθηκε στη σύνοδο κορυφής της 21ης Ιουλίου, συνολικού ύψους 158 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 109 δισ. περιλαμβάνονται στο νέο πακέτο) μπορεί άμεσα να απομακρύνει τον κίνδυνο χρεοκοπίας και να μειώνει κατά ένα μέρος το δημόσιο χρέος (λόγω της ανταλλαγής ομολόγων με μια έκπτωση της τάξης του 20%) επ’ ουδενί ωστόσο δεν καθιστά βιώσιμο, δηλαδή διαχειρίσιμο το ελληνικό δημόσιο χρέος. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι η μείωση του χρέους αν ολοκληρωθεί με επιτυχία η ανταλλαγή των ομολόγων με νέα 30ετούς διάρκειας, θα είναι της τάξης του 24%, με βάση δηλώσεις του γάλου προέδρου Νικολά Σαρκοζύ που έγιναν το ίδιο το βράδυ της συνόδου. Από την μεριά της ελληνικής κυβέρνησης, ωστόσο, δεν ανακοινώθηκε κανένας τέτοιος υπολογισμός παρότι από το πρόγραμμα των άγριων περικοπών το μοναδικό που έχει εξαιρεθεί είναι οι… υπερφίαλες δηλώσεις. Ακόμη όμως κι αυτό το ποσοστό του 24% είναι σημαντικά μικρότερο της ανόδου που έχει καταγράψει το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ από τον Οκτώβρη του 2009 οπότε αποφασίστηκε η ένταξη της χώρας στον «μηχανισμό σωτηρίας», με βάση δηλώσεις του υφυπουργού Οικονομικών, Φίλιππου Σαχινίδη. Στο 115% του ΑΕΠ το παρέλαβε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ για να το φθάσει στο 165% με την αρωγή του ΔΝΤ κα