Αμφίπολη: «Πράσινο φως» στην αρχιτεκτονική μελέτη...

Ενώ τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στο θέμα των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλος στη Θεσσαλονίκη, το οποίο θα συζητηθεί σήμερα στο ΚΑΣ, στη χθεσινή συνεδρίαση τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου εξέτασαν την...

αρχιτεκτονική μελέτη του μνημείου του Τύμβου Καστά στην Αμφίπολη που προτείνει λύσεις για τη στερέωση, την αποκατάσταση, την ανάδειξη του ταφικού μνημείου, του περιβόλου και του τύμβου. Τα μέλη γνωμοδότησαν ομόφωνα υπέρ της μελέτης, έθεσαν υπ’ όψιν των μελετητών τις παρατηρήσεις τους και κυρίως τους απένειμαν τα εύσημά τους. Σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα και στέλεχος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων του ΥΠΠΟ Μιχάλη Λεφαντζή, το μνημείο και ο περίβολος τοποθετούνται στην πρώιμη ελληνιστική περίοδο, ενώ πρότασή του είναι να γίνει αρχικά επισκέψιμο για ολιγομελείς ομάδες έως 8 ατόμων.

Η μελέτη εκπονήθηκε από τον Μιχάλη Λεφαντζή και η ενότητα παθολογίας από τον πολιτικό μηχανικό Δημήτρη Εγγλέζο. Οπως είπε στην αρχή της συνεδρίασης ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Δημοσθένης Σβολόπουλος, δεν είναι η πρώτη φορά που ζητήματα του Τύμβου Καστά έρχονται στο ΚΑΣ και θύμισε ότι το φθινόπωρο του 2015 είχαν εγκριθεί τρεις μελέτες, καθώς «τα συσσωρευμένα χώματα απειλούσαν το μνημείο. Η υπηρεσία έδρασε γρήγορα τότε και πήρε μέτρα αντιστήριξης», ενώ υπογράμμισε «όλα αυτά τα χρόνια το μνημείο δεν έμεινε απροστάτευτο ούτε στιγμή».

Ο Μιχάλης Λεφαντζής ξεκίνησε την παρουσίασή του με μία φωτογραφία του 1917, όπου φαίνεται η κωνική κορυφή του Τύμβου Καστά, την οποία αντιπαρέβαλε με άλλη του 1964, όπου έχει εξαφανιστεί. Στο ερώτημα τύμβος ή λόφος η απάντηση είναι τύμβος που διαμορφώθηκε με τεχνητές επιχώσεις συγκεκριμένη γεωμετρία στα πρανή του. Οπως είπε, το 1954 οι πολίτες, με άδεια της Χωροφυλακής (!) έκαναν την πρώτη τομή και βρήκαν ένα τετράγωνο θεμέλιο που υπέθεσαν ότι είναι τάφος. «Από εκεί το 1964 ξεκίνησε ο αείμνηστος Δημήτρης Λαζαρίδης την ανασκαφή. Βρήκε ένα περιφερειακό τείχος που ήταν αφανές, 80 εκ. ύψος και πάχος περίπου 1,5 μ. Αυτό ήταν και το πρώτο στοιχείο απ’ όπου ξεκίνησε την ανασκαφή μετά από πολλά χρόνια, το 2012 η Κατερίνα Περιστέρη» εξήγησε. Ανέλυσε την αποκάλυψη του εντυπωσιακού περιβόλου σημειώνοντας χαρακτηριστικά «το τείχος έχει κατασκευαστεί δόμο - δόμο και ο περίβολος σώζει πελεκίνους [σ.σ. αρχιτεκτονικά στοιχεία] που μας οδηγούν στην πρώιμη ελληνιστική περίοδο. Αυτό και τίποτα άλλο».

Ανέλυσε το θέμα της μεταφοράς των διάσπαρτων λίθων του περιβόλου από τον χώρο του Λέοντα και του Μουσείου της Αμφίπολης, αλλά και όσα βρέθηκαν τυχαία στον πυθμένα της λίμνης Κερκίνη το 2014, όταν έπεσε η στάθμη της. Εχουν συγκεντρωθεί μέχρι τώρα 220 λίθoι και θα μεταφερθούν άμεσα άλλοι 170. Οπως είπε, ο περίβολος γενικά σώζεται σε καλή κατάσταση, ενώ σε διάφορα σημεία η αποξήλωσή του έγινε κατά τα ρωμαϊκά χρόνια. Ο κ. Λεφαντζής επανέλαβε την υπόθεση που έχει διατυπώσει και στο παρελθόν ότι «ο Λέοντας της Αμφίπολης λογικά πρέπει να ήταν στην κορυφή του Τύμβου Καστά» βάσει των γεωμετρικών και άλλων στοιχείων. Η πρόταση της μελέτης αφορά αποκατάσταση της νότιας πλευράς του περιβόλου με τα διάσπαρτα κομμάτια, στήριξη, συμπλήρωση όπου είναι αναγκαία και αποκατάσταση του τμήματος μπροστά από το ταφικό μνημείο. Προτείνεται επίσης η είσοδος στον Τύμβο να γίνεται από τη νοτιοδυτική πλευρά και να έχει δύο διαδρομές, η μια που θα ανεβαίνει στην κορυφή και η άλλη που θα κινείται περιμετρικά του Τύμβου.

Η ανατολική Σφίγγα θα αποκτήσει την αρχική μορφή της, καθώς θα τοποθετηθεί η μαρμάρινη κεφαλή της -που σήμερα εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης- όπως και τα φτερά που εντοπίστηκαν στον χώρο. Οπως είπε, η ανατολική Σφίγγα κοιτάζει προς τα έξω, ενώ η δυτική -το κεφάλι της οποίας δεν βρέθηκε- πρέπει να κοίταζε προς το εσωτερικό, εξαιτίας της κλίσης που έχουν τα πόδια της. Η πρόταση είναι η αποκατάσταση των γλυπτών με τα στοιχεία που βρέθηκαν, αλλά χωρίς τα στήθη τους που σε κάποια χρονική στιγμή κάποιοι τα έκοψαν. Αποκατάσταση θα γίνει και στις Καρυάτιδες, καθώς λείπει το χέρι της μιας, ενώ θα αποκατασταθεί και το κατεστραμμένο πρόσωπο της άλλης. Στο πλαίσιο της αναστήλωσης του ταφικού μνημείου προβλέπεται η συμπλήρωση του γλυπτού διάκοσμου με το αυθεντικό υλικό που εντοπίστηκε κατά τις ανασκαφές. Η μελέτη, παρότι απέσπασε τα εύσημα των μελών του ΚΑΣ, δεν έχει χρονικό ορίζοντα ο οποίος θα τεθεί, όπως ειπώθηκε, στη συνέχεια...

Πηγή: efsyn.gr