Έρευνα για την ξενοφοβία

Η ξενοφοβία και τα φαινόμενα ρατσιστικής βίας που αναπτύσσονται σε επίπεδο κρατών και τοπικών κοινωνιών στην Ευρώπη, είναι το αντικείμενο της έρευνας του ΑΘΗΝΑ 984 που παρουσιάζεται έως αύριο στην εκπομπή «Αθήνα Σήμερα» με τη Νόνη Καραγιάννη. Όμως τι σημαίνει συγκεκριμένα να βρεθείς στο στόχαστρό της, να βιώσεις στην καθημερινότητά σου τη λεκτική ή και σωματική βία επειδή είσαι «άλλος»; Εμπειρίες έχουν να διηγηθούν χιλιάδες κάτοικοι της Ευρώπης, ανάμεσά τους, μην το ξεχνάμε, και απόδημοι συμπατριώτές μας.

Ο Χρήστος Καρανάτσης, που έχει φοιτήσει σε Βρετανικό πανεπιστήμιο στο Λονδίνο περιγράφει ένα τέτοιο περιστατικό στη συνάδελφο Αλεξάνδρα Βουδούρη του ξενόγλωσσου προγράμματός μας AIR 104,4. Και ας σημειωθεί ότι η Βρετανία κάθε άλλο παρά έχει τα πρωτεία στη διάδοση του ρατσισμού.

Αλλού, και μάλιστα στην καρδιά της Ευρώπης, τα πράγματα μπορούν να πάρουν όλως ακραία μορφή - όπως κατέδειξε η πρόσφατη εξάρθρωση στη Γερμανία της νεοναζιστικής σπείρας που τα τελευταία χρόνια είχε δολοφονήσει εννέα Τούρκους και έναν Έλληνα. «Και το χειρότερο ήταν ότι οι ίδιες οι αρχές αδράνησαν μοιραία αποδίδοντας τους φόνους σε εσωτερικά ξεκαθαρίσματα
λογαριασμών μεταξύ των μεταναστών», τόνισε ο Wenzel Michalski διευθυντής του Γραφείου Βερολίνου της οργάνωσης Human Rights Watch που μίλησε στον Θύμη Τσιλιόπουλο του ξενόγλωσσου προγράμματός μας AIR 104,4.

«Το. χαλαρό μεσογειακό ταμπεραμέντο δεν αποτελεί ούτε αυτό αποτελεσματική ασπίδα απέναντι στις βίαιες εκδηλώσεις του ρατσιστικού φαινομένου», όπως μας υπενθυμίζει ο ανταποκριτής της ΕΡΤ στη Ρώμη Δημήτρης Δεληολάνης.

Και προκύπτει βέβαια το ερώτημα, κατά πόσον η ξενοφοβία βρίσκεται πλέον σε θέση να υπαγορεύσει την πολιτική ατζέντα στην Ευρώπη. Ο Wenzel Michalski διευθυντής του Γραφείου Βερολίνου της οργάνωσης Human Rights Watch, υποστηρίζει ότι «ακόμη και στην πολύ προσεκτική, λόγω της βεβαρημένης ιστορίας της, Γερμανία, ευυπόληπτοι κατά τα άλλα πολιτικοί υπέκυψαν στον ξενοφοβικό πειρασμό».

Στην Γαλλία, που οδεύει προς την ανάδειξη προέδρου, η ξενοφοβική ρητορική δεν είναι πλέον αποκλειστικό προνόμιο του Εθνικού Μετώπου - η ηγέτης του οποίου Μαρίν Λεπέν ανέδειξε μάλιστα σε θέμα προεκλογικής αντιπαράθεσης το κρέας χαλάλ.

Στην πραγματικότητα η λογική της «σύγκρουσης των πολιτισμών επί ευρωπαϊκού εδάφους» μας βοηθά να ξεχάσουμε το γεγονός ότι το πραγματικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες μας είναι η φτώχεια και ο αποκλεισμός που αντιμετωπίζουν σημαντικά τμήματά τους. Όπως μας θυμίζει ο καθηγητής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, Γιώργος Τσιμουρής, «στην εξέγερση των γαλλικών προαστίων, το 2005, πρωτοστάτησαν νέοι που το κύριο γνώρισμά τους ήταν η έλλειψη εργασίας και όχι η ανεπαρκής αφομοίωση στη γαλλική κουλτούρα».
Στην περίπτωση της Βρετανίας η αλήθεια είναι πως τόσο τα θέματα της ρατσιστικής βίας, της ισλαμοφοβίας (παρά τα περιστατικά της τρομοκρατικής ενέργειας στο Λονδίνο το 2005) και της παράνομης μετανάστευσης εν γένει δεν ή