Η ευρωπαϊκή σκακιέρα και η Σύνοδος του Νότου

Η άτυπη Σύνοδος των εφτά χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου που συγκάλεσε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην αρχή του Σεπτέμβρη στην Ελλάδα δεν μοιάζει με ένα τακτικό ελιγμό, αλλά με μια κίνηση που μάλλον διαθέτει στρατηγικό βάθος. Αυτό δεν εμποδίζει βέβαια και την εξυπηρέτηση τακτικών στόχων. Δηλαδή, μπορεί ο στρατηγικός στόχος να είναι ένα ευρωπαϊκό «New Deal» για την αναδιανομή των πλεονασμάτων του Βορρά και ο τακτικός να είναι η χαλάρωση της λιτότητας ή… μη μου ανοίξετε θέμα Τράπεζας Αττικής…

Χωρίς την απλή αναλογική για άμεση χρήση, ο Πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένος να κυβερνήσει μέχρι το 2019 και να γυρίσει τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Ομως, τα δημοσιονομικά δεν πάνε καλά και ο «κόφτης» είναι ένας τρομερός εφιάλτης. Οι οφειλές των φορολογουμένων αυξήθηκαν κατά 1,2 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, φθάνοντας στα 6,807 δισ. ευρώ από την αρχή του 2016, ενώ τον Ιούλιο τα έσοδα υπολείπονταν κατά 330 εκατ. ευρώ του στόχου. Φαίνεται για την αντιπολίτευση ότι είναι η κατάλληλη φάση για να εξαπολύσει γενική επίθεση τον Σεπτέμβριο, αλλά χρειάζεται και κάτι άλλο, ένα μοιραίο χτύπημα.

Αυτό είναι έτοιμο από τον περασμένο Ιανουάριο και ήταν να γίνει τον Μάρτιο, αλλά η ευρωπαϊκή συγκυρία είχε άλλες προτεραιότητες. Πρόκειται για την προβληματική αύξηση του κεφαλαίου της (μη συστημικής) Τράπεζας Αττικής, η οποία είχε γίνει μάλιστα πρωτοσέλιδο σε μεγάλη κυριακάτικη εφημερίδα. Η εν λόγω τράπεζα, στην οποία έχει «παίξει» το ΤΣΜΕΔΕ τα ρέστα του, φαίνεται να είναι η έσχατη «γραμμή Μαζινό» για την κυβέρνηση, μετά την γκάφα της παράδοσης των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στα ξένα funds για 5 δισ. ευρώ μαζί με το σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Στο Βερολίνο υπάρχει φάκελος για τον τρόπο της ανακεφαλαιοποίησή της…

Εξ ου και στις 28 Ιουλίου κατατέθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής η έκθεση της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής «Για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών», το πόρισμα της οποίας θα συζητηθεί στη Βουλή στις 5 Σεπτεμβρίου και το οποίο η ΝΔ καταψήφισε. Με δυο λόγια το χοντρό παιγνίδι έχει αρχίσει ήδη. Βέβαια, οι τακτικοί στόχοι δεν περιορίζονται στην Τράπεζα Αττικής-ΤΣΜΕΔΕ, αλλά και στη δεύτερη αξιολόγηση που «πρέπει να πέσει όσο πιο μαλακά γίνεται», καθώς και σε μια σειρά άλλων ζητημάτων.

Αν οι 7 του Νότου κατεβάσουν μια στιβαρή πρόταση, τότε, θα βρουν στήριξη κι από άλλες χώρες. Οι Βαλτικές είναι σε κρίση, η Φινλανδία ψάχνεται, η Αυστρία διαφοροποιείται, η Δανία στον κόσμο της και η Τερέζα Μέι δεν έχει πάει το Brexit καν στο Κοινοβούλιο

Πάμε τώρα στον στρατηγικό στόχο της Συνόδου του Νότου. Είναι άραγε πρωτοβουλία του ίδιου του Πρωθυπουργού ή εκτελεί κάποιο ευρύτερο σχεδιασμό; Το ερώτημα είναι εύλογο, αλλά δεν έχει και σημασία. Σημασία έχει ότι θα συμμετέχουν ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι, της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι, της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα, ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης και ο πρωθυπουργός της Μάλτας Τζόζεφ Μουσκάτ για τη δημιουργία ενός ενιαίου μετώπου, απέναντι στις πολιτικές λιτότητας και την εμμονή για αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, των ηγετικών δυνάμεων της ΕΕ. Τώρα τι Σύνοδος θα είναι αυτή, είναι ένα ερώτημα. Με τον Ολάντ να είναι ο εταίρος του άξονα Παρισιού-Βερολίνου και τον Ραχόι (του σκληρού πυρήνα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος) να διατηρεί άριστες σχέσεις με το Βερολίνο, πώς ο Τσίπρας θα πείσει για τη σύμπηξη μετώπου; Κι ο Ρέντσι που τα βρίσκει με τις Βρυξέλλες για τις χρεοκοπημένες τράπεζές του; Εκτός κι αν όλα είναι προσυμφωνημένα και αυτά που δεν μπορούν να κάνουν ευθέως οι μεγάλοι τα κάνει η μικρά Ελλάς για λογαριασμό τους.

Χωρίς αμφιβολία, το Brexit αύξησε απότομα την εσωτερική ανισορροπία στους κόλπους της Ένωσης και δημιούργησε νέες δυναμικές αντίδρασης. Η Γαλλία του Ολάντ χωρίς την πλάτη της Βρετανίας είναι πολύ νεγκλιζέ. Έρχονται και εκλογές. Είναι λοιπόν μια μοναδική ευκαιρία να μπει φρένο στη βουλιμία του Βερολίνου για τον έλεγχο των πάντων, αλλά και στον δομικό πλουτισμό του. Η λογική εξήγηση της Συνόδου του Νότου δεν μπορεί παρά να είναι αυτή, με ότι αυτό συνεπάγεται. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Αν οι 7 του Νότου κατεβάσουν μια στιβαρή πρόταση, τότε, θα βρουν στήριξη κι από άλλες χώρες. Οι Βαλτικές είναι σε κρίση, η Φινλανδία ψάχνεται, η Αυστρία διαφοροποιείται, η Δανία στον κόσμο της και η Τερέζα Μέι δεν έχει πάει το Brexit καν στο Κοινοβούλιο. Το Βερολίνο μπορεί να ελέγχει τους ευρωμηχανισμούς, όχι όμως τις χώρες που πολλές από αυτές -εκ των υστέρων- αντιλαμβάνονται ότι οι πολιτικές που επέβαλε το Βερολίνο είναι εξουθενωτικές για τις κοινωνίες τους.

Μια πρόταση λοιπόν που θα δημιουργούσε μια μεγάλη συσπείρωση, αφορά στα δομικά εμπορικά πλεονάσματα του Βορρά, τα οποία θα χρειαστεί, αν το Βερολίνο θέλει πράγματι την επιβίωση του ευρωπαϊκού πρότζεκτ, με ένα νέο μηχανισμό να αναδιανέμονται στο Νότο και στην Ανατολική Ευρώπη, ώστε να εξισορροπούνται οι ζημιές από τα κατασκευαστικά προβλήματα του ευρώ. Το χάσμα Βορρά-Νότου και Ανατολικής Ευρώπης δεν μπορεί να συνεχίσει να διευρύνεται. Συνεπώς, πέρα από την άρση της ατελέσφορης λιτότητας, πρέπει να υπάρξει ένα Ευρωπαϊκό New Deal για μια νέα αναδιανομή των εμπορικών πλεονασμάτων, πολύ πέρα από τα Διαρθρωτικά Ταμεία, Ταμείο Συνοχής κλπ. Αυτό το Ευρωπαϊκό New Deal είναι προϋπόθεση για να γίνουν αποδεκτοί και να προχωρήσουν οι νέοι θεσμοί που θα προετοιμάσουν την πολιτική ενοποίηση.

Οι κινήσεις στην ευρωπαϊκή σκακιέρα προβλέπεται ότι θα γίνουν πιο γρήγορες. Τα προβλήματα είναι πολλά, μεγάλα και πιέζουν. Η Σύνοδος των 7 είναι μια κίνηση που το αποτέλεσμά της θα φανεί λίγες μέρες μετά, στην Σύνοδο Κορυφής των 28 (sic), όχι των 27.

The post Η ευρωπαϊκή σκακιέρα και η Σύνοδος του Νότου appeared first on Protagon.gr.