Ο πρόεδρος του Μεξικού δεν πληρώνει το τείχος

Ο Ενρίκε Πένια Νιέτο επανέλαβε την άρνησή του να χρηματοδοτήσει το τείχος στα σύνορα, αλλά αφήνει ανοικτό το ζήτημα της αμφιλεγόμενης επίσκεψής του στις 31 Ιανουαρίου για να συναντήσει τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος του Μεξικού δήλωσε για μια ακόμα φορά ότι "το Μεξικό δεν θα πληρώσει για κανένα τείχος", αλλά δεν ακύρωσε την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον μετά την υπογραφή του σχετικού διατάγματος από τον Ντόναλντ Τραμπ.

Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του, είπε: "Λυπάμαι και απορρίπτω την απόφαση των ΗΠΑ

να χτίσουν το τείχος. Έχω πει ξανά και ξανά, ότι το Μεξικό δεν θα πληρώσει για κανένα τείχος. Το Μεξικό επιβεβαιώνει τη φιλία του με τον λαό των Ηνωμένων Πολιτειών και την προθυμία του να καταλήξει σε συμφωνία με την κυβέρνηση του". Όσον αφορά την επίσκεψή του στο Λευκό Οίκο, είπε ότι η απόφασή του θα εξαρτηθεί από την αξιολόγηση μιας ομάδας που είναι ήδη στην Ουάσιγκτον και αξιωματούχων στο εσωτερικό.

Οι Μεξικανοί αντέδρασαν στη δήλωση του προέδρου με σύγχυση. Πολλοί στην πολιτική τάξη κάλεσαν τον Πένια Νιέτο να ακυρώσει τη συνάντησή του μετά την υπογραφή του διατάγματος από τον Τραμπ. Την Τετάρτη, ένας ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε στο Associated Press ότι ο πρόεδρος του Μεξικού "εξετάζει" το ενδεχόμενο να ακυρώσει την επίσκεψη στην Ουάσιγκτον.

Ο Πένια Νιέτο αντιμετώπισε συνεχείς επικρίσεις για την αποτυχία να καταλήξει σε μια αποφασιστική στρατηγική για την αντιμετώπιση των επιθετικών πολιτικών του Τραμπ. Ο Τραμπ είχε επανειλημμένα υποσχεθεί να χτίσει τείχος στα σύνορα κατά την προεκλογική του εκστρατεία, αλλά η πολιτική ελίτ του Μεξικού φαίνεται να έλπιζε πως ο δισεκατομμυριούχος πολιτικός μπλόφαρε. Οι ελπίδες αυτές διαψεύστηκαν την Τετάρτη, όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ υπέγραψε την εντολή, διακηρύσσοντας: "Ένα έθνος χωρίς σύνορα δεν είναι έθνος".

Ο Τραμπ υποστήριξε ότι "βρισκόμαστε εν μέσω μιας κρίσης στα νότια σύνορα μας", επικαλούμενος ένα "άνευ προηγουμένου κύμα" παράνομων μεταναστών από την Κεντρική Αμερική που βλάπτουν τόσο τις ΗΠΑ όσο και το Μεξικό. Η πιθανή αποτελεσματικότητα του σχεδιαζόμενου τείχους αμφισβητείται έντονα. Περισσότεροι Μεξικανοί μετανάστες έχουν επιστρέψει στο Μεξικό από τις ΗΠΑ, από ό,τι έχουν μεταναστεύσει στις ΗΠΑ από το τέλος της οικονομικής κρίσης του 2007-08, σύμφωνα με το Pew Research Center. Η έρευνα δείχνει ότι οι μετανάστες είναι πιο νομοταγείς από τους μη-μετανάστες.

Ο Πένια Νιέτο έχει επανειλημμένα απορρίψει την πρόταση του Τραμπ, ότι το Μεξικό θα πληρώσει για το τείχος, και υποσχέθηκε να υπερασπιστεί τις θέσεις του Μεξικού. Ωστόσο, αναλυτές αναφέρουν ότι ο πρόεδρος έχει λίγες ισχυρές επιλογές στην αντιμετώπιση μιας αμερικανικής κυβέρνησης που θεωρείται η πιο εχθρική προς το Μεξικό μετά τον μεξικανικό-αμερικανικό πόλεμο της δεκαετίας του 1840 - κατά τον οποίο το Μεξικό αναγκάστηκε να παραχωρήσει τα βόρεια εδάφη του.

Ο Πένια Νιέτο - του οποίου η δημοτικότητα έχει πέσει στο 12% (το χαμηλότερο ποσοστό στην ιστορία)- φαίνεται να έχει βρεθεί σε αδιέξοδο: αν πληρώσει για το τείχος θα ανατροφοδοτήσει την εγχώρια οργή. Αν δεν πληρώσει μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις του με τον Τραμπ. Μεξικανοί αξιωματούχοι έχουν επίσης εκφράσει την ελπίδα τους για τη διάσωση της Nafta, η οποία αφορά τη διακίνηση περισσότερων από 500 δις δολ. ετησίως από το διασυνοριακό εμπόριο, αν και κάποιοι θεωρούν ότι το Μεξικό θα πρέπει να αποσυρθεί.

Καναδοί αξιωματούχοι έχουν επίσης σκεφτεί να εγκαταλείψουν το Μεξικό για να σφυρηλατήσουν μια διμερή συμφωνία με τις ΗΠΑ, αν είναι απαραίτητο, αφήνοντας τον όλο και περισσότερο εξαγωγικό προσανατολισμό της οικονομίας του Μεξικού σε δύσκολη θέση.

Μέχρι πρόσφατα, μια τέτοια στάση θα ήταν αδιανόητη, καθώς το Μεξικό έκανε στροφή στην κλειστή οικονομία του, συνάπτοντας περισσότερες από 40 συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με χώρες σε όλο τον κόσμο.

Αλλά η απομάκρυνση από τη μαζική αγορά των ΗΠΑ έχει αποδειχθεί δύσκολη για το Μεξικό, το οποίο στέλνει το 80% των εξαγωγών του βόρεια. Ο Πένια Νιέτο είπε ότι το Μεξικό θα επιδιώξει την ενίσχυση των δεσμών με τις χώρες του ημισφαιρίου, αλλά ακύρωσε έγκαιρα την συμμετοχή του σε μια σύνοδο κορυφής των χωρών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής. Πολλοί θεωρούν ότι η άμεση ακύρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο μεξικανός πρόεδρος δεν θα ήθελε να συναντηθεί με άλλους ηγέτες που θα θέλουν μια έντονα διατυπωμένη δήλωση κατά του Τραμπ.

Ο Πένια Νιέτο έχει υποσχεθεί να επιβάλλει όρους σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ, όπως η αντιμετώπιση ζητημάτων όπως το λαθρεμπόριο όπλων κατά μήκος των συνόρων, ο εξοπλισμός των καρτέλ των ναρκωτικών, καθώς και οι προσπάθειες του Μεξικού να κρατά και να απελαύνει μετανάστες που προσπαθούν να φτάσουν στις ΗΠΑ.

Αλλά ο πρόεδρος δεν έχει ιδιαίτερη ισχύ, καθώς τα ποσοστά έγκρισής του είναι πολύ χαμηλά, κάτι που αποτελεί τροχοπέδη στις προσπάθειές του να υποδαυλίσει την ενότητα σε μια περίοδο κρίσης. "Υπάρχει ενότητα. Στο λαό δεν αρέσει ο Τραμπ" σχολιάζει ο Ροδόλφο Σοριάνο-Νούνιες, κοινωνιολόγος στην Πόλη του Μεξικού, "αλλά υπάρχει αυτή η αίσθηση ότι το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι ο Τραμπ, αλλά μάλλον η έλλειψη εμπιστοσύνης σε μία προεδρία που κλυδωνίζεται από σκάνδαλα".

theguardian.com

Διαβάστε περισσότερα