Ο ιρακινός «πονοκέφαλος» του Ριάντ και η ευκαιριακή σχέση με την Μόσχα

Επιτείνουν τον «πονοκέφαλο» της σαουδαραβικής ηγεσίας οι εξελίξεις στο Ιράκ και η προέλαση των εξτρεμιστών ισλαμιστών προς τη Βαγδάτη. Η απειλή της πτώσης της Βαγδάτης στα χέρια τους ή της τριχοτόμησης της χώρας, σε συνδυασμό με τον ορατό κίνδυνο να βρεθούν να ελέγχουν πετρελαιοπηγές (και μάλιστα από τις πλέον προσοδοφόρες στον κόσμο καθώς το εξαιρετικά καλής ποιότητας πετρέλαιο βρίσκεται και σε μικρό βάθος) δίνει νέο νόημα στην προσέγγιση των ΗΠΑ με το

Ιράν, προοπτική που ούτως ή άλλως απεύχεται το Ριάντ. Ταυτόχρονα, το ότι η σύγκρουση στο Ιράκ λαμβάνει ολοένα πιο ξεκάθαρα θρησκευτικά χαρακτηριστικά και μετατρέπεται σε αναμέτρηση σουνιτών – σιιτών, επίσης δεν ενθουσιάζει τη Σ. Αραβία.

Όχι γιατί η σαουδαραβική ηγεσία τάσσεται γενικά κατά μιας τέτοιας «αναμέτρησης». Αλλά γιατί η εικόνα που συνοδεύει αυτή τη στιγμή τους σουνίτες, όπως αυτή εκφράζεται δια μέσου της δράσης του «Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και στο Λεβάντε», τόσο στο Ιράκ όσο και στη Συρία, κάθε άλλο παρά θετική είναι, με αποτέλεσμα να μη βοηθά στην ενίσχυση της θέσης της Σ. Αραβίας στον διαχρονικό της ανταγωνισμό με το σιιτικό Ιράν για τον έλεγχο της επιρροής επί των μουσουλμανικών πληθυσμών, καταρχήν στον Κόλπο και κατά δεύτερο παγκοσμίως.

Κατά πολλούς αναλυτές η σαουδαραβική ηγεσία θα μείνει εντελώς άπρακτη. Ως πλέον αναμενόμενη αντίδραση εκτιμάται ότι θα είναι η «κλασική» πια τακτική της να «αναμοχλεύει» την κατάσταση, με όρους θρησκευτικούς – πολιτικούς, σε χώρες της περιοχής. Ως πιθανότεροι «αποδέκτες» μιας τέτοιας σαουδαραβικής αντίδρασης θεωρούνται, προς το παρόν τουλάχιστον, οι «κλασσικοί πελάτες»: η Συρία και ο Λίβανος, αν και εκτιμάται ότι και στις δύο χώρες η κατάσταση δεν μπορεί να αλλάξει δραματικά πια τουλάχιστον για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα: στη Συρία φαίνεται ότι παγιώνεται ο έλεγχος του συριακού στρατού επί του μεγαλύτερου μέρους της χώρας ενώ στο Λίβανο, η πολιτική διάσπαση είναι ήδη μεγάλη και δύσκολα μπορεί να γίνει χειρότερη, άμεσα τουλάχιστον, ιδιαίτερα όσο η σιιτική «Χεζμπολλάχ» εμφανίζεται «νικήτρια» στο πλευρό του Άσαντ απέναντι σε ισλαμιστικές δυνάμεις που φέρουν το στίγμα της στήριξης του εξωτερικού παράγοντα.

Μια «σιωπηλή» συνάντηση

Λίγες μέρες πριν την έναρξη της επίθεσης του «Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και στο Λεβάντε» φέρεται να πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση ανάμεσα στον Σαουδάραβα υπουργό Εξωτερικών Σαούντ αλ Φαϊζάλ, τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ και στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Η συνάντηση φέρεται, τουλάχιστον σύμφωνα με το αμερικανικό think tank Stratfor που την αναφέρει, να πραγματοποιήθηκε στο Σότσι της Ρωσίας. Σύμφωνα με το Stratfor, οι ελάχιστες σχετικές πληροφορίες που διέρρευσαν υποστηρίζουν ότι συζητήθηκαν μόνο οι εξελίξεις στη Συρία και η πιθανότητα εξεύρεσης κοινά αποδεκτής λύσης εξουσίας στη χώρα.

Το αμερικανικό think tank εκτιμά ότι στην ατζέντα υπήρχαν και άλλα θέματα, μεταξύ των οποίων ισχυρίζεται ότι βρίσκεται η προοπτική προσέγγισης ανάμεσα στο Ιράν και στις ΗΠΑ, μια προοπτική που, κατά το Stratfor, ενοχλεί και τη Ρωσία, (λιγότερο φυσικά από ό,τι τη Σ. Αραβία) η οποία χάνει με τον τρόπο αυτό το ρόλο του προνομιακού συνομιλητή της Τεχεράνης. Ταυτόχρονα, Μόσχα και κυρίως το Ριάντ δεν θα ήθελαν με τίποτε να δουν τις τιμές του πετρελαίου να πέφτουν λόγω της ελεύθερης εισόδου στη διεθνή αγορά του ιρανικού μαύρου χρυσού.

Το Stratfor παραδέχεται ότι το ενδεχόμενο Ρωσία – Σ. Αραβία να βρουν «κοινό έδαφος» για σύσταση κάποιου είδους πιο «σταθερής συμμαχίας» είναι μάλλον απίθανο. Η Μόσχα δεν μπορεί να ξεχάσει το σαουδαραβικό ρόλο πίσω από την εμφάνιση και διόγκωση των διαφόρων ισλαμιστικών οργανώσεων στο έδαφος των πρώην σοβιετικών της δημοκρατιών. Ούτε θα εκτιμούσε τόσο κοντά στα σύνορά της επί ιρακινού εδάφους, να επικρατήσει μια τέτοια ακραία ισλαμιστική οργάνωση.

Το αμερικανικό think tank, όμως, εκτιμά ότι η προοπτική να διαμορφωθεί μια τέτοια κατάσταση στο Ιράκ η οποία θα κάνει τις ΗΠΑ από την μία να αποτραβήξουν την προσοχή τους από την Ουκρανία και ταυτόχρονα θα αμαυρώσει την εικόνα τους (λόγω και της πρότερης συνεργασίας τους με ακραίους ισλαμιστές και στη Συρία, στους οποίους περιλαμβάνεται το «Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και στο Λεβάντε» στα πρώτα του βήματα επί συριακού εδάφους) δεν αφήνει αδιάφορη τη Ρωσία. Το αμερικανικό think tank, που είναι γνωστό για την άμεση ανάμιξή του στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας αλλά και στη διαμόρφωση εντυπώσεων στην παγκόσμια πολιτική σκηνή προς όφελος των αμερικανικών συμφερόντων, αφήνει να εννοηθεί ότι ίσως επιτεύχθηκε κάποιου είδους «συνεννόηση» ανάμεσα στην Μόσχα και στο Ριάντ.

Πηγή: Stratfor, bbc, al arabiya, al akhbar

Μάρκο Πόλο

Διαβάστε περισσότερα