Ο γερμανικός καθρέφτης της Γαλλίας

Φωτο: Telegraph

Η τρέχουσα κατεύθυνση της Γαλλίας είναι μια πηγή βαθιάς ανησυχίας στη Γερμανία, της οποίας η εξέλιξη θα πρέπει να θεωρείται πηγή έμπνευσης. Πράγματι, με πάρα πολύ λαμπρότητα, πάρα πολλά εμπόδια και μια έλλειψη δυναμισμού, η Γαλλία σήμερα μπορεί και πρέπει να διδαχθεί από τη Γερμανία, υποστηρίζει ο Dominique Moisi, ανώτερος σύμβουλος στο Γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων.

Το αεροδρόμιο Tegel του Βερολίνου, που

εξακολουθεί να υποδέχεται τους περισσότερους επιβάτες που φθάνουν στην πρωτεύουσα της ηγετικής οικονομικής δύναμης της Ευρώπης, είναι ξεπερασμένο και επαρχιακό. Το άνοιγμα του αεροδρομίου Schönefeld, που μεταμορφώθηκε σε ένα διεθνές κέντρο, έχει καθυστερήσει για περισσότερο από ένα χρόνο εξαιτίας τεχνικών προβλημάτων (μια κάπως καθησυχαστική πρόκληση για τη φήμη της Γερμανίας ως προς την αποτελεσματικότητα). Ωστόσο, παρά την ψύχρα και τη θολούρα του Μαρτίου στην Κεντρική Ευρώπη, το Βερολίνο αποπνέει εμπιστοσύνη. Περισσότερο από ποτέ, η πόλη είναι ένα έργο σε εξέλιξη – σε σύγχυση, όχι πολύ όμορφη, και παραφορτωμένη με ιστορία.

Το Βερολίνο είναι ένα εργοτάξιο που έχει καταφέρει να μετατρέψει τα πολλαπλά παρελθόντα του σε θετική ενέργεια. «Η διαφορετικότητα καταστράφηκε: το Βερολίνο, 1933-1938» είναι το ενιαίο θέμα μιας σειράς εκθέσεων που σηματοδοτεί την 80η επέτειο του Χίτλερ στην εξουσία και την 75η του Pogromnacht. Στο Μουσείο Γερμανικής Ιστορίας στην Unter den Linden, ολόκληρες τάξεις νεαρών μαθητών και φοιτητών συρρέουν για να δουν αυτό που επικαλείται η έκθεση, την καταστροφή από ένα εγκληματικό καθεστώς του οποίου τα αντικείμενα, από τα μεγάφωνα ως τις στολές και τα όπλα, παρουσιάζονται με έναν εκπαιδευτικό τρόπο.

Οι νεαροί Βερολινέζοι δεν μπορούν να αγνοήσουν το από πού προέρχονται. Ωστόσο, ίσως επειδή το παρελθόν ηχεί ακόμα σαν μια προειδοποίηση – και εξακολουθεί να είναι φυσικά ορατό στην τοπογραφία και την αρχιτεκτονική της πόλης σήμερα – το Βερολίνο είναι εντυπωσιακό στην απλότητά του, την ακτινοβόλο νεωτερικότητά του (που συμβολίζεται από το γυάλινο θόλο του Reichstag, μια δημιουργία του βρετανού αρχιτέκτονα Νόρμαν Φόστερ) και, πάνω απ ‘όλα, την έντασή του.

Αυτή η θετική ενέργεια έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με την παρακμιακή ομορφιά του Παρισιού, μια πόλη που βρίσκεται σε μια πορεία μουσειοποίησης. Φυσικά, αν μπορείτε να αντέξετε οικονομικά τη ζωή εκεί, το Παρίσι παραμένει ένα εξαιρετικό μέρος. Όμως, το Βερολίνο είναι ένα καλύτερο μέρος για να εργαστείς, ακόμη και αν αυτό που κάνεις είναι με πολύ μικρή αμοιβή. Ο αχθοφόρος που φέρνει τις αποσκευές μου στο δωμάτιο του ξενοδοχείου είναι τυνησιακής καταγωγής. Είναι ένας χαρούμενος Βερολινέζος και ένας περήφανος νέος Γερμανός. Και, ακόμη και με ένα χαμηλό μισθό, μπορεί να ζήσει και να μεγαλώσει τα παιδιά του στην ίδια την πόλη.

Χάρη στο χαμηλό κόστος στέγαση, το Βερολίνο δεν έχει γίνει, όπως το Παρίσι, ένα γκέτο για τους πλούσιους. Σε αντίθεση με τους Γάλλους, οι οποίοι μειονεκτούν λόγω του υψηλού κόστους των κατοικιών, η αγοραστική δύναμη των Γερμανών είναι πιο αρμονικά κατανεμημένη, δημιουργώντας περισσότερο χώρο ώστε η κατανάλωση των νοικοκυριών να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη. Η θετική ενέργεια της Γερμανίας είναι, φυσικά, το αποτέλεσμα της επιτυχίας που μεταφράζεται σε εμπιστοσύνη, την οποία η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ενσαρκώνει με δύναμη και απλότητα.

Η Μέρκελ έχει αλλάξει ριζικά κατά τη διάρκεια της θητείας της. Πριν από πέντε χρόνια, δεν απέπνεε τη φυσική αρχή που κατέχει σήμερα. Σήμερα, όπως και ο Πάπας Φραγκίσκος, αισθάνεται σαφώς πιο άνετα. Υπήρξε ένας Γάλλος πρόεδρος από την εποχή του Φρανσουά Μιτεράν ο οποίος να ήταν πραγματικά αντάξιος της Γερμανίδας καγκελαρίου; Αν η Γαλλία έχει αντικαταστήσει τη Γερμανία ως «ο ασθενής της Ευρώπης», είναι για πολιτικούς λόγους πάνω απ ‘όλα: όραμα, θάρρος και δύναμη στη βόρεια πλευρά του Ρήνου και ταλάντευση, αδράνεια και αδυναμία στη νότια.

Φυσικά, δεδομένων των υπερβολικά χαμηλών μισθών και των δυσμενών δημογραφικών τάσεων, η Γερμανία θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει δυσκολίες. Αλλά, το να τονίσω μόνο αυτά τα προβλήματα, όπως κάνουν κάποιοι Γάλλοι, είναι καθαρή αποφυγή. Η γερμανική δημογραφία δεν μπορεί να περιγραφεί ως η λύση για την γαλλική ανεργία των νέων, σαν να μπορούσε κανείς να αναπαυθεί με ένα σλόγκαν του τύπου: «Στερούνται νέων, στερούμαστε θέσεις εργασίας – τι τέλειο ταίριασμα!». Αυτό το ευρέως αποδεκτό συναίσθημα υποθέτει ανεύθυνα ότι ο χρόνος λειτουργεί υπέρ της Γαλλίας, ανεξάρτητα από το αν θα εφαρμόσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Η τρέχουσα κατεύθυνση της Γαλλίας είναι πηγή βαθιάς ανησυχίας στη Γερμανία, της οποίας η εξέλιξη θα πρέπει να θεωρείται στη Γαλλία ως πηγή έμπνευσης – ένα παράδειγμα προς μίμηση, ακόμη και αν η χώρα δεν πρέπει να αυτομαστιγωθεί. Ωστόσο, η σημερινή συζήτηση στη Γαλλία για το γερμανικό μοντέλο θυμίζει μυστηριωδώς τις συζητήσεις που ακολούθησαν την ήττα της Γαλλίας στον γαλλο-πρωσικό πόλεμο. Τον Ιούνιο του 1871, λίγο μετά το τέλος του πολέμου, ο Γάλλος πολιτικός Léon Gambetta διακήρυξε: «Οι αντίπαλοί μας κέρδισαν, επειδή κινήθηκαν με οξυδέρκεια, πειθαρχία και γνώση». Η Γερμανία, όπως φαίνεται, μπορεί να συσπειρώσει ακόμη αυτές τις αιώνιες αξίες.

Η σημαντική διαφορά τώρα είναι ότι οι ευρωπαϊκοί κανόνες της διαδικασίας ενοποίησης αποκλείουν τον πόλεμο – ακόμα και τον οικονομικό πόλεμο – μεταξύ των δύο χωρών. Αντίθετα, στον καθρέφτη της Γερμανίας, η Γαλλία θα πρέπει να θέσει κάποια θεμελιώδη ερωτήματα. Έχουν κάνει τις σωστές επιλογές όσον αφορά τους ηγέτες και τις πολιτικές των τελευταίων δεκαετιών;

Οι θέσεις εξουσίας στη Γαλλία δεν ενθαρρύνουν τη σεμνότητα. Στο τελευταίο του βιβλίο, «Μέρες εξουσίας», ο πρώην υπουργός Γεωργίας, Bruno Le Maire, γράφει συγκαταβατικά για το κτίριο που στεγάζει τον ομόλογό του στη Δανία, στην Κοπεγχάγη, το οποίο συγκρίνει με ένα χαμηλόμισθο νοικοκυριό. Με μεγαλοπρέπεια, πάρα πολλά εμπόδια και μια έλλειψη δυναμισμού, η Γαλλία σήμερα μπορεί και πρέπει να διδαχθεί από τη Γερμανία.

project-syndicate