Μια αριστερή πρόταση από τη Γερμανία (!) για διάσωση του Ευρώ

Δύσκολα θα συσχέτιζε κανείς το Γερμανικό Κόμμα της Αριστεράς [Die Linke] με το νεοφιλελευθερισμό. Αλλά η πρόταση ενός στελέχους του κόμματος ίσως οδηγούσε σε έξοδο από τον κύκλο των συνεχών διασώσεων και των τραπεζικών ενισχύσεων.

Γιατί να μην επανεκκινήσουμε την οικονομία φροντίζοντας να απαλύνουμε τις συνέπειες από την προηγηθείσα κατάρρευση;

Αν κάτι χαρακτηρίζει την κρίση του ευρώ είναι η έλλειψη εναλλακτικών λύσεων. Για παράδειγμα, το ταμείο διάσωσης του κοινού νομίσματος έπρεπε να διευρυνθεί πολύ, ώστε να εμποδίσει τις αγορές να βυθίσουν την Ευρωζώνη στο χάος.

Η Ισπανία θα έπρεπε να ενισχυθεί με περισσότερα δισεκατομμύρια ώστε να αποτραπεί η κατάρρευση των τραπεζών και η χειροτέρευση της κατάστασης. Είναι πολλές οι περιπτώσεις όπου οι ευρωπαίοι ηγέτες έχουν αποφασίσει μέτρα τα οποία οι ίδιοι έχουν προβάλλει ως «αναγκαστικά».

Ωστόσο, αυτή η στενή οπτική (τους) δεν τερμάτισε τις οικονομικές συμφορές που σαρώνουν όλη την ήπειρο. Διαρκώς και περισσότεροι οικονομολόγοι και πολιτικοί προβλέπουν ότι η Ελλάδα σύντομα θα καταρρεύσει από ανεξέλεγκτη χρεωκοπία – το σενάριο ακριβώς που η Ευρώπη αγωνίζεται να αποφύγει τα τελευταία δύο χρόνια. Τα 100 δισεκατομμύρια € με τα οποία η Ευρώπη στήριξε τις ισπανικές τράπεζες απέτυχαν να αποτρέψουν την αύξηση των επιτοκίων στα κρατικά ομόλογα της χώρας.

Τόσο η Μαδρίτη όσο και τη Ρώμη μπορεί τελικά να χρειαστεί να υποβάλουν αιτήματα για πλήρη διάσωση, τα οποία θα εξαντλούσαν τα διαθέσιμα για την υπεράσπιση του ευρώ κεφάλαια.

Μάλλον είναι η ώρα να εξετάσουμε σοβαρά εάν υπάρχει άλλη εναλλακτική.

Δύο αντιλήψεις ενυπάρχουν ήδη στο δημόσιο λόγο.

Υπάρχει η ακραία φιλελεύθερη πρόταση που, με απλά λόγια, προκρίνει την χρεωκοπία όλων – τόσο των προβληματικών τραπεζών όσο και των καταχρεωμένων χωρών. Η ύφεση που θα προκύψει θα είναι φυσικά επώδυνη. Αλλά είναι η απαραίτητη κάθαρση μετά τις σπατάλες του παρελθόντος, λένε οι υποστηρικτές αυτής της ιδέας.

Από την άλλη υπάρχει η αριστερή στρατηγική εξόδου από την κρίση, η οποία ζητά να καταστεί κοινό όλο το ευρωπαϊκό χρέος υπό τη μορφή ευρωπαϊκών ομολόγων (Eurobonds), ενώ ταυτόχρονα θα ενοποιείται πανευρωπαϊκά το τραπεζικό σύστημα. Οι Γερμανοί φορολογούμενοι θα γίνουν οι κύριοι εγγυητές του ευρωπαϊκού χρέους, η δε εγγύηση των καταθέσεων σε όλη την Ευρωζώνη θα συμβάλει στη διασφάλιση της σταθερότητας των τραπεζών σε όλη την οικονομική περιοχή.

Τρίτες ιδέες τείνουν να είναι ένα μείγμα των δύο αυτών προσεγγίσεων.

Παραδόξως, μια νεοφιλελεύθερη πρόταση

Υπάρχει ωστόσο, προκαλώντας έκπληξη, και μια πρωτότυπη προσέγγιση, προερχόμενη από το αριστερό άκρο του γερμανικού πολιτικού φάσματος. Η εισηγήτριά της, Sahra Wagenknecht, είναι η αναπληρωτής εκπρόσωπος του Κόμματος της Αριστεράς στην Ομοσπονδιακή Βουλή. Η 43χρονη Wagenknecht εντάχθηκε στο κομμουνιστικό κόμμα της Ανατολικής Γερμανίας (SED) το 1989, μόλις λίγους μήνες πριν από την πτώση του Τείχους. Μέχρι το 2010 ήταν το πλέον εξέχον μέλος της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας