ΗΠΑ και Κούβα αποκαθιστούν τις σχέσεις τους μετά από 54 χρόνια

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κούβα συμφώνησαν επίσημα την Τετάρτη για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων, στις 20 Ιουλίου, ετοιμάζοντας ένα ταξίδι του Τζον Κέρι στην Αβάνα (θα γίνει ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ που θα επισκεφθεί τη χώρα σε 70 χρόνια). Η συμφωνία, που σφραγίσθηκε με ανταλλαγή επιστολών μεταξύ του Προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και του προέδρου της Κούβας Ραούλ Κάστρο, εκπληρώνει την υπόσχεση που οι

δύο πρώην εχθροί του Ψυχρού Πολέμου έδωσαν πριν από έξι μήνες. Επιχειρεί επίσης να σταματήσουν οι αλληλοκατηγορίες που έχουν κυριαρχήσει από τότε που οι αντάρτες του Φιντέλ Κάστρο ανέτρεψαν την υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ κυβέρνηση του Φουλχένσιο Μπατίστα, την 1η Ιανουαρίου του 1959.

Οι επιστολές ορίζουν την 20η Ιουλίου ως έναρξη για την αποκατάσταση των σχέσεων και οι πρεσβείες πιθανόν να ανοίξουν τότε ή αργότερα. Ο Κέρι, μιλώντας από τη Βιέννη, δήλωσε ότι θα επισκεφθεί την Αβάνα για την υποστολή της σημαίας των ΗΠΑ έξω από την πρεσβεία τους. «Η πρόοδος που σημειώνουμε σήμερα είναι μια ακόμη απόδειξη ότι δεν πρέπει να μένουμε προσκολλημένοι στο παρελθόν», είπε ο Ομπάμα από τον Λευκό Οίκο. Ο Ομπάμα σημείωσε ότι η ρήξη στις σχέσεις των δύο χωρών ξεκίνησε κατά το έτος που γεννήθηκε, το 1961.

Μια μεγάλη μάχη με υπεκφυγές και ιδιαίτερη επιθετικότητα ακολούθησε, καθώς η Κούβα συνδέθηκε στενά με τη Σοβιετική Ένωση, κάτι που σχεδόν οδήγησε σε πυρηνικό πόλεμο το 1962, ενώ σοβιετικοί πύραυλοι εγκαταστάθηκαν στο νησί. Η απομόνωση της Κούβας ήταν ένας από τους πυλώνες της εξωτερικής πολιτικής, υπό την προεδρία 10 αμερικανών προέδρων, μια πολιτική που συνεχίστηκε επί χρόνια μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991. Οι σύμμαχοι της Ουάσιγκτον επανειλημμένα καταδίκασαν την πολιτική και ο Ομπάμα δήλωσε ότι είχε αποτύχει να προωθήσει τη δημοκρατία και τη βελτίωση της ζωής των Κουβανών που ζουν σε ένα μονοκομματικό κράτος.

«Δεν λειτούργησε επί 50 χρόνια. Απέκλεισε την Αμερική από το μέλλον της Κούβας, και αυτό έκανε μόνο χειρότερη τη ζωή για τον κουβανικό λαό», δήλωσε ο Ομπάμα επισημαίνοντας παράλληλα ότι κάποιες έντονες διαφορές μεταξύ των δύο κυβερνήσεων παραμένουν. Η κομμουνιστική κυβέρνηση της Κούβας ελέγχει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και καταστέλλει τους πολιτικούς της αντιπάλους, μια πολιτική που δικαιολογεί υποστηρίζοντας ότι οι ΗΠΑ επιχειρούν να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση και την ανοιχτή υποστήριξη της Ουάσινγκτον στους αντιφρονούντες.

Ο 84χρονος Κάστρο, νεότερος αδελφός του Φιντέλ και πρόεδρος της Κούβας από το 2008, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις διπλωματικές σχέσεις, που όπως είπε θα πρέπει να ενισχύσουν τις αρχές της κυρίαρχης ισότητας και της μη ανάμειξης στη χώρα του. «Η Κούβα ενθαρρύνεται από την αμοιβαία πρόθεσή της να αναπτύξει σεβασμό και συνεργατικές σχέσεις ανάμεσα στους δύο λαούς και τις κυβερνήσεις μας», έγραψε ο Κάστρο σε επιστολή του προς τον Ομπάμα.

Ο Ομπάμα δήλωσε ότι η συμφωνία θα αυξήσει την επικοινωνία με τους απλούς Κουβανούς, θα επιτρέψει ένα μεγαλύτερο προσωπικό διπλωματών και θα τους παρέχει περισσότερη ελευθερία κινήσεων σε όλο το νησί. Από το 1977, οι δύο χώρες έχουν λειτουργήσει με τους τομείς των συμφερόντων τους να προστατεύονται από την ελβετική κυβέρνηση.

Μεγάλα εμπόδια εν όψει

Με την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κούβα θα στραφούν σε πιο δύσκολα διμερή προβλήματα που ενδέχεται να χρειαστούν χρόνια για να επιλυθούν. Η κομμουνιστική κυβέρνηση της Κούβας ανέφερε σε μια δήλωση ότι για να έχουν φυσιολογικές συνολικά σχέσεις, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να ακυρώσουν το οικονομικό εμπάργκο και να επιστρέψουν τη ναυτική βάση στο Γκουαντάναμο, την οποία κατέχουν από το 1903, ως κυρίαρχο έδαφος της Κούβας.

Ερωτηθείς κατά πόσον θα μπορούσε να οραματίζεται μια μέρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να εγκαταλείψουν τη βάση, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Ας Κάρτερ δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου του Πενταγώνου ότι «δεν υπήρχε πρόβλεψη και κανένα σχέδιο, σε σχέση με το ναύσταθμο του Γκουαντάναμο στην Κούβα». Ο Δημοκρατικός Ομπάμα ζήτησε από το ελεγχόμενο από τους Ρεπουμπλικάνους Κογκρέσο να άρουν το 53ετές εμπάργκο, αλλά η συντηρητική ηγεσία στο Κογκρέσο έχει αντισταθεί.

Κυβερνητική ανακοίνωση της Κούβας ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έπρεπε επίσης να σταματήσουν τις ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές παρεμβάσεις στη χώρα και να σταματήσουν «ανατρεπτικά» προγράμματα που λένε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ως στόχο την προώθηση της δημοκρατίας.

Ενώ οι επικριτές, συμπεριλαμβανομένων και των Ρεπουμπλικάνων υποψήφιων προέδρων, έχουν κατηγορήσει τον Ομπάμα για συνθηκολόγηση, η συμφωνία με την Κούβα σηματοδοτεί ένα σημαντικό επίτευγμα για τον ίδιο. Ο Ομπάμα έχει επικριθεί για τους χειρισμούς του στην εξωτερική πολιτική, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν την υποστήριξη της πλειοψηφίας στην εμπλοκή με την Κούβα, ακόμη και μεταξύ των Κουβανο-Αμερικανών οι οποίοι είχαν ανέκαθεν υποστηρικτές του εμπάργκο. Μετά από 18 μήνες μυστικών διαπραγματεύσεων με τη μεσολάβηση του Πάπα Φραγκίσκου και του Καναδά, ο Ομπάμα και ο Κάστρο ανακοίνωσαν τον Δεκέμβριο ότι σχεδιάζουν να ανοίξουν ξανά τις πρεσβείες και να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης μια ανταλλαγή κρατουμένων.

reuters.com

Διαβάστε περισσότερα