Η φασιστική ιστορία πίσω από την αυτοκτονία στην Παναγία των Παρισίων

Φωτο: Le Monde

Η θεατρική αυτοκτονία ενός μαχητικού ιστορικού της Δεξιάς στο Παρίσι ήταν μια ανησυχητικά ακραία αντίδραση στην νομιμοποίηση του γάμου ομοφυλοφίλων στη Γαλλία. Ο David Sessions σχολιάζει για την ιδεολογία που οδηγεί την εχθρότητα.

Λίγο μετά τις 4 μ.μ. την Τρίτη, ένας 78χρονος άντρας έφτασε στη Νοτρ Νταμ, τον καθεδρικό ναό στο κέντρο του Παρισιού. Άφησε έναν σφραγισμένο φάκελο στο ιερό, έβγαλε ένα μικρό πιστόλι, το έστρεψε στο στόμα του και τράβηξε

Βετεράνος γαλλικών εθνικιστικών νεο-φασιστικών ομάδων, ο Βενέρ ήταν επί χρόνια ένας αγωνιστής της άκρας δεξιάς, ο οποίος σταδιακά είχε χαλαρώσει σε μια νέα ζωή ως ένας σεβαστός ιστορικός, γνωστός για την πείρα του σχετικά με τα όπλα και το κυνήγι. Αλλά το μανιφέστο της αυτοκτονίας του, καθώς και ένα post στο blog που δημοσίευσε νωρίτερα το πρωί, τον οδήγησαν κατευθείαν πίσω στα σκοτεινά θέματα που όρισαν τη ζωή του: τη «μεγάλη αντικατάσταση του λαού της Γαλλίας» και την προοπτική της Γαλλίας «να πέσει στα χέρια των ισλαμιστών». . “Hey Ευλογημένος σχετικά με την επικείμενη διαμαρτυρία του νέου νόμου της Γαλλίας νομιμοποιεί τους γάμους ομοφυλοφίλων, την οποία αποκάλεσε« απεχθές ».

Η παθογόνος αντίδραση για το δικαίωμα των Γάλλων στους γάμους των γκέι έχει εκπλήξει κάποιους Αμερικανούς, οι οποίοι έχουν την τάση να απεικονίζουν τη Γαλλία ως μια κοσμική και σεξουαλικά απελευθερωμένη κοινωνία. Δεν είναι μόνο οι δρόμοι του Παρισιού που γέμισαν με τεράστιες και βίαιες διαδηλώσεις, αλλά και περιστατικά βίας απέναντι σε γκέι, όπως ο άγριος ξυλοδαρμός του Wilfred de Bruijn στις αρχές Απριλίου. Γιατί η αντεπίθεση ενάντια στα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων να είναι τόσο μαχητική – πολύ περισσότερο από ό,τι στις βαθιά θρησκευόμενες Ηνωμένες Πολιτείες- όπου μόνο το 5 τοις εκατό του πληθυσμού εκκλησιάζεται τακτικά;

Ενώ ο Βενέρ επέλεξε τις εντάσεις γύρω από το Γάμο για Όλους ως σκηνικό για την δραματική έξοδό του, η πράξη του αφορούσε λιγότερο τους γάμους ομοφυλοφίλων και περισσότερο μία ιδεολογία με μακρά ιστορία στη γαλλική πολιτική. Έχει τις ρίζες της πολύ πίσω, στον αντεπαναστατικό μοναρχισμό, στενά συνδεδεμένο με τον Καθολικό φονταμενταλισμό και χρόνια εχθρικό προς κάθε είδους ισότιμη πολιτική. Κατά τον 20ο αιώνα, εξελίχθηκε μέσα από διάφορες πολιτικές ιδεολογίες, από τον φασισμό και τον αντισημιτισμό του καθεστώτος της Βισί που συνεργάστηκε με τους ναζί ως την ισλαμοφοβία και την αντικομμουνιστική τρομοκρατία που σηματοδότησε τον αποικιακό πόλεμο της Γαλλίας εναντίον της Αλγερίας το 1950. Μέσω όλων αυτών των γεγονότων, η γαλλική ακροδεξιά έχει πει παραλλαγές σε μία ενιαία ιστορία: η υποβάθμιση της κοινωνίας μέσω της δημοκρατίας, του καπιταλισμού και της μετανάστευσης, η κληρονομιά των λευκών της Ευρώπης που ποδοπατούνται. Μόνο στο πλαίσιο αυτής της δηλητηριώδους αντι-σύγχρονης ιδεολογίας μπορεί κανείς να κατανοήσει τη ζωή και το θάνατο μιας προσωπικότητας όπως ο Βενέρ, σε μια χώρα που οι Αμερικάνοι φαντάζονται ως φιλελεύθερη και άθρησκη.

Η πολιτική ζωή του Βενέρ ξεκίνησε νωρίς, με την ένταξη του πατέρα του σε ένα κόμμα που ιδρύθηκε από τον φιλο-Χιτλερικό Jacques Doriot. Αλλά ο Βενέρ αφοσιώθηκε πλήρως στην πολιτική μετά την επιστροφή του από τον πόλεμο της Αλγερίας, όταν εντάχθηκε στο φασιστικό κίνημα της νεολαίας Jeune Nation. Αργότερα έγινε μέλος του Organisation de l’armée secrète (OAS), μιας εγχώριας τρομοκρατικής οργάνωσης που αποτελούταν από ακροδεξιούς μαχητές και αξιωματικούς του στρατού που ασκούσαν ωμή βία σε μουσουλμάνους στην Αλγερία και τη Γαλλία και προσπάθησε να ανατρέψει τη γαλλική κυβέρνηση το 1961 . Ο Βενέρ και πολλοί ακόμα μαχητές του OAS κατέληξαν στη διαβόητη φυλακή Santé στο Παρίσι για τα εγκλήματά τους κατά του κράτους.

O πόλεμος για την ανεξαρτησία της Αλγερίας ήταν μια διαμορφωτική εμπειρία για πολλούς στη σύγχρονη ακροδεξιά και για τη Γαλλία συνολικά. Ήταν ένα αιματηρό εθνικό τραύμα με σχεδόν αδιανόητες αναλογίες: βασανιστήρια των Αλγερινών από το γαλλικό στρατό και από παραστρατιωτικούς τρομοκράτες, αποστασία τεράστιων μονάδων του γαλλικού στρατού, μια απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος που σχεδόν έριξε την κυβέρνηση, διάχυτη κρατική καταστολή της ελευθερίας του λόγου και του Τύπου και πολλαπλές απόπειρες δολοφονίας του προέδρου Σαρλ ντε Γκολ, ο οποίος επέστρεψε στην κορύφωση του δράματος για να αποκαταστήσει την τάξη. Ήταν μια εποχή χάους και απουσίας ηγεσίας την οποία είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς σήμερα στη Γαλλία και προκάλεσε έντονα πολιτικά πάθη που επηρέασαν κάθε Γάλλο διανοούμενο της εποχής. Οι πολιτικές πεποιθήσεις σου θα μπορούσαν να σε σκοτώσουν: εκτός από τον πρόεδρο, οι τρομοκράτες του OAS βομβάρδισαν το διαμέρισμα του Ζαν Πο-Σαρτρ δύο φορές για την υποστήριξή του στους αλγερινούς εθνικιστές.

Η Αλγερία επέτρεψε στην άκρα δεξιά να ανασυνταχθεί μετά το ταπεινωτικό τέλος του καθεστώτος της Βισί, το οποίο είχε γίνει, όπως το έθεσε ο ιστορικός JG Shields, ένα «εργαστήριο» της ακροδεξιάς ιδεολογίας, χωρίς αμφιβολία εξαιτίας της στενή σχέση του με τους Ναζί. Η σύγκρουση στην Αλγερία βοήθησε στην εξάπλωση της ακροδεξιάς πολιτικής στους στρατιώτες και τους αξιωματικούς που είχαν υπηρετήσει ηρωικά στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και οι οποίοι αισθάνθηκαν ότι η γαλλική κυβέρνηση τους εγκατέλειψε στις αποικιακές συγκρούσεις τους στο Βιετνάμ και την Αλγερία. Επίσης ριζοσπαστικοποίησε περαιτέρω τους ήδη υστερικούς δεξιούς Pieds-noirs, τους Γάλλους έποικους στην Αλγερία, οι οποίοι, στο τέλος του αιματηρού πολέμου, ξεριζώθηκαν από γενιές ιστορίας και μετακόμισαν μαζικά στην μητροπολιτική Γαλλία, η οποία ήταν τότε σχεδόν τόσο ξένης προς αυτούς όσο και η μουσουλμανική κουλτούρα στην Αλγερία. Αν και αφομοιώθηκαν με επιτυχία στη γαλλική κουλτούρα, υποστήριξαν συχνά το αναδυόμενο ακροδεξιό κόμμα της χώρας, το Εθνικό Μέτωπο.

Η οργή της δεξιάς για την έκβαση του πολέμου στην Αλγερία απηχείται στο τελικό blog post του Βενέρ, στο οποίο καταγγέλλει τη «μετανάστευση των Αφρικανών από το Μαγκρέμπ» και την «μεγάλη αντικατάσταση του πληθυσμού της Γαλλίας και της Ευρώπης». Αυτές είναι επίσης καλυμμένες εκδοχές του ελιτίστικου, ρατσιστικού, κοινωνικού δαρβινισμού που διακήρυτταν μέλη του Jeune Nation σε περιοδικά και μανιφέστα τους, καλώντας για μια ενωμένη Ευρώπη που «βασίζεται στον κοινό πολιτισμό και το πεπρωμένο της λευκής φυλής». Ο Βενέρ ξεκίνησε διάφορες πολιτικές ομάδες που βασίζονταν στον ευρωπαϊκό εθνικισμό και είχαν τις ρίζες τους στην ιδέα του αποκλεισμού με βάση την εθνότητα. Η επιθεώρησή του Europe-Action ευαγγελίσθηκε μια παρόμοια ρατσιστική ιδεολογία και ένωσε τα απομεινάρια του FEN, μιας ομάδας λευκών ρατσιστών φοιτητών, του OAS και κάποιων αμετανόητων συνεργατών των Ναζί. Αυτές οι κινήσεις ένωσαν μια σειρά από ασύμφωνα στελέχη –υποστηρικτές της ανωτερότητας των λευκών, αντικομμουνιστές, υποστηρικτές της πατριαρχικής ηθικής, του Καθολικού φονταμενταλισμού, της νεο-παγανιστική θρησκεία της φυλής- σε μια μεγάλη ιστορία για το τι πρέπει να γίνει για να σωθεί ο ευρωπαϊκός πολιτισμός από την εξολόθρευση. Αυτό εξηγεί την εχθρότητά τους στο γάμο ομοφυλοφίλων: όχι επειδή το απαγορεύει η Αγία Γραφή αλλά επειδή είναι μια απόρριψη της θρησκευτικής κληρονομιάς που είναι απαραίτητη για την άνθηση της ευρωπαϊκής φυλής.

Πώς μπόρεσε κάποιος με αυτές τις πολιτικές απόψεις να γίνει σεβαστός ιστορικός, κερδίζοντας σημαντικά βραβεία για τα βιβλία του; Ο Βενέρ μετρίασε σταδιακά τον τόνο της πολιτικής συμμετοχής του, αρχίζοντας αμέσως μετά την απελευθέρωσή του από τη φυλακή το 1963. Το πολιτικό μανιφέστο του ζητούσε μια νέα Ακροδεξιά που θα λειτουργούσε πλέον στα πλαίσια του νόμου. Έγραψε για το κυνήγι και τα όπλα και έγινε γνωστός ως ειδικός σε έναν τομέα σχετικά απομονωμένο από τις πολιτικές απόψεις του. Η Nouvelle Droite (Νέα Δεξιά), το πνευματικό κίνημα με το οποίο συνδέθηκε, αποδυνάμωσε τη λευκή υπεροχή και τελικά επικεντρώθηκε στη δημιουργία μιας ενωμένης Ευρώπης που θα αντιτασσόταν στις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση. Αλλά ο Βενέρ σίγουρα δεν εγκατέλειψε ποτέ την ιδεολογία του. Όχι μόνο είναι παρούσα στα γραπτά του, αλλά ακόμα και στο τελικό post στο blog του, στο οποίο αναφέρει το The Camp of the Saints, μια φανταστική διατριβή για την εξάλειψη του δυτικού πολιτισμού από τους μετανάστες που συνέγραψε με τον ρατσιστή ιδεολόγο (και επίσης βραβευμένο από την Académie Française) Ζαν Ρασπέγ.

Ο Βενέρ έπαιξε τον εξιδανικευμένο ρόλο του μαχόμενου Γάλλου διανοούμενου ως το τέλος, αφήνοντας έντονα υπαρξιακές σημειώσεις στα τελικά γραπτά του. «Είναι το αποφασιστικό, πραγματικά πρόθυμο πεπρωμένο, όταν κάποιος κατακτά την ανυπαρξία», είπε ο Βενέρ, επικαλούμενος τον γερμανό φιλόσοφο Μάρτιν Χάιντεγκερ, αλλά παραφράζοντας με μεγαλύτερη ακρίβεια τη φιλοσοφία των γάλλων υπαρξιστών όπως ο Σαρτρ. Αλλά είχε ήδη εξηγήσει το 2013 στο πρώτο τεύχος του περιοδικού του La Nouvelle Revue d’Histoire: «Ο θάνατος είναι μερικές φορές ένας άλλος τρόπος ύπαρξης».

thedailybeast