"Μπόρις Τζόνσον και διπλωματία δεν είναι συνώνυμα"

Ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας είναι γνωστός για τις προκλητικές του δηλώσεις και πράξεις, σχολιάζει ο Patrick Wintour.

Ο διορισμός-έκπληξη του Μπόρις Τζόνσον ως υπουργός Εξωτερικών αφορά τόσο τον διαμελισμό του υπουργείου, όσο και την ξαφνική ανάσταση του αγαπημένου απατεώνα του Συντηρητικού κόμματος. Είναι επίσης η πρώτη επιβεβαίωση ότι η Τερέζα Μέι είναι έτοιμη να ρισκάρει στην κυβέρνηση. Επειδή διπλωματία και Μπόρις Τζόνσον δεν είναι ακριβώς συνώνυμα.

Οποιαδήποτε

βιαστική ανάγνωση στην μόνιμη στήλη του στην Daily Telegraph αποκαλύπτει επαίνους για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, εκκλήσεις να δεχτούν τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ-Άσαντ και αδιακρισίες σχετικά με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι Γερμανοί έχουν ήδη ξεχωρίσει τον Τζόνσον, λέγοντας ότι προκάλεσε το Brexit με "μια σωρεία ψεμάτων".

Έτσι, παρότι ο Τζόνσον είχε παίξει κυρίαρχο ρόλο στην εκστρατεία υπέρ της αποχώρησης, λίγοι πίστευαν ότι η Μέι θα θεωρήσει πολιτικά αναγκαίο να τον επαναφέρει στο μαντρί. Μπορεί να παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής στις εκλογικές περιφέρειες των Συντηρητικών και σε μεγάλα τμήματα της χώρας, αλλά πάντα θεωρούνταν ένας πάρα πολύ μεγάλος κίνδυνος και κάποιος που θα μπορούσε να επισκιάσει την συγκριτικά βλοσυρή πρωθυπουργό. Η Μάργκαρετ Θάτσερ, για παράδειγμα, είχε την τάση να ευνοεί τον πιο αυστηρό σκοπό του υπουργείου Εξωτερικών, επιλέγοντας προσωπικότητες όπως ο Τζέφρι Χάουι, ο Φράνσις Πιμ ή ο Ντάγκλας Χερντ.

Αλλά το υπουργείο Εξωτερικών μπορεί να μην αποδειχθεί και τόσο σπουδαίο στην κυβέρνηση Μέι. Μεγάλο μέρος του βάρους του Brexit θα ληφθεί από το αρμόδιο υπουργείο υπό τον Ντέιβιντ Ντέιβις, πρώην σκιώδη υπουργό Εσωτερικών και υπουργό Ευρώπης στην κυβέρνηση Μέιτζορ. Ο Ντέιβις δεν είχε κανένα ρόλο στην κυβέρνηση Κάμερον και η ομάδα του Κάμερον δεν τον εμπιστευόταν, αλλά τώρα αντιμετωπίζει μια από τις πιο δύσκολες θέσεις στην κυβέρνηση. Θα είναι καθήκον του να αποδεσμευτεί το Ηνωμένο Βασίλειο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και το πότε θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 50. Ο Τζόνσον - ο οποίος έχει στο παρελθόν παρομοιάσει την ΕΕ με στενό κορσέ- θα κρατηθεί μακριά. Ταυτόχρονα, ο θερμός υποστηρικτής του Brexit Λίαμ Φοξ έχει τεθεί επικεφαλής ενός νέου τμήματος εμπορίου. Θα είναι καθήκον του να προσπαθήσει να σφραγίσει εμπορικές συμφωνίες με την Ινδία, την Ευρώπη, την Κίνα, τον Καναδά και τις ΗΠΑ.

Ελάχιστοι θα περιέγραφαν τον Τζόνσον ως έναν άνθρωπο που ασχολείται με λεπτομέρειες -μία φήμη που είχε κερδίσει επάξια ο προκάτοχός του Φίλιπ Χάμοντ. Αλλά τουλάχιστον θα δώσει στο υπουργείο Εξωτερικών την πολυπόθητη ψυχολογική ώθηση μετά την ψηφοφορία του Brexit. Το υπουργείο Εξωτερικών έχει προσπαθήσει να κάνει ό,τι καλύτερο μετά το δημοψήφισμα, αλλά οι ανώτεροι πρεσβευτές ήταν εξαιρετικά λυπημένοι και υπάρχει μια πραγματική οργή στους νεότερους διπλωμάτες για τον τρόπο με τον οποίο τα αφεντικά τους στην πολιτική έχουν καταφέρει να πετάξουν αυτό που θεωρείται ένας βασικός πυλώνας επιρροής του υπουργείου Εξωτερικών για την έξοδο από την ΕΕ.

Τουλάχιστον, θα κρατήσει έντονη την βρετανική υπερπόντια παρουσία στα ταξίδια του ανά τον κόσμο, πουλώντας την εικόνα ενός ανεξάρτητου έθνους με νέο ελεύθερο εμπόριο, γεμάτο με ήπια δύναμη και αισιοδοξία. Θα είναι καθήκον του να δείξει στον υπόλοιπο κόσμο ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι απομονωμένο, ζοφερό, νευρωτικό ή στα πρόθυρα ενός νευρικού κλονισμού -απόψεις που κυριαρχούν στην Ευρώπη. Το πρωτοσέλιδο της γαλλικής εφημερίδας Libération αμέσως μετά το Brexit έδειχνε τον Μπόρις Τζόνσον να κρέμεται από ένα συρμάτινο σχοινί, κρατώντας δύο βρετανικές σημαίες - ένα έθνος αποκλεισμένων καραγκιόζηδων.

Γεννημένος στις ΗΠΑ και τουρκικής καταγωγής, ο Τζόνσον θα υποστήριζε ότι είναι ένας συναισθηματικός διεθνιστής, ακόμη και αν ορισμένα από τα υπερπόντια ταξίδια του ως δήμαρχος του Λονδίνου κάθε άλλο παρά διπλωματικοί θρίαμβοι ήταν. Κατά την επίσκεψή του στο Ισραήλ, ως δήμαρχος του Λονδίνου, κατάφερε να πλαισιώσει τόσο άσχημα το διπλωματικό χάσμα, που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το δεύτερο μέρος της επίσκεψής του στην Παλαιστίνη. Σε ένα ταξίδι στην Ιαπωνία το 2015, μάρκαρε σκληρά ένα 10χρονο παιδί σε ένα παιχνίδι ράγκμπι.

Μια επίσκεψη το 2015 στο ιρακινό Κουρδιστάν, επίσης πήγε στραβά. Έφυγε με έναν απλήρωτο λογαριασμό σε μπαρ και το αίτημά του να επισκεφθεί τα στρατεύματα της πρώτης γραμμής απορρίφθηκε. Με την επίσκεψη, ύστερα από πρόσκληση του κούρδου πρωθυπουργού, Νετσερβάν Μπαρζανί, είχε σκοπό να παρακολουθήσει τα στρατεύματα του Ηνωμένου Βασιλείου να εκπαιδεύουν Πεσμεργκά μαχητές που πολεμούν το Ισλαμικό Κράτος. Ήδη αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη μία φορά σε ένα ταξίδι στις ΗΠΑ, επειδή παρομοίασε την Χίλαρι Κλίντον, την πιθανότερη επόμενη πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, με μια "σαδίστρια νοσοκόμα σε ψυχιατρείο".

Ο Τζόνσον έκανε την γκάφα του και στην εκστρατεία για το δημοψήφισμα, τονίζοντας την κενυατική καταγωγή του Μπαράκ Ομπάμα, και κάνοντας πολλούς Δημοκρατικούς στις ΗΠΑ να τον θεωρούν ως απάντηση της Βρετανίας στον Ντόναλντ Τραμπ. Αυτό υπενθύμισε και ότι κάποτε χαρακτήρισε τους μαύρους "piccaninnies" (κάτι σα "νεγράκια" σε ελεύθερη μετάφραση). Σε πιο σοβαρά θέματα, ήταν ένας σκληρός αντίπαλος του πολέμου στο Ιράκ, χαρακτηρίζοντας τον Τόνι Μπλερ ως ανισόρροπο και υποδηλώνοντας ότι θα μπορούσε ακόμη και να είναι ένας εγκληματίας πολέμου.

Ο Τζόνσον έχει επίσης υποστηρίξει ότι η Βρετανία μπορεί να χρειαστεί να αναγνωρίσει ότι πρέπει να προσεγγίσει φιλικά τον Μπασάρ αλ-Άσαντ. Ρωτώντας που μπορεί το Ηνωμένο Βασίλειο να βρει συμμάχους στη Συρία, απάντησε σε μια στήλη στην Telegraph: "Η απάντηση είναι προφανής. Υπάρχει ο Άσαντ και ο στρατός του. Και οι πρόσφατες ενδείξεις είναι ότι κάνουν κάποια πρόοδο. Χάρη, τουλάχιστον εν μέρει, στις ρωσικές αεροπορικές επιδρομές, φαίνεται ότι το καθεστώς λαμβάνει πίσω μεγάλα τμήματα της Χομς. Οι μαχητές που συνδέονται με την Αλ-Κάιντα αποσύρονται από ορισμένες περιοχές της πόλης. Είναι κακό αυτό; Δεν νομίζω". Και πρόσθεσε: "Εάν τα στρατεύματα του Πούτιν βοήθησαν στο να ξεκολλήσουν οι μανιακοί από την Παλμύρα, τότε (με θλίβει να παραδεχτώ) ότι αυτό οφείλεται στους Ρώσους". Διπλωμάτες, ετοιμαστείτε!

theguardian.com

Διαβάστε περισσότερα