Αποκλειστικό: Συζήτηση με έναν… νεκρό οπλαρχηγό της Ανατολικής Ουκρανίας

Δεν ήταν ο πρώτος από τους «φιλορώσους αυτονομιστές» στην περιοχή της Ανατολικής Ουκρανίας, Ντονμπάς, το οποίο έχει πλέον ανεξαρτητοποιηθεί από το Κίεβο, που δολοφονείται. Τουλάχιστον άλλοι τρεις-τέσσερις πασίγνωστοι «οπλαρχηγοί» έχουν βγει από την κυκλοφορία τους τελευταίους μήνες. Τυπικώς, στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως και τώρα σε αυτήν του Μοζγκαβόϊ, την ευθύνη ανέλαβαν ένοπλες ουκρανικές μονάδες. Κι’ όμως, εντονότατες είναι οι δημοσιογραφικές πληροφορίες στα ρωσικά ΜΜΕ, αλλά και οι ίδιες οι δηλώσεις που

έκαναν πριν τον θάνατό τους οι «οπλαρχηγοί», ότι οι εγκέφαλοι είναι «δικοί» τους άνθρωποι. Εκείνοι δηλαδή, που με τις ευλογίες κύκλων της Μόσχας, έχουν καταλάβει τις θέσεις κλειδιά τόσο στη «Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονιέτσκ», όσο και στη «Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ». Μάλιστα, κατά πληροφορίες που δημοσιεύονται σε ρωσικά ΜΜΕ, τις «εκτελέσεις» ανέλαβαν μονάδες κομάντος της ρωσικής υπηρεσίας κατασκοπείας (GRU), που μπήκαν στις αυτόνομες περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας από τη Ρωσία, κατ’ εντολή κύκλων της Μόσχας.

[photo_1]

Γιατί μιλάμε για «κύκλους της Μόσχας» και όχι για «Κρεμλίνο» ή για «Μόσχα»; Διότι η Μόσχα, ούτε ενιαία είναι, ούτε τους ίδιους στόχους έχουν στην Ουκρανία όλα τα ισχυρά κέντρα λήψης αποφάσεών της. Τέτοια, όπως το Κρεμλίνο, ο στρατός, οι μυστικές υπηρεσίες, κ.ο.κ. Εκτός της απόφασης της Μόσχας να ξαναπάρει πίσω την Κριμαία, με στρατιωτική επέμβαση, και τη συναίνεση της πλειοψηφίας του ρωσόφωνου πληθυσμού, στην Ανατολική Ουκρανία φαίνεται να σύρθηκε για να στηρίξει πολιτικά και στρατιωτικά την ένοπλη σύγκρουση.

[photo_2]

Τώρα, λοιπόν, μετά τις καθοριστικές μάχες πέρυσι το καλοκαίρι-φθινόπωρο, και φέτος το χειμώνα, οπότε απωθήθηκαν θεαματικά τα στρατεύματα του Κιέβου και των «συμμάχων» του ολιγαρχών, με πολύ μεγάλες απώλειες, ισχυροί κύκλοι της, με ταχύτατους ρυθμούς, εγκαθιδρύουν στην Α.Ουκρανία ένα νέο κρατικό και πολιτικό σύστημα, ενώ δημιουργούν και τακτικό στρατό. Και βέβαια, τοποθετούν τους δικούς τους «εγκάθετους» ανθρώπους. Με αυτούς, συχνά, συγκρούονται πολλοί «οπλαρχηγοί», που έχουν βγει μέσα από το λαό, με σύνθημα, όχι μόνον την ανεξαρτησία από το Κίεβο και τη δημιουργία της «Νεορωσίας» (πρακτικά πιάνει όλη την Ανατολική, Βορειοανατολική και Νότιο Ουκρανία), αλλά και με αιτήματα για κοινωνική δικαιοσύνη και κατάργηση του καθεστώτος της κλεπτοκρατίας και της ολιγαρχίας, που κυριάρχησε μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Να σημειωθεί πως η φτώχεια σε αυτή την αμιγώς βιομηχανική περιοχή (εκεί παρουσιάζεται η μεγαλύτερη συγκέντρωση βιομηχανιών σε όλη την πρώην ΕΣΣΔ), όπου ο πληθυσμός είναι «σκληρή εργατική τάξη», αλλά και γενικότερα στην Ουκρανία, είναι μεγάλη.

[photo_3]

Τσάρος και σφυροδρέπανο, μαζί

Ένας από αυτούς τους «οπλαρχηγούς» ήταν ο Αλεξάντρ Μοζγκαβόϊ. Επικεφαλής της μονάδας «Πρίζρακ» («Φάντασμα») που ελέγχει ένα από τα σημαντικότερα κέντρα μεταλλουργίας της περιφέρειας Λουγκάνσκ, την πόλη Αλτσέφσκ (περί τις 120 χιλιάδες κάτοικοι). Ο ίδιος, πριν τον πόλεμο, ήταν σολίστας σε χορωδία της περιοχής. Πολιτικά, μάλλον θα τον κατέτασσε κανείς στους φιλομοναρχικούς. Ωστόσο, αυτός, όπως και άλλοι «λαϊκοί οπλαρχηγοί», συνεργαζόταν στενά με κομμουνιστές και με τις ένοπλες μονάδες τους. Μάλιστα, η πόλη του, όπως και άλλες περιοχές της περιφέρειας Λουγκάνσκ, ήταν προορισμός αριστερών και αριστερίστικων –ακόμα και αναρχικών- οργανώσεων από την Ευρώπη (μεταξύ αυτών και από την Ελλάδα).

[photo_4]

Βέβαια, τα πολιτικά και ιδεολογικά όρια ανάμεσα στους κομμουνιστές, τους υποστηρικτές της Σοβιετικής Ένωσης, τους Δεξιούς, και τους φιλομοναρχικούς στην Ανατολική Ουκρανία –αλλά και σε όλη τη ρωσόφωνη Ουκρανία, καθώς και στην ίδια τη Ρωσία- είναι ιδιαιτέρως λεπτά και συχνά δυσδιάκριτα. Εκεί, η σημαία του Κόκκινου Στρατού με αυτήν του τσαρικού, του Λένιν και του Χριστού, πάνε μαζί.

[photo_5]

Ένας εθελοντής «πολιτοφύλακας», όπως ονομάζονται οι μαχητές του αυτόνομου Ντονμπάς, είχε κολλήσει στο μπράτσο του, πάνω στη φόρμα παραλλαγής του, ένα εθνόσημο που μισό ήταν η κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο, και το υπόλοιπο μισό ήταν το σύμβολο του τσαρικού στρατού. Όταν τον ρώτησα, πως συμβιβάζονται αυτά τα δυο, η απάντηση ήταν απλή και … αφοπλιστική: «Είμαστε υπέρ της μεγάλης χώρας, της Σοβιετικής Ένωσης, και υπέρ της μεγάλης χώρας, της Ρωσίας». Στο γραφείο του Μοζγκαβόϊ, που τα παράθυρα ήταν κλεισμένα με σακιά άμμου για τυχόν επίθεση, η εικόνα του Χριστού και το λάβαρο του Κόκκινου Στρατού, ήταν δίπλα – δίπλα. Και παραπέρα, κρεμόταν το λάβαρο των «ζηλωτών Χριστιανών», με τη νεκροκεφαλή και το σύνθημα: «Προσδοκώ Ανάσταση νεκρών και ζωή του μέλλοντος, αιώνος αμήν».

[photo_6]

Η νοσταλγία των μεγαλείων της ΕΣΣΔ και της τσαρικής Ρωσίας, είναι ο ιδεολογικός «μύθος», γύρω από τον οποίο κινείται σήμερα σημαντικό κομμάτι της ρωσικής κοινωνίας, και οι περισσότεροι ρωσόφωνοι γενικότερα. Αυτά έρχονται να «παντρευτούν» με τους φόβους περί επέκτασης της Δύσης προς Ανατολάς, της απειλής των ρωσικών παραδοσιακών αξιών, της Ορθοδοξίας, κ.ο.κ. Ιδεολογικά «μυθεύματα», πίσω από τα οποία οργανώνεται η άμυνα της Ρωσίας έναντι της Δύσης, ή δύσκολη πραγματικότητα για το σήμερα και το αύριο της Ρωσίας; Πολιτικοί μύθοι του Κρεμλίνου για να κρύψει τα μεγάλα προβλήματα της ρωσικής κοινωνίας, τις τεράστιες ανισότητες ανάμεσα στους πάμπλουτους ολιγάρχες, τους διεφθαρμένους πολιτικούς και κρατικούς παράγοντες που κατέκλεψαν τη χώρα μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, και στον απλό λαό, ούτως ώστε να αποτρέψει μια κοινωνική εξέγερση στη χώρα;

[photo_7]

Ουκρανία: Καταλύτης εξελίξεων

Η Ουκρανία θα μπορούσε να γίνει το ελατήριο για μεγάλες εξελίξεις τόσο στο εσωτερικό της όσο και στη Ρωσία. Στην Ουκρανία έγινε μια εξέγερση με αίτημα την κοινωνική δικαιοσύνη, η οποία όμως χειραγωγήθηκε, και από τη Δύση, και από τη Μόσχα, για τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα να μετατραπούν σε σύγκρουση εθνικισμών. Επιπλέον, πίσω από όλα αυτά βρίσκεται η σύγκρουση των αντιτιθέμενων στρατοπέδων των -κοινών συχνά- ρωσο-ουκρανών ολιγαρχών-μεγαλοεπιχειρηματιών. Να σημειωθεί ότι η κατάσταση στην Ουκρανία είναι τόσο χάλια όσο ήταν στη Ρωσία στη δεκαετία του 1990, επί Γιέλτσιν, όταν τα πάντα ελέγχονταν από τη μαφία των ολιγαρχών. Η Ρωσία, αντίθετα, πέρασε αυτό το στάδιο και σίγουρα ο έλεγχος της πολιτικής εξουσίας επί όλων αυτών των κύκλων είναι πλέον πολύ μεγάλος. Κάτι τέτοιο, βέβαια, επουδενί σημαίνει ότι δεν υφίσταται απίστευτη διαπλοκή πολιτικής εξουσίας με ομάδες ολιγαρχών, και ότι αυτοί οι διεφθαρμένοι δεν πλουτίζουν σε βάρος του λαού.

[photo_8]

Να τι μας είχε πει, όμως, ο Αλεξάντρ Μοζγκαβόϊ για το τι οικοδομείται στο Ντονμπάς, μετά την απόσχισή του από το Κίεβο: «Στην πραγματικότητα, εδώ, υπάρχει κίνδυνος επιστροφής στο παρελθόν». Και, όταν ερωτάται «σε ποιο παρελθόν … το ρώσικο ή το ουκρανικό;», απαντά ευθέως: «Ποια η διαφορά ανάμεσα στο παλιό το ρωσικό και το ουκρανικό; Η διεφθαρμένη εξουσία είναι η ίδια και στη μια και στην άλλη πλευρά» (!).

[photo_9]

Εκμεταλλεύονται τον λαό

Αυτά τα έλεγε ο Μοζγκαβόϊ μερικές εβδομάδες μετά την απόπειρα δολοφονίας του, στην αρχή του Μαρτίου του 2015. Τότε, σε διάγγελμά του, είχε αφήσει σαφέστατες αιχμές κατά των «εγκάθετων» στο Λουγκάνσκ από ισχυρούς κύκλους στη Μόσχα. Για το τι πράγματι συμβαίνει στην Ουκρανία, σε μας είχε πει τα εξής: «Σε αυτό τον πόλεμο, στρατιωτική νίκη δεν θα υπάρξει. Ο πόλεμος θα σταματήσει, όταν η πλειοψηφία του κόσμου καταλάβει πως τους χρησιμοποίησαν, και από τη μια και από την άλλη μεριά (σ.σ. και στις αυτόνομες περιοχές και στις περιοχές ελέγχου του Κιέβου). Για κέρδη. Δεν συμβαίνει εδώ κάτι διαφορετικό απ’ ότι κατ’ επανάληψη έχει συμβεί στον κόσμο. Ο πόλεμος ήταν, είναι και θα είναι μπίζνες. Όσο δεν θα καταλαβαίνουμε ποιος κερδίζει από αυτές τις μπίζνες, ο πόλεμος δεν θα τελειώσει. Η πραγματική νίκη θα υπάρξει μόνον όταν δημιουργήσουμε μια κυβέρνηση που θα ασχολείται σοβαρά με την κοινωνική δικαιοσύνη και την ευμάρεια της κοινωνίας».

[photo_10]

Και όσον αφορά τους «εχθρούς», δηλαδή την υπόλοιπη Ουκρανία που ανήκει στη σφαίρα επιρροής του Κιέβου, έλεγε: «Οι άνθρωποι (σ.σ. στην Ουκρανία) αρχίζουν να κατανοούν ότι τους ξεγέλασαν και ότι τους εκμεταλλεύονται. Άρα, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να λειτουργούμε με τη λογική, εμείς εδώ είμαστε οι καλοί, κι’ εκεί είναι οι κακοί. Και άντε, πάμε να τους σκοτώσουμε. Και εδώ (σ.σ. Ντονμπάς), όμως, οι άνθρωποι αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι κάτι δεν πάει καλά. Οι δυο αντίπαλες πλευρές, λοιπόν, πρέπει να βρουν κοινή γλώσσα και να ξαναενωθούν. Και τότε θα τα πούμε και με τους μεν και με τους δε που εκμεταλλεύονται αυτή την κατάσταση. Μόνον έτσι θα μπορέσουμε να οικοδομήσουμε κάτι ελπιδοφόρο».

[photo_11]

Ουσιαστικά, δηλαδή, ο Μοζγκαβόϊ καλούσε σε ενότητα όλο τον λαό της Ουκρανίας για να ανατρέψει τα «καθεστώτα» που εγκαθιδρύονται και στη μια και στην άλλη μεριά. Είναι επίσης εμφανές ότι εμφανιζόταν ως διαλλακτικός, θεωρώντας ότι ο απλός λαός είναι θύμα αυτής της σύγκρουσης, αλλά και ιδιαίτερα επικριτικός τόσο προς το Κίεβο, όσο και προς εκείνους που κατέλαβαν ηγετικές θέσεις στις «Λαϊκές Δημοκρατίες», με τις ευλογίες της Μόσχας. Άρα, και η Μόσχα και το Κίεβο –ή και οι δυο μαζί !- είχαν κάθε λόγο να βγάλουν έναν «ενοχλητικό» από τη μέση. Με την ευκαιρία, μπορεί να φαίνεται σε πολλούς η ονομασία «Λαϊκή Δημοκρατία» ως ένα σχήμα που επινοήθηκε από κάποιους νοσταλγούς της «Σοβιετίας», αλλά εκεί στην Ανατολική Ουκρανία το εννοούν. Οι απλοί πολίτες πιστεύουν ότι το σύστημα που θα φτιαχτεί, θα πρέπει να έχει τη λαϊκή νομιμοποίηση και συμμετοχή, και να μην έχει σχέση με το προηγούμενο καθεστώς της κλεπτοκρατίας. Να σημειωθεί επίσης, ότι οι πιο πολλοί «οπλαρχηγοί», εκείνοι που πρωτοξεκίνησαν τον ένοπλο αγώνα κατά των δυνάμεων του Κιέβου, είναι απλοί άνθρωποι, βγαλμένοι από τον λαό, εργάτες στα ανθρακωρυχεία (νόμιμα και παράνομα) και τα μεταλλεία, μικροεπιχειρηματίες, και πρώην στελέχη του κρατικού μηχανισμού, ιδίως από ειδικές μονάδες της αστυνομίας και του στρατού.

[photo_12]

Ήταν θέμα χρόνου, λοιπόν, να επέλθει ρήξη των «οπλαρχηγών» με τις νέες ηγεσίες των «εκλεκτών». Μια από τις αφορμές είναι και η τεράστια «ανθρωπιστική βοήθεια» που καθημερινώς φτάνει από τη Ρωσία. Άλλωστε, ολόκληρο το Ντονμπάς ζει από τη ρωσική βοήθεια και σε χρήμα και σε αγαθά. Ως γνωστόν, το Κίεβο έχει κόψει τη ροή χρήματος προς το Ντονμπάς, και δεν πληρώνει μισθούς και συντάξεις. Να τι μας είχε πει γι’ αυτά ο Μοζγκαβόϊ: «Βλέπουμε κάθε φορά να διαφημίζεται με πομπώδη τρόπο ότι μπαίνουν κονβόϊ με ανθρωπιστική βοήθεια στο Λουγκάνσκ, αλλά δεν βλέπουμε να φωτίζεται πως μοιράζεται αυτή η βοήθεια. Ο πόλεμος είναι περίεργο πράγμα. Άλλοι σκοτώνονται και άλλοι πλουτίζουν. Και η ανθρωπιστική βοήθεια είναι ένα από αυτά τα μέσα. Όσο περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια θα φτάνει, τόσο περισσότερο θα κλέβουν». Και καταλήγει: «Όλοι οι πολιτικοί παράγοντες εδώ στη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ δηλώνουν ότι αγωνίζονται για τα συμφέροντα του λαού. Στην πράξη όμως, αυτό που βλέπουμε είναι να παραμένει ο πλούτος στα χέρια εκείνων που τον είχαν και πριν».

[photo_13]

Πούτιν – Μέρκελ – Κέρι

Η δολοφονία Μοζγκαβόϊ συμπίπτει με μια περίοδο έντονης διπλωματικής κινητικότητας ανάμεσα σε Ρωσία και Δύση. Αυτή χαρακτηρίστηκε κυρίως από την επίσκεψη Μέρκελ στη Μόσχα, στις 10 Μαΐου, μια ημέρα μετά την –χολυγουντιανού τύπου- παρέλαση για τα 70χρονα της μεγάλης αντιφασιστικής νίκης. Ήταν η μοναδική επίσκεψη από πρωτοκλασάτο Δυτικό ηγέτη, τη στιγμή που συνολικά η Δύση έχει επιβάλλει «πολιτικό εμπάργκο» στον Πούτιν. Στη συνέχεια ακολούθησε η εξαιρετικά βαρύνουσα επίσκεψη του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι, στη Ρωσία.

[photo_14]

Και οι δυο επισκέψεις χαρακτηρίστηκαν από τον ρωσικό Τύπο ως μια σημαντική προσπάθεια για να σπάσει ο πάγος ανάμεσα σε Δύση και Μόσχα. Με ποια ανταλλάγματα, όμως; Τι θα δώσει η Μόσχα και τι οι ΗΠΑ; Να σημειωθεί πως οι ΗΠΑ (με Βρετανία και Καναδά) έχουν στείλει χιλιάδες στρατιωτικούς «συμβούλους - «εκπαιδευτές» στην Ουκρανία, ενώ στέλνουν και όπλα. Το ίδιο κάνει και η Μόσχα στην Ανατολική Ουκρανία. Άραγε, θα συνεχιστεί ο πόλεμος με στόχο την επέκταση των αυτόνομων, ανατολικών περιοχών, δυτικότερα, για να δημιουργηθεί η Νοβορωσία; Θα επιδιώξει το Κίεβο να επανακαταλάβει το Ντονμπάς; ‘Η καμία πλευρά δεν θα προβεί σε μια τέτοια περιπέτεια, επειδή και η μια και η άλλη μεριά έχουν πλέον οργανωθεί στρατιωτικά καλύτερα, με τη βοήθεια Ουάσιγκτον και Μόσχας; Πάντως, οι «οπαδοί του πολέμου» υπάρχουν –και είναι ισχυροί- και στα δυο στρατόπεδα.

[photo_15]

Το Ντονμπάς, πάντως, είναι ήδη ένα «νέο Κόσσοβο». Η Μόσχα, βέβαια, όπως εκτιμά μερίδα των ρωσικών ΜΜΕ, φροντίζει, και με τις «εκκαθαρίσεις ενοχλητικών», τύπου Μοζγκαβόϊ, να κόβει και να ράβει στα μέτρα της την κατάσταση στο Ντονμπάς. Έτσι, μειώνει τις πιθανότητες για αυθόρμητες κινήσεις επέκτασης του πολέμου δυτικότερα, στην Ουκρανία. Όμως, από του σημείου αυτού μέχρι να «πουλήσει» την Ανατολική Ουκρανία, η απόσταση είναι μεγάλη, και το Κρεμλίνο φοβάται πάρα πολύ τις συνέπειες μιας τέτοιας κίνησης, που ενδεχομένως θα σήμαινε τρομερούς κραδασμούς και στην εσωτερική πολιτική ζωή της Ρωσίας. Το Κρεμλίνο, σε αυτή την περίπτωση, θα κατηγορείτο για εθνική προδοσία.

[photo_16]

Η Ρωσία φαίνεται παγιδευμένη στην Ουκρανία, όπως είναι και οι ΗΠΑ. Με τη διαφορά ότι η Ουάσιγκτον, στην προκειμένη, είναι η επιτιθέμενη. Η δε Ευρώπη, και κυρίως η Γερμανία, πατάει με το ένα πόδι στις ΗΠΑ και με το άλλο στη Ρωσία. Η Ουκρανία κινδυνεύει να γίνει η μπαρουταποθήκη της Ευρώπης, εκτός κι αν Μόσχα και Ουάσιγκτον τα βρουν, και μέσα από ένα βελούδινο ή βίαιο «πραξικόπημα» στο Κίεβο, αλλάξει κατά τέτοιο τρόπο η πολιτική κατάσταση, ώστε όλοι να μείνουν ικανοποιημένοι. Κάτι εξαιρετικά δύσκολο, έως αδύνατον.

Sukhoi

Διαβάστε περισσότερα