Αν πτωχεύσει η Ελλάδα, πτωχεύει και η Ευρώπη

Το χάος επέστρεψε στην Ελλάδα, και τώρα όλοι περιμένουν να δουν το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών. Οι αναστατωμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ άρχισαν πλέον να συζητούν ανοιχτά το ενδεχόμενο της αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ. Αυτό όμως θα ήταν μεγάλο λάθος. Η απομάκρυνση της Ελλάδας από την νομισματική ένωση θα ήταν καταστροφή, και όχι μόνο για την ίδια.

Πριν από

μερικές ημέρες, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας του Βελγίου, ανέφερε πως τα «διαζύγια δεν είναι ποτέ ομαλά, και ένα διαζύγιο Ελλάδας – ευρώ, θα ήταν κάτι που όλοι θα μετάνιωναν…».

Σίγουρα, ένα τέτοιο διαζύγιο δεν θα ήταν καθόλου ομαλό. Σύμφωνα μάλιστα με τον οικονομολόγο Barry Eichengreen, που αποτελεί την κορυφαία αυθεντία σε αυτά τα ζητήματα, θα προκαλούνταν η «μητέρα όλων των οικονομικών κρίσεων».

Και μόνο που κάποια αρμόδιοι των Βρυξελλών, συζητούν ένα τέτοιο ενδεχόμενο, χειροτερεύει την κατάσταση. Η Ελλάδα δεν έχει καμία ελπίδα ανάκαμψης όσο επικρέμεται πάνω από το κεφάλι της ο κίνδυνος απομάκρυνσης από το ευρώ.

Αν η Ελλάδα φύγει υπό πίεση, τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Τα συμβόλαια θα πρέπει να κοστολογηθούν εκ νέου, και τα τραπεζογραμμάτια των ευρώ να σφραγιστούν, πριν κυκλοφορήσει κάποιο νέο νόμισμα. Αυτά όλα απαιτούν χρόνο, και επειδή θα χρειαστεί και μια γενναία υποτίμηση, θα πρέπει να συνοδευτούν με αυστηρούς ελέγχους κεφαλαίου, κάτι το πολύ δύσκολο για μια οικονομία που είναι πλήρως ενταγμένη στην ευρύτερη οικονομία της ΕΕ. Οι χρεοκοπίες και οι πτωχεύσεις που θα ακολουθήσουν θα είναι πολλές, και η οικονομία της Ελλάδας, τουλάχιστον για κάποιο διάστημα, θα φρενάρει εντελώς.

Η υποτίμηση ίσως να επαναφέρει την ανταγωνιστικότητα, αλλά με τι όφελος; Η Ελλάδα έχει ελάχιστες εξαγωγές, που βασίζονται στον τουρισμό. Ποιος θα ήθελε όμως να πάει διακοπές στην Ελλάδα, με τέτοιες συνθήκες; (Φαντάζεστε το σλόγκαν; Δείτε τον Παρθενώνα, και παράλληλα παρακολουθείστε μια κοινωνία που καταρρέει).

Μια άλλη πλευρά της υποτίμησης, και απαραίτητη για την  επιτυχία της, αφορά σε υψηλότερες τιμές για τα είδη εισαγωγής, σε συνδυασμό με μείωση των πραγματικών ημερομισθίων. Όμως η αντίσταση απέναντι στο δεύτερο, είναι και ο βασικός λόγος που οι Έλληνες απορρίπτουν την λιτότητα.

Αν η Ελλάδα επαναφέρει την δραχμή, θα πρέπει να τυπώσει πολύ χρήμα, για να κρατήσει το βιοτικό της επίπεδο σταθερό. Αυτό όμως θα εξουδετέρωνε τα όποια κέρδη από πλευράς ανταγωνιστικότητας, και θα έφερνε στη χώρα τον υπερπληθωρισμό.

Οι υπέρμαχοι της δραχμής θέλουν να πιστεύουν, πως με μια χρηστή διαχείριση των πραγμάτων, δεν θα υπήρχαν αρνητικές συνέπειες. Τα χρέη, λένε,  θα μπορούσαν να απαλειφθούν μέσα από μια ολοκληρωμένη χρεοκοπία (σε αντίθεση με την μερική, που ήδη δοκιμάστηκε). Το τραπεζικό σύστημα θα μπορούσε να ξεκινήσει από μηδενικής βάσης. Το πρωτογενές έλλειμμα θα μειώνονταν μέσω οργανωμένων περικοπών, και αυξήσεων των φόρων. Τα μεροκάματα θα έπεφταν,  και η οικονομία σταδιακά θα συνέρχονταν.

Όλα αυτά είναι όντως πιθανά. Αν όμως η Ελλάδα μπορούσε να κυβερνηθεί