Jana Bauer: «Πώς αγκαλιάζουμε έναν σκαντζόχοιρο;»

Η Γιάνα Μπάουερ, πολυβραβευμένη συγγραφέας παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας στη Σλοβενία, παρουσιάζεται τώρα πρώτη φορά στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό με το τελευταίο της βιβλίο: Πώς αγκαλιάζουμε έναν σκαντζόχοιρο; Το βιβλίο απέσπασε το βραβείο Kristina Brenkova 2022 ως το καλύτερο σλοβενικό εικονογραφημένο βιβλίο της χρονιάς και κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Βακχικόν, σε μετάφραση της Μαριάννας Αβούρη.

Πρωταγωνιστής

του βιβλίου ένα πλάσμα του δάσους, ένας σκαντζόχοιρος με τα όλα του – με το κορμάκι του το χαριτωμένο, με τα αγκάθια του τα σουβλερά, με τη μουσούδα του τη μυτερή, ακόμα και ρουχαλάκια φοράει ο ήρωας της ιστορίας. Μια μέρα σαν όλες τις άλλες, λοιπόν, ο σκαντζόχοιρος νιώθει έντονα την ανάγκη μιας αγκαλιάς. Να αγκαλιάσει και να τον αγκαλιάσουν. Να νιώσει την τρυφερότητα, την εγγύτητα, τη γλύκα μιας ζεστής αγκαλιάς. Σε ποιον ν’ απευθυνθεί και να ζητήσει μια αγκαλιά; Γιατί, βέβαια, η συγγραφέας δεν το λέει ξεκάθαρα, αλλά το εννοεί ότι χρειάζεται η συναίνεση για κάτι τέτοιο, δεν αγκαλιάζουμε κάποιον χωρίς να το θέλει κι αυτός.

Ο σκαντζοχοιράκος μας απευθύνεται αρχικά στον ελέφαντα και μετά στην αρκούδα. Δύο τόσο μεγάλα ζώα, γιατί ν’ αρνηθούν μια αγκαλιά σ’ ένα τοσοδά πλασματάκι; Κι όμως, τόσο ο ελέφαντας όσο και η αρκούδα βρίσκουν από μια καταφανώς ψεύτικη δικαιολογία και αρνούνται. Κι έπειτα ο σκαντζόχοιρος απευθύνεται σ’ ένα παιδί, στον Πιπ, που είναι ντυμένος αλεπού και κινείται με άνεση στο δάσος, συνομιλώντας με όλα τα ζώα σαν να είναι ένα από αυτά. (Πώς γίνεται αυτό; Δε χρειάζεται καμία εξήγηση εδώ: είναι παραμύθι και στα παραμύθια όλα είναι δυνατά και, αν είναι παρουσιασμένα σωστά, γίνονται και πιστευτά.) Όμως και ο Πιπ αρνείται την αγκαλιά, αλλά η αιτιολόγηση είναι αληθινή αυτή τη φορά: «Επειδή έχεις αγκάθια. Είσαι αγκαθωτός. Θα δυσκολευτείς να βριες κάποιον να σε αγκαλιάσει».

{jb_quote}Μια έξυπνη ιστορία, που μας κάνει να αναρωτιόμαστε: Εμείς πώς θα αγκαλιάζαμε έναν σκαντζόχοιρο;{/jb_quote}

Ο σκαντζόχοιρος στενοχωριέται πολύ που ένα χαρακτηριστικό του, για το οποίο δεν ευθύνεται, του στερεί κάτι που τόσο λαχταρά. Κι ο Πιπ, με τη στολή της αλεπούς και τη χρυσή καρδιά, αποφασίζει να τον βοηθήσει. Το μυαλό του κόβει, τα χέρια του πιάνουν, βάζει λοιπόν τη φαντασία του να δουλέψει και, μα με κόλπα, μα με κατασκευές, προσπαθεί να εξασφαλίσει στον φίλο του μια αγκαλιά. Άραγε, θα τα καταφέρει τελικά;

Πολλά τα μηνύματα εδώ και δοσμένα με τρόπο έξυπνο και όχι κραυγαλέο. Πόσο σημαντική είναι μια αγκαλιά; Πώς τη ζητάμε και σε ποιον την προσφέρουμε; Πόσο απλό και ανέξοδο είναι να χαρίσουμε σε κάποιον χαρά; Και πόσο ελαφρά τη καρδία μπορούμε να στερήσουμε από κάποιον κάτι που λαχταρά; Τι φταίμε εμείς για τη σωματική μας κατασκευή, αλλά και πόσο ένας καλός φίλος μπορεί να μας σταθεί; Αυτά και άλλα πολλά μπορούμε να συζητήσουμε, διαβάζοντας το βιβλίο, με τα παιδιά.

Η εικονογράφηση του Πέτερ Σκερλ συμβαδίζει με το πνεύμα του κειμένου και το υπηρετεί, παρουσιάζοντας ένα δάσος με ωραία παλ χρώματα, δέντρα με ιδιαίτερη προοπτική, κατασκευές (οι εφευρέσεις του Πιπ) με λεπτομέρειες που τα παιδιά μπορούν να παρατηρούν για ώρα, ζώα και πουλιά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Μια έξυπνη ιστορία, που μας κάνει να αναρωτιόμαστε: Εμείς πώς θα αγκαλιάζαμε έναν σκαντζόχοιρο;

Μπορείτε να διαβάσετε εδώ τη συνέντευξη που μας παραχώρησε η συγγραφέας.

Πώς αγκαλιάζουμε έναν σκαντζόχοιρο;
Γιάνα Μπάουερ
εικονογράφηση: Πέτερ Σκερλ
μετάφραση: Μαριάννα Αβούρη
Εκδόσεις Βακχικόν
40 σελ.
ISBN 978-618-5733-10-0
Τιμή €10,60